Last Updated on 7 maart 2023 by M.G. Sulman
Blindedarmontsteking of appendicitis is een aandoening waarbij de appendix ontstoken raakt. Deze aandoening kan hevige buikpijn veroorzaken. Meestal begint de pijn rond je navel, waarna het verschuift naar de rechter onderbuik. De klachten ontwikkelen zich vaak binnen enkele uren tot een paar dagen en nemen in ernst toe. Iedereen kan blindedarmontsteking krijgen, maar het treedt meestal op bij mensen variërend in de leeftijd van 10 tot 30 jaar en dan vooral bij pubers. De standaard behandeling is chirurgische verwijdering van de appendix.
Blindedarmontsteking
Een blindedarmontsteking of appendicitis is een ontsteking van de appendix. Het komt vooral veel voor bij kinderen en tieners. De oorzaak is niet altijd bekend, meestal zijn bacteriën in de ontlasting en obstipatie verantwoordelijk.
Wat is een blindedarm of appendix?
De blindedarm of appendix is een wormvormig aanhangsel van de darm. De blindedarm bevindt zich rechtsonder in de buik, daar waar de dunne darm overgaat in de dikke darm. Lange tijd nam men aan dat de blindedarm een evolutionair overblijfsel is zonder functie. Dat is lariekoek gebleken. Men is erachter gekomen dat het orgaantje een heuse voorraadkast vormt voor goede darmbacteriën van waaruit de darm opnieuw voorzien kan worden van goede bacteriën als deze uit de darm verdwenen zijn, bijvoorbeeld na een langdurige aanval van diarree. De goede hygiëne en gezondheidszorg in de westerse wereld heeft de blindedarm wel minder belangrijk gemaakt.1Bollinger, R. R., A. S. Barbas, E. L. Bush, S. S. Lin, and W. Parker. 2007. Biofilms in the large bowel suggest an apparent function of the human vermiform appendix. Journal of Theoretical Biology 249: 826-831.
Symptomen van blindedarmontsteking
Verschijnselen
De klachten variëren van persoon tot persoon en ontwikkelen zich normaal gesproken binnen enkele uren tot een paar dagen. De symptomen van appendicitis kunnen bestaan uit:
- zeurende pijn die begint rond je navel en vaak verschuift naar de rechter onderbuik
- de pijn wordt heviger na een aantal uren
- de rechter onderbuik is gevoelig voor aanraking
- de pijn wordt erger als je hoest of loopt
- misselijkheid en braken
- verlies van eetlust
- lichte koorts
- obstipatie (verstopping)
- verlies van eetlust
- diarree
- zwelling van de buik (opgezwollen buik)
- frequent moeten plassen
Locatie van de pijn
De locatie van de pijn kan variëren, afhankelijk van je leeftijd en de positie van je appendix. In het bijzonder jonge kinderen en zwangere vrouwen kunnen bij appendicitis op verschillende plaatsen pijn ervaren.
Oorzaak van appendicitis
De oorzaak van een blindedarmontsteking is niet altijd duidelijk. Soms is appendicitis het gevolg van een obstructie, bijvoorbeeld doordat er een stukje harde ontlasting vastzit in het aanhangsel wat de opening blokkeert. Hierdoor kan het doodlopende stukje besmet raken met bacteriën, waarna het ontstoken raakt.
Onderzoek en diagnose
De diagnose appendicitis wordt gesteld als onderdeel van een medisch onderzoek. De belangrijkste onderzoeken zijn de anamnese, bloedonderzoek (met name bepaling van het verhoogde aantal witte bloedcellen en een verhoogde CRP-waarde), een echografie en soms een CT-scan. Er is geen test die blindedarmontsteking met zekerheid kan bevestigen of uitsluiten. De diagnose van acute appendicitis is niet eenvoudig, omdat deze meestal gebaseerd is op nogal niet specifieke symptomen zoals rechtszijdige pijn in de onderbuik, koorts, verhoogde ontstekingswaarden en je ziektegeschiedenis.
Er is geen extern bewijs dat er sprake is van een blindedarmontsteking. Middels echografie is de diagnose vrij zeker te stellen, aangezien anno 2023 de echoresolutie voldoende kwaliteit heeft bereikt. Het is echter vaak moeilijk om appendicitis uit te sluiten bij een te sterk opgeblazen darm of bij obese patiënten, omdat hun buik moeilijk te beoordelen is middels echografie en palpatie. Computertomografie (CT-scan) kan hierbij behulpzaam zijn.
Behandeling van blindedarmontsteking
Operatie
Behandeling bestaat normaal gesproken uit verwijdering van de appendix door middel van een operatie (appendectomie), welke onder algehele narcose wordt uitgevoerd. Herstel duurt drie tot vier dagen. Een operatie zal snel uitgevoerd worden, omdat het gevaar bestaat dat de darm openspringt (geperforeerde blindedarm) en de geïnfecteerde inhoud in de buikholte terechtkomt en een buikvliesontsteking veroorzaak.
Medicijnen
Heel soms krijg je medicijnen in plaats van een operatie. Antibiotica kunnen soms helpen bij blindedarmontsteking. Een operatie is dan meestal niet meer nodig.
Prognose
Zonder operatie of antibiotica (zoals kan gebeuren bij een persoon op een afgelegen locatie zonder toegang tot moderne medische zorg), sterft meer dan 50% van de mensen met blindedarmontsteking. In geval van een gescheurde appendix is de prognose ernstiger. Tientallen jaren geleden liep een breuk vaak fataal af.
Preventie
De meeste oorzaken van appendicitis kunnen niet worden voorkomen. Om te voorkomen dat met bacteriën geïnfecteerde ontlasting zich in de appendix nestelt, is het raadzaam om obstipatie te voorkomen en te zorgen voor een regelmatige stoelgang.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over blindedarmontsteking , of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
