Moeheid: oorzaken, behandeling en kruiden

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Moeheid is een gevoel van vermoeidheid of uitputting. Het is een normaal gevoel dat mensen ervaren wanneer ze fysiek of mentaal actief zijn geweest, of wanneer ze niet genoeg slaap hebben gehad. Moeheid kan ook een teken zijn van een onderliggend medisch probleem, zoals bloedarmoede of slaapapneu. Als moeheid een persistent of terugkerend probleem is, is het raadzaam om een arts te raadplegen om te bepalen wat de oorzaak kan zijn en hoe het kan worden behandeld.

Moeheid kent veel mogelijke oorzaken / Bron: Freepik

Wat is moeheid?

Moeheid is een staat van lichaam en geest waarbij je minder energie hebt en je verminderd in staat voelt activiteiten te ondernemen en waarbij je je slaperig voelt.1Wikipedia. Vermoeidheid. https://nl.wikipedia.org/wiki/Vermoeidheid (ingezien op 1-1-2023)

Hoe ontstaat moeheid?

Moeheid ontstaat meestal als gevolg van vermoeidheid van het lichaam en de hersenen. Dit kan komen door fysieke of mentale inspanning, stress, gebrek aan slaap, of een ongezonde leefstijl. Soms kan moeheid ook een symptoom zijn van een medische aandoening, zoals bloedarmoede (anemie), hypothyreoïdie (trage schildklier), of een infectie. Als je langdurig moe bent of moeheid ervaart die niet lijkt te verminderen, is het raadzaam om je huisarts te raadplegen om de oorzaak te achterhalen.

Wat zijn de verschijnselen van moeheid?

De verschijnselen van moeheid kunnen variëren van persoon tot persoon, maar ze kunnen onder andere bestaan uit:

  • Gebrek aan energie of vermoeidheid
  • Slechte concentratie of moeite met het nemen van beslissingen
  • Slecht humeur of irritatie
  • Gebrek aan motivatie of interesse
  • Slechte prestaties op het werk of op school
  • Verminderd uithoudingsvermogen
  • Hoofdpijn of spierpijn
  • Slapeloosheid of overmatig slaapbehoefte

Als je één of meer van deze symptomen ervaart en ze aanhouden gedurende een langere periode, is het raadzaam om een arts te raadplegen om de oorzaak te achterhalen.

Oorzaken van vermoeidheid

Wat zijn psychische oorzaken van moeheid?

Er zijn verschillende psychische oorzaken die moeheid kunnen veroorzaken. Sommige voorbeelden zijn:

Stress

Stress kan leiden tot moeheid doordat het de adrenalinestofwisseling in het lichaam verandert en de slaap kan beïnvloeden.

Depressie

Moeheid is een veel voorkomend symptoom van depressie en kan ook leiden tot slaapstoornissen.

Angststoornissen

Angst kan leiden tot moeheid door veranderingen in het slaappatroon en het verminderen van de hoeveelheid diepe slaap.

Burn-out

Burn-out kan leiden tot fysieke en mentale uitputting, wat kan resulteren in moeheid.

Wat zijn lichamelijke oorzaken van moeheid?

Er zijn verschillende medische aandoeningen die moeheid kunnen veroorzaken. Sommige voorbeelden zijn:

Slechte lichaamsconditie

Het kan zijn dat je slechte lichaamsconditie hebt als gevolg van een gebrek aan lichaamsbeweging, een ongezonde levensstijl of een medische aandoening. Als je vaak moe bent, kan het helpen om je fysieke conditie te verbeteren door regelmatig te bewegen en een gezonde levensstijl te behouden. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je voldoende slaapt, gezonde voeding eet en regelmatig oefeningen doet om je spieren te versterken en je uithoudingsvermogen te verbeteren.

