Heermoes: gezond, eetbaar en vol geneeskracht

Last Updated on 21 april 2025 by M.G. Sulman

Heermoes is een plant uit de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). De Latijnse benaming is Equisetum arvense. Heermoes bevat silicium, dat helpt het bot te versterken. Om die reden wordt heermoes soms aanbevolen ter behandeling van osteoporose (botontkalking). Het wordt ook gebruikt als diureticum (plasmiddel) en als ingrediënt in cosmetica. Heermoes is gezond en geneeskrachtig. Het heeft een ontstekingsremmende, verzachtende en pijnstillende werking. De jonge vruchtbare scheuten van heermoes kun je eten. Deze kunnen worden bereid zoals asperges. 

🌿 FAQ Heermoes – Alles wat je altijd al wilde weten

Heermoes. Dat groene kruid dat zomaar uit je tuinbodem schiet alsof het ergens haast voor heeft. Sommigen zien het als onkruid from hell, anderen zweren bij z’n geneeskracht. Hoe dan ook: deze oerplant roept zoveel vragen op, dat het tijd werd voor een eerlijke, nuchtere en toch liefdevolle FAQ.

Of je nou thee zet van je eigen pluksel, het stiekem bewondert in een potje van de drogist of je er vooral aan ergert in je borders – in deze lijst vind je álles wat je over heermoes wilt weten. Losjes, laagdrempelig en met een tikje flair. Dus ga er lekker voor zitten, scroll of zoek je vraag op, en wie weet kijk je straks toch net iets anders naar dat eigenwijze plantje.

