Soorten soa’s: symptomen, oorzaken en behandeling

Last Updated on 21 februari 2025 by M.G. Sulman

Seksueel overdraagbare aandoeningen, afgekort als soa’s, zijn besmettelijke ziekten die zich vooral verspreiden van persoon tot persoon via seksueel contact. Er zijn veel verschillende seksueel overdraagbare aandoeningen met een scala aan uiteenlopende symptomen. De belangrijkste soa’s zijn chlamydia, gonorroe, genitale wratten, herpes genitalis (genitale herpes), syfilis, hepatitis B en hiv. Je vrijt het meest veilig als je seksueel contact hebt binnen een duurzame relatie met één vaste partner, die zelf ook nooit met een andere partner vrijt en geen soa heeft.

Wat zijn soa’s?

Toen Egbert-Jan, een 27-jarige barista met een passie voor vintage typemachines, na een zomer vol festivals en spontane kampeertripjes ineens last kreeg van wat jeuk down under, dacht hij eerst nog dat het aan dat goedkope wc-papier van de camping lag. Maar toen hij een week later tijdens het koffiezetten voelde dat er “iets niet klopte”, besloot hij toch maar langs de huisarts te gaan. Bleek dus chlamydia te zijn. “Ik dacht serieus dat je dat alleen kreeg als je echt roekeloos bezig was,” mompelde hij terwijl hij met z’n latte-art lepeltje speelde. Gelukkig was het na een antibioticakuurtje opgelost, maar de les was duidelijk: zelfs met een hipsterbaard en biologische haverlatte ben je niet immuun voor soa’s.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) zijn besmettelijke ziekten die voornamelijk via seksueel contact worden overgedragen. Een infectie treedt op wanneer de ziekteverwekker in het lichaam terechtkomt. Meestal vindt de infectie plaats door geslachtsgemeenschap. Dit kan op verschillende manieren (genitaal, oraal-genitaal, anaal). Je kunt geen soa krijgen van: knuffelen met kleren aan of elkaars hand vasthouden.

FAQ Soa’s: Alles wat je écht wilt weten (maar misschien niet durft te vragen)

Oké, laten we eerlijk zijn: soa’s zijn niet bepaald hét onderwerp waar je over begint tijdens een gezellig etentje met vrienden. Maar als het aankomt op je gezondheid, is het mega belangrijk om te weten waar je mee te maken hebt. Want zeg nou zelf, liever wat ongemakkelijke info vooraf dan achteraf met vervelende klachten zitten, toch? En geloof ons: je bent echt niet de enige die af en toe denkt “hmm… moet ik me nu laten testen?”.

Er hangen nog steeds flink wat misverstanden en halve waarheden rond over soa’s. Kan je écht chlamydia oplopen van een vieze wc-bril? En hoe zit het nou met orale seks? Is dat veilig of toch niet? En wat als je géén klachten hebt, ben je dan sowieso safe? (Spoiler: nope.) Dit soort vragen spoken bij velen door het hoofd, maar vaak blijven ze onbeantwoord omdat niemand het écht durft te vragen. Tijd om daar verandering in te brengen!

In deze FAQ hebben we alle veelgestelde vragen over soa’s voor je op een rijtje gezet—zonder zweverige medische termen, maar gewoon lekker duidelijk en to the point. Geen geneuzel, maar wel de feiten die je moet weten. Of je nu wil weten hoe groot het risico is bij anale seks, of je condooms écht tegen alles beschermen, of je gewoon benieuwd bent hoe je ongemerkt drager kunt zijn van een soa—je vindt het hier allemaal.