Alcohol, drugs en/of roken

Het is normaal om moe te zijn na het gebruik van alcohol, drugs en/of roken, omdat deze stoffen de manier waarop het lichaam functioneert kunnen verstoren. Alcohol en drugs kunnen het centrale zenuwstelsel (CZS) verstoren, wat kan leiden tot vermoeidheid. Roken kan ook leiden tot vermoeidheid omdat het de bloedvaten vernauwt en het bloed moeilijker naar de hersenen kan stromen, wat leidt tot minder zuurstof en daardoor een vermoeid gevoel.

Als je vaak moe bent na het gebruik van deze stoffen, kan het helpen om ze te vermijden of in ieder geval te beperken. Als je moe blijft na het verminderen of stoppen met het gebruik van deze stoffen, kan het helpen om een arts te raadplegen om te bepalen of er andere oorzaken zijn voor je vermoeidheid.

Roken
Moeheid als gevolg van roken / Bron: Pixabay
Bepaalde medicijnen

Sommige medicijnen kunnen vermoeidheid veroorzaken als bijwerking. Dit kan gebeuren omdat de medicijnen de manier waarop het lichaam functioneert kunnen veranderen.

Als je denkt dat je moe bent door het gebruik van medicijnen, is het verstandig om dit te bespreken met je huisarts of behandelend arts. De arts kan je helpen om te bepalen of de medicijnen de oorzaak van je vermoeidheid zijn en wat je kunt doen om het beter te maken. Als de medicijnen de oorzaak van je vermoeidheid zijn, kan je arts misschien een ander medicijn voorschrijven of de dosis aanpassen. Je moet nooit op eigen houtje de dosering of het gebruik van medicijnen veranderen, zonder eerst met je arts te overleggen.

Chronische ziekten

Veel chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en chronische longziekten, kunnen leiden tot vermoeidheid. Dit komt omdat deze ziekten het lichaam kunnen uitputten en ervoor kunnen zorgen dat het moeilijker is om energie te hebben. Vermoeidheid kan ook een symptoom zijn van bepaalde chronische ziekten, zoals multiple sclerose (MS) en lupus.

Als je moe bent door een chronische ziekte, dan doe je er goed aan om dit te bespreken met je huisarts. De arts kan je helpen om de oorzaak van je vermoeidheid te achterhalen en wat je kunt doen om het beter te maken. Dit kan betekenen dat je bepaalde levensstijlveranderingen maakt, zoals meer rusten of beter eten, of dat je medicijnen krijgt om de vermoeidheid te behandelen.

Bloedarmoede

Als je niet genoeg gezonde rode bloedcellen hebt, kan dit leiden tot moeheid omdat het lichaam niet genoeg zuurstof krijgt.

Infecties

Virale of bacteriële infecties kunnen leiden tot moeheid door het activeren van het immuunsysteem.

Hypothyreoïdie

Hypothyreoïdie is een aandoening waarbij de schildklier te weinig hormonen aanmaakt, wat kan leiden tot moeheid en gebrek aan energie.

Slaapapneu

Slaapapneu is een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap wordt onderbroken, wat kan leiden tot moeheid overdag.

Diabetes

Als je suikerziekte hebt en de bloedsuikerspiegel niet goed onder controle is, kan dit leiden tot moeheid.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van medische aandoeningen die moeheid kunnen veroorzaken.

Gevolgen en complicaties

Moeheid kan leiden tot verschillende complicaties, afhankelijk van de oorzaak ervan en hoe lang het aanhoudt. Sommige mogelijke gevolgen en complicaties van moeheid zijn:

Slechte prestaties op het werk of op school

Als je moe bent, kan dit leiden tot slechte prestaties op het werk of op school, omdat je minder gemotiveerd bent en minder goed kunt concentreren.