Vraag	Antwoord
Wat is heermoes nou eigenlijk?	Dat kruid dat eruitziet als een klein dennenboompje. Een oerplant, letterlijk miljoenen jaren oud. Sommige mensen noemen het ook paardenstaart. Niet vanwege z’n staartfunctie, maar vanwege hoe het eruitziet.
Is heermoes eetbaar of giftig?	Niet giftig voor mensen in kleine hoeveelheden, wél met mate gebruiken. Rauw liever niet te veel. Als je er liters thee van drinkt of het met handenvol tegelijk opeet – nee, niet doen. Dieren zoals paarden kunnen er trouwens wél ziek van worden.
Waar groeit die troep ineens overal in mijn tuin?!	Tja… heermoes heeft een soort overlevingsdrang waar je u tegen zegt. Die wortels zitten diep (tot wel 2 meter!) en geven zich niet snel gewonnen. Je hebt een strijd op de lange termijn, geen sprint.
Heeft het ook voordelen?	Absoluut. Heermoes zit boordevol mineralen (zoals kiezelzuur en kalium), en wordt al eeuwen gebruikt in de kruidengeneeskunde voor sterke nagels, haar, botten... en blaasproblemen trouwens ook. Wat een multitasker.
Mag ik er thee van maken?	Zeker weten, dat is zelfs een van de populairste toepassingen. Wel eerst goed drogen. En gebruik niet te veel – 1 tot 2 kopjes per dag is meer dan genoeg. Overdrijven = niet fijn voor je nieren.
Kan ik het zomaar plukken in de natuur?	In principe ja, zolang het geen beschermd gebied is. Maar wees netjes: pluk met respect en niet alles kaalroven. En als je twijfelt of het écht heermoes is – even checken of je geen giftige dubbelganger te pakken hebt.
Hoe ziet heermoes eruit in het wild?	Denk: mini-kerstboompje, felgroen, met een soort borstelstructuur. In het voorjaar komen er eerst bruine stengels met sporen, daarna pas het echte ‘borstelige’ groen.
Is het waar dat je er sterker haar en nagels van krijgt?	Ja, daar zweert men al eeuwen bij. Kiezelzuur is een van de sleutelstoffen. Geen wondermiddel, maar het kan zeker helpen bij broze nagels of dof haar. Verwacht alleen geen Beyoncé-lokken na één kopje.
Hoe krijg ik het weg uit mijn tuin?!	Poeh. Zeg maar gerust: met heel veel geduld, graven, en herhalen. Chemie helpt amper, want die wortels zitten diep en geven niet op. Bedekken, handmatig verwijderen en vooral... volhouden. En dan nog kan het terugkomen als een koppige ex.
Kan ik heermoes invriezen of drogen?	Drogen: ja, zeker doen. In een droge, warme plek, uit de zon. Invriezen is niet echt handig – drogen is veel effectiever als je het wilt bewaren voor thee of tincturen.
Is het goed voor mijn blaas of nieren?	Ja, traditioneel wordt heermoes vaak gebruikt als mild vochtafdrijvend middel. Bij lichte blaasproblemen, vochtophoping of een detox-kuurtje. Niet gebruiken als je nierproblemen hebt – dan altijd eerst overleggen.
Mag ik het gebruiken tijdens zwangerschap?	Nope. Niet zonder overleg. Heermoes bevat wat stoffen die invloed kunnen hebben op je mineralenbalans en hormonen. Dus zwanger? Even overslaan.
Kun je heermoes ook in een bad gebruiken?	Zeker, en dat is heerlijk. Een handje heermoes in een linnen zakje, laten trekken in heet water – goed voor je huid en spieren. Doet een beetje denken aan een oud oma-recept, maar dan in wellness-vorm.
Wordt heermoes ook als supplement verkocht?	Ja hoor, in capsules, tincturen, poeder – je vindt het in reformwinkels en online. Let wel op de dosering, en koop bij betrouwbare bronnen. Niet elke capsule is wat 'ie belooft.
Helpt het tegen kalknagels of voetschimmel?	Mwah, er wordt wel eens over gesproken. Antibacteriële werking is er wel, maar voor kalknagels heb je meestal iets sterkers nodig. Heermoes kan wél een ondersteunende rol spelen bij verzorging van huid en nagels.
Is het hetzelfde als kattenstaart?	Nope, andere plant. Lijkt qua naam, totaal niet qua werking. Kattenstaart is meer paars en bloemachtig, heermoes is groen en stengelachtig.
Kun je het met andere kruiden combineren?	Zeker, vooral in thee. Denk aan brandnetel, kamille, paardenbloem… mooie combi’s voor detox of blaas-ondersteuning. Ziet er ook gezellig uit, zo’n kruidenmix.
Wat doet kiezelzuur eigenlijk?	Het helpt bij opbouw en stevigheid van bindweefsel, haar, huid en nagels. Denk aan het cement in een gebouw. Niet magisch, wél nuttig – vooral als je een tekort hebt.
Is het veilig voor kinderen?	In kleine hoeveelheden en kortdurend, ja. Maar liever niet zonder overleg bij jonge kinderen. Hun nieren zijn gevoeliger, dus voorzichtigheid is geboden.
Wat als ik er allergisch op reageer?	Dan meteen stoppen, obviously. Rode huid, jeuk, rare reactie? Dan is het niets voor jou. Net als bij elk kruid geldt: lichaam eerst, hype daarna.

Wat is heermoes?

Heermoes (Equisetum arvense) is een plant uit de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae. De plant komt voor in de gematigde en koude streken van het noordelijk halfrond. Veel mensen beschouwen heermoes als een onkruid. De plant maakt veel wortelstokken die diep in de grond gaan en ook weer horizontale vertakkingen krijgen. Veel tuiniers en moestuiniers worden er knettergek van. Heermoes kan echter ook een zegen zijn! Het is namelijk een nuttige, geneeskrachtige en medicinale plant. Heermoes plant zich ongeslachtelijk voort, dat wil zeggen niet via bloemen en vruchten, maar via sporen.