Dus duik erin, lees mee en laat je vooral niet gek maken. Want als het om soa’s gaat, geldt maar één regel: hoe meer je weet, hoe beter je jezelf (en anderen) kunt beschermen. En geloof ons: geïnformeerd de lakens delen is echt een stuk fijner. Let’s go! 💥

Vraag	Antwoord
Wat is een soa precies?	Een soa is een seksueel overdraagbare aandoening. Je loopt ‘m op door seks—en nee, dat hoeft niet per se alleen maar via geslachtsgemeenschap. Ook orale en anale seks kunnen de boosdoeners zijn. Sommige soa’s kun je zelfs krijgen via intiem huid-op-huidcontact. Yep, dat dus.
Moet ik altijd klachten hebben als ik een soa heb?	Nope, zeker niet. Veel soa’s sluipen lekker stiekem je lijf binnen zonder dat je iets merkt. Geen jeuk, geen pijn, niks. Maar ondertussen kun je het wel doorgeven. Daarom is testen zó belangrijk, ook als je je kerngezond voelt.
Hoe weet ik of ik een soa heb?	Soms is het overduidelijk—denk aan rare afscheiding, blaasjes of jeuk op plekken waar je het echt niet wilt. Maar vaak voel je dus niks. Een test is de enige manier om zeker te weten of je ‘veilig’ bent. Better safe than sorry, toch?
Waar kan ik me laten testen?	Bij de huisarts of de GGD. Jonger dan 25? Dan kun je vaak gratis terecht bij de GGD. Ook zijn er zelftests te koop, maar let op: die zijn niet altijd even betrouwbaar. Wil je écht zeker weten waar je aan toe bent? Dan is een officiële test je beste vriend.
Is een condoom genoeg om soa’s te voorkomen?	Condooms zijn toppers in soa-preventie, maar helaas niet 100% waterdicht tegen álles. Soa’s zoals herpes of genitale wratten kunnen zich ook via huid-op-huidcontact verspreiden. Maar hé, het is nog altijd je beste wapen in de strijd. Dus: gebruik dat ding!
Kan ik een soa krijgen van orale seks?	Oh yes. Soa’s discrimineren niet. Chlamydia, gonorroe, herpes—ze kunnen allemaal via orale seks worden doorgegeven. Dus als je denkt dat pijpen of beffen “veilig” is zonder bescherming: think again. Een beflapje of condoom kan je een hoop gedoe besparen.
Wat als ik een soa heb?	Niet in paniek raken, oké? Soa’s komen vaker voor dan je denkt. De meeste zijn makkelijk te behandelen met antibiotica of andere medicijnen. Ga naar je huisarts of de GGD en laat je behandelen. Oh, en laat je sekspartners weten wat er speelt—gênant, maar wel zo netjes.
Moet ik m’n ex(en) vertellen dat ik een soa heb?	Ja, hoe awkward ook. Als je ooit seks met ze hebt gehad tijdens de ‘besmettelijke periode’, moeten ze het weten. Zie het zo: je helpt ze een groter probleem te voorkomen. En hé, het is ook een beetje karma in balans houden, toch?
Kan ik meerdere soa’s tegelijk hebben?	Helaas wel. Het is geen all-you-can-eat buffet, maar soa’s komen soms wel als duo of trio. Daarom testen zorgverleners vaak op meerdere soa’s tegelijk, gewoon voor de zekerheid. Better safe!
Helpt de pil tegen soa’s?	Nope. De pil beschermt je tegen zwangerschap, niet tegen soa’s. Voor soa-preventie is een condoom je BFF. Dus zelfs als je “veilig” denkt te vrijen door de pil te slikken, kun je nog steeds een soa oplopen.
Kan ik chlamydia krijgen door een vieze wc-bril?	Nope, dat is een mythe. Chlamydia (en de meeste andere soa’s) overleeft niet buiten het lichaam. Je moet echt seksueel contact hebben gehad om het op te lopen. Dus no worries als je op dat gore openbare toilet zat.
Is HIV nog steeds zo gevaarlijk als vroeger?	De tijden zijn veranderd! Dankzij medicijnen kun je met HIV nu een normaal leven leiden. En mensen die hun medicatie goed nemen, zijn zelfs niet besmettelijk (U=U: Undetectable = Untransmittable). Maar voorkomen blijft natuurlijk altijd beter dan genezen.
Kun je genezen van herpes?	Nope, herpes blijft chillen in je lijf voor de rest van je leven. Maar geen paniek: uitbraken kun je vaak goed onder controle houden met medicatie. En soms hoor je er maanden of zelfs jaren niks van. Maar bij stress of een lage weerstand kan ‘ie ineens weer opduiken.
Wat is het verschil tussen HPV en genitale wratten?	Goede vraag! HPV is het virus zelf (Humaan Papillomavirus) en bepaalde varianten kunnen genitale wratten veroorzaken. Andere varianten van HPV verhogen juist het risico op bepaalde kankers. De meeste mensen raken er ooit mee besmet, maar vaak ruimt het lichaam het virus zelf op.
