Last Updated on 18 januari 2024 by M.G. Sulman
Artrose is een vorm van reuma, wat betekent dat het een aandoening is die gepaard gaat met ontsteking van de gewrichten. Bij artrose is het hele gewricht betrokken. Het kraakbeen in het gewricht gaat in kwaliteit achteruit. Het is een degeneratieve aandoening, wat betekent dat het de gewrichten aantast en ervoor kan zorgen dat ze minder soepel en minder beweeglijk worden. Artrose kan voorkomen in elk gewricht van het lichaam, maar het komt het meest voor in de knieën, heupen, handen, voeten en rug. Artrose komt vaker voor bij oudere mensen, maar het kan ook voorkomen bij jongere mensen als gevolg van een aangeboren afwijking of een andere aandoening of verwonding die de gewrichten heeft aangetast. Het kan ook erfelijk zijn. Artrose is niet te genezen, maar er zijn behandelingen die de symptomen kunnen verminderen en de gewrichten mobieler kunnen houden.
Wat is artrose?
Artrose is een vorm van gewrichtsontsteking die leidt tot afbraak van kraakbeen en vervorming van het gewricht. Het is een chronische aandoening die meestal voorkomt in oudere mensen, maar het kan ook op jongere leeftijd voorkomen als gevolg van beschadiging van het kraakbeen door een ongeval of overmatige belasting van het gewricht. Artrose kan pijn en stijfheid veroorzaken en kan leiden tot beperkte bewegingsvrijheid en mobiliteit. Er is geen genezing voor artrose, maar er zijn behandelingen beschikbaar om de symptomen te verminderen en de progressie van de aandoening te vertragen.
Symptomen van artrose
Verschijnselen
De belangrijkste symptomen van artrose zijn pijn en stijfheid in de gewrichten, vooral na het rusten of ’s ochtends bij het opstaan. Andere symptomen kunnen zijn:
- Zwakte of instabiliteit in het gewricht
- Knerpende of knappende geluiden bij het bewegen van het gewricht
- Stijfheid na het zitten of staan gedurende lange tijd
- Vermindering van beweeglijkheid en kracht in het gewricht
- Zwelling rond het gewricht
Voorkeursplekken
Artrose kan voorkomen in elk gewricht van het lichaam, maar de meest voorkomende plekken zijn de knieën, heupen, handen, voeten en rug. Artrose in de handen kan leiden tot pijn en stijfheid in de vingers en duim, en artrose in de voeten kan leiden tot pijn en stijfheid in de tenen en de voeten. Artrose in de rug kan leiden tot pijn en stijfheid in de rug en de nek.
Oorzaken van artrose
Artrose kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder ouderdom, overbelasting van de gewrichten, aangeboren afwijkingen en beschadiging van de gewrichten. Sommige mensen hebben een hoger risico op het ontwikkelen van artrose vanwege een familiegeschiedenis van artrose of vanwege bepaalde aandoeningen of omstandigheden, zoals:
- Overgewicht of obesitas, wat extra druk op de gewrichten kan zetten
- Regelmatige belasting van de gewrichten, zoals bij mensen die werken in een fysiek intensieve baan of bij atleten
- Bepaalde aandoeningen, zoals reumatoïde artritis of osteoporose (botontkalking)
- Eerdere verwondingen of chirurgie aan het gewricht
Ofschoon artrose niet te genezen is, kunnen behandelingen de symptomen verminderen en de gewrichten mobieler houden.
Complicaties
Artrose kan leiden tot verschillende complicaties, afhankelijk van welk gewricht is aangetast en hoe ernstig de aandoening is. Sommige mogelijke complicaties van artrose zijn:
- Vermindering van beweeglijkheid en functionele beperkingen, zoals het moeilijk vinden om bepaalde activiteiten uit te voeren of om zich aan of uit te kleden.
- Vermindering van de kwaliteit van leven en verhoogde kans op depressie en andere emotionele problemen.
- Vermindering van de spierkracht en de botdichtheid rond het gewricht, wat kan leiden tot osteoporose (verminderde botdichtheid) en een verhoogd risico op botbreuken.
- Verhoogd risico op valpartijen en verwondingen vanwege beperkte beweeglijkheid en zwakte.
- Verhoogd risico op het ontwikkelen van andere aandoeningen, zoals hartziekten of diabetes, vanwege inactiviteit en gewichtsproblemen die kunnen worden veroorzaakt door artrose.
Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
Om artrose te diagnosticeren, zal een arts informeren naar je klachten, je medische geschiedenis in ogenschouw nemen en je gewrichten onderzoeken. De arts zal naar eventuele knerpende of knappende geluiden luisteren en voelen of er zwelling of warmte rond het gewricht is. De arts zal ook informeren naar klachten als pijn en stijfheid en bij welke activiteiten je moeite ondervindt om uit te voeren.
Aanvullend onderzoek
Om de diagnose te bevestigen, kan de arts ook aanvullende tests doen, zoals:
- Röntgenfoto’s: Dit zijn foto’s van het binnenste van het gewricht, wat kan helpen om afwijkingen in het gewricht te zien.
- MRI-scan: Dit is een vorm van beeldvormend onderzoek waarbij gebruik gemaakt wordt van magnetische golven en radiogolven om beelden van het binnenste van het gewricht te maken.
- Artrografie: Dit is een test waarbij contrastvloeistof in het gewricht wordt ingespoten om afwijkingen of afwijkingen in een gewricht (heup, knie, enkel, schouder, elleboog of pols) te laten zien op röntgenfoto’s.
- Sommige mensen met artrose kunnen ook bloedonderzoeken of andere tests nodig hebben om te helpen bij de diagnose en om andere aandoeningen of ziekten uit te sluiten die vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken.