Synoniemen

De heermoes staat ook bekend als ‘akkerpaardenstaart’, ‘paardenstaart’ of ‘kattenstaart’. De plant wordt soms ook wel ‘hermoes’, ‘roobol’ of ‘unjer’ genoemd. In vroegere tijden stond het ook bekend als ‘kwadenaard’ of ‘honnijt’.

Heermoes is gezond en zit vol geneeskracht

De genezende kracht van heermoes was reeds in de oudheid bekend. Vanwege zijn diuretische werking werd het vaak gebruikt bij aandoeningen van de nieren en urinewegen, zoals nierstenen en urineweginfecties. Het werd ook zeer gewaardeerd als middel om bloedingen te stoppen en oedeem te verhelpen.

Heermoes heeft een hoog gehalte aan silica. Het is een witachtig korrelig mineraal dat over de hele wereld wordt aangetroffen. Het stofje heeft je lichaam nodig om bindweefsel, pezen, ligamenten, huid, haar en botten, evenals tanden en nagels op te bouwen.

Naast silica bevat de plant ook stoffen als saponinen en flavonoïden. Deze stoffen hebben immuunversterkende, ontstekingsremmende en antimicrobiële eigenschappen.

Waar wordt heermoes voor gebruikt?

In de plantgeneeskunde worden kruiden zoals heermoes al duizenden jaren gebruikt om gezondheidsproblemen te behandelen. Het wordt onder meer in de volgende gevallen toegepast:

• bloedingen
• jicht
• bevriezingswonden
• hevige menstruatie
• onvermogen om de blaas onder controle te houden (urine-incontinentie)
• nierstenen en blaasstenen
• artrose
• osteoporose of botontkalking
• urineweginfecties
• gewichtsverlies
• wonden en herstel van breuken, peesontstekingen, blessures, sportletsels, kneuzingen, gescheurde ligamenten en verzwikkingen

Heermoes voor sterke botten

Heermoes is niet alleen goed voor je botten, maar ook voor sterk haar en sterke nagels.

Interacties en bijwerkingen

Zwangerschap of borstvoeding

Er is anno 2025 onvoldoende onderzoek gedaan naar het gebruik van heermoes als je zwanger bent of borstvoeding geeft om aan te tonen dat het veilig is.

Diabetes

Men vermoedt dat heermoes de bloedsuikerspiegel verlaagt. Een te lage bloedsuikerspiegel wordt hypoglykemie genoemd. Als iemand met diabetes een zeer lage bloedsuikerspiegel krijgt, kan dit levensbedreigend zijn.

Te laag kaliumgehalte

Heermoes heeft een diuretisch of vochtafdrijvend effect. Wanneer je lichaam veel vocht verliest, raak je kalium kwijt. Dit is een mineraal dat samen met chloride en natrium betrokken is bij het regelen van de vochtbalans en de bloeddruk in het lichaam. Indien je kaliumspiegel te laag wordt, wordt dit hypokaliëmie genoemd. Deze aandoening kan erg gevaarlijk zijn omdat het ervoor kan zorgen dat je hart niet goed meer werkt.

Medicatie

De diuretische effecten van heermoes kunnen de toxische effecten van bepaalde medicijnen versterken, zoals digoxine (voorgeschreven ter behandeling van congestief hartfalen), fenytoïne (voor epileptische aanvallen), anticoagulantia (antistollingsmedicijnen) en sommige andere middelen.

Heermoes is eetbaar

De jonge scheuten van heermoes zijn eetbaar.

Bereiden van heermoes

Kijk uit met rauwe heermoes

De jonge scheuten van het kruid kunnen rauw gegeten worden. Doe dit echter niet in grote hoeveelheden en ook niet te vaak, aangezien onverhitte heermoes vitamine B1 afbreekt. Vitamine B1, ook bekend als thiamine, is een wateroplosbare vitamine die vooral betrokken is bij de energieproductie en de koolhydraatstofwisseling. Wanneer thiamine wordt afgebroken, wordt het nutteloos voor het lichaam. Als je te veel rauwe heermoes neemt of gedurende lange tijd gebruikt, heb je mogelijk niet genoeg thiamine in je lichaam en treedt er een vitamine B1-tekort op.

