Diabetes: symptomen, oorzaken en behandeling

Last Updated on 11 mei 2025 by M.G. Sulman

Bij diabetes (suikerziekte) kan je lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht houden. Je lichaam is in meer goed in staat om suiker (glucose) in zijn cellen op te nemen en te gebruiken voor energie. Dit resulteert in een ophoping van glucose in je bloedbaan. Diabetes wordt dus gekenmerkt door herhaaldelijk (chronisch) verhoogde bloedglucose- of bloedsuikerwaarden (hyperglykemie). Slecht gecontroleerde diabetes kan ernstige gevolgen hebben en schade toebrengen aan een groot aantal organen en weefsels in je lichaam, waaronder je hart, nieren, ogen en zenuwen. Vroegtijdige opsporing van diabetes is van belang om tijdig met de behandeling te kunnen starten teneinde complicaties te voorkomen.

Huisarts of arts
Huisarts raadplegen / Bron: Syda Productions/Shutterstock.com

“Ik dacht dat ik gewoon te druk was”

Het verhaal van Leila (42) en haar diagnose diabetes type 2

Leila, 42 jaar, werkte fulltime, had twee jonge kinderen en draaide het huishouden alsof ze een marathon liep. “Ik was altijd moe, had vaak dorst en moest soms vijf keer per nacht plassen. Maar ik dacht: het is gewoon het leven. Te druk, te veel aan m’n hoofd.” Pas toen ze ook vage hoofdpijn kreeg en haar zicht soms wazig werd, besloot ze bloed te laten prikken bij de huisarts. De uitslag kwam als een klap: haar nuchtere glucosewaarden waren veel te hoog. De diagnose: diabetes type 2.

“In eerste instantie voelde ik me schuldig. Had ik dit zelf veroorzaakt? Was het mijn voeding? Mijn stress? Mijn kilo’s?” De praktijkondersteuner legde rustig uit dat het meestal een samenspel is van aanleg, leefstijl en hormonale veranderingen. “Het was geen oordeel, maar een kans om het om te buigen.” Leila kreeg metformine voorgeschreven, en er werd een leefstijltraject gestart. Niet als straf, maar als hulpmiddel om weer grip te krijgen op haar gezondheid.

Ze begon met wandelen, kookte vaker zelf en leerde etiketten lezen. “Niet alles tegelijk. Kleine stapjes. Soms ging het goed, soms at ik alsnog chocola op een slechte dag.” Wat haar hielp, was het besef dat het geen sprint was. Haar suikerwaarden stabiliseerden, ze voelde zich helderder, en haar energie keerde langzaam terug. “Het voelde alsof ik mijn lijf terugwon – niet door perfect te zijn, maar door te luisteren.”

Nu, twee jaar later, is haar medicatie afgebouwd en houdt ze haar glucose onder controle met voeding, beweging en regelmaat. “Ik ben geen gezondheidsgoeroe, en dat hoeft ook niet. Maar ik ben wel wakker geworden. En ik ben blijven waken – over mijn lijf, mijn grenzen en mijn keuzes. Niet voor even, maar voor het leven.”

Wat is diabetes?

Diabetes is een levenslange aandoening die ervoor zorgt dat je bloedsuikerspiegel te hoog wordt. Twee belangrijke soorten diabetes zijn diabetes type 1 en diabetes type 2:

  • Diabetes type 1 – waarbij het immuunsysteem van het lichaam de cellen aanvalt en vernietigt die insuline produceren.
  • Diabetes type 2 – waarbij het lichaam niet genoeg insuline aanmaakt of de lichaamscellen niet op insuline reageren.

Prediabetes en diabetes

Prediabetes

Prediabetes duidt op ene toestand waarbij de bloedsuikerspiegel hoger is dan normaal, maar niet hoog genoeg om te worden gediagnosticeerd als diabetes type 2. Prediabetes is dan ook de fase vóór diabetes mellitus type 2. Als je leefstijlveranderingen aanbrengt – gewichtsverlies bij overgewicht, gezond en gevarieerd eten, en meer lichaamsbeweging – dan kun je voorkomen dat prediabetes zich ontwikkelt tot diabetes.