Kan ik een soa krijgen via zoenen?	Meestal niet, maar let op: herpes en syfilis kunnen wel via speeksel overgedragen worden. Dus als iemand een koortslip heeft, is het slim even die tongzoen te skippen. Better safe than sorry.
Hoe vaak moet ik me laten testen?	Dat hangt af van je seksleven. Nieuwe partner? Laat je testen. Onveilige seks gehad? Testen. Regelmatig wisselende partners? Doe elke paar maanden een check-up. En als je klachten hebt? Dan meteen die testafspraak maken!
Kan ik zwanger worden als ik een soa heb?	Yep, dat kan. Maar let op: sommige soa’s, zoals chlamydia en gonorroe, kunnen complicaties veroorzaken bij zwangerschap of zelfs vruchtbaarheid aantasten. Daarom is het slim om soa’s op tijd te behandelen.
Kan ik een soa krijgen via seks met iemand die er ‘gezond’ uitziet?	Absoluut. Iemand kan een soa hebben zonder het te weten of zonder klachten te hebben. Dus vertrouw niet alleen op hoe iemand eruitziet. Testen blijft key!
Is anale seks risicovoller voor soa’s?	Yes, anale seks vergroot het risico op soa’s. De huid en slijmvliezen daar zijn gevoeliger voor scheurtjes, waardoor bacteriën en virussen makkelijker binnenkomen. Een condoom en glijmiddel zijn hier echt je beste vrienden.
Kan ik soa’s krijgen door seksspeeltjes te delen?	Jep! Speeltjes kunnen soa’s overdragen als je ze niet goed schoonmaakt of een condoom gebruikt. Dus: na gebruik schoonmaken of wisselen van condoom als je het speeltje met iemand anders deelt.
Zijn er soa’s die vanzelf overgaan?	Sommige soa’s verdwijnen vanzelf, zoals bepaalde varianten van HPV. Maar de meeste niet. En zelfs als de symptomen verdwijnen, kun je nog steeds besmettelijk zijn. Dus: testen en behandelen blijft de juiste route.
Wat als ik te laat ben met behandelen?	Dat kan problemen opleveren. Onbehandelde soa’s kunnen leiden tot ontstekingen, vruchtbaarheidsproblemen of andere serieuze klachten. Dus hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Wacht dus niet tot het ‘wel weer overgaat’, maar trek aan de bel.
Kan ik een soa oplopen via bloedcontact?	Bij sommige soa’s, zoals HIV en hepatitis B of C, kan bloedcontact een risico zijn. Denk aan het delen van naalden of contact met open wonden. Maar voor soa’s als chlamydia of gonorroe is seksueel contact echt de hoofdroute.
Zijn soa’s besmettelijk tijdens de zwangerschap?	Ja, sommige soa’s kunnen tijdens de zwangerschap worden doorgegeven aan de baby. Daarom worden zwangere vrouwen standaard getest op bepaalde soa’s. Als er iets gevonden wordt, is er meestal een goede behandeling beschikbaar om risico’s te verkleinen.
Kan ik seks hebben tijdens de behandeling van een soa?	Beter van niet. Tijdens de behandeling ben je vaak nog besmettelijk. Wacht tot je arts groen licht geeft en gebruik daarna extra bescherming tot je zeker weet dat de soa weg is. Zo voorkom je een pingpong-effect waarbij je de soa steeds heen en weer doorgeeft.
Zijn er soa’s die je je leven lang houdt?	Ja, bijvoorbeeld herpes en hiv blijven in je lijf. Herpes kan af en toe uitbraken veroorzaken en hiv vereist levenslange medicatie. Maar veel andere soa’s, zoals chlamydia en gonorroe, zijn gelukkig goed te behandelen.
Kan ik een soa oplopen in een jacuzzi of zwembad?	Nope. Soa’s houden niet van chloor en water. Je krijgt ze niet via een zwembad of bubbelbad. De échte risico’s liggen toch echt in intiem contact, niet in een potje poedelen in de jacuzzi.
Is het waar dat mannen vaker klachten hebben dan vrouwen?	Klopt. Bij mannen geven sommige soa’s sneller zichtbare symptomen, zoals afscheiding of pijn bij het plassen. Bij vrouwen kunnen dezelfde soa’s langer ongemerkt blijven. Daarom is testen zo belangrijk, ongeacht of je klachten hebt of niet.
Wat zijn de meest voorkomende soa’s?	Chlamydia staat met stip op nummer één. Daarna volgen gonorroe, genitale wratten (HPV), herpes en syfilis. HIV komt minder vaak voor, maar is nog steeds een aandachtspunt. Gelukkig zijn veel van deze soa’s goed te behandelen als je er op tijd bij bent.
Wat als ik m’n partner niet vertrouw, maar geen bewijs heb?	Lastige situatie. Praat erover en stel samen een test voor—gewoon voor de zekerheid. En als je je écht zorgen maakt? Dan is het slim om jezelf sowieso te laten testen. Beter te weten dan in onzekerheid te zitten, toch?

