Navel: soorten navels, functie en anatomie

Last Updated on 20 december 2023 by M.G. Sulman

De navel is dat opvallende, platte of holle gebied op de buik, waar de navelstreng eens aan vastzat. Niet alleen mensen, maar ook placentale zoogdieren hebben een navel. Er zijn twee hoofdsoorten navels: de “innie” (ingetrokken) en de “outie” (uitstekend). De navel is het overblijfsel van de navelstreng, die zuurstof en voedingsstoffen aan het ongeboren kind everde tijdens de zwangerschap. Anatomisch gezien bevindt de navel zich op de plaats waar de navelstreng aan de buikwand was bevestigd.

Navel
Navel / Bron: Wikimedia Commons

Functie van de navel

Een navel markeert de plaats waar ooit de navelstreng was bevestigd. De navelstreng, een flexibele buis, diende als het levenslijntje dat voedingsstoffen van de moeder naar de groeiende baby transporteerde in de baarmoeder.

Tijdens de zwangerschap kan het ongeboren kind geen voedsel eten of zelfstandig ademen. De navelstreng speelt dan een cruciale rol bij het leveren van voedingsstoffen en het afvoeren van afvalstoffen. Bij de geboorte wordt de navelstreng afgeknipt. Na een paar weken valt het overgebleven stompje er vanzelf af, waardoor de baby zijn eigen unieke navel behoudt. Dag navelstreng, hallo babynavel!

Na het afvallen van de navelstreng verliest de navel haar medische functie. Maar het heeft daarna nog wel een esthetische functie. Symmetrie in de positionering van de navel ten opzichte van andere lichaamskenmerken, zoals de tepels, wordt vaak als visueel aantrekkelijk beschouwd. Een navel die zich centraal bevindt ten opzichte van de lichaamsas heeft vaak een harmonieuze uitstraling.

De navel is het middelpunt van de cirkel in deze tekening van de Vitruviusman van Leonardo da Vinci / Bron: Wikimedia Commons

Anatomie van de navel

De navel heeft verschillende anatomische kenmerken en een vaste positie op de buik, waardoor het een nuttig referentiepunt is:

  • De navel wordt gebruikt om de buik visueel in kwadranten te verdelen.
  • De navel is een prominent litteken op de buik, waarvan de positie bij mensen relatief consistent is.
  • De huid rond het middel ter hoogte van de navel wordt geënerveerd door de tiende thoracale wervelkolomzenuw (T10).
  • De navel zelf bevindt zich doorgaans op een verticaal niveau dat overeenkomt met de kruising tussen de L3- en L4-wervels, met variaties tussen L3- en L5-wervels bij verschillende mensen.

Wat zit er achter je navel?

Direct achter de navel bevindt zich een dikke vezelachtige streng, de urachus genaamd. Deze is afkomstig van de blaas. De urachus is een kanaal dat tijdens de embryonale fase wordt gevormd en een verbinding vormt tussen de navelstreng en de blaas.

Soorten navels

Er zijn meer dan alleen ‘innies’ en ‘outies’ als het op navels aankomt! De uitstekende navel, ofwel de ‘outie’, steelt de show bij ongeveer 10% van de bevolking. Artsen hebben verschillende algemene vormen van navels geclassificeerd, waaronder:

Outie

Een navel waarbij de navelstreng voorbij de periumbilicale huid uitsteekt, wordt een outie genoemd. In feite verwijst deze term naar elke navel die niet hol is. Er zijn verschillende subcategorieën, waaronder:

  • Swirly/Spiraal: Een zeldzame vorm waarbij het navelstrenglitteken een wervelvorm aanneemt.
  • Spleet: Het uitstekende navelstrenglitteken strekt zich naar buiten uit en wordt in tweeën gespleten door een spleet, wat lijkt op de vorm van een koffieboon.
  • Uitsteeksel: Het overblijfsel van de navelstreng is volledig zichtbaar, waardoor het navelstrenglitteken volledig zichtbaar wordt.
  • Donut: Het navelstrengoverblijfsel ligt buiten de navelstrengkraag, met een diepe kloof in het midden, vergelijkbaar met de vorm van een ‘donut’.

Innie

Een navel waarbij de naveltip niet voorbij de periumbilicale huid uitsteekt en dus meer hol is. Er zijn verschillende subcategorieën, waaronder:

  • Rond: Ronde navels zonder kap.
  • Verticaal: Langwerpige holte, parallel aan de linea alba.
  • Ovaal: Een navel waarbij de opening of de buitenste rand van de navel een ovale of langwerpige vorm heeft.
  • T-vormig: Littekenvorm in de vorm van een T, met verschillende mate van een capuchon.
  • Horizontaal: Het minst zichtbare litteken.
Een innie-navel / Bron: Wikimedia Commons

Biodiversiteit van de navel

Of je nu een ‘innie’ of een ‘outie’ bent, elke navel vertelt een uniek verhaal.

Maar wat schuilt er eigenlijk in je navel? In 2011 lanceerden wetenschappers het Belly Button Biodiversity Project en ontdekten een ware jungle van 2.368 verschillende soorten in de navels van deelnemers! Elke navel bleek zijn eigen microkosmos te zijn, vergelijkbaar met een regenwoud vol verrassingen.1national Geographic. Belly Button Biodiversity. https://education.nationalgeographic.org/resource/belly-button-biodiversity/ (ingezien op 20-12-2023)

De diversiteit in navels is net zo boeiend als de biodiversiteit van een regenwoud.

Een ovale navel . Bron: Wikimedia Commons

Jeruzalem is de navel van de aarde

Volgens de wijze woorden van de profeet Ezechiël is Jeruzalem de navel van de aarde. Je kan dit terugvinden in het Bijbelboek Ezechiël in het Oude Testament, hoofdstuk 38 vers 12:

om roofgoed te roven
en buit buit te maken,-

om je hand te keren tegen puinhopen
die al weer bezet zijn

en tegen een gemeenschap
die is verzameld
uit verschillende volkeren,

doende met have en goed,
terwijl zij neerzitten op de navel der aarde.”2Naardense vertaling

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over je navel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.