Ongevallen

Moeheid kan leiden tot ongevallen, omdat je minder alert en reactief bent als je moe bent. Naar schatting is 15 tot 20% van de verkeersongevallen in Nederland (mede) het gevolg van vermoeidheid van de bestuurder.2SWOV. Hoeveel ongevallen gebeuren er door vermoeidheid? https://swov.nl/nl/fact/vermoeidheid-hoeveel-ongevallen-gebeuren-er-door-vermoeidheid (ingezien op 1-1-2022)

Auto-ongeval
Auto-ongeval als gevolg van moeheid / Bron: Pixabay

Slechte gezondheid

Als moeheid lang aanhoudt, kan dit leiden tot een verminderde immuunfunctie, wat kan leiden tot een verhoogd risico op infecties en andere gezondheidsproblemen.

Slechte mentale gezondheid

Moeheid kan ook leiden tot mentale gezondheidsproblemen, zoals depressie of angst, omdat je minder goed in staat bent om je te concentreren en te ontspannen als je moe bent.

Onderzoek en diagnose

Om de oorzaak van moeheid te achterhalen, zal de arts je medische geschiedenis en huidige gezondheidstoestand beoordelen en eventueel aanvullende tests uitvoeren, zoals:

  • Bloedonderzoek: Een bloedonderzoek kan helpen om te bepalen of er bloedarmoede of andere medische aandoeningen aanwezig zijn die moeheid kunnen veroorzaken.
  • Slaaptesten: Slaaptesten, zoals een polysomnografie, kunnen helpen om te bepalen of er slaapstoornissen aanwezig zijn die moeheid kunnen veroorzaken.
  • Schildklieronderzoek: Een schildklieronderzoek kan helpen om te bepalen of er een schildklieraandoening is die moeheid kan veroorzaken.
  • Psychologisch onderzoek: Als de arts denkt dat stress, depressie, of andere mentale gezondheidsproblemen de oorzaak zijn van moeheid, kan hij of zij u doorverwijzen naar een psycholoog voor verdere beoordeling.

Op basis van de resultaten van deze tests kan de arts een diagnose stellen en ene behandelplan opstellen.

Medische behandeling van moeheid

Er zijn verschillende medische behandelingen die moeheid kunnen verminderen, afhankelijk van de oorzaak ervan. Enkele voorbeelden van medische behandelingen voor moeheid zijn:

  • Medicijnen: Er zijn verschillende medicijnen die moeheid kunnen verminderen, zoals stimulantia en slaapmiddelen.
  • Bloedtransfusies: Als bloedarmoede de oorzaak van moeheid is, kan een bloedtransfusie helpen om de hoeveelheid gezonde rode bloedcellen in het lichaam te verhogen.
  • Schildkliermedicatie: Als hypothyreoïdie de oorzaak is van moeheid, kan medicatie de hoeveelheid schildklierhormonen in het lichaam verhogen om de moeheid te verminderen.
  • Behandeling van infecties: Als een infectie de oorzaak is van moeheid, kan behandeling met antibiotica of andere medicijnen helpen om de infectie te bestrijden.
  • CPAP-behandeling: Als slaapapneu de oorzaak is van moeheid, kan behandeling met een CPAP-machine (Continuous Positive Airway Pressure) helpen om de ademhaling tijdens de slaap te verbeteren.
  • Insulinebehandeling: Als diabetes de oorzaak is van moeheid, kan insulinebehandeling helpen om de bloedsuikerspiegel in het lichaam te reguleren.

Wat kun jezelf doen aan moeheid?

Zelfzorg

Er zijn verschillende maatregelen die je kunt nemen om moeheid te verminderen:

Zorg voor voldoende slaap

Probeer een vast slaapschema aan te houden en probeer elke nacht ongeveer acht uur te slapen.

Gezonde voeding en voldoende drinken

Eet gezonde, evenwichtige maaltijden en zorg ervoor dat je voldoende drinkt zodat je lichaam genoeg voedingsstoffen en vocht binnenkrijgt.

Gezond eten bereiden
Gezond eten bereiden / Bron: gpointstudio/Shutterstock.com
Probeer stress te verminderen

Probeer stress te verminderen door ontspanningstechnieken te gebruiken.