Heermoesthee

Hoe maak je heermoesthee? Meng 250 ml koud water op 2 theelepels fijngehakt en gedroogd kruid. Laat 12 uur staan ​​en giet af. Om te drinken, verwarm je de thee naar behoefte. Drink deze vervolgens op in kleine slokjes (3 kopjes per dag gedurende minimaal 3 dagen).

Je kunt de heermoesthee ook warm bereiden: giet in dit geval 250 ml heet water over 2 theelepels gesneden en gedroogd kruid. Laat 30 minuten trekken en zeef het vervolgens. Daarna opdrinken.

Recept met heermoes

Je kunt heermoes drogen en vermalen om zo te gebruiken in de keuken. Er zijn veel verschillende recepten die heermoes bevatten. Hieronder staat een eenvoudig, geneeskrachtig en gezond recept:

Ingrediënten:

• 1 grote ui, gesnipperd
• 3 teentjes knoflook, gehakt
• 1 wortel, gesneden in kleine stukjes
• 1 courgette, gesneden in kleine stukjes
• 1 theelepel gedroogde heermoes
• 1 kop groentebouillon
• 1 blik gepelde tomaten
• 2 eetlepels olijfolie
• zout en peper naar smaak

Bereidingswijze:

• Snijd de uien in halve ringen en de knoflook in plakjes.
• Verhit de olie in een grote braadpan. Fruit de ui en de knoflook tot de ui lichtbruin is.
• Voeg  daarna de wortel en courgette toe en nog eens plusminus 5 minuutjes bakken.
• Voeg de heermoes toe. Goed doorroeren.
• Vervolgens de groentebouillon en gepelde tomaten in de braadpan doen en aan de kook brengen.
• Breng het aan de kook. Laat het geheel ongeveer 15 minuten zachtjes koken.
• Breng het gerecht op smaak met zout en peper. Daarmee niet wachten totdat het gerecht klaar is. Tussendoor even checken.
• Serveer de soep warm met stokbrood of (volkoren) brood of toast.

Dit recept is eenvoudig te bereiden en bevat veel gezonde groenten met een waaier aan voedingsstoffen. Voeg eventueel andere groenten toe naar smaak!

Plantengier van heermoes

Je kunt niet alleen zelf compost maken, maar ook een vloeibare meststof creëren op basis van planten uit de tuin. Dat wordt ‘plantengier’ genoemd. Gier van brandnetel oftewel ‘brandnetelgier’ is de bekendste. Maar je kunt ook gier van heermoes maken!

Heermoes in de wei

Boeren hebben een hekel aan heermoes in de wei. Zowel runderen als paarden eten van het plantje. Indien het wordt verwerkt in hooi, kan consumptie van heermoes leiden tot de afbraak van vitamine B1. Dit kan verlamming van de achterpoten tot gevolg hebben.

Uit een krantenartikel uit 1931:

Verschil tussen heermoes en lidrus

Heermoes moet ver verward worden met de lidrus (Equisetum palustre), een vaste plant die ook tot de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae) behoort. Hij lijkt op heermoes, maar bevat een reeks aan giftige stoffen. Lidrus, of ook wel moeraspaardestaart, groeit onder meer in nat weiland en is giftig bij hogere inname. Ook voor paarden en runderen is de heermoes giftig, maar bij de lidrus wordt de drempelwaarde eerder bereikt.

Ode aan de heermoes

Voor veel mensen is heermoes één van de meest gehate onkruiden. De plant heeft echter versterkende en opbouwende eigenschappen voor je lichaam. In dit filmpje wordt hier meer over verteld. Ook wordt duidelijk gemaakt hoe je de plant kunt herkennen zodat je hem niet verwart met planten die erop lijken.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het eten van heermoes. Of tips geven over het bereiden ervan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.