Diabetes

Diabetes is een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht kan houden. Het meeste voedsel dat wordt gegeten, wordt omgezet in glucose (suiker) die het lichaam voor energie kan gebruiken. De alvleesklier, een orgaan dat in de buurt van de maag ligt, maakt het hormoon insuline aan om ervoor te zorgen dat glucose in de lichaamscellen kan komen. Als je diabetes hebt, maakt het lichaam ofwel niet genoeg insuline aan of kan het zijn eigen insuline niet zo goed gebruiken als zou moeten. Hierdoor hoopt zich suiker op in het bloed.

Alvleesklier
Ligging van de alvleesklier in het lichaam / Bron: Decade3d /Shutterstock.com

Diabetes type 1

Diabetes type 1 kan op elke leeftijd voorkomen, hoewel het meestal optreedt in de kindertijd of tijdens de tienerjaren. Bij deze vorm van diabetes maakt je lichaam geen insuline meer aan. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat glucose (suiker) opgenomen wordt in de lichaamscellen waar het als energiebron wordt gebruikt.

Behandeling voor diabetes type 1 bestaat uit:

  • het nemen van insuline en mogelijk een ander injecteerbaar geneesmiddel
  • gezond en gevarieerd eten, zoals een dieet met groente, fruit, peulvruchten, volkoren producten, noten en olijfolie
  • lichamelijk actief zijn;
  • het beheersen van bloeddruk en cholesterol
  • afvallen bij overgewicht

Diabetes type 2

Dit type, dat vroeger ouderdomsdiabetes of niet-insulineafhankelijke diabetes werd genoemd, ontstaat geleidelijk. De naam ‘ouderdomsdiabetes’ werd gebruikt omdat men vroeger aannam dat dit type diabetes vooral bij ouderen voorkomt. Het is de meest voorkomende vorm van diabetes en kan zich op elke leeftijd ontwikkelen, zelfs in de kindertijd. Diabetes type 2 begint meestal met insulineresistentie, een aandoening waarbij vet-, spier- en levercellen insuline niet goed gebruiken. In het begin houdt het lichaam de extra vraag bij door meer insuline aan te maken, maar na verloop van tijd is het lichaam niet meer in staat voldoende insuline aan te maken. Overgewicht en inactiviteit zijn twee factoren die de kans op het ontwikkelen van deze vorm van diabetes vergroten.

De behandeling van diabetes type 2 bestaat uit:

  • het gebruik van medicijnen om je bloedsuiker goed in te stellen
  • gezond en gevarieerd eten
  • fysiek actief zijn
  • beheersen van bloeddruk en cholesterol
  • afvallen als je te zwaar bent
Fors overgewicht of obesitas
Afvallen bij overgewicht / Bron: Wikimedia Commons

Symptomen van diabetes

Symptomen variëren

Diabetessymptomen variëren afhankelijk van in welke mate je bloedsuikerspiegel verhoogd is. Sommige mensen, vooral die met prediabetes of diabetes type 2, kunnen soms geen symptomen ervaren. Bij prediabetes ervaar je nog geen typerende klachten die onmiddellijk op diabetes zouden wijzen. ook mensen met diabetes type 2 lopen vaak jarenlang ongemerkt rond met diabetes type 2. Want de klachten zijn niet zo duidelijk. Bij diabetes type 1 treden de symptomen meestal snel op en zijn ze ernstiger.

Verschijnselen van diabetes type 1 en 2

Enkele symptomen van diabetes type 1 en diabetes type 2 zijn:

  • vaak plassen (glucose trekt water mee, waardoor je heel veel urine aanmaakt en je veel en vaak moet plassen)
  • veel dorst hebben en last hebben van een droge mond (doordat je vaak moet plassen verlies je veel vocht en droog je uit waardoor je de hele tijd dorst hebt)
  • veel honger hebben, of juist helemaal niet
  • onverklaarbaar gewichtsverlies
  • ketonen in de urine (ketonen zijn een bijproduct van de afbraak van spieren en vet die optreedt wanneer er onvoldoende insuline beschikbaar is)
  • vermoeidheid
  • prikkelbaarheid
  • rode en branderige ogen
  • wazig zien
  • langzaam genezende wondjes of zweertjes
  • frequente infecties, zoals tandvlees- of huidinfecties en vaginale schimmelinfecties

Oorzaken van suikerziekte

De oorzaak van diabetes, ongeacht het type, is dat er te veel glucose in je bloedbaan circuleert. De reden waarom de bloedglucosewaarden verhoogd zijn, verschilt per type diabetes.