Zorg voor voldoende beweging

Probeer elke dag een beetje te bewegen, zoals wandelen of fietsen. Dit kan helpen om moeheid te verminderen.

Maak tijd voor ontspanning

Probeer tijd te maken om te ontspannen en te genieten van activiteiten die je leuk vindt en die je energie geven.

Probeer een gezonde leefstijl te behouden

Een gezonde leefstijl betekent bijvoorbeeld niet te veel drinken, niet roken, geen drugs gebruiken, dagelijks bewegen en voldoende tijd nemen om te rusten en te ontspannen.

Kruiden om moeheid tegen te gaan

Er zijn verschillende kruiden die moeheid kunnen verminderen of helpen om je energiepeil te verhogen. Sommige voorbeelden zijn:

Ginkgo biloba

Ginkgo biloba (Japanse notenboom) kan helpen om de bloedcirculatie te verbeteren, wat kan helpen om moeheid te verminderen.

Gember

Gember kan helpen om de bloedsuikerspiegel te reguleren en kan ook helpen om spierpijn te verminderen, wat kan leiden tot minder moeheid.

Rode klaver

Rode klaver bevat veel ijzer en kan helpen om bloedarmoede te verminderen, wat één van de oorzaken van moeheid kan zijn.

Groene thee

Groene thee bevat cafeïne, wat kan helpen om de energie te verhogen en moeheid te verminderen.

Maca

Lepidium meyenii, gekend onder de naam maca en ook wel Peruaanse ginseng genoemd, kan helpen om de energie te verhogen en kan ook helpen om stress te verminderen, wat kan leiden tot minder moeheid.

Kruiden zijn niet altijd veilig voor iedereen. Sommige kruiden kunnen interacties hebben met bepaalde medicijnen. Voordat je kruiden gaat gebruiken om moeheid te verminderen, is het raadzaam om een arts of apotheker te raadplegen om te bepalen of ze geschikt zijn voor jou.

Prognose

De prognose hangt af van de oorzaak van de moeheid. Als de moeheid veroorzaakt wordt door een behandelbare medische aandoening, zoals bloedarmoede of een infectie, kan behandeling ervoor zorgen dat de moeheid vermindert of verdwijnt. Als de moeheid veroorzaakt wordt door stress of een ongezonde levensstijl, kan het aanpassen van de levensstijl helpen om de moeheid te verminderen.

In sommige gevallen kan moeheid een chronisch probleem zijn, wat betekent dat het aanhoudt gedurende een lange periode. Als je langdurig moe bent of moeheid ervaart die niet lijkt te verminderen, is het raadzaam om een arts te raadplegen om de oorzaak te achterhalen en een behandeling te krijgen.

Preventie

Er zijn verschillende maatregelen die je kunt nemen om moeheid te voorkomen:

Zorg voor voldoende slaap: Probeer een vast slaapschema aan te houden en probeer elke nacht ongeveer acht uur te slapen.

  • Eet gezonde, evenwichtige maaltijden: Een gezonde voeding kan helpen om uw energielevels op peil te houden.
  • Zorg voor voldoende vocht: Zorg ervoor dat je genoeg water drinkt om ervoor te zorgen dat jelichaam genoeg vocht krijgt.
  • Probeer stress te verminderen: Probeer stress te verminderen door ontspanningstechnieken te gebruiken.
  • Zorg voor voldoende beweging: Probeer elke dag een beetje te bewegen, zoals wandelen of fietsen. Dit kan helpen om moeheid te verminderen.
  • Maak tijd voor ontspanning: Probeer tijd te maken om te ontspannen en te genieten van activiteiten die je plezierig vindt.
  • Probeer een gezonde levensstijl te behouden: Dit betekent bijvoorbeeld niet te veel drinken, niet roken, en voldoende tijd nemen om te rusten en te ontspannen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over moeheid, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.