Primaire hoesthoofdpijn duidt op een onschuldige vorm van hoofdpijn die plotseling optreedt en wordt veroorzaakt door hoesten, niezen, neussnuiten, persen (zoals bij het poepen), of hard lachen of huilen. Primaire hoesthoofdpijn betekent dat de hoofdpijn wordt veroorzaakt door de hoest zelf, niet door een andere aandoening. Wanneer hoofdpijn wordt getriggerd door hoesten, maar de hoofdpijn blijkt te wijten te zijn aan een structureel probleem in de hersenen, dan wordt de aandoening secundaire hoesthoofdpijn genoemd. Een arts kan dit onderscheid maken. Dit artikel gaat over primaire hoesthoofdpijn.
Hoesthoofdpijn is een vorm van hoofdpijn die wordt veroorzaakt door hoesten en andere vormen van inspanning. Hierbij kun je denken aan niezen, neussnuiten, lachen, huilen, zingen, bukken of persen.
De symptomen van primaire hoesthoofdpijn zijn meestal mild en verdwijnen vaak binnen 30 minuten.
Primaire en secundaire hoesthoofdpijn
Hoesthoofdpijn wordt in twee categorieën verdeeld. Primaire hoesthoofdpijn is meestal onschadelijk, komt in beperkte perioden voor en verbetert uiteindelijk vanzelf. Secundaire hoesthoofdpijn is ernstiger, omdat het veroorzaakt kunnen worden door problemen in de hersenen. Behandeling van secundaire hoesthoofdpijn kan een operatie vereisen.
Symptomen van hoofdpijn door hoesten, niezen of persen
De hoofdpijn begint plotseling tijdens of direct na hoesten of andere vormen van druk. Het duurt meestal een paar seconden tot een paar minuten. Bij sommige mensen kan het enkele uren aanhouden. Het veroorzaakt een scherpe of stekende pijn. Deze hoofdpijn is meestal gelokaliseerd aan de voorkant van het hoofd en treft beiden zijden van je hoofd. Het kan worden gevolgd door een doffe pijn die uren aanhoudt
Wie krijgt het?
Grofweg 1 procent van de bevolking ervaart gedurende hun leven een primaire hoesthoofdpijn. Zowel mannen als vrouwen kunnen deze vorm van hoofdpijn ontwikkelen. De aandoening komt echter vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Primaire hoesthoofdpijn komt meestal voor bij mensen van 40 jaar en ouder.
Oorzaak van primaire hoesthoofdpijn
De precieze oorzaak van primaire hoesthoofdpijn wordt anno 2023 nog niet goed begrepen. Mogelijk dat hoesten de druk in de borst en buik verhoogt, wat op zijn beurt de druk in de hersenen verhoogt.
Primaire hoesthoofdpijn is ongevaarlijk. Het is niet het gevolg van andere hoofd- of hersenaandoeningen, zoals bij secundaire hoesthoofdpijn het geval is.
Onderzoek en diagnose
Als je hoofdpijn krijgt als je hoest, dan heb je hoesthoofdpijn. Het is aan een arts om vest te stellen of er sprake is van primaire of secundaire hoesthoofdpijn. De arts zal informeren naar de klachten die je ervaart. Secundaire hoesthoofdpijn kan soms duizeligheid en flauwvallen veroorzaken. Teneinde onderliggende medische aandoeningen uit te sluiten, kan een MRI- of CT-scan nodig zijn.
Behandeling van primaire hoesthoofdpijn
Primaire hoesthoofdpijn gaat meestal vanzelf over. Vaak verdwijnt deze vorm van hoofdpijn binnen vier jaar volledig. Aangezien een episode van hoesthoofdpijn meestal snel verdwijnt, is het niet nodig om elk voorval te behandelen. Omdat de symptomen pijnlijk en storend zijn, wordt echter vaak overwogen om een preventieve behandeling in te zetten. Indomethacine is het meest voorkomende medicijn dat wordt voorgeschreven om primaire hoesthoofdpijn te voorkomen. Indometacine stilt pijn, remt ontstekingen en verlaagt koorts. Het is een NSAID uit de groep azijnzuurderivaten. Andere geneesmiddelen die kunnen worden voorgeschreven en waarvan is aangetoond dat ze nuttig zijn bij hoesthoofdpijn, zijn onder meer topiramaat, methysergide, acetazolamide, propranolol, naproxen en metoclopramide.
Preventie
Primaire hoesthoofdpijn kan worden voorkomen door het nemen van de volgende maatregelen:
Zorgen voor een goede stoelgang zodat je niet gaat persen tijdens het poepen. Het Voedingscentrum geeft de volgende adviezen:
Genoeg vezels eten. Volkorenbrood, groente, fruit, noten en peulvruchten zijn goede bronnen van vezel.
1,5 tot 2 liter per dag drinken om obstipatie tegen te gaan.
Dagelijks bewegen. Dit stimuleert de beweging en de doorbloeding van de darm.
Poep niet ophouden.
Eten op regelmatige tijden.1Voedingscentrum. Obstipatie (constipatie, verstopping).
https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/verstopping.aspx (ingezien op 18-1-2023)
Een lichamelijk onderzoek ondergaan om te controleren op longaandoeningen of bovenste luchtwegproblemen en om behandeling te krijgen voor eventuele aandoeningen waarbij je moet hoesten.
Informeer bij je arts of apotheker of een van de medicijnen die je slikt hoesten als bijwerking heeft.
Vermijd activiteiten die de hoesthoofdpijn kan uitlokken.
Bewegen is gezond / Bron: Halfpoint/Shutterstock.com
Prognose
In de meeste gevallen verdwijnen episodes van primaire hoesthoofdpijn volledig na 30 minuten. In sommige gevallen kan de hoestpijn echter langer aanhouden of zelfs chronisch worden. Het is belangrijk om een arts te raadplegen als je last blijft houden van hoesthoofdpijn of als de symptomen erger worden.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over hoesthoofdpijn, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
