Overgeven stopt niet: oorzaken blijven overgeven (en lege maag)

Last Updated on 15 januari 2024 by M.G. Sulman

Overgeven stopt niet, zelfs met een lege maag. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Overgeven of braken is een natuurlijke reactie van je lichaam waarbij maaginhoud terug naar boven wordt gestuwd. Door over te geven verlaat de maaginhoud het lichaam via de slokdarm en de mond naar buiten. Je lichaam ontdoet zich op deze manier van giftige of andere schadelijke stoffen. Overgeven is heel vervelend, maar kan ook een gevoel van opluchting geven. Het kan komen door voedselvergiftiging, een virusinfectie of simpelweg te veel alcohol drinken. Het wordt pas vervelend als je blijft overgeven terwijl je een lege maag hebt of als het een terugkerende klacht is. Wat zijn de verschillende oorzaken en gevolgen van langdurig overgeven? Als je blijft overgeven terwijl je een lege maag hebt, is het belangrijk om je huisarts raadplegen om de oorzaak te achterhalen. In de tussentijd is het belangrijk om gehydrateerd te blijven en kleine slokjes water of elektrolytendranken te nemen zodat je niet uitdroogt.

Wat is overgeven?

Overgeven of braken is het onvrijwillig, krachtig uitstoten van de maaginhoud door de mond en soms de neus. Braken is vaak het gevolg zijn van aandoeningen zoals voedselvergiftiging, gastro-enteritis (buikgriep), zwangerschap, bewegingsziekte of een kater nadat je duchtig de fles hebt aangesproken. Het gevoel dat je op het punt staat om over te geven wordt misselijkheid genoemd; het gaat er vaak aan vooraf, maar leidt niet altijd tot braken.

Oorzaken van blijven overgeven (met lege maag)

Wat zijn de mogelijke oorzaken van blijven overgeven, terwijl je een lege maag hebt. Het kan dan gebeuren dat je gal gaat overgeven. Het overgeven van gal is zeer belastend.

Cyclisch-brakensyndroom

Het cyclisch-brakensyndroom (CBS) is een zeldzame aandoening die zowel kinderen als volwassenen kan treffen. Het wordt gekenmerkt door terugkerende episodes van hevige misselijkheid, braken en uitputting. Je hebt perioden waarin je meerdere keren per dag moet overgeven gedurende enkele dagen tot enkele weken. Dit wordt gevolgd door een periode van gedeeltelijk of volledig herstel. Deze episodes kunnen maanden of zelfs jaren aanhouden.

De oorzaak van het syndroom is anno 2024 onbekend. Mogelijk heeft het te maken met een verstoring van het autonome zenuwstelsel, dat de onbewuste functies van het lichaam regelt, zoals ademhaling en hartslag. psychische factoren zoals stress, angst of depressie, kunnen ook een rol spelen. De klachten kunnen in ernst zeer uiteenlopen en leiden tot regelmatig ziekteverzuim of ernstige metabole ontregeling. het kan leiden tot uitdroging, gewichtsverlies, tandbederf en andere complicaties.

Het cyclisch-brakensyndroom is in principe een diagnose bij uitsluiting. De behandeling bestaat vaak uit (een combinatie van) medicijnen, leefstijlveranderingen en cognitieve gedragstherapie.

Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging is een maagdarminfectie, veroorzaakt door het eten van voedsel of drinken van water dat besmet is met bacteriën of virussen. Ook gifstoffen die worden afgescheiden door bacteriën kunnen de klachten veroorzaken.

Symptomen variëren afhankelijk van de oorzaak. Ze kunnen binnen een paar uur of een paar weken beginnen. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Maagklachten
• Braken
• Diarree
• Diarree met bloederige ontlasting
• Buikpijn en buikkrampen
• Koorts
• Hoofdpijn

Meestal herstel je met zelfzorgmaatregelen en heb je geen specifieke behandeling nodig, hoewel er enkele situaties zijn waarin je je huisarts moet raadplegen voor advies, bijvoorbeeld als je blijft overgeven.

Totdat je je weer beter voelt, is het verstandig om te rusten en voldoende te drinken om uitdroging te voorkomen. Probeer veel water te drinken, ook al kun je er alleen maar slokjes van nemen.

