Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Een bleke huid of bleekheid, ook wel pallor genoemd, is een afname van de hoeveelheid bloed in de huid. Pallor kan worden veroorzaakt door een aandoening die de bloedcirculatie beïnvloedt, zoals bloedarmoede of een hartprobleem. In sommige gevallen kan een bleke huid ook een teken zijn van een infectieziekte of een andere onderliggende aandoening.
Wat is een bleke huid of pallor?
Een bleke huid of pallor is een veel voorkomend ziekteverschijnsel, met name bij bloedarmoede, infectieziekten en hoofdpijn. Bleekheid is een bleke huidskleur die kan worden veroorzaakt door ziekte, emotionele shock of stress, het gebruik van stimulerende middelen of bloedarmoede. Het komt door een verminderde hoeveelheid oxyhemoglobine en kan ook zichtbaar zijn als bleekheid van het oogwit en de slijmvliezen.
Oorzaken van een bleke huid
Er zijn verschillende oorzaken van een bleke huid, sommige van de meest voorkomende zijn:
Bloedarmoede
Pallor is een symptoom van bloedarmoede, een aandoening waarbij het lichaam te weinig rode bloedcellen heeft. Rode bloedcellen bevatten hemoglobine, een stof die zuurstof door het lichaam transporteert. Wanneer er te weinig rode bloedcellen zijn, krijgt het lichaam onvoldoende zuurstof, waardoor de huid bleek kan worden. Andere symptomen van bloedarmoede zijn vermoeidheid, duizeligheid, hartkloppingen en kortademigheid. Bloedarmoede kan optreden als er te weinig ijzer, foliumzuur of vitamine B12 in het bloed aanwezig is.
Bepaalde medicijnen
Sommige medicijnen kunnen leiden tot bloedarmoede, met onder ander pallor als symptoom. Dit kan het gevolg zijn van een vermindering van de aanmaak van rode bloedcellen door de medicijnen of van bloedingen veroorzaakt door de medicijnen. Bepaalde medicijnen die bloedarmoede kunnen veroorzaken zijn bloedverdunners, zoals warfarine en heparine, anti-inflammatoire medicijnen, zoals ibuprofen en aspirine, en chemotherapie-medicijnen.
Infectieziekten
Een bleke huidskleur kan een symptoom zijn van infectieziekten. Sommige specifieke infecties kunnen direct leiden tot anemie door bloedafbraak en/of bloedingen. Een aantal infectieziekten die bloedarmoede en pallor kunnen veroorzaken zijn:
- Malaria: Deze infectie wordtveroorzaakt door een parasiet die wordt overgebracht door muggen. Malaria kan bloedingen veroorzaken en de parasiet (Plasmodium) infecteert de rode bloedcellen van het lichaam, waardoor ze stukgaan.
- Tuberculose (tbc): Dit is een infectie veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Tuberculose kan bloedingen veroorzaken in de longen en de aanmaak van rode bloedcellen verminderen.
- Leptospirose: Deze infectie wordt veroorzaakt door bacteriën van de soort Leptospira. Leptospirose kan bloedingen veroorzaken in de hersenen, longen en andere organen en de aanmaak van rode bloedcellen verminderen.
- Bacteriële sepsis: een infectie die zich snel verspreidt door het lichaam en kan leiden tot ontstekingen, bloedingen en beschadiging van rode bloedcellen.
Stress
Stress kan leiden tot pallor. Als je last hebt van stress is de doorbloeding van je huid slechter, waardoor de huid bleker kan worden. Daarnaast kan stress leiden tot ademhalingsproblemen, waardoor het lichaam minder zuurstof krijgt, wat kan leiden tot een bleke huid. Stress kan ook het immuunsysteem verzwakken, wat kan leiden tot een verhoogde kans op infectieziekten, die op hun beurt weer bloedarmoede en pallor kunnen veroorzaken.
Emotionele reactie, als gevolg van angst, verlegenheid, verdriet, woede
Pallor of bleekheid kan het gevolg zijn van een emotionele reactie als gevolg van angst, verlegenheid, verdriet of woede. Door deze hevige emoties maakt je lichaam adrenaline en andere hormonen vrij, wat kan leiden tot een afname van de bloedstroom naar de huid en bijgevolg een blekere huid.
Hoofdpijn en migraine
Pallor kan optreden bij hoofdpijn en migraine omdat de bloedvaten in het gezicht samentrekken tijdens een hoofdpijn- of migraineaanval, waardoor er minder bloed naar de huid stroomt. Pallor kan ook voorkomen als gevolg van een verminderde bloedcirculatie in het lichaam tijdens een aanval.
Hartklachten
Pallor kan komen door hartklachten. Wanneer het hart niet goed functioneert, kan het bloed niet goed rondpompen, waardoor er een tekort aan zuurstof in het lichaam ontstaat. Dit kan leiden tot een bleke huid, vooral in gezicht, handen en voeten.
