Last Updated on 27 december 2023 by M.G. Sulman
In ‘De standaard’ d.d. 13 februari 1926 verscheen een artikel over de dominante tegenstelling tussen het evolutiedogma en traditionele geloofsovertuigingen. Hieronder volgt een samenvatting van dit 100 jaar oude artikel, dat nog steeds actueel is. De Standaard was een antirevolutionair dagblad. In Nederland verscheen het van 1872 tot 1944. Oprichter en eerste hoofdredacteur van dit blad was de befaamde antirevolutionaire leider Abraham Kuyper.
Woord vooraf
In dit artikel verwijst de term “evolutiedogma” met name naar de algemene acceptatie en verspreiding van de hypothese dat alle levende organismen op aarde genealogisch verwant zijn, beter bekend als ‘universele gemeenschappelijke afstamming’. Het “evolutiedogma” wordt in het artikel als een bredere filosofische en culturele overtuiging gezien die invloed heeft op hoe mensen de wereld begrijpen en hun plaats daarin zien.
Het evolutiedogma heeft volgens de scribent een krachtige en alomtegenwoordige invloed op de gedachten van mensen in de samenleving, waarbij het gebruikt wordt om overtuigingen te vormen en te rechtvaardigen. Het wordt gezien als een retorisch krachtig concept dat degenen die het omarmen als “modern” bestempelt en degenen die eraan twijfelen marginaliseert als “reactionair”.
Dit artikel behandelt hoe het evolutiedogma invloed heeft op de manier waarop mensen denken over zaken als religie, moraal, ethiek en de rol van de mensheid in de wereld, maar ook hoe het kan leiden tot een gevoel van onzekerheid en onrust in de samenleving.
De Kracht van het Evolutiedogma
De invloed van het evolutiedogma op de gedachten van mensen is overal merkbaar, aldus het artikel. Dit komt vooral tot uiting in de krachtige slogans en grote leuzen van onze tijd, die een sterke invloed uitoefenen op mensen en overtuigend lijken. Als iemand deze leuzen accepteert, wordt hij onmiddellijk beschouwd als iemand die ‘bij de tijd’ is, maar als hij probeert hun innerlijke waarde te onderzoeken, wordt hij snel als ‘reactionair’ weggezet.
Impact op Gods Gaven en Woord
Het evolutiedogma heeft invloed op de manier waarop mensen kijken naar wat God heeft geschonken en wat in Zijn Woord wordt voorgeschreven. Traditionele overtuigingen worden als verouderd beschouwd en worden weggezet als (mogelijk) passend bij een eerdere periode.
Verzwakking van Begrippen en Vervaging van Grenzen
Er is een verzwakking van begrippen en een vervaging van grenzen die de fundamenten van het leven aantasten en een gevoel van onzekerheid in de samenleving veroorzaken. Dit heeft geleid tot onrust en een algemeen gevoel van onzekerheid.
Triomf van de Mens en Ontkenning van de Schepper
Het evolutiedogma leidt tot een vermeende triomf van de mens in revolutionaire daden, waarbij de mens zichzelf op de plaats van God zet en beweert de loop van de dingen te bepalen. Hierdoor wordt de Schepper en de schepping ontkend, samen met Gods ordeningen.
Dit is de kern van het socialisme, waar wetenschap in combinatie met intuïtie de mensheid “naar het licht” moet leiden, elke maatregel moet rechtvaardigen en het recht en de moraliteit moeten overwinnen. Het is een voortdurende stap op het pad van revolutie. De mens rust niet voordat hij de schepping en het onderhoud van alle dingen uit de hand van God heeft genomen om het in zijn eigen handen te leggen.
De mens beweert nu de wet van ontwikkeling te begrijpen en pretendeert de verdere ontwikkeling van het leven te kunnen bepalen. Het is wat we anno 2024 ‘maakbare samenleving’ en ‘maakbare mens’ noemen, waarbij het geloof in het eerste heeft plaatsgemaakt voor het tweede.
Erkenning van Goddelijke Ordeningen
De schrijver stelt dat er goddelijke ordeningen zijn die niet overtreden kunnen worden en hij waarschuwt voor de mogelijke gevolgen van het negeren van deze ordeningen.
De mens wordt beschouwd als een zedelijk wezen met een zekere mate van vrijheid. Er zijn wetten van God op verschillende gebieden van het leven, maar deze zijn niet altijd zichtbaar en de gevolgen van hun overtreding worden niet direct gevoeld.
Het Resultaat van Revolutionaire Ideeën
God heeft een Overheid ingesteld om het leven in bepaalde richtingen te sturen en te behouden. De revolutie probeert vaak deze overheidsmacht te veroveren om haar eigen wil en wet aan de mensheid op te leggen en de ordeningen van God te overtreden.
Hier zien we drie resultaten van revolutionaire intenties.
- Het eerste is dat God als Schepper niet wordt erkend en Zijn scheppingswetten worden ontkend. De mens geeft zichzelf de wet.