Oorzaken van type 1 diabetes

Diabetes type 1 is een ziekte van het immuunsysteem. Het is een auto-immuunziekte. Je lichaam valt insulineproducerende cellen in je alvleesklier aan en vernietigt ze. Zonder insuline om glucose in je cellen te laten komen, hoopt glucose zich op in uw bloedbaan. We weten anno 2025 niet precies waardoor diabetes type 1 ontstaat. Het begint in ieder geval met aanleg voor diabetes type 1.

Oorzaak van diabetes type 2 en prediabetes

Bij diabetes type 2 heeft je lichaam te weinig insuline. Bovendien reageert het niet meer goed op insuline. Dit wordt ongevoeligheid voor insuline genoemd. De cellen van je lichaam zijn resistent geworden tegen insuline. Je alvleesklier kan het niet bijhouden en maakt niet genoeg insuline aan om dit te overwinnen. De glucosespiegels in je bloedbaan stijgen.

Oorzaak van zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes is een tijdelijke en milde vorm van diabetes, die meteen overgaat na de bevalling. Hormonen die tijdens de zwangerschap door de placenta worden geproduceerd, zorgen ervoor dat je lichaamscellen beter bestand zijn tegen insuline. Je alvleesklier kan niet genoeg insuline aanmaken om deze toestand het hoofd te bieden. Er blijft te veel glucose in je bloedbaan achter.

Risicofactoren

Bepaalde factoren verhogen je risico op diabetes.

Risicofactoren van diabetes type 1

Je hebt meer kans om diabetes type 1 te krijgen als je een kind of tiener bent, een ouder of broer of zus hebt met de aandoening, of als je drager bent van bepaalde genen die verband houden met de ziekte. Genetische aanleg speelt mee bij het ontstaan van diabetes type 1, vooral de zogeheten HLA-genen, wat staat voor Human Leukocyte Antigen.

Risicofactoren van diabetes type 2

Je risico op diabetes type 2 neemt toe als je:

  • te zwaar bent
  • je rookt (want roken vergroot de kans op diabetes type 2 met maar liefst 30 tot 40%)
  • 45 jaar of ouder bent
  • een ouder of broer of zus hebt met de aandoening
  • je niet fysiek actief bent, een zogenaamde sedentaire levensstijl
  • zwangerschapsdiabetes hebt gehad
  • prediabetes hebt
  • hoge bloeddruk, hoog cholesterol of hoge triglyceriden hebt
  • van Surinaams-Hindoestaanse, Turkse of Marokkaanse afkomst bent (Turken en Marokkanen hebben respectievelijk driemaal en viermaal vaker diabetes vergeleken met Nederlanders)

Risicofactoren van zwangerschapsdiabetes

Je risico op zwangerschapsdiabetes neemt toe als je:

  • te zwaar bent
  • ouder bent dan 25 jaar
  • zwangerschapsdiabetes hebt gehad tijdens een eerdere zwangerschap
  • bent bevallen van een baby die meer dan 9 pond weegt
  • een familiegeschiedenis hebt van diabetes type 2
  • het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) hebt

Onderzoek en diagnose

Diabetes wordt vastgesteld door middel van een bloedonderzoek. Er wordt dan gekeken naar hoe hoog het suikergehalte in je bloed is. Dit gebeurt vaak met een vingerprik. Als je nog niets hebt gegeten of gedronken, dus als je nuchter bent, hoort deze onder de 5.6 (mmol/l) te zijn. Als het suikergehalte bij 2 metingen te hoog is, heb je diabetes.

De meeste mensen met diabetes type 1 en velen met diabetes type 2 vertonen symptomen van diabetes en daar zal de arts naar informeren. Veel mensen met diabetes type 2 hebben echter helemaal geen symptomen.

Behandeling van diabetes

Behandeling van diabetes type 1

Bij diabetes type 1 is altijd behandeling met insuline nodig, omdat de eigen insulineproductie onherroepelijk verloren is gegaan.

Ook zal er ingezet worden op gewichtsvermindering door middel van een dieet en lichaamsbeweging. Een gezond dieet voor een persoon met diabetes is laag in totaal calorieën, vrij van transvetten en qua voedingswaarde uitgebalanceerd, met flinke hoeveelheden volle granen, fruit en groenten en enkelvoudig onverzadigde vetten.

