Fietsangst: symptomen en oorzaken niet durven fietsen

Last Updated on 11 februari 2024 by M.G. Sulman

Welkom op de pedalen van de wereldwijde fietsgemeenschap! Fietsen in de buitenlucht is gezond en heerlijk. Bovendien biedt het je de ultieme vrijheid om files en stadsdrukte te vermijden, waardoor je ontspannen op je werk aankomt. Een moment van rust in de dagelijkse hectiek en een duurzaam vervoersmiddel. Maar laten we eerlijk zijn, we hebben allemaal weleens die knagende gevoelens van onzekerheid en angst ervaren, vooral wanneer we ons in het hart van drukke stadsjungle wagen. Of je nu een doorgewinterde fietser bent of net begint aan je tweewielige avontuur, het omgaan met deze onzekerheden is van kardinaal belang om te kunnen blijven genieten van het fietsen. Toch is zelfverzekerd fietsen niet voor iedereen ene vanzelfsprekendheid.  In dit artikel gaan we dieper in op de emoties achter fietsangst en delen we handige tips om deze angst te overwinnen.

Fietsen / Bron: Pixabay

Oorzaken van fietsangst

Er zijn diverse oorzaken waarom fietsers onzekerheid en angst kunnen ervaren:

Verkeer en drukte

Fietsen door drukke stadsgebieden kan overweldigend zijn, vooral als je niet gewend bent om tussen het verkeer te navigeren. Voorspellen van het gedrag van andere weggebruikers en snel reageren op veranderende omstandigheden kan een heuse uitdaging zijn.

Weersomstandigheden

Slecht weer, zoals regen, wind, sneeuw of gladde wegen, kan het fietsen fllink bemoeilijken en angst veroorzaken, vooral als je al eens uitgegleden bent en van de fiets bent gevallen.

Slechte infrastructuur

Onderhoudsproblemen, slechte aanleg of te smalle fietspaden dragen ook bij aan gevoelens van onzekerheid. Fietsers voelen zich mogelijk onveilig wanneer ze obstakels moeten vermijden of als er niet genoeg ruimte is om comfortabel en veilig te rijden.

Persoonlijke vaardigheden

Onvoldoende ervaring op de fiets of het ontbreken van bepaalde vaardigheden, zoals het bewaren van je evenwicht of het uitvoeren van snelle manoeuvres, kan leiden tot een gevoel van angst en onzekerheid.

Angst voor ongevallen

De angst voor het krijgen van een ongeluk, vooral als gevolg van onvoorspelbaar gedrag van andere weggebruikers, bijvoorbeeld op basis van eerdere ervaringen, kan een belangrijke oorzaak zijn van fietsangst.

Eerdere negatieve ervaringen

Traumatische ervaringen op de fiets in het verleden, zoals ongevallen of bijna-ongelukken, kunnen langdurige angst veroorzaken, maar ook posttraumatische stress. Bij PTSS beleef je nare gebeurtenissen steeds opnieuw.

Zwangerschap

Lichamelijke veranderingen tijdens de zwangerschap, zoals een verschuiving in het zwaartepunt en gewichtstoename, kunnen bij zwangere vrouwen soms leiden tot fietsangst. Deze lichamelijke veranderingen kunnen namelijk van invloed zijn op het bewaren van je evenwicht en je algehele fietservaring. Zwangere vrouwen kunnen bezorgd zijn over het risico op vallen en de mogelijke impact op de ongeboren baby, waardoor angst tijdens het fietsen ontstaat.

Ouderdom en verminderde lichamelijke conditie

Met het voortschrijden der jaren kunnen je lichamelijke kracht en wendbaarheid afnemen, wat het fietsen minder comfortabel kan maken en de angst voor vallen vergroot, vooral als ja l eens bent gevallen of een (bijna-)ongeluk hebt meegemaakt.

Ouderdom kan gepaard gaan met balans- en evenwichtsklachten, waardoor fietsen als minder stabiel en ‘wiebelig’ wordt ervaren.

Angst voor blessures kan ook optreden als je ouder wordt. Oudere mensen kunnen zich bewust zijn van hun kwetsbaarheid voor letsel, wat angst kan veroorzaken, vooral in situaties met druk verkeer en/of slechte voorzieningen (bijvoorbeeld door het ontbreken van fietspaden).

Fietsen naar het werk / Bron: Freepik

Symptomen van niet durven fietsen

Mogelijke symptomen van fietsangst zijn:

  • Angstige gedachten: Negatieve gedachten over fietsen en mogelijke gevaren.
  • Lichamelijke spanning: Gespannen spieren en fysieke stress als je eraan denkt om te gaan fietsen.
  • Verhoogde hartslag: Snellere hartslag bij de gedachte aan fietsen of tijdens het fietsen.
  • Zweten: Overmatig zweten als gevolg van angst en stress.
  • Vermijdingsgedrag: Actief vermijden van fietsactiviteiten.
  • Paniekaanvallen: Intense angstgevoelens die leiden tot paniekaanvallen.
  • Verslechterde concentratie: Moeite met focus en concentratie tijdens het fietsen.
  • Nachtmerries: Angstgerelateerde nachtmerries met betrekking tot fietsen.
  • Duizeligheid: Duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd.
  • Buikklachten: Maag- en darmklachten als reactie op angst, zoals buikpijn, diarree, etc.

Overwin je fietsangst!

Op welke manier kun je het beste je fietsangst overwinnen?

Adviezen om je fietsangst te overwinnen

Geen zorgen als fietsen soms een beetje beangstigend lijkt – je bent niet alleen! Het goede nieuws is dat je deze angst kunt overwinnen,. Velen vóór jou hebben dat al gedaan.

