Hoesten: oorzaken en behandeling

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Hoesten is een nuttige en natuurlijke reflex die het lichaam gebruikt om irriterende stoffen, zoals slijm, uit de luchtwegen te verwijderen. Hoesten kan voorkomen bij een verkoudheid, allergieën, longontsteking, bronchitis en andere aandoeningen van de luchtwegen.

Hoesten
Hoesten / Bron: Pixabay

Soorten hoest

Er zijn verschillende vormen van hoesten:

Niet-productieve hoest

Een niet-productieve hoest is een hoest zonder slijmproductie. Hierbij wordt geen slijm opgehoest. Het wordt ook wel kriebel-, prikkel- of droge hoest genoemd. Een droge hoest kan pijnlijk en vermoeiend zijn en kan leiden tot hoofdpijn of een pijnlijke keel.

Productieve hoest

Een productieve hoest is een hoest met slijmproductie. Vooral in combinatie met koorts is dit vaak een aanwijzing voor een luchtweginfectie. Het kan helpen om de luchtwegen te reinigen en kan een teken zijn dat het lichaam bezig is om zich te ontdoen van infecties of ontstekingen.

Persistente hoest

Dit is een hoest die langer dan drie weken aanhoudt. Het kan een teken zijn van een onderliggende aandoening, zoals astma of COPD (chronische obstructieve longaandoening).

Recidiverende hoest

Dit is een hoest die regelmatig terugkomt. Het kan een teken zijn van een allergie of een andere onderliggende aandoening.

Nachtelijke hoest

Dit is een hoest die voorkomt tijdens de slaap. Het kan leiden tot vermoeidheid en kan een teken zijn van slaapapneu of een andere onderliggende aandoening.

Het is belangrijk om naar de aard en het patroon van de hoest te kijken om te bepalen wat de oorzaak kan zijn en hoe het het beste kan worden behandeld. Als je je zorgen maakt over je hoest, raadpleeg dan je huisarts voor advies en behandeling.

Oorzaken van hoesten

Er zijn vele oorzaken van hoest, sommige van de meest voorkomende zijn:

  • Verkoudheid of griep: Dit zijn virale infecties die vaak gepaard gaan met hoesten.
  • Allergieën: Allergieën voor stoffen zoals stof, pollen en huisdierenhaar kunnen leiden tot hoesten.
  • Roken: Roken kan hoest veroorzaken doordat het de luchtwegen irriteert en ontsteking veroorzaakt.
  • Astma: Astma is een longaandoening die gepaard kan gaan met hoesten, vooral wanneer de luchtwegen geïrriteerd of ontstoken zijn.
  • Longontsteking: Longontsteking is een infectie van de longen die gepaard kan gaan met hoesten, koorts en moeheid.
  • Refluxziekte: Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ) is een aandoening waarbij maagzuur uit de maag terugkomt in de slokdarm, wat kan leiden tot hoesten.
  • Neusholte-ontsteking: Een ontsteking van de neusholte (sinusitis) kan leiden tot hoesten, vooral ’s nachts.
  • Kanker: Sommige vormen van kanker, zoals longkanker, kunnen leiden tot hoesten.
  • Andere oorzaken: Andere oorzaken van hoest kunnen zijn onder meer medicijngebruik, droge lucht, stof en irriterende stoffen in de lucht.

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als je langdurig of ernstig hoest, vooral als het gepaard gaat met andere symptomen zoals koorts, moeheid of moeite met ademhalen. De arts kan je helpen de oorzaak van je hoest te achterhalen en de juiste behandeling voorschrijven.

Complicaties

Hoesten kan soms leiden tot complicaties, afhankelijk van de oorzaak van de hoest en de gezondheid van de persoon. Sommige mogelijke complicaties van hoest zijn:

  • Uitputting: Continu hoesten kan leiden tot vermoeidheid en uitputting.
  • Bloedspuwing: Sommige mensen kunnen bloed spugen als gevolg van hoesten, wat een teken kan zijn van ernstige onderliggende aandoeningen, zoals longontsteking of longkanker.
  • Liesbreuk: Hoesten kan leiden tot een liesbreuk, vooral bij mensen met een verzwakte buikspieren of mensen die al een hernia hebben.
  • Verwondingen: Hoesten kan leiden tot verwondingen aan de borst, zoals gekneusde ribben of andere letsels aan de borst.
  • Blaasontsteking: Hoesten kan leiden tot blaasontsteking, vooral bij vrouwen, omdat het hoesten de druk op de blaas kan verhogen.

