Leert de Bijbel dat de aarde ‘vast staat’ en ‘niet draait’?

Last Updated on 1 juli 2023 by M.G. Sulman

Onlangs las ik de volgende reactie van een criticus op een Bijbelgelovige: “Geloof je dan ook dat de aarde vast staat en niet draait, zoals in de bijbel beschreven wordt?¹Het was een reactie op een facebook post: https://www.facebook.com/cvandaag/posts/667610782050942 (ingezien op 1-7-2023) Waar eeuwen geleden al zo’n vergelijkbaar gedoe over was?” Deze opmerking impliceert dat als je dit aspect van de bijbel niet serieus neemt, waarom je dan wel al het andere serieus zou nemen. Maar leert de Bijbel dit wel?

Bijbelsteksten

Hieronder staan een aantal plaatsen waar de Bijbel spreekt over een vaste en onwankelbare aarde:

• 1 Kronieken 16:30b: “Ja, vast staat de wereld, zij zal niet wankelen.”
• Psalm 93:1c: “Ja, vast staat de wereld, hij zal niet wankelen.”
• Psalm 96:10b: “Ja, vast staat de wereld, ze zal niet wankelen.”
• Psalm 104:5: “Hij heeft de aarde gegrondvest op zijn fundamenten, die zal voor eeuwig en altijd niet wankelen.“
• Jesaja 45:18: “… Die de hemel geschapen heeft, die God Die de aarde geformeerd en haar gemaakt heeft. Hij heeft haar gegrondvest…”

Wetenschappelijk gezien draait de aarde om haar eigen as. Door deze rotatie om de aardas ontstaat de afwisseling van dag en nacht. Bovendien volgt de aarde een elliptische baan rond de zon. Hierdoor ontstaan seizoensveranderingen en treden veranderingen in daglengtes op. Het duurt een jaar om helemaal rond te gaan. Dit alles staat buiten kijf.

In de Bijbel wordt soms gesproken over het vaststaan van de wereld en dat deze niet zal wankelen. Deze beeldspraak benadrukt de stabiliteit, vaste grond en goddelijke controle over de schepping. Het zijn symbolische uitdrukkingen die de concepten van orde, betrouwbaarheid en Gods soevereiniteit in de wereld benadrukken. De schrijver of psalmist proclameert hiermee de soevereiniteit van God over de wereld. Deze uitdrukkingen dien je dus niet op te vatten alsof de Bijbel in wetenschappelijke zin spreekt over de beweging van de aarde.

Je zou het kunnen vergelijken met de alom gebezigde uitdrukking: “De zon komt op of gaat onder”. Vanuit een wetenschappelijk perspectief weten we dat deze uitdrukking niet overeenkomt met de werkelijke beweging van de zon en de aarde. In werkelijkheid draait de aarde om haar eigen as, wat resulteert in de afwisseling van dag en nacht. De zon lijkt op te komen vanuit ons perspectief op aarde omdat we meedraaien met de rotatie van de aarde. Hetzelfde geldt voor het idee van de zonsondergang – de zon lijkt onder te gaan vanwege de draaiing van de aarde. Maar als iemand zegt dat de zon opkomt, dan zeg je toch ook niet: “Wat een kolder! geloof je dan nu echt?”

‘Vast staat de wereld, hij zal niet wankelen’

Neem nu Psalm 93:1-2:

”De HEERE regeert, Hij is met majesteit bekleed, de HEERE is bekleed en heeft Zichzelf omgord met macht. Ja, vast staat de wereld, hij zal niet wankelen; vast staat Uw troon, van oudsher, U bent van eeuwigheid.”

Commentaar van Calvijn

Calvijn zegt in zijn commentaar op Psalm 93:1:

“(…) The Psalmist proves that God will not neglect or abandon the world, from the fact that he created it. A simple survey of the world should of itself suffice to attest a Divine Providence. The heavens revolve daily, and, immense as is their fabric, and inconceivable the rapidity of their revolutions, we experience no concussion — no disturbance in the harmony of their motion. The sun, though varying its course every diurnal revolution, returns annually to the same point. The planets, in all their wanderings, maintain their respective positions. How could the earth hang suspended in the air were it not upheld by God’s hand? By what means could it maintain itself unmoved, while the heavens above are in constant rapid motion, did not its Divine Maker fix and establish it? Accordingly the particle אף , aph, denoting emphasis, is introduced — Yea, he hath established it.”

In deze passage bespreekt Calvijn het concept van Goddelijke Voorzienigheid, wat verwijst naar de actieve en voortdurende betrokkenheid van God in de wereld. Hij betoogt dat het bestaan en de ordelijke werking van de wereld op zichzelf al bewijs vormen voor de goddelijke zorg.

Calvijn wijst op verschillende aspecten van de natuurlijke wereld om zijn punt te illustreren. Hij merkt op hoe de hemellichamen, ondanks hun immense omvang en snelle omwentelingen, geen verstoring of onrust veroorzaken. De dagelijkse en jaarlijkse bewegingen van de zon en de vaste posities van de planeten zijn verdere voorbeelden van de harmonieuze orde die in het universum wordt gehandhaafd.

Vervolgens richt Calvijn zich op de aarde en benadrukt hij haar opmerkelijke stabiliteit. Hij vraagt retorisch hoe de aarde in de lucht kan blijven hangen en onbeweeglijk kan blijven te midden van de voortdurende beweging van de hemellichamen, als deze niet werd ondersteund en vastgelegd door God. Hij suggereert dat de stabiliteit van de aarde te danken is aan Gods hand.

Met het gebruik van het woordje “ja” (אף, aph), dat nadruk aangeeft, versterkt Calvijn zijn argument en stelt hij dat God niet alleen de wereld heeft geschapen, maar haar ook heeft gevestigd en bevestigd op haar juiste plaats.

Samengevat is het belangrijkste punt van Calvijn dat het bestaan en de ordelijkheid van de wereld duidelijke aanwijzingen zijn voor Gods zorg en betrokkenheid. De stabiliteit van de aarde te midden van de dynamische bewegingen van de hemellichamen getuigt van Gods ondersteunende kracht.

Wat zegt de Studiebijbel?

Gods troon staat vast en dus zal de wereld niet wankelen. Het is een stabiele en betrouwbare plek om te leven. Dat is wat de Psalmist wil uitdrukken.

De Studiebijbel HSV zegt over Psalm 93:1:

“In een bepaalde tijdis deze passage gebruikt om bij te dragen aan het beeld van het heelal waarin de aarde stilstaat en alles eromheen draait. Dit vers houdt dat echter niet in. De term die hier vertaald is met ‘wankelen’ [(Strong #4131: mowt] houdt een soort instabiliteit in, dus ‘hij zal niet wankelen’ wijst naar veiligheid, door God gegegen. (Het gaat de Psalmist niet om het soort beweging die de natuurkunde bestudeert.)”²HSV Studiebijbel , 2014, Royal Jongbloed, Heerenveen.

Vergelijk Psalm 16:8, 121:3 en 125:1:

• Psalm 16:8: “Ik stel mij de HEERE voortdurend voor ogen; omdat Hij aan mijn rechterhand is, wankel [(Strong #4131: mowt] ik niet.”
• Psalm 212:3: “Hij zal uw voet niet laten wankelen [(Strong #4131: mowt], uw Bewaarder zal niet sluimeren.”
• Psalm 125:1: “Wie op de HEERE vertrouwen, zijn als de berg Sion, die niet wankelt [(Strong #4131: mowt], maar voor eeuwig blijft.”

Reacties

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.