Behandeling van diabetes type 2

De meeste mensen met diabetes type 2 hebben medicamenteuze behandeling nodig teneinde de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Het is echter mogelijk om een ​​normale bloedsuikerspiegel te bereiken met gewichtsverlies, gezonde voeding en regelmatige lichaamsbeweging.

Zelfs als medicijnen nodig zijn, blijven voeding en lichaamsbeweging uitermate belangrijk om diabetes onder controle te houden.

De medicijnen die worden gebruikt voor diabetes type 2 zijn pillen en injecties. Je krijgt dan pillen met metformine. Blijft je bloedsuiker te hoog? Dan krijgt je er soms nog andere pillen bij (meestal gliclazide). Soms moet iemand ook insuline spuiten.

Zelfzorg bij diabetes

Zorg die je zelf geeft – elke dag, elk moment

Diabetes vraagt wat van je. Niet alleen een doktersbezoek of een pil. Maar een andere manier van leven. En dat klinkt groot – soms zelfs ontmoedigend. Toch zit de kracht van goede diabeteszorg vaak juist in de kleine dingen die je zelf kunt doen. Zelfzorg is geen bijzaak. Het is de spil. Hier lees je hoe je de regie in eigen handen houdt – stap voor stap, zonder perfectie, mét perspectief.

Begrijpen wat er in je lijf gebeurt

Een van de eerste stappen in zelfzorg is begrijpen hoe diabetes werkt. Want hoe beter je het begrijpt, hoe beter je keuzes kunt maken.

Bloedsuiker in balans houden

Bij diabetes kan je lichaam de bloedsuikerspiegel niet goed reguleren. Bij type 1 maak je geen insuline meer aan. Bij type 2 is je lichaam minder gevoelig voor insuline of maakt het te weinig. Het gevolg? Je bloedsuiker stijgt te hoog (hyperglykemie) of – bij medicatie/insuline – daalt te laag (hypoglykemie).

Waarom zelfzorg nodig is

Je arts begeleidt je, maar jij bent de dagelijkse beslisser. Jij voelt wanneer je lichaam uit balans raakt. Jij bepaalt wat je eet, hoe je beweegt, hoe je omgaat met stress. Zelfzorg is niet alleen medisch, maar ook mentaal. Het is zelfleiderschap.

Voeding: het fundament van je dag

Wat je eet heeft directe invloed op je bloedsuiker – dat weet je vast. Maar zelfzorg draait niet om streng diëten of alles laten staan. Het draait om slimme keuzes, ritme en bewustzijn.

Koolhydraten tellen en begrijpen

Niet alle koolhydraten zijn gelijk. Leer het verschil tussen snelle en langzame koolhydraten, en let op hoeveelheden. Gebruik koolhydraattabellen of apps om te weten wat je eet. Vooral bij insulinegebruik is dit essentieel.

Regelmaat in maaltijden

Een stabiele bloedsuiker vraagt om ritme. Sla geen maaltijden over, eet op vaste tijden en zorg dat je tussendoortjes afgestemd zijn op je medicatie of insuline.

Gezonde vetten, vezels en eiwitten

Voeding die langzaam verteert helpt je bloedsuiker stabiel te houden. Denk aan: havermout, volkoren granen, peulvruchten, noten, vis, groenten en zaden.

Hydratatie niet vergeten

Water drinken helpt je bloedsuiker te reguleren en voorkomt uitdroging bij een hoge glucosewaarde. Vermijd frisdrank, energiedrank en vruchtensappen.

Water drinken
Voldoende water drinken / Bron: Pixabay

Beweging: je natuurlijke bloedsuikerverlager

Je hoeft geen marathon te lopen. Maar bewegen is bij diabetes zo krachtig dat het bijna voelt als medicatie – zónder bijsluiter.

Dagelijks in beweging blijven

Wandelen, fietsen, zwemmen, tuinieren – alles telt. Mik op minimaal 30 minuten per dag, verspreid over de dag. Ook kleine blokjes zijn waardevol.

Krachttraining en spieropbouw

Sterkere spieren verbruiken meer glucose – ook in rust. Krachttraining hoeft niet fanatiek: een paar keer per week met lichte gewichten of oefeningen thuis helpt al.

