Geloof

Last Updated on 21 augustus 2024 by M.G. Sulman

Geloof is een vast vertrouwen op God, gebaseerd op waarheid en (historische) feiten. Het is het fundament dat mensen betekenis en steun geeft voor hun hele leven, ook in momenten van twijfel en hun eigen onzekerheid (vgl. Marcus 9: 23-24). Het Oude Testament vertelt al over een dergelijk vertrouwen (vgl. Genesis 15: 6; Exodus 14.31; Psalm 27:13-14). Geloof is het overheersende thema in het Nieuwe Testament, waar geloven allereerst een beweging is. Het gaat om een concrete stap ‘naar Jezus toe’.

Bijbelse definitie van geloof

Hebreeën 11:1

Hebreeën 11:1 zegt: “Het geloof nu is een vaste grond van de dingen die men hoopt, en een bewijs van de zaken die men niet ziet.” Dit is de meest beknopte Bijbelse definitie van ‘geloof’. Maar wat zegt de Bijbel nog meer over geloof?

‘Pistis’

Het Griekse woord dat in het Nieuwe Testament het meest wordt gebruikt voor ‘geloof’ is het Griekse zelfstandig naamwoord πίστις, pistis. Het duidt op een overtuiging of met de fundamentele betekenis van ‘trouw’, vertrouwen’. Geloof is niet louter een intellectuele of verstandelijke zaak, maar ook een overtuiging die tot actie leidt. Zoals Jakobus 2:26 zegt: “Want zoals het lichaam zonder geest dood is, zo is ook het geloof zonder de werken dood.” Hij zegt hier mee dat niemand zijn geloof kan demonstreren zonder werken. Wat we doen zegt vaak meer over wat we geloven dan wat we zeggen.

Zonder geloof is het onmogelijk God te behagen

Een bekend voorbeeld om geloof te illustreren, is dat van een brug. Ik kan zeggen dat ik ‘geloof’ dat de brug mijn gewicht kan dragen, maar ik geloof niet echt in de brug totdat ik erover heen loop. Dit is het soort geloof dat nodig is voor redding. Hebreeën 11:6 zegt: “Zonder geloof is het echter onmogelijk God te behagen. Want wie tot God komt, moet geloven dat Hij is, en dat Hij beloont wie Hem zoeken.” Als we er niet echt op vertrouwen dat God echt is en dat wat Hij zegt waar is, zullen we niet naar Hem toe komen voor redding. Efeziërs 2: 8–10 zegt: “Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God; niet uit werken, opdat niemand zou roemen. Want wij zijn Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus om goede werken te doen, die God van tevoren bereid heeft, opdat wij daarin zouden wandelen.”

Geloof is een actief vertrouwen in God

Geloof is een actief vertrouwen in God, een geloof in dat wat Hij zegt ook waar is en dat resulteert in actie; geloof wordt zichtbaar via je gedrag, je doen en laten. Als je gelooft in de God van de Bijbel, de God van Abraham, Izaäk en Jacob, dan geloof je dat je een zondaar bent die een eeuwige straf verdient (Romeinen 3:23). Je gelooft dat Jezus, Gods Zoon, in de wereld kwam om een volmaakt leven te leiden, voor je te sterven en zonde en dood heeft overwonnen (Johannes 3: 14–18; Romeinen 5: 6–11; 1 Korintiërs 15: 3–5, 20–22; 2 Korintiërs 5: 18–21). Je vertrouwt op Jezus, de Joodse Messias, verlosser en redder, om je van je zonden te redden. Je gelooft dat Hij je zijn heilige Geest geeft, de Ruach ha-Qodesh, zoals Hij beloofde (Johannes 14: 15–17; 16: 4–15). Je vertrouwt dan op de Heilige Geest om Zijn werk van heiliging in je te doen (Romeinen 8; 2 Korintiërs 3:18). Je leeft om God te eren, je vertrouwt op zijn vergeving en je vertrouwt erop dat zijn wegen echt de beste zijn (Johannes 15: 1–27; Romeinen 13: 8–14; 2 Korintiërs 5:17; Kolossenzen 3; 2 Petrus 1: 3–11).

“I believe in Christianity as I believe that the Sun has risen; not only because I see it, but because by it, I see everything else.”

C.S. Lewis

Tweet

Het christelijke geloof geeft inzicht en samenhang

Van C.S. Lewis zijn de gevleugelde woorden: “I believe in Christianity as I believe that the Sun has risen; not only because I see it, but because by it I see everything else.”

Deze woorden komen uit een artikel dat aan The Oxford Socratic Club werd gegeven met de titel ‘Is Theology Poetry?’ Lewis tracht de vraag te beantwoorden: is de verbeeldingskracht van de volgelingen van Jezus dermate beïnvloedt door de poëzie en schoonheid van het Evangelie dat ze louter esthetisch genot hebben aangezien voor intellectuele instemming? Met andere woorden, heeft de romantische aantrekkingskracht van het verhaal van Jezus de plek van de rede overtroffen bij het tot geloof komen?

Lewis schrijft daarover:

“I was taught at school, when I had done a sum, to “prove my answer”. The proof or verification of my Christian answer to the cosmic sum is this. When I accept Theology I may find difficulties, at this point or that, in harmonizing it with some particular truths which are imbedded in the mythical cosmology derived from science. But I can get in, or allow for, science as a whole. Granted that Reason is prior to matter and that the light of the primal Reason illuminates finite minds, I can understand how men should come by observation and inference, to know a lot about the universe they live in. If, on the other hand, I swallow the scientific cosmology as a whole, then not only can I not fit in Christianity, but I cannot even fit in science. If minds are wholly dependent on brains, and brains on bio-chemistry, and bio-chemistry (in the long run) on the meaningless flux of the atoms, I cannot understand how the thought of those minds should have any more significance than the sound of the wind in the trees. And this is to me the final test. This is how I distinguish dreaming and waking. When I am awake I can, in some degree, account for and study my dream. The dragon that pursued me last night can be fitted into my waking world. I know that there are such things as dreams: I know that I had eaten an indigestible dinner: I know that a man of my reading might be expected to dream of dragons. But while in the night mare I could not have fitted in my waking experience. The waking world is judged more real because it can thus contain the dreaming world: the dreaming world is judged less real because it cannot contain the waking one. For the same reason I am certain that in passing from the scientific point of view to the theological, I have passed from dream to waking. Christian theology can fit in science, art, morality, and the sub-Christian religions. The scientific point of view cannot fit in any of these things, not even science itself. I believe in Christianity as I believe that the Sun has risen not only because I see it but because by it I see everything else.”

Ofschoon het geboorteverhaal van Christus poëtisch, mooi en krachtig is, is het ook historisch waar en is het daadwerkelijk gebeurd. Zodra we Jezus leren kennen als de werkelijke Heer en Redder van deze wereld, begint al het andere logischer te worden. Het geloof in Jezus Christus geeft inzicht en samenhang.

*Mindmap die het concept van geloof illustreert / Bron: Martin Sulman m.b.v. GTP’s*

Special

Deze special bevat de volgende artikelen:

Apologetiek

Bijbelse begrippen, plaatsen en personen

Bijbelse en/of Joodse feesten

Chanoeka (‘het feest van de lichtjes’ of inwijdingsfeest)

Bijbeluitleg

Boekbespreking

Christelijke politiek

Dieren in de Bijbel

Vis in de Bijbel: Betekenis en symboliek van vissen in de Bijbel

Dogmatiek en theologie

God

Islam

Israël

Jezus

Jodendom

Kerk

Liederen en muziek

Overige

Personen

Potcasts