Hoe wordt een soa overgedragen?

De meeste soa’s kunnen worden verspreid via vaginale, anale en orale seks, als gevolg van slijmvliescontact. Slijmvliezen zitten onder andere in de vagina, keel, anus en op de eikel van de penis. Je kunt een soa krijgen door te vrijen met iemand die besmet is, als daarbij contact optreedt tussen mond, anus, penis of vagina. Naast vaginaal of anaal sekscontact zonder condoom, kan dus ook pijpen een risico geven op soa’s.

Bijna alle seksueel overdraagbare aandoeningen worden veroorzaakt door virussen of bacteriën, welke in het slijmvlies en in het vocht van de penis en vagina, in sperma en in bloed, aanwezig zijn.

Oorzaken van soa’s

De oorzaken van de diverse soa’s zijn:

• Chlamydia:
  • Oorzaak: Bacterie Chlamydia trachomatis.
  • Overdracht: Seksueel contact.
• 6Gonorroe:
  • Oorzaak: Bacterie Neisseria gonorrhoeae.
  • Overdracht: Seksueel contact, inclusief vaginale, anale en orale seks.
• Syfilis:
  • Oorzaak: Bacterie Treponema pallidum.
  • Overdracht: Seksueel contact, soms ook van moeder op kind tijdens de zwangerschap.
• Genitale wratten:
  • Oorzaak: Bepaalde typen van het humaan papillomavirus (HPV).
  • Overdracht: Seksueel contact.
• Genitale herpes:
  • Oorzaak: Herpes simplex-virus (HSV).
  • Overdracht: Seksueel contact, ook door huid-op-huidcontact.
• Trichomoniasis:
  • Oorzaak: Parasiet Trichomonas vaginalis.
  • Overdracht: Seksueel contact.
• Schaamluis:
  • Oorzaak: Parasiet Phthirus pubis.
  • Overdracht: Direct contact met besmette haren of kleding, inclusief seksueel contact.
• Hepatitis B:
  • Oorzaak: Hepatitis B-virus (HBV).
  • Overdracht: Bloed-bloedcontact, seksueel contact, en moeder-op-kindoverdracht tijdens de geboorte.
• Hiv:
  • Oorzaak: Humaan immunodeficiëntievirus (HIV).
  • Overdracht: Onbeschermd seksueel contact, bloed-bloedcontact, en moeder-op-kindoverdracht tijdens de zwangerschap, bevalling of borstvoeding.

