Kersen: gezond en vol geneeskracht

Last Updated on 3 juli 2024 by M.G. Sulman

Veel mensen vragen zich wel eens af: ‘Hoe goed zijn kersen voor je’? Welnu, het simpele antwoord is dat verse kersen erg gezond zijn en vol geneeskracht zitten. Ze bevatten veel vitamines, mineralen en meer gezonde stoffen. Kersen bevatten niet alleen een reeks krachtige plantaardige stoffen die ontstekingen kunnen helpen verminderen, maar het eten ervan kan de slaap verbeteren, de gezondheid van hart en bloedvaten verbeteren en het herstel na het sporten versnellen. Bovendien zijn zowel zoete als zure kersensoorten absoluut heerlijk en kunnen ze in diverse recepten worden gebruikt.

Kersen
Kersen zijn gezond en geneeskrachtig / Bron: Wikimedia Commons

Wat zijn kersen?

Steenvrucht

Kersen zijn kleine, ronde, vlezige steenvruchten. Afhankelijk van het ras, zijn ze zwart, helderrood tot geel met een rode blos van kleur. Er zijn wel honderden soorten kersenrassen die in grootte en smaak variëren, maar vallen ze meestal in één van de twee categorieën: zoet of scherp (zuur). De eerste kersen zijn in Nederland ongeveer rijp rond eind juni / begin juli. Alle kersen hebben een pit die voor het eten of koken moet worden verwijderd

Zoete en zure kersen

Je kunt kersen in twee groepen indelen:

  • de zoete of tafelkersen (Prunus Avium)
  • de zure kersen (Prunus Cerasus), ook wel krieken genoemd

Zoete kersen worden meestal uit de hand gegeten, terwijl zure kersen vaak bij het koken en bakken worden gebruikt.

Bigarreau Napoleon kersen (Rouaan, spekkersen) uit de Betuwe.
Bigarreau Napoleon kersen (Rouaan, spekkersen) uit de Betuwe / Bron: Wikimedia Commons

Zijn kersen gezond?

Voor velen horen kersen bij de zomer, maar zijn deze rode vruchten gezond? De vraag kan met een duidelijk en ondubbelzinnig ‘ja’ worden beantwoord. Kersen bevatten tal van vitamines zoals vitamine C en B-vitaminen. Bovendien bevatten ze weinig calorieën omdat ze voor ongeveer 85 procent uit water bestaan. 100 gram kersen bevatten slechts ongeveer 65 kilocalorieën.

Vooral belangrijk voor zwangere vrouwen: kersen bevatten ook foliumzuur (vitamine B11). Deze vitamine is nodig voor de groei en goede werking van het lichaam, en voor de ontwikkeling van het ongeboren kind. Het is ook belangrijk voor de bloedvorming en celdeling.

Bovendien zitten kersen boordevol mineralen, waaronder calcium, kalium, fosfor, ijzer en magnesium.

Bloeiende zoete kers in de Over-Betuwe
Bloeiende zoete kers in de Overbetuwe / Bron: Wikimedia Commons

Kersen zijn gezond en zitten vol geneeskracht

Kersen voor een goede nachtrust

Kersen bevatten veel melatonine, wat je nodig hebt voor een gezonde slaap. Dit hormoon is verantwoordelijk voor het dag-nachtritme van je lichaam en helpt je om ‘s avonds te ontspannen en overdag wakker te blijven. Er zijn onderzoeken die zeggen dat slechts een handvol zure kersen een paar uur voor het slapengaan je kan helpen beter te slapen.

Kersen verlagen het urinezuurgehalte

Te hoge urinezuurspiegels treden op wanneer het lichaam te veel urinezuur aanmaakt of als er te weinig via de nieren wordt uitgescheiden. Je lichaam kan te veel urinezuur aanmaken door versnelde celafbraak. Dat is bijvoorbeeld het geval bij zeldzame stofwisselingsziekten, psoriasis, kanker, chemotherapie, overgewicht (obesitas) en alcoholgebruik. Wat onschuldig klinkt, kan echter leiden tot ernstige gezondheidsproblemen: jicht is een van de vele ziekten die veroorzaakt kunnen worden door een te hoog urinezuurgehalte. Maar ook nierstenen, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten kunnen veroorzaakt worden door een verhoogd urinezuurgehalte.