Let op bij insulinegebruik

Bewegen verlaagt je bloedsuiker. Dat is positief, maar kan ook leiden tot hypo’s. Zorg dat je altijd een snelle koolhydraat (druivensuiker, sap, dextro) bij je hebt als je sport.

Wandelen in de vrije natuur (bewegen) / Bron: Freepik

Medicatie en insuline: trouw, timing en techniek

Medicatie of insuline helpt je bloedsuiker te reguleren. Maar alleen als je het goed gebruikt.

Medicatie op vaste tijden

Gebruik een wekker of app als geheugensteun. Sla geen doses over – regelmaat voorkomt pieken en dalen.

Juiste injectietechniek

Voor wie insuline gebruikt: wissel injectieplekken af om lipodystrofie (verharde plekken) te voorkomen. Laat je regelmatig bijscholen over injectietechniek en doseerfouten.

Bijwerkingen serieus nemen

Bijwerkingen zoals misselijkheid, buikklachten of duizeligheid zijn niet ‘klein’. Meld ze. Soms is een aanpassing of alternatief nodig.

Zelfcontrole: meten is weten (maar niet alles)

Je bloedsuiker meten geeft je inzicht, maar je hoeft geen slaaf van de meter te worden. Het gaat om gericht meten, niet eindeloos prikken.

Wanneer meten?

  • Bij start van medicatie of nieuwe leefstijl

  • Voor en na het eten (om effect van maaltijden te zien)

  • Voor en na bewegen

  • Bij klachten van een hypo of hyper

Leer je patronen kennen

Let op trends: hoe reageert je lichaam op stress, slaaptekort, eten, menstruatie, alcohol? Je lichaam is je leraar. Je meter je kompas.

Omgaan met hypo’s en hypers

Bij diabetes ontkom je er soms niet aan: te laag of te hoog. Weten wat te doen voorkomt paniek.

Hypo (te lage bloedsuiker)

Symptomen: beven, zweten, honger, wazig zien, plots boos worden.
Wat te doen: 15 gram snelle koolhydraten (druivensuiker, vruchtensap), 15 minuten wachten, dan opnieuw meten. Neem daarna iets met langzame koolhydraten.

Hyper (te hoge bloedsuiker)

Symptomen: veel dorst, moeheid, vaak plassen, wazig zicht.
Wat te doen: water drinken, rustig blijven, meten en – als je insuline gebruikt – zo nodig bijspuiten. Neem bij twijfel altijd contact op met je arts.

Slaap, stress en psyche: vaak vergeten, nooit onbelangrijk

Zelfzorg is meer dan voeding en medicijnen. Je mentale en emotionele toestand beïnvloeden je bloedsuiker net zo sterk.

Slaap als genezend ritueel

Slaaptekort verhoogt je stresshormonen én je bloedsuiker. Streef naar 7–8 uur slaap per nacht. Zorg voor rust voor het slapengaan.

Stress als onzichtbare boosdoener

Chronische stress maakt je lichaam insulineresistent. Leer herkennen wat je spanning geeft en neem dagelijks kleine herstelmomenten: ademhaling, stilte, gebed, natuur, muziek.

Mentaal sterk blijven

Diabetes kan zwaar zijn. Schaamte, frustratie of burn-out komen vaker voor dan je denkt. Zoek steun. Bij een professional, een groep of iemand die je vertrouwt. Je hoeft het niet alleen te doen.

Goed slapen is key / Bron: Pixabay

Plantengeneeskunde bij diabetes

Kruidenkracht als ondersteuning, niet als tovermiddel

Bij diabetes draait alles om balans. En in die zoektocht komen steeds vaker planten en kruiden in beeld. Geen vervanging van medicijnen, maar een aanvulling op leefstijl en zelfzorg. Sommige kruiden kunnen helpen de bloedsuiker te stabiliseren, insulinegevoeligheid te verbeteren of ontstekingen te remmen. Maar ook hier geldt: natuurlijk ≠ onschuldig. Kies bewust, overleg met je arts, en gebruik plantenwijsheid met hoofd én hart.

Wanneer kies je voor plantengeneeskunde?