Risicofactoren

Risicofactoren voor seksueel overdraagbare aandoeningen zijn onder meer:

• Onbeschermde seks: Het hebben van onbeschermde seks verhoogt het risico op een soa. Vooral bij seksuele contacten met meerdere partners.
• Meerdere seksuele partners: Het hebben van meerdere seksuele partners vergroot het risico op een soa. Elke nieuwe partner kan een bron van infectie zijn.
• Seksuele activiteit op jonge leeftijd: Seks op jonge leeftijd, zonder voldoende kennis over seksuele gezondheid en preventie, verhoogt je risico op een soa.
• Onvoldoende screening en testen: Niet regelmatig testen op soa’s na risicovol gedrag leidt tot onopgemerkte infecties en verdere verspreiding.
• Injecterend (intraveneus) drugsgebruik: Het delen van naalden bij drugsgebruik vergroot het risico op infecties zoals hiv en hepatitis C aanzienlijk.
• Gebrek aan kennis: Onvoldoende kennis over seksuele gezondheid en preventie kan leiden tot risicovol seksueel gedrag (zonder dat je het weet) en een verhoogde kans op een soa.
• Onbeschermde anale seks: Anale seks zonder condoom verhoogt het risico op het krijgen van een soa aanzienlijk.
• Onbeschermde orale seks: Orale seks zonder condoom verhoogt het risico op chlamydia, gonorroe en syfilis.
• Onjuist gebruik van condooms: Verkeerd gebruik van condooms vermindert de bescherming die het moet bieden.
• Drugsmisbruik en alcoholgebruik: Drugsgebruik en overmatig alcoholgebruik kunnen leiden tot risicovol seksueel gedrag aangezien remmingen wegvallen.
• Socio-economische factoren: Lage sociaal-economische status en beperkte toegang tot gezondheidszorg verhogen het risico op soa’s.
• Seksuele uitbuiting en sekswerk (prostitutie): Betrokkenheid bij seksuele uitbuiting of sekswerk vergroot het risico op soa’s door frequente seksuele contacten.
• Onwetendheid over partnergeschiedenis: Onvoldoende kennis over de seksuele geschiedenis of soa-status van een partner vergroot het risico op overdracht.
• Gebrek aan vaccinaties: Het niet vaccineren, zoals HPV-vaccinatie, vergoot je risico op ene HPV-infectie.
• Reizen naar endemische gebieden: Reizen naar gebieden met een hoog risico op SOA’s vergroot het risico op infecties.
• Het niet naleven van Bijbelse principes: Het niet naleven van de principes van de Bijbelse moraal, zoals het beperken van seks binnen het huwelijk tussen man en vrouw en het vermijden van overspel en promiscuïteit, kan het risico op soa’s vergroten. Het niet hanteren van een moreel kader kan leiden tot risicovol seksueel gedrag. Het handhaven van een gezonde seksuele ethiek kan bijdragen aan het voorkomen van soa’s en het bevorderen van gezonde relaties.

Welke symptomen kunnen wijzen op een soa?

De volgende klachten kunnen optreden bij een soa:

• blaasjes, zweertjes of wratten op de penis, vagina, schaamlippen, anus of mond;
• pijn bij het plassen, een branderig gevoel bij het passen of pijn in de anus, pijn bij het poepen;
• afscheiding uit de penis, anus of vagina;
• vaginaal bloedverlies na het vrijen of tussen de menstruaties door;
• jeuk aan de eikel of de schaamlippen.

Lang niet iedereen merkt dat hij of zij besmet is met een soa; vooral vrouwen hebben in veel gevallen weinig tot geen klachten van een soa.

Als je vermoedt dat u besmet bent met een soa, dan moet je naar de huisarts of een GGD poli. Voor een soa-test. Veel seksueel overdraagbare ziekten kunnen gemakkelijk wordt behandeld, maar onbehandeld, kunnen ze onaangename symptomen veroorzaken en eventueel schade veroorzaken, zoals onvruchtbaarheid. Het is belangrijk dat iedereen die gediagnosticeerd is met een soa, iedereen met wie ze in het afgelopen jaar seks hebben gehad informeert.

Wat te doen als je denkt een soa te hebben?

Ga direct naar he huisrts of soapoli als je denkt dat je besmet bent. Hoe eerder dit gebeurt, hoe gemakkelijker en succesvoller de behandeling.

Soorten soa’s, symptomen en mogelijke complicaties

Chlamydia

Chlamydia geeft vaak geen of milde symptomen, zoals afscheiding, ontsteking of lichte irritatie. Het kan leiden tot onvruchtbaarheid bij vrouwen en bijbalontsteking bij mannen.

