BMI: BMI berekenen, buikomvang en wat is BMI?

Last Updated on 13 januari 2023 by M.G. Sulman

BMI staat voor Body Mass Index. Het is een internationaal gebruikte maat die laat zien of je een gezond gewicht hebt in verhouding tot je lengte. De BMI wordt veel gebruikt om een indicatie te krijgen of er sprake is van een gezond gewicht, van overgewicht of van ondergewicht. Je kan eenvoudig zelf je BMI berekenen. 

Body Mass Index (BMI) / Bron: Wikimedia Commons

Wat is BMI?

BMI, of Body Mass Index, is een maat om het gewicht van een persoon in verhouding tot zijn lengte te bepalen. Het is een manier om te beoordelen of iemand een gezond gewicht heeft. BMI is een goede indicatie voor het risico op gezondheidsproblemen die samenhangen met overgewicht of ondergewicht.

Om je BMI te berekenen, deel je je gewicht in kilogrammen door je lengte in meters in het kwadraat. Je kunt ook een online BMI-calculator gebruiken om je BMI te berekenen.

Bijvoorbeeld:
Als je 1.75 meter lang bent en 75 kilogram weegt, is je BMI 75 / (1.75 x 1.75) = 24,5.

Er zijn verschillende categorieën voor BMI, afhankelijk van het risico op gezondheidsproblemen:

Ondergewicht: BMI minder dan 18,5
Normaal gewicht: BMI 18,5 tot 25
Overgewicht: BMI 25 tot 30
Obesitas: BMI 30 of hoger

Overgewicht en BMI bij mannen geïllustreerd / Bron: Wikimedia Commons

Wat is een gezonde BMI?

Een gezond BMI is tussen de 18,5 en 25. Als je BMI tussen de 18,5 en 24,9 is, wordt je als normaal gewichtig beschouwd en heb je een lager risico op gezondheidsproblemen die samenhangen met over- of ondergewicht. Als je BMI boven de 25 is, heb je een verhoogd risico op gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker. Als je BMI onder de 18,5 is, heb je misschien ook een verhoogd risico op gezondheidsproblemen, omdat ondergewicht kan leiden tot een verminderde weerstand tegen ziekten en een lagere botdichtheid.

Het is belangrijk om te onthouden dat BMI niet voor iedereen een nauwkeurige maatstaf is voor het gezondheidsrisico. Sommige mensen, zoals atleten en zwangere vrouwen, kunnen een hogere BMI hebben terwijl ze toch een gezond gewicht hebben. Daarom is het belangrijk om ook andere factoren te overwegen, zoals de verhouding tussen spier- en vetmassa, voordat je conclusies trekt over je gezondheid op basis van je BMI. Als je twijfels hebt over je gezondheid of gewicht, raad ik aan om contact op te nemen met een arts of een gekwalificeerd zorgverlener.

Verhouding tussen spier- en vetmassa berekenen

Er zijn verschillende manieren om de verhouding tussen spier- en vetmassa te berekenen. Een veelgebruikte manier is om gebruik te maken van een lichaamsvetweegschaal, ook wel een bio-impedantie-analyse (BIA) genoemd. Dit is een soort weegschaal die naast het gewicht ook het percentage lichaamsvet meet. De weegschaal stuurt een zwakke elektrische stroom door het lichaam en meet de weerstand van het lichaam tegen de stroom. Aangezien spieren een beter geleider zijn dan vet, kan de weerstand van het lichaam worden gebruikt om het percentage lichaamsvet te bepalen.

Er zijn ook andere manieren om de verhouding tussen spier- en vetmassa te berekenen, zoals:

Skinfold-plooimeter: Dit is een instrument dat wordt gebruikt om een plooi van de huid te meten met behulp van een cilinder met een klem. De meting kan worden gebruikt om het percentage lichaamsvet te berekenen.

DXA-scan (Dual-Energy X-ray Absorptiometry): Dit is een medische scan die wordt gebruikt om de hoeveelheid vet, spier- en botweefsel in het lichaam te meten.

Hydrostatic weighing: Dit is een techniek die wordt gebruikt om het lichaamsvetpercentage te berekenen door het gewicht van het lichaam te meten in water.

Als je twijfels hebt over je gezondheid of gewicht, raad ik aan om contact op te nemen met een arts of een gekwalificeerd zorgverlener. Zij kunnen je helpen de verhouding tussen spier- en vetmassa te bepalen en je advies geven over hoe je een gezond gewicht kunt behouden.

Middelomtrek (buikomvang) is ook belangrijk

Buikomvang telt ook mee

De middelomtrek (ook wel de buikomvang genoemd) is inderdaad een belangrijke factor om in acht te nemen bij het beoordelen van het gezondheidsrisico van een persoon. Hoewel BMI een goede indicatie is voor het algemene gewicht en de verhouding tussen gewicht en lengte, kan de middelomtrek extra informatie geven over het risico op gezondheidsproblemen die samenhangen met overgewicht.