Een aantal hartklachten die pallor kunnen veroorzaken zijn:
- Hartfalen: Hierbij is de pompkracht van het hart verminderd. Dit betekent dat de organen en weefsels van je lichaam minder goed van bloed, en daarom van minder zuurstof worden voorzien. Het bloed dat je hart nog rond kan pompen gaat vooral naar de hersenen en het hart zelf. De bloedstroom naar andere organen en de huid vermindert. Het tekort aan bloed in de huid veroorzaakt de bleekwitte kleur.
- Coronair hartziekte: Dit zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door vernauwingen in de kransslagaders. Wanneer de kransslagaders die het hart voeden vernauwd of geblokkeerd zijn, kan het hart niet voldoende bloed en zuurstof krijgen. Een verstopte kransslagader kan tot een hartaanval leiden. Als iemand een hartinfarct krijgt, zien omstanders vaak een klamme, bleke, grauwe huidskleur.
- Aortastenose: Dit is een aandoening waarbij de aortaklep niet goed functioneert, waardoor het hart moeilijk kan pompen.
- Pericarditis: Dit is ontsteking van het hartzakje, waardoor het hart niet goed kan pompen.
Lever- en nierziekten
Een bleke huid kan een symptoom zijn van lever- of nierziekten. Dit komt doordat deze organen betrokken zijn bij het reguleren van de hoeveelheid ijzer en hemoglobine in het bloed. Als je lever of nieren niet goed functioneren, kan het leiden tot een tekort aan ijzer of hemoglobine, wat weer een bleke huid tot gevolg kan hebben. Andere symptomen van lever- of nierziekten kunnen onder andere zijn: vermoeidheid, gewichtsverlies, geelzucht (het geel worden van de huid en ogen), jeuk en donkere urine.
Het dragen van een korset
Het dragen van een korset kan leiden tot fysieke klachten. In het verleden, toen korsetten veel strakker werden gedragen, kon het leiden tot problemen met de ademhaling, rugpijn en zelfs vervorming van de ribben en het borstbeen. Ook kon het leiden tot interne organen die uit hun natuurlijke positie werden geduwd. Tegenwoordig worden korsetten minder strak gedragen en worden ze vaak gebruikt als ondersteuning voor de rug, maar het kan nog steeds leiden tot discomfort en ongemak als het te strak wordt gedragen of als het niet goed past.
Een strak ingesnoerd korset kan leiden tot bleekheid en andere gezondheidsklachten, zo getuige dit krantenbericht uit de Surinaamsche courant d.d. 6 maart 1831:
Symptomen van bleekheid of pallor
Het belangrijkste symptoom van pallor is een afname van de hoeveelheid bloed in de huid, waardoor deze bleker wordt. Dit kan variëren van een lichte bleekheid tot een bijna witte huid.
Andere symptomen die samenhangen met een bleke huid kunnen onder meer zijn:
- Duizeligheid en flauwvallen
- Vermoeidheid en zwakte
- Snelle hartslag
- Ademhalingsproblemen
- Blauwe lippen of blauwe nagels
- Pijn op de borst
- Verlies van eetlust
- Hoofdpijn
- Koorts
Deze symptomen zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de bleekheid.
Onderzoek en diagnose
De diagnose van een bleke huid begint meestal met een vraaggesprek over je klachten en daaropvolgend een lichamelijk onderzoek. Daarbij zal ook je medische geschiedenis in ogenschouw genomen worden. De arts zal je huid bekijken om te zien hoe bleek deze is en of er andere symptomen aanwezig zijn. Daarna zullen er verschillende tests worden uitgevoerd om de onderliggende oorzaak van de bleke huid te achterhalen. Deze kunnen onder andere bestaan uit:
- Bloedonderzoek: Om te onderzoeken of er sprake is van bloedarmoede of een ontsteking. Bij een laag hemoglobinegehalte (Hb) van het bloed wordt vaak gesproken over anemie (bloedarmoede). En de CRP-test is één van de meest aangevraagde onderzoeken van het bloed. Het gehalte CRP geeft een indicatie over de aanwezigheid van een ontstekingsproces of infectie in het lichaam.
- Hart- en longonderzoek: Om te kijken of er sprake is van hart- en vaatziekten of longproblemen.
- Leverfunctietest en nierfunctietest: Om te beoordelen of er sprake is van lever- en nierproblemen.
- Beeldvormingsonderzoek: Zoals een CT-scan of MRI-scan, om te kijken of er sprake is van tumoren of andere afwijkingen in het lichaam.
- Biopsie: Om weefselmonsters te nemen en te onderzoeken op aandoeningen zoals huidkanker.
Behandeling van pallor
De behandeling van een bleke huid hangt af van de onderliggende oorzaak. Dit zijn enkele van de meest voorkomende behandelingen van (de onderliggende oorzaak van) pallor:
- Bloedarmoede door een ijzertekort: hierbij kan de behandeling bestaan uit het nemen van ijzer- of vitaminepreparaten en/of een dieet met voldoende ijzer.