Gonorroe

Het gros van de meisjes en vrouwen die besmet zijn met gonorroe hebben geen symptomen. Mannen en jogens hebben vaak wel symptomen, die kunnen bestaan uit afscheiding uit de penis, branderig gevoel bij het plassen en pijnlijke of gezwollen testikels. Het ka leiden tot onvruchtbaarheid bij vrouwen en ontsteking van de bijbal bij mannen.

Syfilis

In de eerste fase van syfilis ontstaat een pijnloze en harde zweer (sjanker) op de plek waar de bacterie het lichaam is binnengedrongen. Onbehandelde syfilis kan tot allerlei vervelende complicaties leiden.

Geniate wratten

Genitale wratten zijn een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Dit virus wordt overgedragen door seksueel contact, waaronder vaginale, anale en orale seks. Genitale wratten kunnen zichtbaar zijn op en rond de penis, vagina of anus. Genitale wratten aanleiding geven tot jeuk, pijn een branderig gevoel. Ze verdwijnen spontaan, zonder verdere behandeling.

Genitale herpes

Zowel mannen als vrouwen krijgen bij genitale herpes eerst last van een tintelend of jeukend gevoel in het genitale gebied en niet lang daarna vormen zich groepjes blaasjes of zweertjes, welke na ongeveer drie weken indrogen. Meestal genezen ze zonder achterlating van littekens.

Trichomoniasis

Vooral vrouwen hebben bij trichomoniasis last van symptomen, zoals onder meer verandering van de vaginale afscheiding, pijn, jeuk en ontstoken vagina, pijn bij het plassen en pijn bij het vrijen.

Schaamluis

Schaamluis veroorzaakt vaak hardnekkige jeuk in het schaamhaar, wat een allergische reactie is op de beten van deze lastpakken.

Hepatitis B

In de helft van de gevallen verloopt een infectie met hepatitis B onopgemerkt. De andere helft van de geïnfecteerden krijgt vaak last van vermoeidheid, verhoging, spier- en gewrichtspijn, algehele malaise en lusteloosheid, misselijkheid en pijn in de bovenbuik.

Hiv

Hiv staat voor ‘Human Immunodeficiency Virus’. Het virus tast het immuunsysteem van de besmette persoon aan, waardoor deze verzwakt en op den duur allerlei opportunistische infecties kunnen ontstaan.

Behandeling van seksueel overdraagbare aandoeningen

Soa behandeling. In veel landen behoren seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) tot de meest voorkomende infectieziekten. Behandeling voorkomt verdere verspreiding. Als je een soa hebt kun je je laten behandelen bij de huisarts, dermatoloog of een soa-centrum. De behandeling is gericht op de ziekte zelf en tevens wordt voorkomen dat je je partner of een ander infecteert met de ziekteverwekker. De meeste soa zijn eenvoudig te behandelen met antibiotica.

Chlamydia, gonorroe en syfilis behandelen

Behandeling van bacteriële soa, zoals chlamydia, gonorroe en syfilis, bestaat uit het voorschrijven van een eenmalige antibioticumkuur.

Syfilis wordt veroorzaakt door Treponema pallidum, welke zeer gevoelig is voor penicilline.

Gonorroe wordt veroorzaakt door de bacterie Neisseria gonorrhoeae, welke gevoelig is voor antibacteriële middelen, ofschoon gonorroe mogelijk snel onbehandelbaar wordt omdat de bacterie steeds resistenter wordt. In juni 2012 waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat dit organisme in feite een resistentie heeft gecreëerd tegen elke medicatie waarmee het te lijf is gegaan. Het is nu bijna een soort superbacterie geworden als gevolg van te veel of incorrect medicijngebruik, gecombineerd met het verbazingwekkende vermogen van de gonorroebacterie zich aan te passen.

Chlamydia — de meest voorkomende soa in Nederland — wordt behandeld met als eerste keus het antibioticum azithromycine en als tweede keus doxycycline/amoxycilline.

In specifieke situaties vindt bij gonorroe en chlamydia nacontrole plaats, bijvoorbeeld bij vermoeden van resistentie of aanhoudende klachten. Bij syfilis vindt tot twee jaar na de behandeling nacontrole plaats.

