Organen rechts in de buik

Last Updated on 14 april 2023 by M.G. Sulman

Heb je je ooit afgevraagd wat er zich allemaal bevindt in die mysterieuze rechterkant van je buik? Nou, het blijkt dat er een aantal belangrijke organen zijn die zich in dit gebied bevinden en een cruciale rol spelen in het functioneren van je lichaam. Van je lever tot je galblaas en je rechter nier, deze organen werken samen om je spijsvertering en het reinigen van je bloed te reguleren. In dit artikel zullen we dieper ingaan op de anatomie en functies van de organen in de rechterkant van de buikholte.

Er zijn in totaal 4 abdominale kwadranten, die relatief makkelijke lijnen hebben om te onthouden. / Bron: Wikimedia Commons

Welke organen rechts in de buik?

Lever

De lever, een groot en veelzijdig orgaan dat verborgen ligt onder de rechterkant van de ribbenkast, is een meester in multitasking. Deze held werkt onvermoeibaar om je lichaam te beschermen en te onderhouden.

Als grootste inwendige orgaan is de lever verantwoordelijk voor honderden taken. Het is verantwoordelijk voor het filteren van giftige stoffen en afvalproducten uit ons bloed, het reguleren van de stofwisseling en de productie van belangrijke eiwitten en enzymen die nodig zijn voor het goed functioneren van ons lichaam. Bovendien is de lever ook betrokken bij de opslag en vrijgave van glucose, het afbreken van vetten en het afgeven van gal voor de vertering van voedsel. Maar dat is niet alles: de lever slaat ook belangrijke voedingsstoffen en vitaminen op en het produceert zelfs bloedstollingsfactoren.

Maar waarom wordt de lever vaak over het hoofd gezien? Misschien omdat hij zo goed zijn werk doet dat we er niet eens bij stilstaan. Doch als we beter kijken, kunnen we zien dat de lever een zeer indrukwekkend orgaan is. Het heeft een complexe structuur van lobben en kanalen, en is bedekt met talloze bloedvaten en galwegen. Het is een ware architectonische prestatie van de Schepper.

Helaas kan de lever ook kwetsbaar zijn voor ziekten en aandoeningen, zoals levercirrose en leverkanker. Maar met de juiste zorg en aandacht kun je je lever vaak gezond houden en ervoor zorgen dat hij je blijft beschermen en onderhouden.

Lever
Ligging van de lever in het lichaam / Bron: Nerthuz/Shuuetrstock.com

Galblaas

De galblaas is een klein, peervormig orgaan dat zich bevindt aan de onderkant van de lever. Ondanks zijn kleine formaat, vervult de galblaas een belangrijke functie in je spijsverteringsstelsel.

De belangrijkste functie van de galblaas is het opslaan en concentreren van gal, een groenige vloeistof die geproduceerd wordt door de lever. Gal bevat stoffen zoals cholesterol en bilirubine, maar ook galzouten die nodig zijn voor de vertering en opname van vetten uit je voedsel. Wanneer je een maaltijd eet die rijk is aan vetten, trekken de spieren in de galblaas zich samen en wordt de geconcentreerde gal via de galwegen naar de twaalfvingerige darm gestuurd om te helpen bij de vertering.

De galblaas kan ook voor klachten zorgen. Als de galblaas bijvoorbeeld galstenen bevat, dan kunnen deze vast komen te zitten in de galwegen en leiden tot pijn en een galblaasontsteking. Dit kan een operatie vereisen om de galblaas te verwijderen.

Het is verstandig om je galblaas gezond te houden door een gezonde leefstijl in acht te nemen. Het eten van een gebalanceerd dieet met weinig vet en cholesterol kan helpen om de galblaas goed te laten functioneren. Regelmatige lichaamsbeweging en het vermijden van overgewicht dragen ook bij aan het behouden van een gezonde galblaas.

Laten we de galblaas niet vergeten en hem de aandacht geven die hij verdient als een belangrijk onderdeel van het spijsverteringsstelsel.

Galblaas
Ligging van de galblaas in het lichaam / Bron: decade3d – anatomy online / Shutterstock.com

Dikke darm

Het ascendens (stijgende deel) van de dikke darm zit aan de rechterkant van je lichaam en is ook wel ‘het rechtszijdige deel’ van de dikke darm of ‘rechtszijdig colon’.1Kanker. Darmkanker (dikkedarmkanker). https://www.kanker.nl/kankersoorten/darmkanker-dikkedarmkanker/algemeen/informatie-over-de-dikke-darm (ingezien op 25-2-2023)

De dikke darm, ook wel bekend als colon, is het laatste deel van het spijsverteringsstelsel. Het is verantwoordelijk voor de opname van water en zouten uit onverteerbare voedselresten. De dikke darm is een lang en flexibel orgaan dat zich uitstrekt van de blindedarm tot de anus.