Het delen van je fietsangst met vrienden en familie kan al een enorme opluchting zijn. Ze kunnen je advies geven, ondersteunen en soms is het gewoon goed om je hart te luchten. Overweeg ook om een fietsmaatje uit te nodigen voor een ritje als het alleen fietsen nog wat spannend aanvoelt.

Oefening baart kunst! Regelmatig oefenen op rustige plekken kan je zelfvertrouwen vergroten. Schaf handige hulpmiddelen aan, zoals een achteruitkijkspiegel, of ontdek de stabiliteit van een driewielfiets. Er zijn heel veel driewielfietsen voor volwassenen – zelfs je eigen fiets kan met de hulp van Tworby omgetoverd worden tot een driewieler. Tworby is een ombouwset waarmee je je bestaande fiets kunt transformeren tot een driewieler.

Als de fietsangst te overweldigend is, schroom dan niet om professionele hulp in te schakelen. Fietsdocenten en ergotherapeuten staan klaar om je te begeleiden en te helpen dat zelfvertrouwen weer terug te vinden.

20 tips!

20 tips om je te helpen als je niet meer durft te fietsen:

  1. Begin klein: Maak korte, eenvoudige fietstochten om vertrouwen op te bouwen.
  2. Oefen in een veilige omgeving: Kies rustige plekken zonder veel verkeer.
  3. Neem een fietsmaatje mee: Fietstochten zijn leuker en minder eng met gezelschap.
  4. Leer je fiets kennen: Vertrouwdheid met je fiets vergroot het gevoel van controle.
  5. Adem diep: Ontspan en adem rustig om stress te verminderen.
  6. Leer de verkeersregels: Ken de basisregels en voel je zekerder op de weg.
  7. Draag de juiste bescherming: Een helm en beschermende attributen voor knieën en ellebogen zorgen voor veiligheid.
  8. Volg een fietscursus: Verbeter je fietsvaardigheden onder begeleiding van deskundigen (zie onder).
  9. Bouw stapsgewijs op: Verleng geleidelijk de duur en intensiteit van je fietstochten.
  10. Identificeer angsten: Begrijp specifieke angsten en werk eraan om ze te overwinnen, bijvoorbeeld aan de hand van het 5G-model of de RET-methode.
  11. Focus op de omgeving: Geniet van het landschap om afleiding te vinden en ontspannen te blijven.
  12. Oefen met remmen en sturen: Verbeter je technische vaardigheden voor meer controle.
  13. Luister naar rustgevende muziek: Creëer een ontspannen sfeer tijdens het fietsen. Zorg er wel voor dat je de omgevingsgeluiden kunt blijven horen! Je mag overigens geen elektronische apparaten zoals mobiele telefoons, navigatiesystemen, tablets of muziekspelers vasthouden tijdens het fietsen. Kies oordopjes met een Hear Through functie, waarmee je omgevingsgeluiden zoals sirenes, auto’s en bellen kunt horen terwijl je geniet van muziek of een podcast, voor een veiligere en meer bewuste luisterervaring. 🎧🚗
  14. Beloon jezelf: Vier elke fietstocht, hoe klein ook, als een overwinning.
  15. Stel realistische doelen: Hiermee kun je je vooruitgang in de gaten houden.
  16. Vermijd drukke tijden: Kies rustige momenten voor je fietstochten om stress te verminderen.
  17. Leer je fiets zelf te repareren: Kennis van basisreparaties geeft extra zelfvertrouwen.
  18. Blijf rustig bij uitdagingen: Bepaalde obstakels zijn normaal; blijf kalm en los ze op.
  19. Overwin negatieve gedachten: Herken en vervang negatieve met positieve gedachten.
  20. Wees geduldig: Geef jezelf de tijd om je senang te voelen op de fiets.
Fietsen met anderen / Bron: Freepik

🚴‍♂️✨ VVN Opfriscursus Fiets – Het Nieuwe Fietsen! ✨🚴‍♀️

Houd de wielen draaiend en geniet zo lang mogelijk van het fietsen! 🚲 Met het ouder worden kan het verkeer complexer aanvoelen en is de fysieke impact bij een val groter. Als oudere ben je brozer en kwetsbaarder. Door osteoporose loop je bovendien meer kans op botbreuken. Maar geen zorgen, de VVN (Veilig Verkeer Nederland) Opfriscursus Fiets staat voor je klaar.

👥 Wie? Alle 50-plussers die de weg op willen blijven met zelfvertrouwen. 📍 Waar? Bij jou in de buurt, meld je snel aan! 📆 Wanneer? Check de beschikbare data en tijden.

🔍 Wat kun je verwachten?

  • 🚴‍♂️ Tips voor veilig e-bike gebruik.
  • 📚 Kennis opfrissen over verkeersregels en -gedrag.
  • 🤝 Interactieve workshops, geen traditionele fietscursus.
  • 🗣️ Delen van ervaringen en tips voor jouw veiligheid.
  • 🎉 Gezelligheid in een informele setting.

💡 Inhoud:

  • Voertuigen op het fietspad.
  • Interactie tussen jou en anderen in het verkeer.
  • Vitaal blijven op de fiets.
  • Tips voor een veilige fiets.

Schrijf je in en ontmoet gelijkgestemde fietsliefhebbers! Kijk snel op de site van VVN.1VVN. VVN Opfriscursus Fiets. https://vvn.nl/blijf-veilig-onderweg/fiets/opfrissen/opfriscursus-locatie (ingezien op 14-1-2024)

Fietsongeval / Bron: Pixabay

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over fietsangst, of tips geven om van deze vervelende angst af te komen. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.