Genitale wratten behandelen

Genitale wratten hoeven in principe niet behandeld te worden. Ze  gaan op den duur vanzelf over en kunnen geen kwaad. Vanwege het cosmetisch storende effect laten sommige mensen ze verwijderen. Ook kunnen ze op een lastige plek zitten, waardoor je ze weg laat halen. Hiermee zal de virusafscheiding en daarmee ook de besmettelijkheid afnemen. Maar het virus hoeft daardoor niet te verdwijnen, waardoor de kans op recidive hoog blijft.

Genitale wratten kun je zelf behandelen door ze twee maal daags aan te stippen met een crème of vloeistof (podofylline), gedurende drie achtereenvolgende dagen. Dit moet je vijf weken volhouden, dus vijf weken lang drie dagen per week. Een alternatief is imiquimod-crème, die je drie keer per week gedurende maximaal zestien weken moet gebruiken. Genoemde middelen zijn op recept bij de apotheek verkrijgbaar. Gebruik ze niet als je zwanger bent.

Je kunt je ook bij de huisarts laten behandelen als je dat prettiger vindt. De huisarts zal de wratten wekelijks met trichloorazijnzuur aanstippen, of maandelijks met vloeibare stikstof wat ook tijden de zwangerschap mag. De kans op recidieven is groot.

Herpes genitalis behandelen

In principe gaat de aanval bij genitale herpes zonder behandeling binnen 3 weken over. Er zijn heden ten dage meerdere antivirale middelen beschikbaar voor therapie, welke de duur en de ernst van de ziekteverschijnselen en van de virusuitscheiding beperken. Men moet dan wel vroegtijdig met de behandeling beginnen, anders heeft het weinig zin. In Nederland zijn valaciclovir en famciclovir geregistreerd voor de behandeling van genitale herpes. De pijnlijke huidafwijkingen kunnen behandeld worden met zinkolie, wat de blaasjes en wondjes laat indrogen. Een pijnstillende zalf kan zinvol zijn om de pijn te verlichten.

Acute hepatitis B-infectie behandelen

Ongeveer 90% van de volwassenen geneest bij een acute hepatitis B-infectie spontaan binnen drie tot zestien weken. Gezonde voeding en leefstijl (en rust) kunnen verlichting van de klachten bieden en de ziekteduur verkorten. Een behandeling met medicijnen is niet nodig, alleen in zeer ernstige gevallen schrijft de arts virusremmers voor. Bij een chronische actieve hepatitis B zijn verschillende medicinale behandelingen mogelijk..

Preventie: besmetting voorkomen

Vijf manieren om soa’s te voorkomen zijn:

Seksuele onthouding

De meest betrouwbare manier om infectie te voorkomen is om geen seks te hebben.

Vaccinatie

Het zijn veilige, effectieve en aanbevolen manieren om Hepatitis B en HPV te voorkomen.

Verminder het aantal sekspartners

Als je meerdere sekspartners hebt, is het absoluut noodzakelijk dat jij en je partners zich laten testen en dat je de testresultaten met elkaar deelt.

Wederzijdse monogamie

Een langdurige, wederzijds monogame relatie hebben met een niet-geïnfecteerde partner is een van de meest betrouwbare manieren om soa’s te voorkomen.

Gebruik condooms

Gebruik condooms. Correct en consistent gebruik van het latex condoom voor mannen is zeer effectief in het verminderen van besmetting met een soa. Gebruik elke keer dat je anale, vaginale of orale seks hebt, een condoom. Gebruik een condoom slechts één keer en daarna weggooien.

Voor de meeste seksueel overdraagbare aandoeningen wordt het risico op besmetting sterk verminderd als de man een condoom gebruikt tijdens geslachtsgemeenschap. Het maakt daarbij niet uit of de man of de vrouw besmet is met de respectievelijke ziekteverwekker. Bij het gebruik van condooms moet de man zijn penis kort na de ejaculatie uit de vagina trekken en het condoom bij de wortel van het lid vasthouden. Vrouwencondooms zijn ook een optie.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over soa’s, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.