Kersen kunnen, evenals donkere bessen, het urinezuurgehalte helpen verlagen. Eet gewoon een paar weken lang elke dag een halve kop kersen of drink dagelijks 1-2 glazen natuurlijk kersensap gedurende 4 weken.

Kersen
Kersen verlagen het urinezuurgehalte in je lichaam / Bron: Pixabay

Kersen tegen hoofdpijn

Kersen kunnen hoofdpijn voorkomen omdat ze verbindingen bevatten die het lichaam omzet in stikstofmonoxide. Deze zorgen ervoor dat de spieren in de bloedvaten ontspannen, waardoor de bloedvaten verwijden.

Hoofdpijn
Kersen nemen tegen hoofdpijn / Bron: Syda Productions/Shutterstock.com

Kersen om kanker te voorkomen

Antioxidanten zijn onmisbaar en een essentieel onderdeel in de preventie van kanker. Kersen zijn rijk aan flavonoïden. Een dagelijkse consumptie van flavonoïden vermindert de kans op sterfte door kanker en hart- en vaatziekten significant.1Bondonno, N.P., Dalgaard, F., Kyrø, C. et al. Flavonoid intake is associated with lower mortality in the Danish Diet Cancer and Health Cohort. Nat Commun 10, 3651 (2019). https://doi.org/10.1038/s41467-019-11622-x

Verlaagt cholesterol

Eén van de vele gezondheidsvoordelen van kersen is het vermogen om cholesterol te verlagen. LDL-cholesterol is het ‘slechte’ cholesterol. Van kersen is specifiek bewezen dat ze de niveaus van dit type cholesterol verlagen en de verhouding tussen triglyceriden en HDL (‘goede’) cholesterol bij mensen verbeteren.

Verlagen van de bloeddruk

De consumptie van kersen verlaagt zowel de systolische als de diastolische bloeddruk bij zowel jonge als oudere volwassenen. De fenolzuren die in kersen worden aangetroffen hebben vaatontspannende en antihypertensieve eigenschappen hebben die je bloeddrukwaarden verlagen en een te hoge bloeddruk voorkomen.

shutterstock_312824303 (kurhan) arts bloeddruk meting patient klein
Bloeddrukmeting van een patiënt door een arts / Bron: Kurhan/Shutterstock.com

Diabetes type 2 voorkomen en behandelen

Voor mensen met diabetes kunnen kersen een gezond en smakelijk onderdeel van hun dieet vormen, omdat ze vitamine C, kalium en vezels bevatten. Wat fruit betreft, staan ​​kersen van nature laag op de glycemische index. Deze index geeft aan hoe snel koolhydraten worden opgenomen in het bloed. Dit betekent in wezen dat ze geen significant hoge bloedsuikerspiegel of insulinerespons veroorzaken wanneer je ze eet.

Daarnaast zitten er polyfenolen in kersen. Deze stoffen helpen bij het verminderen van hyperglykemie, oxidatieve stress en zelfs ontstekingsmarkers die wijzen op diabetes type 2.

Kersen kunnen al met al een gezonde regulering van de bloedsuikerspiegel bevorderen.

Vermindert de effecten van chronische ontsteking

Het consumeren van kersen bleek de plasmaconcentraties van acht biomarkers geassocieerd met ontstekingsziekten te verlagen. De polyfenolen in kersen verminderen en voorkomen ontstekingen en oxidatieve stress minimaliseren of voorkomen, wat risicofactoren kunnen zijn voor ziekten zoals artritis, artritis psoriatica, diabetes, kanker en hoge bloeddruk.

Kersen in een mand
Kersen in een mand / Bron: Pixabay

Kersen voor een beter uithoudingsvermogen

Er zijn veel voedingsmiddelen die quercetine bevatten. Quercetine is een antioxidant. Het zorgt onder andere voor uithoudingsvermogen en heeft veel antioxiderende eigenschappen. Quercetine helpt het lichaam nieuwe mitochondriën te ontwikkelen zodat de zuurstoftoevoer naar de spieren wordt verhoogd. Dit verhoogt je uithoudingsvermogen tijdens lichamelijk inspanning en sport.

