Galblaas: functie en ligging

Last Updated on 19 juni 2024 by M.G. Sulman

De galblaas is een klein en peervormig hol orgaan. De functie van je galblaas is het opslaan en indikken van gal voordat het in de dunne darm wordt afgegeven. De galblaas ligt onder de lever. De lever maakt de vloeistof gal aan en dit wordt opgeslagen in de galblaas. Gal wordt afgegeven aan de twaalfvingerige darm. Gal is nodig om vetten af te breken en te verbranden.

Galblaas en lever / Bron: Wikimedia Commons

Functie van de galblaas

Galsysteem

Je galblaas is een onderdeel van het galsysteem. Dit systeem bestaat uit je lever, galblaas en bijbehorende kanalen of afvoerbuizen. De galblaas is door een afvoerbuis via de grote galbuis verbonden met de lever, alsook met het bovenste gedeelte van de dunne darm (de twaalfvingerige darm). Het galsysteem is nodig voor de productie, opslag en afscheiding van gal.

Gal

Gal is een dikke vloeistof die groen, bruin of geel van kleur is. Het is nodig bij de vertering van vetten. Gal verandert de vetten in het voedsel in kleinere eenheden. Hierdoor verloopt de vertering sneller.

Gal wordt geproduceerd door de lever. De lever produceert per dag iets meer dan een halve liter gal.

Tijdens een maaltijd gaat gal rechtstreeks van de lever naar de dunne darm. Als je echter niet eet, wordt het in de galblaas bewaard totdat je het nodig hebt.

Opslaan en indikken van gal

De galblaas slaat gal op en dikt het in. Wanneer je iets vets eet, trekt de galblaas samen om de gal vrij te geven aan de dunne darm.

Wat is gal?

Emulgeren van vetdruppels

Gal is een groenbruine alkalische vloeistof. Het bestaat uit afvalproducten, cholesterol en galzouten. Gal emulgeert vetdruppels. Emulgeren duidt op het verdelen van een grote vetbel in meerdere kleine vetbelletjes in de voedselbrij.

Afscheiden van gal

De primaire functie van gal in het spijsverteringsstelsel is dus het afbreken van vetten. Gal wordt uitgescheiden wanneer de galblaas samentrekt. Dit gebeurt als reactie op:

  • Vette voedselinhoud, gecombineerd met maagzwelling doordat het vol zit met voedsel.
  • Een hormoon genaamd cholecystokinine (CCK), dat vrijkomt wanneer voedsel vanuit de maag de dunne darm binnenkomt. CCK-receptoren worden in het gehele maag-darmkanaal aangetroffen.
  • Zodra galvloeistof de twaalfvingerige darm binnenstroomt, gaat het aan het werk om het vet en de in vet oplosbare vitamines af te breken en de opname ervan te vergemakkelijken.

Ligging van de galblaas

De galblaas is een 8 tot 10 centimeter lang peervormig zakje. Het ligt aan de rechterkant van het lichaam, tegen de voorkant van de lever aan. De galblaas ligt dus rechtsboven in de buikholte.

Galblaas
Ligging van de galblaas in het lichaam / Bron: decade3d – anatomy online / Shutterstock.com

Symptomen van galblaasproblemen

Als je galstenen of een ander probleem met je galblaas hebt, dan kun je last krijgen van buikpijn krijgen die kan variëren van mild tot heftig. Het gaat om pijn in de rechterbovenbuik. Deze pijnaanvallen kunnen 30 minuten tot enkele uren duren.

De galblaas bevindt zich rechtsboven in je buik. Bij galblaasproblemen ervaar je vaak pijn op die locatie, direct onder de ribben (pijn rechts onder ribben).

Als een galsteen de galstroom naar de galblaas of dunne darm volledig blokkeert, kun je naast pijn de volgende symptomen ervaren:

Galstenen
Vorming van galstenen / Bron: Artemida-psy/Shutterstock.com

Hoewel galstenen de meest voorkomende oorzaak van galblaasklachten zijn, is het mogelijk dat je galwegen geblokkeerd of vernauwd raken door zeldzamere oorzaken, zoals galblaaskanker.

Galblaaskanker veroorzaakt aanvankelijk meestal geen symptomen. In ene later stadium krijg je wel klachten. Symptomen van galblaaskanker zijn:

  • geelzucht
  • lichtgekleurde of beige ontlasting
  • donkere urine:
  • jeuk
  • gewichtsverlies
  • verminderde trek
  • problemen met het verteren van het eten
  • moeheid en malaise
  • Pijn in de buik, rechts onder de ribben
  • de buikpijn kan uitstralen naar de schouder

Er kunnen ook niet-kankerachtige gezwellen zijn die zich vormen op het slijmvlies van de galblaas, bekend als galblaaspoliepen. Galblaaspoliepen zijn meestal goedaardige letsels (cholesterolpoliepen). Deze poliepen veroorzaken mogelijk geen symptomen, of ze kunnen het volgende veroorzaken:

  • misselijkheid
  • braken
  • periodieke pijn in de rechterbovenbuik

Oorzaken en risicofactoren van galblaasklachten

Galblaasproblemen komen vaak door galstenen. Het is vaak onduidelijk waarom galstenen precies ontstaan, maar er zijn een aantal risicofactoren:

  • geslacht: vrouwen krijgen het vaker dan mannen
  • oudere leeftijd
  • overgewicht of obesitas
  • verhoogd cholesterolgehalte
  • medicijnen gebruiken die oestrogeen bevatten
  • snel afvallen
  • diabetes
  • zwangerschap

Risicofactoren voor galblaaskanker zijn onder meer:

  • een vrouw zijn
  • oudere leeftijd
  • geschiedenis van galstenen
  • geschiedenis van andere galblaasproblemen, zoals galblaaspoliepen of galblaasontsteking
  • familiegeschiedenis van kanker in de galblaas

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de galblaas, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.