De dikke darm levert een bijdrage aan het verwijderen van afvalstoffen uit je lichaam en reguleert de consistentie van je ontlasting. Daarnaast is de dikke darm de thuisbasis van een groot aantal micro-organismen die bekend staan als de darmflora. In je darmen huizen biljoenen bacteriën, die samen met virussen, gisten en schimmels je microbioom vormen. De darmacteriën spelen een belangrijke rol in het afbreken van vezels en het produceren van vitamines zoals vitamine K en enkele B-vitaminen.

Helaas kan de dikke darm ook gevoelig zijn voor verschillende aandoeningen, waaronder prikkelbaredarmsyndroom (PDS), colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en darmkanker. Voedingsvezels zijn onontbeerlijk voor het gezond houden van de darmen. Niet roken en het beperken van alcoholgebruik, zijn ook twee belangrijke maatregelen om de darmgezondheid in tact te houden.

Dikke darm / Bron: Wikimedia Commons

Alvleesklier

De kop van de alvleesklier ligt rechts en midden van de buik, dicht tegen de twaalfvingerige darm aan.

De alvleesklier is een fascinerend orgaan dat een belangrijke rol speelt in het spijsverteringsstelsel van het menselijk lichaam. Het bevindt zich diep in de buikholte, achter de maag en tussen de dunne darm en de milt.

Hoewel de alvleesklier niet zo groot is als sommige andere organen, heeft het een aantal belangrijke functies. Het produceert bijvoorbeeld insuline, een hormoon dat nodig is ten behoeve van het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Insuline zorgt ervoor dat glucose, de belangrijkste energiebron van het lichaam, vanuit het bloed naar de cellen wordt getransporteerd, waar het als brandstof wordt gebruikt.

Doch de alvleesklier doet meer dan alleen insuline produceren. Het produceert ook enzymen die helpen bij het afbreken van voedsel in de dunne darm. Deze enzymen worden afgegeven aan de dunne darm via een buisje genaamd de ductus pancreaticus of alvleesgang. Deze enzymen helpen bij de afbraak van eiwitten, vetten en koolhydraten, zodat ze gemakkelijker kunnen worden opgenomen door het lichaam.

De werking van de alvleesklier is van wezenlijk belang voor een goede spijsvertering. Een storing in de productie van insuline kan bijvoorbeeld leiden tot diabetes, terwijl een verstopping van de alvleesgang kan leiden tot een alvleesklierontsteking, ook wel bekend als pancreatitis.

De alvleesklier mag dan een klein en verborgen orgaan zijn, desalniettemin is het een van de belangrijkste spelers in het spijsverteringsstelsel. Zonder deze kleine klier zou je lichaam niet in staat zijn om voedsel efficiënt te verteren en de energie te produceren die je nodig hebben om te functioneren.

Alvleesklier
Ligging van de alvleesklier in het lichaam / Bron: Decade3d /Shutterstock.com

Rechter nier

De rechter nier is één van de twee nieren in het menselijk lichaam en bevindt zich aan de rechterkant van de wervelkolom, net onder het middenrif en achter de lever. Net als de linker nier heeft de rechter nier een aantal belangrijke functies in het lichaam.

Eén van de belangrijkste functies van de nieren is het filteren van afvalstoffen uit het bloed en deze af te voeren als urine. De nieren spelen ook een rol bij het handhaven van de water- en elektrolytenbalans in het lichaam, het produceren van hormonen die de bloeddruk reguleren, en het bevorderen van de aanmaak van rode bloedcellen.

De rechter nier is iets lager gepositioneerd dan de linker nier, wat te maken heeft met de grootte en de positie van de lever aan de rechterkant van je lichaam. Ondanks dit verschil in positie hebben beide nieren vergelijkbare functies en werken ze samen om je lichaam gezond te houden.

Het is van belang om de gezondheid van de nieren te behouden door regelmatig te drinken, gezond te eten en voldoende te bewegen. Daarnaast is het raadzaam om bij symptomen die duiden op nierproblemen, zoals pijn in de zij (flankpijn), bloed in de urine, vermoeidheid of zwelling in het lichaam, je huisarts te raadplegen voor een diagnose en behandelplan.