Plantengeneeskunde – ook wel fytotherapie – is geen wondermiddel, maar wel een krachtige bondgenoot. Vooral bij:

  • Type 2 diabetes in een vroeg stadium

  • Licht verhoogde bloedsuikerwaarden (prediabetes)

  • Insulineresistentie of metabool syndroom

  • Ondersteuning naast reguliere medicatie

Let op: bij type 1 diabetes is kruidengeneeskunde géén alternatief voor insuline. Wel kan het ondersteunend werken bij energie, ontsteking of bloedsuikerschommelingen.

Planten met een bewezen of veelbelovende werking

Verschillende kruiden hebben een bloedglucoseverlagend effect of verbeteren de insulinegevoeligheid. Hier volgt een overzicht van de meest gebruikte – mét uitleg en toepassing.

Fenegriek (Trigonella foenum-graecum)

Fenegriekzaden bevatten vezels en stoffen die de glucoseopname vertragen en de insulinerespons kunnen verbeteren.

  • Werking: verlaagt nuchtere bloedsuiker en HbA1c

  • Gebruik: gemalen zaad in capsules of als thee

  • Let op: kan winderigheid veroorzaken, bloedsuikerverlagende medicatie mogelijk aanpassen

Fenegriek / Bron: Wikimedia Commons

Bittermeloen (Momordica charantia)

Deze tropische vrucht lijkt op een wrattige komkommer en wordt al eeuwen gebruikt in de Aziatische kruidengeneeskunde.

  • Werking: verhoogt de opname van glucose in cellen, verlaagt bloedsuiker

  • Gebruik: als thee, extract of gedroogde capsule

  • Let op: niet gebruiken tijdens zwangerschap

Gymnema sylvestre (“suikerkiller”)

Deze plant uit de Ayurvedische traditie staat bekend om haar vermogen om het smaakgevoel voor zoet tijdelijk uit te schakelen – en heeft daarnaast een directe werking op het insulinemetabolisme.

  • Werking: vermindert drang naar zoet, verhoogt insulineproductie

  • Gebruik: als gestandaardiseerd supplement

  • Let op: alleen gebruiken onder begeleiding bij insulinegebruik

Kaneel (Cinnamomum verum / cassia)

Kaneel is misschien wel het bekendste natuurlijke antidiabeticum, maar de juiste soort en dosering zijn essentieel.

  • Werking: verbetert insulinegevoeligheid en glucoseopname

  • Gebruik: 1–2 gram per dag, liefst Ceylon-kaneel

  • Let op: cassia-kaneel bevat coumarine (levertoxisch in hoge dosis)

Kaneel / Bron: Pixabay

Berberine (uit Berberis, Coptis en andere planten)

Berberine is een krachtige stof met een werking die op sommige punten lijkt op metformine.

  • Werking: verlaagt bloedsuiker, cholesterol en ontsteking

  • Gebruik: capsules met gestandaardiseerd extract

  • Let op: kan maagklachten geven, interactie met medicatie mogelijk

Berberinepoeder / Bron: Wikiemdia Commons

Gember (Zingiber officinale)

Gember heeft een milde bloedsuikerverlagende werking en ondersteunt de spijsvertering.

  • Werking: verbetert glucosetolerantie, remt ontsteking

  • Gebruik: vers, als thee, of in capsules

  • Let op: niet combineren met bloedverdunners zonder overleg

Verse gember
Verse gember / Bron: Pixabay

Ondersteunende kruiden bij complicaties

Diabetes raakt niet alleen de bloedsuiker, maar het hele systeem. Bepaalde planten kunnen helpen bij klachten die vaak met diabetes samenhangen.

Voor zenuwpijn (neuropathie)

  • Sint-janskruid (licht werkend antidepressivum)

  • Duivelsklauw (ontstekingsremmend bij zenuwpijn)

  • Brahmi of ginkgo (ter ondersteuning van doorbloeding en cognitief functioneren)

Voor spijsvertering en leverondersteuning

  • Mariadistel (beschermt de lever tegen belasting)

  • Paardenbloemwortel (stimuleert gal en spijsvertering)

  • Artisjokblad (cholesterolverlagend en mild bloedsuikerverlagend)

Voor stressregulatie (en daarmee indirecte bloedsuikercontrole)

  • Ashwagandha (adaptogeen, stressverlagend)

  • Rhodiola (verbetert stressbestendigheid)

  • Lavendel (rustgevend, ook als olie of thee)

Kruiden: aandachtspunten en waarschuwingen

Kruiden kunnen krachtig zijn, maar ook risico’s met zich meebrengen – vooral in combinatie met reguliere medicatie.