Eet wanneer je daar zin in hebt, maar probeer eerst kleine, lichte maaltijden en houd het bij neutraal voedsel, zoals toast, crackers, bananen en rijst, totdat je weer op krachten bent gekomen. Rehydratie-oplossingen (ORS) helpen de vocht- en zoutbalans te herstellen.

Buikgriep (gastro-enteritis)

Buikgriep, ook bekend als gastro-enteritis, is een infectie van het maag-darmkanaal. Vaak is de boosdoener een virus. Symptomen van buikgriep kunnen bestaan uit misselijkheid, overgeven, diarree, buikkrampen, koorts, hoofdpijn en vermoeidheid.

Het is uitermate belangrijk om uitdroging te voorkomen als je getroffen bent door buikgriep. Drink veel vocht om gehydrateerd te blijven. Drink eventueel sportdranken of elektrolytoplossingen om het verloren vocht en elektrolyten aan te vullen. Vermijd cafeïne, alcohol en koolzuurhoudende dranken, omdat deze de maag nog meer kunnen irriteren. Als je echter blijft overgeven, raadpleeg dan je huisarts.

Migraine

Migraine is een neurologische aandoening, gekenmerkt door een aanval van erge hoofdpijn. Een migraineaanval kan een halve dag tot drie dagen duren. De pijn is bonzend, meestal aan één kant van het hoofd. Vaak gaat het gepaard gaat met misselijkheid, overgeven, en gevoeligheid voor licht en geluid.

Tijdens een migraineaanval kun je flink last hebben van misselijkheid en braken. Er zijn speciale medicijnen om misselijkheid tegen te gaan, die gecombineerd worden met een pijnstiller.

Bijwerking van medicijnen

Bepaalde medicijnen kunnen misselijkheid en overgeven veroorzaken als bijwerking. Als je merkt dat je de hele tijd moet overgeven sinds je een nieuw medicijn hebt ingenomen, neem dan contact op met de behandeld arts of apotheker. De arts of apotheker kan de bijwerkingen beoordelen en alternatieven aanbieden of een dosisverlaging voorstellen om de bijwerkingen te verminderen.

Alcoholmisbruik

Alcoholmisbruik kan leiden tot braken. Ook eenmalig excessief alcoholgebruik prikkelt het maagslijmvlies. Dit kan zodanig geïrriteerd raken dat er misselijkheid ontstaat en dat de maagwand samentrekt en je gaat overgeven. Het is zelfs mogelijk dat overmatig alcoholgebruik receptoren in je hersenen prikkelt. Dit kan ook leiden tot braken.

Drugsgebruik

Overmatig drugsgebruik kan leiden tot aanhoudend overgeven als gevolg van de toxische effecten op het lichaam.

Hormonale veranderingen

Menstruatie

Schommelende hormoonspiegels, zoals tijdens de menstruatiecyclus, kunnen bij sommige vrouwen leiden tot aanhoudend overgeven.

Zwangerschap

Misselijkheid en overgeven komen vaak voor tijdens de zwangerschap. Vaak komt het door  verhoogde niveaus van hormonen zoals hCG (humaan choriongonadotrofine) en progesteron. Zwangerschapsmisselijkheid treedt meestal op in het eerste trimester van de zwangerschap, rond de 6e week, en neemt het vaak af na de 12e week. Er zijn vrouwen die de hele zwangerschap misselijk blijven.

De volgende maatregelen kunnen helpen:

• Eet kleine maaltijden gedurende de dag om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden en te voorkomen dat je maag te vol wordt.
• Vermijd vet of sterk gekruid voedsel dat misselijkheid kan verergeren.
• Eet gember of drink gemberthee, omdat dit kan helpen bij misselijkheid.
• Vermijd sterke geuren die misselijkheid kunnen veroorzaken.
• Drink voldoende water om gehydrateerd te blijven, maar drink niet te veel water in een keer.
• Overleg met je huisarts over eventuele medicijnen om misselijkheid te bestrijden, zoals vitamine B6 of anti-misselijkheid medicatie.

Reisziekte

Bij reisziekte of bewegingsziekte word je ziek als je rijdt, vaart of vliegt. Het komt doordat de signalen die naar de hersenen worden gestuurd over de beweging van het lichaam, bijvoorbeeld tijdens een autorit of vliegreis, niet overeenkomen met de signalen die je oog ontvangt. Dit kan leiden tot misselijkheid, duizeligheid, zweten en overgeven.