- Het tweede resultaat is dat Gods voorzienigheid wordt ontkend, omdat de mens zijn eigen toekomst en die van het hele leven bepaalt volgens zijn eigen absolute wijsheid.
- Het derde resultaat is dat het werk van God bij het vaststellen van grenzen en rechten in verschillende levenssferen zoveel mogelijk wordt weggenomen. Denk aan het vervagen van de grenzen tussen overheid en burgers, recht en moraliteit, autoriteit en gehoorzaamheid, man en vrouw, werkgever en werknemer, staat en samenleving. Alle grenzen moeten verdwijnen om een alomvattende gelijkheid te bereiken volgens menselijke normen.1Hoe actueel! Men leze bijvoorbeeld het essay ‘Gelijkheid als nieuwe religie’ van dr. Henk Post uit 2010.
Dit is in grote lijnen het revolutionaire systeem. We zien zo de voortgang van liberalisme naar radicalisme en van socialisme naar communisme, waarbij de revolutie de bestaande orde probeert te veranderen.
De revolutie kan soms ruw optreden, maar na verloop van tijd kan een meer voorzichtig beleid worden gevolgd. Desondanks verandert het principe van het ingaan tegen Gods wil niet.
Het resultaat van de revolutie is dus dat God als Schepper wordt ontkend, Zijn scheppingswetten worden afgewezen, en de mens zichzelf als de wetgever beschouwt.
Alle grens moet weg, gelijkheid is het toverwoord
Het artikel beschrijft het streven naar absolute gelijkheid volgens het revolutionaire systeem, waarbij alle grenzen tussen verschillende aspecten van het leven moeten verdwijnen om een uniforme gelijkheid te bereiken volgens menselijke maatstaven. Dit proces wordt gezien als het voortschrijden van liberalisme naar radicalisme en van socialisme naar communisme.
Tegenover deze vermenging van revolutionaire verlangens en het evolutiedogma plaatst de antirevolutionair, gebaseerd op calvinistische principes, de belijdenis van de soevereiniteit van God. Deze belijdenis omvat twee essentiële elementen: ten eerste, dat de hele schepping, in al haar levenssferen, onderworpen is aan goddelijke wetten en ordeningen, en ten tweede, dat al deze diverse wetten en ordeningen hun uiteindelijke eenheid vinden in het goddelijke wereldplan. Dit belijdt de schepping en voorzienigheid van God.
Wat betreft het uitwissen van door God gestelde grenzen, belijdt de antirevolutionair de zogeheten ‘soevereiniteit in eigen kring’. Dit betekent dat er verschillende levenssferen zijn, elk geregeerd door hun eigen soevereine wetten. Voor de samenleving betekent dit dat er ook daar wetten en ordeningen werken die gerespecteerd moeten worden. De overheid moet de begrenzing van haar taak erkennen door de rechten van de verschillende levenssferen te respecteren. Dit alles gebeurt terwijl de overheid God, de Almachtige Schepper van alle dingen, eert en niet ingrijpt in Zijn voorzienig bestel.
Antirevolutionaire Benadering en Goddelijke Ordeningen
De antirevolutionaire benadering, gebaseerd op calvinistische principes, stelt dat de gehele schepping is onderworpen aan goddelijke wetten en ordinantiën. Deze ordeningen vinden hun eenheid in het goddelijke wereldplan.
Het eerbiedigen van de goddelijke ordeningen betekent niet het aannemen van abstracte beginselen, maar het integreren van deze beginselen in het echte leven. Het eerbiedigen van de goddelijke ordeningen is geen passieve houding, maar houdt in dat de overheid de rechten van verschillende levenssferen respecteert en niet ingrijpt in Gods voorzienig bestel.
In het artikel wordt betoogd dat de overheid de taak heeft om verschillende levenssferen te beschermen en onrecht te straffen, en op die manier respect toont voor de natuurlijke gang van het leven en Gods voorzienigheid.
Kritiek op Liberalisme en Socialisme
Het Liberalisme en Socialisme worden door de schrijver bekritiseerd omdat ze niet luisteren naar Gods Woord, de eisen van het leven negeren, historische lessen niet ter harte nemen, en hun eigen dogma’s opleggen aan het leven. Ze proberen het leven te dwingen zich aan te passen aan hún wetten en maatschappelijvisie, waarbij ze zichzelf als soevereine autoriteiten beschouwen en de wetten en ordeningen van God terzijde schuiven.
Ideologische Tegenstellingen in Politiek en Maatschappij
De auteur benadrukt dat de tegenstelling hier niet alleen gaat om de botsing tussen revolutie en het Evangelie, of tussen evolutie en Openbaring, maar ook van toepassing is op het politieke en maatschappelijke leven. De schrijver benadrukt de ideologische tegenstelling tussen verschillende wereldbeelden en de manier waarop deze wereldbeelden zich verhouden tot de rol van de overheid en medezeggenschap in de samenleving.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