Nieren en blaas
Ligging van de nieren en de blaas in het lichaam / Bron: Nerthuz/Shutterstock.com

Rechter bijnier

De bijnieren zijn kleine organen die zich bovenop de nieren bevinden. Ze hebben een taak in het endocriene systeem van het menselijk lichaam. De bijnieren bestaan uit twee delen:

  • het bijniermerg
  • de bijnierschors

Het bijniermerg produceert hormonen zoals adrenaline en noradrenaline, terwijl de bijnierschors hormonen produceert zoals cortisol en aldosteron.

De rechter bijnier bevindt zich aan de rechterkant van de wervelkolom, bovenop de rechter nier. Het is iets kleiner dan de linker bijnier, maar heeft dezelfde functies. De hormonen die worden geproduceerd door de bijnieren zijn nodig voor het reguleren van verschillende functies in het lichaam, zoals de reactie op stress, het handhaven van de bloeddruk, en het regelen van de stofwisseling.

Wanneer je bijnieren niet goed functioneren, kan dit verschillende aandoeningen tot gevolg hebben. Als de bijnierschors te veel cortisol produceert, kan dit leiden tot de ziekte van Cushing, terwijl onvoldoende productie van aldosteron kan leiden tot de ziekte van Addison. Beide aandoeningen gaan gepaard met symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename of gewichtsverlies, en veranderingen in de bloeddruk.

Bijnieren
Bijnieren / Bron: Wikimedia Commons

Rechter eierstok (bij vrouwen)

Bij vrouwen maakt de rechter eierstok deel uit van het reproductieve systeem van het lichaam. De eierstokken zijn de organen waarin de eicellen worden geproduceerd en opgeslagen. De rechter eierstok bevindt zich aan de rechterkant van het lichaam, vlakbij de zijkant van de baarmoeder. Via de eileider is het met de baarmoeder verbonden.

De eierstokken produceren hormonen, zoals oestrogeen en progesteron, die een taak vervullen bij de menstruatiecyclus en de vruchtbaarheid van een vrouw. Deze hormonen stimuleren de groei en ontwikkeling van de baarmoeder, reguleren de menstruatiecyclus en handhaven een gezonde zwangerschap.

De rechter eierstok kan getroffen worden door verschillende aandoeningen, zoals cysten, tumoren of ontstekingen. Respectievelijk eierstokcyste, eierstokkanker en eierstokontsteking. Deze aandoeningen kunnen gepaard gaan met symptomen zoals buikpijn, onregelmatige menstruatie, vaginale bloedingen, en onvruchtbaarheid.

Een vrouw die lijdt aan een eierstokcyste / Bron: Wikimedia Commons

Andere organen rechts in de buikholte

Naast de hierboven organen, zijn er nog andere organen die zich rechts in de buikholte bevinden, zoals:

Dunne darm

De dunne darm ligt deels rechts in de buik. Het is een lang en kronkelig orgaan dat voedsel uit de maag ontvangt en verder afbreekt. Het grootste deel van de dunne darm bevindt zich in de onderbuik, maar het begint rechtsboven in de buikholte.

Dunne darm: deel van het spijsverteringskanaal, volgend op de maag en gevolgd door de dikke darm / Bron: Wikkimedia Commons

Appendix

De appendix is een klein, wormvormig aanhangsel dat aan het begin van de dikke darm zit, in de rechteronderbuik. Het kan soms ontstoken raken en pijn in de rechter onderbuik veroorzaken. Dit wordt appendicitis genoemd.

Ligging van de appendix in het lichaam
Ligging van de appendix in het lichaam / Bron: Wikimedia Commons

Urineleider

De urineleider is een buisje dat urine van de nier naar de blaas transporteert. Er zijn twee urineleiders, een aan elke kant van het lichaam, en de rechter urineleider bevindt zich rechts in de buikholte.

Verloop van de urineleider / Bron: Wikimedia Commons

Bloedvaten

Er zijn verschillende grote bloedvaten die zich in de buikholte bevinden, zoals de onderste holle ader (vena cava inferior), de leverader en de slagader van de darmen. Deze vaten transporteren bloed van en naar de organen in de buikholte en zijn belangrijk voor de bloedcirculatie en de voeding van de organen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de organen rechts in je buikholte, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.