Klimmen sport
Kersen verbeteren je uithoudingsvermogen / Bron: Pixabay

Kersen voor pijnlijke spieren

Na een intensieve training is het nemen van voeding met veel voedingsstoffen bijzonder belangrijk voor de regeneratie. Kleine microscheurtjes in de spieren worden beïnvloed door voeding en genezingsprocessen kunnen worden versneld als het lichaam wordt voorzien van de juiste elektrolyten.

De antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen van kersen geven je lichaam optimale ondersteuning na een inspannende training. Je kunt bijvoorbeeld kersensap drinken na het sporten. Let er bij het kopen van kersensap op dat het geen suiker en geen kunstmatige toevoegingen bevat, maar zo natuurlijk mogelijk is.

Tips voor het consumeren van kersensap:

  • Natuurlijk kersensap: Kies voor sap dat alleen bestaat uit pure kersen zonder extra toevoegingen.
  • Tijdstip van inname: Drink het sap direct na de training voor het beste resultaat.
  • Hoeveelheid: Een glas kersensap (ongeveer 240 ml) is voldoende om de voordelen voor de gezondheid optimaal te benutten.
  • Consistentie: Regelmatige consumptie van kersensap helpt bij langdurig spierherstel en vermindering van spierpijn.
  • Door kersen toe te voegen aan je post-workout routine, geef je je spieren de kans om sneller te herstellen en ben je bovendien beter voorbereid op je volgende training.
Kersensap is gezond en lekker / Bron: Martin Sulman m.b.v. AI Drawing Image Generator

Eet kersen om je bloed te verdunnen

Voedingsmiddelen met een hoog gehalte aan salicylaten zijn natuurlijke bloedverdunners met aspirine-achtige effecten. Deze remmen de werking van vitamine K, wat de bloedstolling bevordert. Kersen beschermen ook tegen bloedstolsels en hebben een positief effect op je cardiovasculaire systeem. Het hart, de bloedvaten en het bloed vormen samen het cardiovasculair stelsel. Dit stelsel zorgt voor het transport van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen via het bloed door het hele lichaam.

Kersen tegen sinaasappelhuid

Met cellulite of sinaasappelhuid wordt een wat bobbelige structuur in de huid en het onderhuids bindweefsel bedoeld. Kersen bevatten veel anthocyanidinen die een cosmetisch effect hebben. Ze versterken het bindweefsel en bestrijden schadelijke enzymen die de huid rimpelen.

Cellulitis (sinaasappelhuid)
Cellulitis (sinaasappelhuid) / Bron: Wikimedia Commons

Kersen tegen tandplak

Antibacteriële ingrediënten in kersen voorkomen de vorming van tandplak en kunnen zelfs tandbederf en parodontitis (vergevorderde tandvleesontsteking) of andere tandvleesproblemen voorkomen.

Kunnen kersen je helpen om af te vallen?

Het is onduidelijk of het eten van kersen direct tot gewichtsverlies leidt, maar ze passen over het algemeen prima in een dieet gericht op gewichtsverlies. Kersen zijn een goede bron van vezels. Deze hebben een verzadigend effect, waardoor je langer een vol gevoel hebt en overeten wordt voorkomen.

Kersen bevatten bovendien vrij weinig calorieën en suiker. Ze zijn een laag glycemisch fruit dat helpt bij de regulering van de bloedsuikerspiegel.

Afvallen
Afvallen / Bron: Freepik

Kopen en bewaren van kersen

Als je verse kersen koopt, moet je zoeken naar kersen die stevig en vol aanvoelen en er helder of glanzend uitzien.

Houd kersen vers door ze in de koelkast te bewaren, bij voorkeur in een ondiepe bak, zodat de kersen bovenop de lager gelegen kersen niet verdrukken Spoel je kersen vlak voor het eten af ​​in koud water.

Fruitkraam bij de Rijkerswoerdse Plassen te Arnhem, naast restaurant De Klomp / Bron: M.G. Sulman

Het eten van kersen

Uit de hand eten

De eenvoudigste manier om van zoete kersen te genieten, is door ze gewoon zo uit de hand te eten. Bijvoorbeeld als tussendoortje. Waarbij je ervoor zorgt dat je de pitten en steeltjes verwijdert voordat je ze doorslikt.

​​Kersenontpitter

Als je regelmatig kersen eet of verwerkt in je baksels, overweeg dan om een ​​kersenontpitter aan te schaffen. Dit gereedschap maakt koken, bakken en snacken met kersen handiger.