Het is belangrijk om de oorzaak van de hoest te achterhalen en de behandeling te krijgen die nodig is om dergelijke complicaties te voorkomen of te verminderen. Als je je zorgen maakt over de complicaties van hoest, raadpleeg dan je huisarts voor advies en behandeling.

Zelfzorgmaatregelen: wat te doen bij hoest?

Er zijn een aantal zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen om hoesten te behandelen en te verminderen:

Voldoende drinken

Drink voldoende vocht, zoals water of thee, om je slijmvliezen vochtig te houden en je hoest te verzachten.

Luchtbevochtiger

Gebruik een luchtbevochtiger om de lucht in je huis vochtig te houden, wat kan helpen om de hoest te verminderen.

Slijmoplossende middelen

Slijmoplossende medicijnen (mucolytica) zorgen dat het slijm loskomt en dunner wordt. Slik bij slijmhoest voldoende slijmoplossende medicijnen, zoals guaifenesine, om het slijm in uw luchtwegen te verdunnen en het gemakkelijker te maken om op te hoesten. Acetylcysteïne verdunt taai slijm in de longen en wordt gebruikt bij slijmhoest, onder meer bij COPD en taaislijmziekte.

Hoestremmende middelen

Gebruik bij droge hoest vrij verkrijgbare hoestremmende medicijnen, zoals dextromethorphan, om de hoestprikkel te onderdrukken. Dit is vooral nuttig voor nachtelijke hoestbuien. Of gebruik noscapine. Dit middel onderdrukt de hoestprikkel en is onschuldig. Het is als drank (Noscapine drank) of in tabletvorm (Noscapect) verkrijgbaar.

Honing en citroen

Maak gebruik van natuurlijke remedies, zoals honing of citroensap, om de hoest te verminderen.

Niet roken

Probeer uw hoest zo veel mogelijk te vermijden door niet te roken of te blijven uit de buurt van rook en andere luchtverontreinigingen.

Mentholzalf

Als je last hebt van neusverkoudheid, verstopte neus en hoest, kun je mentholzalf gebruiken om de hoest te verminderen. Smeer een klein beetje mentholzalf op je borst, voorhoofd en onder je neus. Dit maakt de luchtwegen vrij en menthol op de borst werkt goed tegen de hoest.

Neem rust

Blijf rusten en probeer stress te verminderen, aangezien stress en vermoeidheid de hoest kunnen verergeren.

Houd er rekening mee dat hoesten vaak een natuurlijk mechanisme is om irritatie of infectie in de luchtwegen te verwijderen. Als de hoest langer dan een week aanhoudt of als je andere symptomen hebt, zoals koorts of moeilijkheid bij het ademhalen, raadpleeg dan je huisarts voor een professioneel advies en behandeling.

Medische behandeling van hoesten

Huisarts raadplegen

Het is raadzaam om een arts te raadplegen als je een hoest hebt die langer dan twee weken aanhoudt, of als je andere symptomen hebt die je zorgen baart, zoals kortademigheid, koorts, pijn op de borst, extreme vermoeidheid, bloed in het opgehoeste slijm of gewichtsverlies. Dit geldt vooral als je ouder bent, of als je een chronische aandoening hebt, zoals hart- of longproblemen.

Medisch onderzoek

De arts kan je onderzoeken en eventueel tests uitvoeren om te bepalen wat de oorzaak van je hoest is. Dit kan bijvoorbeeld een bloedonderzoek, een röntgenfoto van de longen of een hoesttest zijn. Afhankelijk van de diagnose kan de arts medicijnen voorschrijven om de hoest te behandelen. Als de hoest wordt veroorzaakt door een bacteriële infectie, kan de arts antibiotica voorschrijven. Als de hoest wordt veroorzaakt door een allergie of astma, kan de arts medicijnen voorschrijven om deze aandoeningen te behandelen.

Tot slot

Het is belangrijk om te onthouden dat hoesten op zich een normaal en gezond deel is van het afweersysteem van het lichaam. Het kan helpen om vreemde stoffen, zoals stof of slijm, uit de luchtwegen te verwijderen. Als je merkt dat je vaak hoest zonder duidelijke oorzaak, kan het raadzaam zijn om een arts te raadplegen om te bepalen wat de oorzaak kan zijn en hoe het kan worden behandeld.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over hoesten, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.