Ontstoken huig (uvulitis): symptomen, oorzaken en behandeling

Last Updated on 30 juli 2024 by M.G. Sulman

Een ontstoken huig (uvulitis) is een aandoening die kan ontstaan door verschillende oorzaken. De huig, ook bekend als de uvula, sluit je neusholte af tijdens het slikken. Wanneer de huig gezwollen, oranje tot rood en pijnlijk, dan spreken we van uvulitis, een ontsteking van de huig. Dit kan onder meer slik- en spraakproblemen veroorzaken. Met de nodige zelfzorg kom je vaak een heel eind, maar soms is een medische behandeling nodig. Ga bij aanhoudende of verergerende klachten naar je huisarts.

Wat is een ontstoken huig (uvulitis)?

Een ontstoken huig (uvulitis) is een aandoening waarbij de huig rood, opgezwollen en pijnlijk is. Het kan slik- en ademhalingsproblemen veroorzaken. Vaak wordt het veroorzaakt door infecties, allergieën of irritaties. Zelfzorgmaatregelen zoals gorgelen met zout water kunnen verlichting bieden. Ernstige gevallen vereisen soms medische behandeling.

Symptomen van uvulitis

Als je uvulitis hebt, zal je huig rood, opgezwollen en groter dan normaal lijken. Uvulitis kan ook gepaard gaan met de volgende symptomen:

• Jeukende, branderige of pijnlijke keel
• Vlekken in je keel
• Snurken
• Moeite met slikken
• Ademhalingsproblemen
• Gevoel van een brok in de keel
• Droge keel of mond
• Stemveranderingen, zoals heesheid

Oorzaken van een huig die gezwollen en ontstoken is

Uvulitis kan worden veroorzaakt door een reeks factoren, waaronder:

Infecties

• Bacteriële infecties: Streptokokkenbacteriën kunnen keelontsteking veroorzaken. Dit wordt streptokokkenfaryngitis of streptokokkenkeel genoemd. Streptokokken verspreiden zich door nauw contact met iemand die ziek is en zijn veelvoorkomende boosdoeners van een ontstoken huig. Veelvoorkomende symptomen zijn:
  • Plotselinge keelpijn: Deze pijn in de keel kan snel opkomen en heftig zijn.
  • Pijn bij het slikken: Moeite of pijn bij het slikken van voedsel en vloeistoffen.
  • Rode en gezwollen amandelen: Amandelen kunnen gezwollen zijn en een helderrode kleur hebben.
  • Witte of gele vlekken op de amandelen: Soms kunnen er pus of witte vlekken zichtbaar zijn op de amandelen.
  • Kleine rode vlekjes op het gehemelte: Deze kunnen zichtbaar zijn aan de achterkant van het gehemelte.
  • Opgezette lymfeklieren in de hals: Gezwollen en gevoelige halslymfeklieren.
  • Koorts: Vaak is er sprake van een verhoogde temperatuur, meestal boven de 38°C.
  • Hoofdpijn: Een streptokokkenkeelontsteking gaat vaak gepaard met hoofdpijn.
  • Misselijkheid of braken: Vooral bij kinderen kunnen misselijkheid en braken optreden.
  • Verlies van eetlust: Door de pijn bij het slikken kan de eetlust verminderen.
  • Algemene malaise: Een gevoel van algeheel ziek-zijn, lamlendigheid en vermoeidheid.
• Virale infecties: Virussen zoals die verantwoordelijk voor kierkoorts (ziekte van Pfeiffer), luchtweginfecties en zelfs de gewone verkoudheid kunnen leiden tot uvulitis. Ook is er een verband met COVID-19.

Allergieën

Allergische reacties kunnen leiden tot vochtophoping in de keel of mond, waardoor zwelling ontstaat. Dit kan een ontstoken huig veroorzaken. Voedselallergieën, insectensteken of blootstelling aan allergenen zoals tabaksrook of chemicaliën zijn vaak de boosdoeners. De zwelling kan slik- en ademhalingsproblemen veroorzaken.

Letsel of trauma

Fysieke irritatie of letsel aan de keel kan uvulitis veroorzaken. Dit kan gebeuren door een endoscoop, zure reflux of frequent hoesten. Brandwonden door heet voedsel of drinken zijn ook risicofactoren. Chemische irriterende stoffen kunnen zwelling veroorzaken. Radon, koolmonoxide en vluchtige organische stoffen zijn hierbij betrokken. Deze stoffen irriteren de keel en huig. Zwelling kan leiden tot slik- en ademhalingsproblemen.