Overleg altijd met je arts of apotheker als je:

  • medicijnen gebruikt tegen diabetes, bloeddruk of cholesterol

  • zwanger bent of borstvoeding geeft

  • een lever-, nier- of hartziekte hebt

  • meerdere supplementen tegelijk gebruikt

Begin rustig en houd een dagboek bij

Noteer wat je gebruikt, wanneer en wat het effect is. Let op je bloedsuikerwaarden en luister naar je lichaam. Planten werken geleidelijk, maar soms duidelijk.

Dagboekje bijhouden / Bron: Freepik

Prognose

De prognose bij mensen met diabetes varieert. Het hangt af van je leefstijl en hoe behandeltrouw je bent. Als de bloedsuikerspiegel niet goed onder controle is, kan dit het risico op een hartaanval, beroerte en nierziekte verhogen, wat kan leiden tot vroegtijdig overlijden. Invaliditeit als gevolg van blindheid, amputatie, hartaandoeningen, beroertes en zenuwbeschadiging kunnen optreden. Sommige mensen met diabetes worden vanwege nierfalen afhankelijk van dialysebehandelingen.

Complicaties

Als je bloedglucosespiegel gedurende langere tijd hoog blijft, kunnen de weefsels en organen in je lichaam ernstig beschadigd raken. Sommige complicaties kunnen na verloop van tijd levensbedreigend zijn.

Complicaties van diabetes zijn onder meer:

  • Cardiovasculaire problemen, waaronder coronaire hartziekte, pijn op de borst, hartaanval, beroerte, hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte, atherosclerose (aderverkalking, vernauwing van de slagaders).
  • Zenuwschade (neuropathie) die gevoelloosheid en tintelingen veroorzaakt die begint bij tenen of vingers en zich vervolgens verspreidt.
  • Nierschade (nefropathie) die kan leiden tot nierfalen of de noodzaak van dialyse of transplantatie.
  • Schade aan de ogen  (retinopathie) die tot blindheid kan leiden; staar, glaucoom.
  • Door diabetes kunnen de bloedvaten en zenuwen in uw voeten beschadigen en genezen wondjes en zweertjes niet goed.
  • Huidinfecties: deze komen bij 20 tot 50 procent van de patiënten met diabetes voor.
  • Problemen met het seksleven: mannen kunnen een erectiestoornis krijgen, vrouwen kunnen last krijgen van een droge vagina of een vaginale schimmelinfectie.
  • Gehoorverlies: zachte en hoge geluiden zijn dan steeds moeilijker te horen.
  • Depressie: bij mensen met diabetes komt depressie twee keer zo vaak voor als bij andere mensen.
  • Dementie: diabetici lopen gemiddeld twee keer zo veel risico lopen op dementie als mensen zonder diabetes.
  • Gebitsproblemen: als gevolg van hoge bloedglucosewaarden werkt je afweersysteem minder goed. Het gevolg is dat je met diabetes sneller ontstekingen krijgt, ook in je mond.

Preventie

Diabetes type 1 lijkt anno 2025 (nog) niet te voorkómen. Er wordt echter veel onderzoek naar verricht, zodat we in de toekomst diabetes type 1 mogelijk wel kunnen voorkomen.

Aanpassingen in je levensstijl kunnen het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 met bijna 60% verlagen. Neem daarbij de volgende maatregelen in acht:

  • Gewichtsverlies bij overgewicht.
  • Dagelijks bewegen.
  • Eet gezond en gevarieerd, vooral veel vezels (volkoren producten), vis, groenten en fruit. Vermijd snelle koolhydraten zoals suiker en zetmeel. Deze verhogen de bloedsuikerspiegel te snel. Eet zo min mogelijk verzadigd dierlijk vet (boter, vette kaas, vet vlees) en transvetten ( in harde margarines, frituur-, bak- en braadvetten en in gebak, koek en snacks).
  • Stoppen met roken.
Bewegen of wandelen
Bewegen is gezond voor lijf en leden / Bron: Goodluz/Shutterstock.com

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over diabetes, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.