- Hart- en vaatziekten: wanneer een bleke huid het gevolg is van hart- en vaatziekten, kan behandeling bestaan uit (een combinatie van) medicijnen, chirurgie of leefstijlveranderingen, zoals niet roken, BMI 20–25, matig-intensief bewegen ≥ 30 min 5 keer/week, een gevarieerd en gezond dieet (dat langdurig vol te houden is) en een goede mentale gezondheid.
- Lever- en nierproblemen: wanneer een bleke huid het gevolg is van lever- en nierproblemen, kan behandeling bestaan uit (een combinatie van) medicijnen, dieet en leefstijlveranderingen.
- Infecties: bij een infectie kan behandeling bestaan uit antibiotica of andere medicijnen.
- Medicijnen: als de bleke huid een bijwerking is van medicijnen, kan de arts besluiten om de dosering te verlagen of het medicijn te vervangen.
- Stress: behandeling van (chronische) stress kan bestaan uit psychotherapie, mindfulness-oefeningen, medicijnen of andere stressmanagementtechnieken.
Zelfzorg
Er zijn een aantal zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen om een bleke huid (pallor) te verminderen:
- Eet gezond en gevarieerd: Zorg ervoor dat je voldoende ijzer, foliumzuur, vitamine B12 en vitamine C binnenkrijgt. Deze voedingsstoffen zijn belangrijk voor de gezondheid van je bloed en huid.
- Beweeg regelmatig: Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het verbeteren van de bloedcirculatie.
- Stop met roken: Nicotine vernauwt de bloedvaten in de huid, waardoor er minder zuurstof en belangrijke voedingstoffen vervoerd kan worden. Dit geeft een grauwe, vale huidskleur.
- Voorkom stress: probeer stress te verminderen door bijvoorbeeld regelmatig te ontspannen, te wandleen en ontspanningstechnieken toe te passen.
Houd er rekening mee dat deze maatregelen alleen gericht zijn op het verbeteren van de symptomen van een bleke huid en niet op het oplossen van de onderliggende oorzaak.
Voeding en kruiden
Er zijn een aantal voedingsmiddelen en kruiden die kunnen helpen bij het verminderen van een bleke huid die veroorzaakt wordt door bloedarmoede of een tekort aan voedingsstoffen:
- Voedingsmiddelen met ijzer: vlees, volle granen, noten, groene bladgroenten, peulvruchten en donkere bessen.
- Voedingsmiddelen met vitamine C: citrusvruchten, kiwi, aardbeien, paprika, tomaten en broccoli.
- Voedingsmiddelen met foliumzuur: groene bladgroenten, avocado, volle granen, eieren, peulvruchten en citrusvruchten.
- Voedingsmiddelen met vitamine B12: vlees, vis, melk, eieren en kaas.
- Kruiden: gember, kurkuma, koriander, kaneel, en ginseng staan bekend om hun bloedversterkende eigenschappen.
- Voedingssupplementen: ijzer, foliumzuur, vitamine B12 en vitamine C-supplementen kunnen ook helpen bij het verminderen van een bleke huid.
Prognose
De prognose voor een bleke huid of pallor hangt geheel af van de onderliggende oorzaak. In sommige gevallen kan de bleke huid een teken zijn van een onschuldige aandoening die gemakkelijk te behandelen is. In andere gevallen kan het een symptoom zijn van een ernstigere aandoening die meer aandacht en behandeling vereist.
Als de oorzaak van de bleke huid een tekort aan voedingsstoffen is, zoals ijzertekort, dan kan de prognose goed zijn als de juiste behandeling wordt gegeven. Dit kan bestaan uit het aanvullen van de voedingsstoffen via voeding en/of supplementen.
Als de oorzaak van pallor een onderliggende aandoening is, zoals een infectieziekte, dan zal de prognose afhangen van de ernst van de aandoening en de effectiviteit van de behandeling.
Hoe dan ook, een bleke huid is lang niet altijd een teken van een ernstige aandoening. Vaak is het een relatief onschuldig symptoom dat gemakkelijk te behandelen is.
Preventie
Er zijn een maatregelen die je kunt nemen om de kans op een bleke huid te verminderen:
- Eet gezonde en gevarieerd: Zorg ervoor dat je voldoende ijzer, vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 binnenkrijgt door het eten van voldoende vlees, volle granen, noten, zaden, groene bladgroenten, peulvruchten, donkere bessen, citrusvruchten, kiwi’s, aardbeien, paprika’s, tomaten en broccoli.
- Rook niet of stop met roken. Door roken vernauwen immers de kleine bloedvaatjes waardoor de bloedtoevoer naar de huid verminderd.
- Vermijd alcohol: Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot lever- en nieraandoeningen, die beide kunnen bijdragen aan een bleke huid.
- Vermijd grote hoeveelheden cafeïne: Cafeïne kan de opname van ijzer in het lichaam verminderen.
- Vermijd blootstelling aan giftige stoffen: Giftige stoffen, zoals lood of pesticiden, kunnen een negatief effect hebben op de gezondheid van j bloed en kunnen bijdragen aan een bleke huid.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een bleke huid, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