Het hebben van te veel vet rond de middel (ook wel visceraal vet genoemd) kan het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker verhogen. Het is belangrijk om te onthouden dat het hebben van een grotere middelomtrek niet per se betekent dat je overgewicht hebt; sommige mensen, zoals atleten, kunnen een grotere middelomtrek hebben zonder een verhoogd gezondheidsrisico te hebben.

Wanneer een verhoogd gezondheidsrisico?

De World Health Organization (WHO) stelt dat een middelomtrek van meer dan 88 cm bij vrouwen en meer dan 102 cm bij mannen kan wijzen op een verhoogd gezondheidsrisico. Deze cut-off punten zijn echter niet universeel en kunnen variëren afhankelijk van de specifieke omstandigheden van een persoon. Het is belangrijk om te onthouden dat de middelomtrek een belangrijke, maar niet de enige factor is om te overwegen bij het beoordelen van het gezondheidsrisico van een persoon. Als je twijfels hebt over je gezondheid of gewicht, raad ik aan om contact op te nemen met een arts of een gekwalificeerd zorgverlener.

Uitzonderingen op de middelomtrek?

Bij mannen van Zuid-Aziatische, Chinese of Japanse afkomst wordt van een te hoge middelomtrek gesproken bij 90 centimeter of meer. Voor vrouwen is dit afkappunt 80 centimeter of meer.
Je hebt gelijk dat er soms aangepaste cut-off punten worden gebruikt voor de middelomtrek bij mannen en vrouwen van Zuid-Aziatische, Chinese of Japanse afkomst. Dit is omdat deze groepen een verhoogd gezondheidsrisico hebben bij een lagere middelomtrek dan de cut-off punten die gebruikelijk zijn voor andere bevolkingsgroepen.

Drie silhouetten voor resp. normaal, overgewicht, obees (rechts) / Bron: Wikimedia Commons

Gezonde BMI en te hoge buikomvang?

Het is inderdaad mogelijk om een gezonde BMI te hebben terwijl je tegelijkertijd een te hoge buikomvang hebt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij sommige atleten of bij mensen die spiermassa hebben opgebouwd, maar te veel vet rond de middel hebben. Hoewel een hoge middelomtrek of buikomvang niet per se betekent dat je overgewicht hebt, kan het wel wijzen op een verhoogd gezondheidsrisico. Het hebben van te veel vet rond de middel (ook wel visceraal vet genoemd) kan het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker verhogen.

Als je twijfels hebt over je gezondheid of gewicht, raad ik aan om contact op te nemen met een arts of een gekwalificeerd zorgverlener. Zij kunnen je helpen om je gezondheidsrisico’s in kaart te brengen en je advies geven over hoe je een gezond gewicht kunt behouden. Het is belangrijk om te onthouden dat het behalen van en het behouden van een gezond gewicht niet alleen afhangt van het gewicht en de middelomtrek, maar ook van andere factoren zoals voeding, beweging en stressniveau.

Wat te doen aan een te hoge BMI?

Als je BMI hoger is dan 25, kan dit wijzen op een verhoogd gezondheidsrisico. Er zijn verschillende manieren om je BMI te verlagen en het gezondheidsrisico te verminderen, zoals:

Eet een gezonde en gevarieerde voeding

Probeer om veel groenten, fruit, volkoren granen, peulvruchten, noten en mager vlees te eten. Beperk het gebruik van toegevoegde suikers, verzadigde en transvetten.

Gezond eten bereiden
Gezond eten bereiden / Bron: gpointstudio/Shutterstock.com

Ga voldoende bewegen

Probeer om minstens 30 minuten per dag matig intensief te bewegen, zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Probeer ook om elke dag wat spierversterkende oefeningen te doen.

Drink voldoende water

Water kan helpen om de honger te stillen en kan het metabolisme verhogen.

Slaap genoeg

Het krijgen van voldoende slaap kan helpen om het metabolisme te reguleren en kan het hongergevoel beïnvloeden.

Zoek professioneel advies

Als je twijfels hebt over hoe je een gezond gewicht kunt behouden of als je moeite hebt om gewicht te verliezen, kan het raadzaam zijn om professioneel advies te zoeken. Een arts of een andere gekwalificeerd zorgverlener kan je helpen om een plan op te stellen om op een gezonde manier gewicht te verliezen en het gezondheidsrisico te verminderen.

Het is belangrijk om te onthouden dat het behalen van en het behouden van een gezond gewicht niet alleen afhangt van het gewicht, maar ook van andere factoren zoals voeding, beweging en stressniveau. Het is daarom belangrijk om een gezonde leefstijl aan te houden om een gezond gewicht te behouden en het gezondheidsrisico te verminderen.

BMI berekenen: hoe doe je dat? Video!

Direct naar het antwoord? Ga dan naar 06:12.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over (het berekenen van je) BMI, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.