Ingevroren kersen

Buiten het kersenseizoen kun je nog steeds genieten van zoete kersen door ze diepgevroren te kopen.  Je kunt ze bijvoorbeeld door een smoothie doen. Je kunt bevroren kersen ook koken tot een saus zonder toegevoegde suikers voor ijs, yoghurt, pannenkoeken en zelfs vlees (zoals kip).

Gezondheidsrisico’s van kersen

Kersenallergie

Over het algemeen zijn er niet veel ‘bijwerkingen’ of gezondheidsrisico’s bij het eten van kersen. Sommige mensen zijn echter allergisch voor kersen. De klachten van een kersenallergie bestaan veelal uit: jeuk. tinteling en/of zwelling van de lippen, mond en keel en jeukende ogen en neusklachten, zoals loopneus en niezen.

Hoog FODMAP-gehalte en uitkijken bij PDS

Kersen zijn fruit met een hoog FODMAP-gehalte. Een hoog FODMAP-gehalte veroorzaakt bij sommige mensen symptomen als buikpijn, winderigheid, diarree en een opgeblazen gevoel.

Sommige mensen met het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) kunnen merken dat ze gevoelig zijn voor kersen, omdat ze suikers bevatten die fructose en sorbitol worden genoemd.

Cyanide in kersenpitten (giftig)

Niet de vruchten zelf maar de binnenste noot van de kersenpit bevat amygdalin, een stof die eens ingeslikt wordt omgezet in waterstofcyanide. Je hebt natuurlijk weinig kans om zomaar een kapotte kersenpit in te slikken, maar toch: slechts twee tot drie kapotte kersenpitten kunnen al dodelijk zijn. Symptomen van cyanidevergiftiging zijn onder meer maagkrampen, hoofdpijn, misselijkheid en braken. De vergiftiging kan leiden tot een hartaanval, ademnood en de dood. Slechts 1,5 milligram per kilo lichaamsgewicht vormt reeds een dodelijke dosis.2HLN. Drie kersenpitten worden man bijna fataal. https://www.hln.be/buitenland/drie-kersenpitten-worden-man-bijna-fataal~a0eafcb2/ (ingezien op 3-7-2022)

Spekkersen / Bron: Wikimedia Commons
Spekkersen / Bron: M.G. Sulman

Je eigen kersen kweken

Je hebt wat ruimte nodig als je je eigen kersen wilt kweken. Kersen groeien aan bomen en je moet twee tot drie bomen planten om bestuiving mogelijk te maken. Het bestuiven van een fruitboom is natuurlijk erg belangrijk. Zonder dat een normale fruitboom bestoven wordt, laat hij zijn bloesem vallen en gaat hij geen vruchten geven. Deze bomen moeten in de late herfst of vroege lente worden geplant, en na de vierde jaar zal het beginnen met het geven van fruit. Verwacht dat elke boom 30 tot 50 liter kersen per jaar produceert. Voor minimale onderlinge plantafstanden geldt in het algemeen het volgende: zoete kersen twaalf meter en zure kersen zes meter.

Verse kersen
Verse kersen / Bron: M.G. Sulman

Recept voor kersentaart

Wat heb je nodig?

  • 1 ongebakken taartbodem
  • 4 kopjes verse of ingevroren kersen, ontpit
  • 1/2 kopje suiker
  • 3 eetlepels maïzena
  • 1/4 theelepel zout
  • 1 theelepel vanille-extract
  • 1 eetlepel boter, in kleine stukjes gesneden

Hoe te bereiden?

  • Verwarm de oven voor op 200 graden Celsius.
  • Leg de ongebakken taartbodem in een taartvorm en druk de randen goed aan.
  • In een grote kom meng je de kersen, suiker, maïzena, zout en vanille-extract.
  • Giet het kersenmengsel in de taartbodem en verdeel de stukjes boter gelijkmatig over de kersen.
  • Bak de kersentaart gedurende 45-50 minuten, of totdat de korst goudbruin is en de vulling bubbelt.
  • Haal de kersentaart uit de oven en laat hem volledig afkoelen voordat je hem serveert.

Je kunt de kersentaart serveren met een bolletje vanille-ijs, slagroom of gewoon lekker zo oppeuzelen.

Kersentaart / Bron: Pixabay

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de geneeskracht of het bereiden van kersen, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.