Behandeling van artrose
Artrose kan niet genezen worden. De behandeling is derhalve gericht op het verminderen van de symptomen en het behoud van de beweeglijkheid en sterkte van het gewricht. Sommige behandelingen die kunnen worden gebruikt om artrose te behandelen, zijn:
Medicijnen
Er zijn verschillende medicijnen die kunnen worden gebruikt om de pijn en ontsteking van artrose te verminderen, zoals niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), corticosteroïden en opioïden.
Fysiotherapie
Fysiotherapie kan helpen om de spierkracht rond het gewricht te behouden en de beweeglijkheid te verbeteren. Oefeningen kunnen worden aangepast aan je specifieke behoeften en kunnen worden gedaan in een fysiotherapiepraktijk of thuis.
Gewrichtsbescherming
Het gebruik van hulpmiddelen zoals krukken of een rollator kan helpen om de belasting op het gewricht te verminderen en valpartijen te voorkomen.
Gewichtsvermindering
Als je overgewicht hebt, kan gewichtsvermindering helpen om de druk op het gewricht te verminderen en de symptomen te verminderen.
Chirurgie
In sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn om het gewricht te vervangen of te repareren. Dit kan worden overwogen als andere behandelingen niet effectief zijn geweest of als het gewricht ernstig beschadigd is.
Het is belangrijk om met de behandelend arts te overleggen over welke behandelingen het beste bij jouw specifieke situatie passen. In sommige gevallen kunnen verschillende behandelingen worden gecombineerd om de beste resultaten te behalen.
Zelfzorg
Er zijn een aantal maatregelen die je zelf kunt nemen teneinde de symptomen van artrose te verminderen en om de gewrichten soepeler te houden:
- Neem je medicijnen of pijnstillers volgens de aanwijzingen van je behandelend arts.
- Doe regelmatig oefeningen om de spierkracht rond het gewricht te behouden en de beweeglijkheid te verbeteren. Overleg met een fysiotherapeut of je arts over welke oefeningen het beste voor jou zijn.
- Gebruik hulpmiddelen zoals krukken of een rollator om de belasting op het gewricht te verminderen. Er zijn ook hulpmiddelen bij artrose bij eten en drinken, zoals aangepaste drinkbekers en aangepast bestek, of andere situaties.
- Probeer je gewicht te behouden of te verminderen (bij overgewicht) om de druk op de gewrichten te verminderen.
- Vermijd activiteiten die pijn veroorzaken of het gewricht overbelasten.
- Probeer warmte of kou op het gewricht toe te passen om de pijn te verminderen.
- Probeer stress te verminderen en goed te rusten om de pijn te verminderen.
Kruiden bij artrose
kruidengeneeskunde kan ook uitkomst bieden bij artrose. Er zijn een aantal kruiden die kunnen helpen bij het verlichten van de klachten van artrose, zoals:
Boswellia
Boswellia is een extract dat gewonnen wordt uit de hars van de wierookboom. Dit is een kruid dat kan worden gebruikt om ontstekingen te verminderen. Er zijn enkele kleine studies die suggereren dat het kan helpen bij het verminderen van de pijn en stijfheid van artrose, maar anno 2024 is meer onderzoek nodig.
Kurkuma
Kurkuma is een kruid dat rijk is aan curcumine, een stof die ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Sommige studies suggereren dat curcumine kan helpen bij het verminderen van de pijn en stijfheid van artrose, maar meer onderzoek is nodig.
Gember
Gember is een kruid dat kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en pijn. Er zijn enkele kleine studies die suggereren dat het kan helpen bij het verminderen van de pijn en stijfheid van artrose. De anti-inflammatoire effecten van gember kunnen helpen bij artrose.
Het is belangrijk om te onthouden dat sommige kruiden interacties kunnen hebben met voorgeschreven medicijnen die je gebruikt. Het is derhalve belangrijk om een arts te raadplegen voordat je begint met het gebruik van kruiden ter behandeling van artrose of andere aandoeningen.
Prognose
De prognose van artrose hangt af van de ernst van de aandoening en welke gewrichten zijn aangetast. In sommige gevallen kan artrose leiden tot beperkte beweeglijkheid en functionele beperkingen, maar in andere gevallen kan het gewricht goed functioneren met adequate behandeling.
Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen van artrose te verminderen en om de gewrichten mobieler te houden, zoals medicijnen, fysiotherapie en chirurgie. Het is tevens belangrijk om gezonde leefstijlkeuzes te maken, zoals regelmatig bewegen en oefeningen doen, gezonde voeding en gewichtsbeheersing, teneinde de klachten te verlichten.
Preventie
Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om het risico op het ontwikkelen van artrose te verminderen:
Maak gezonde leefstijlkeuzes
Probeer een gezond gewicht te behouden, eet gezond en gevarieerd en blijf actief door regelmatig te bewegen. Bewegen is goed voor je gewrichten.
Vermijd overbelasting van de gewrichten
Probeer activiteiten te vermijden die je gewrichten overbelasten, zoals het tillen van zware voorwerpen of het uitvoeren van intensief lichamelijk werk.
Gebruik hulpmiddelen
Bij artrose kun je hulpmiddelen zoals krukken of een rollator gebruiken om de belasting op het gewricht te verminderen. Er zijn ook anderen hulpmiddelen, zoals een aankleedstok of hulpmiddelen voor bij het eten. Hulpmiddelen maken het leven met artrose een stuk gemakkelijker.
Probeer stress te verminderen
Stress kan bijdragen aan pijn en ontsteking. Het is daarom van belang om stress te verminderen door bijvoorbeeld te ontspannen of te oefenen met ademhalingstechnieken.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over artrose, of tips geven hoe met deze ziekte om te gaan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