De volgende maatregelen kunnen helpen:

• Zit  en kijk in de richting waarin je reist, dus vooruit, naar een vast punt. Probeer je hoofd daarbij niet te veel te bewegen.
• Ga niet lezen en gebruik geen mobiele apparaten, aangezien dit de symptomen kan verergeren.
• Ventileer de ruimte waarin je bent door het raam te openen of de airconditioning aan te zetten.
• Zorg voor voldoende frisse lucht door het raam open te zetten of door de airconditioning aan te zetten.
• Neem regelmatig pauzes. Stap even uit de auto en strek de benen. Frisse lucht doet wonderen.
• Eet lichte maaltijden voor en tijdens de reis. Vermijd vet voedsel.
• Neem medicatie zoals antihistaminica of anti-misselijkheidsmedicatie om de symptomen te verlichten.

Gallige reflux

Gallige reflux duidt op het terugstromen van dunne darminhoud naar de maag. De voedselbrij is hierbij reeds vermengd met galvloeistof en alvleeskliersap. Gallige reflux ontstaat meestal als gevolg van:

• een maagoperatie
• het niet goed sluiten van de maagsluitspier
• abnormale beweeglijkheid van de dunne darm¹MLDS. Gallige reflux. https://www.mlds.nl/ziekten/gallige-reflux/ (ingezien op 3-3-2023)

Bij gallige reflux kun je ook last krijgen van misselijkheid en (gal)braken. Het braaksel is dan groen van kleur.

Stress

Bij sommige mensen leidt chronische stress tot misselijkheid en overgeven. Wanneer je constant gestrests bent, wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd. Je hartslag en ademhaling worden aangejaagd, terwijl de spijsvertering vertraagt. Dit kan leiden tot misselijkheid, braken en andere maag-darmklachten, zoals buikpijn en diarree.

Zoek manieren om stress te verminderen, zoals ontspannings- en ademhalingsoefeningen. Zorg voor een rustige ademhaling. Hiermee kun je het hartritme reguleren en de stress met de lichamelijke en geestelijke gevolgen ervan verminderen.

Slaap voldoende en zorg ervoor dat je regelmatig beweegt. Dat is goed voor je lichaam en geest.
Eet gezond en gevarieerd en eet veel vezels. Vezels zitten in volkoren producten en ook veel in peulvruchten en groente en fruit. Gebruik ook veel verse kruiden (zoals peterselie en basilicum) en specerijen (bijvoorbeeld gember en kurkuma). Die zitten vol antioxidanten. Zorg voor voldoende vitamine C en eet Omega 3 om de productie van cortisol te verminderen. Eet langzame koolhydraten  in zilvervliesrijst, volkoren pasta, volkoren brood, maar ook in groente, fruit en zuivelproducten. Magnesium gaat spierspanning tegen en is ondersteunend aan melatonine.

Vermijd stimulerende middelen zoals cafeïne en alcohol, omdat deze stressklachten kunnen verergeren.

Neem de tijd om te ontspannen en te rusten wanneer je gestrest bent. Maak bijvoorbeeld een wandeling door het bos, luister naar ontspannende muziek of lees een boek.

Praat zo nodig met de praktijkondersteuner van de huisarts of een maatschappelijk werker als je lijdt aan chronische stress.

Misselijk en steeds overgeven door een evenwichtsstoornis

Een evenwichtsstoornis kan leiden tot misselijkheid en overgeven. Evenwichtsstoornissen (‘duizelig zijn’) komen vaak voor en kunnen heel wat verschillende oorzaken hebben. Het evenwichtsorgaan in het binnenoor is verantwoordelijk voor het in balans houden van het lichaam. Bij problemen met je evenwichtsorgaan, kunnen er klachten optreden.

Een voorbeeld van een evenwichtsstoornis is positieduizeligheid. Hierbij  word je duizelig als je je hoofd opeens beweegt. Vermijd in dat geval plotselinge bewegingen en veranderingen in houding. Bijvoorbeeld als je omdraait in bed, voorover buigt, omhoog kijkt of achterom kijkt.

Misselijk en overgeven door een hersenschudding

Misselijkheid en overgeven komen vaak voor bij een hersenschudding. Een hersenschudding is een type hoofdletsel dat het gevolg is van een klap of stoot tegen het hoofd, waarbij de hersenen voor korte tijd letterlijk door elkaar worden geschud. Het kan leiden tot misselijkheid, braken, duizeligheid en hoofdpijn.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over blijven overgeven, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.