Roken en verontreinigingen

Inademing van rook of andere verontreinigende stoffen kan de gevoelige weefsels in de keel, inclusief de huig, irriteren en ontsteking veroorzaken.

Andere aandoeningen

Bij kinderen kan uvulitis soms in verband worden gebracht met de ziekte van Kawasaki. Deze zeldzame doch ernstige ziekte veroorzaakt ontsteking in bloedvaten door het hele lichaam. Symptomen zijn onder andere koorts, huiduitslag en gezwollen lymfeklieren.

Is uvulitis ernstig?

De meeste gevallen van uvulitis zijn mild en verdwijnen binnen een paar dagen. Ernstige zwelling kan echter de luchtwegen blokkeren. Dit maakt ademhalen en slikken moeilijk. Snelle medische interventie is dan noodzakelijk. Dit helpt complicaties te voorkomen.

Een ontstoken huig en soa’s

Moet ik naar de dokter voor uvulitis?

Uvulitis gaat vaak vanzelf over binnen een paar dagen. Als je symptomen ernstig zijn of langer dan enkele dagen aanhouden, maak dan een afspraak met je huisarts.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De arts stelt vragen over je klachten en zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en in je mond kijken om de huig en keel te bekijken.

Tijdens een vraaggesprek over een ontstoken huig (uvulitis) kan de arts de volgende vragen stellen:

• Wanneer zijn de symptomen begonnen?
• Heb je pijn, jeuk of een branderig gevoel in je keel?
• Heb je moeite met slikken of ademhalen?
• Heb je recentelijk een infectie of keelpijn gehad?
• Ben je blootgesteld aan irriterende stoffen, zoals rook of chemicaliën?
• Heb je last van allergieën of recente allergische reacties gehad?
• Heb je koorts of buikpijn?
• Heb je onlangs hete of irriterende stoffen gegeten of gedronken?
• Heb je andere symptomen zoals huiduitslag of gezwollen lymfeklieren?
• Gebruik je medicijnen, en zo ja, welke?
• Heb je een geschiedenis van zure reflux of andere medische aandoeningen?
• Heb je contact gehad met iemand die ziek is?

Aanvullend onderzoek

Tests die mogelijk worden uitgevoerd, zijn onder andere:

• Keelswab: Hiermee worden eventuele ziektekiemen die uvulitis veroorzaken geïdentificeerd.
• Bloedonderzoek: Dit kan helpen bij het opsporen van infecties of andere onderliggende aandoeningen.
• Allergietests: Hiermee wordt bepaald of een allergie de oorzaak is van de uvulitis.

Behandeling van een ontstoken huig

Conservatieve behandeling

De snelste manier om van uvulitis af te komen, is door de onderliggende oorzaak te behandelen. Bijvoorbeeld:

• Bij allergieën kunnen antihistaminica de symptomen verminderen.
• Bij uvulitis als complicatie van tonsillitis (ontsteking van de keelamandelen) kan de arts antibiotica voorschrijven.
• Bij ernstige ontsteking kunnen corticosteroïden de zwelling verminderen en snel verlichting bieden.

Uvulectomie

Als conservatieve behandelingen niet werken of bij chronische uvulitis, kan chirurgische verwijdering van de huig nodig zijn. Hierbij verwijdert de chirurg een deel of de gehele huig. Deze operatie heet een uvulectomie. Het woord uvulectomie kan als volgt worden ontleed:

• Uvula: Dit verwijst naar de huig, het kleine lelletje dat achter in de keel hangt.
• -ectomie: Dit is een medische term die afkomstig is van het Griekse woord ‘ektomē’, hetgeen ‘excisie’ of ‘verwijdering’ betekent.

Herstel

De meeste mensen merken binnen twee tot drie dagen na het begin van de behandeling een verbetering.

Zijn er huismiddeltjes voor een gezwollen of pijnlijke huig?

Je kunt thuis verschillende dingen doen om de symptomen van uvulitis te verlichten:

• Drink veel water:
  • Houd je keel gehydrateerd om irritatie te verminderen.
• Rust veel uit:
  • Geef je lichaam de kans om te herstellen door voldoende te rusten.
• Zuig op keelpastilles:
  • Deze kunnen helpen om de keel te verzachten en pijn te verlichten.
• Zuig op ijsblokjes:
  • Dit kan zwelling en pijn verminderen door de keel te verdoven.
• Gebruik een luchtbevochtiger:
  • Houd de lucht vochtig om uitdroging van de keel te voorkomen.
• Gorgel met zout water:
  • Los een theelepel zout (of zuiveringszout) op in een glas warm water en gorgel hiermee om ontsteking en pijn te verminderen.

Prognose