Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Wat is normale vaginale afscheiding, wanneer is er sprake van overmatige vaginale afscheiding en wat kun je zeggen over geur en kleur? Normale vaginale afscheiding is meestal helder of melkachtig en kan een subtiele geur hebben die niet onaangenaam of vies ruikt. Het is ook belangrijk om te weten dat vaginale afscheiding verandert in de loop van de menstruatiecyclus van een vrouw. Deze veranderingen in kleur en dikte hangen samen met de met ovulatie en zijn natuurlijk. Abnormale vaginale afscheiding kan geel of groen zijn, dik van consistentie of vies ruiken. Een schimmel- of een bacteriële infectie is meestal de oorzaak van abnormale afscheiding.
Inhoud
Vaginale afscheiding in vogelvlucht
Belangrijkste zaken om te weten:
- Vaginale afscheiding komt vaak voor en zal tijdens je menstruatiecyclus variëren.
- Vaginale afscheiding is een manier om te weten in welke fase van je menstruatiecyclus je je bevindt.
- Ongewone of atypische vaginale afscheiding verschilt in kleur, consistentie, geur of hoeveelheid in vergelijking met je gebruikelijke, normale afscheiding.
- Ongewone of abnormale vaginale afscheiding kan een symptoom zijn van een bacteriële onbalans, een infectie of een seksueel overdraagbare aandoening (soa), of in zeldzame gevallen.
- baarmoederhalskanker.
- Om je vagina gezond te houden, moet je vaginaal douchen vermijden.
Wat is vaginale afscheiding?
Functie van vaginale afscheiding
Vaginale afscheiding dient een belangrijke doel in het vrouwelijke voortplantingssysteem. De binnenkant van de vagina reinigt namelijk zichzelf. De vloeistof die gemaakt wordt door klieren in de vagina en baarmoederhals, voeren dode huidcellen en bacteriën weg. Dit houdt de vagina van binnen schoon en helpt infecties te voorkomen.
Normale afscheiding
Meestentijds is je vaginale afscheiding normaal. Normale vaginale afscheiding is vloeibaar, doorzichtig en wit. De hoeveelheid afscheiding kan variëren, evenals geur en kleurtoon (de kleur kan variëren van helderwit naar melkachtig wit), afhankelijk van je menstruatiecyclus en andere factoren. Zo zal er meer afscheiding zijn als je ovuleert, borstvoeding geeft of seksueel opgewonden bent. De geur van je vaginale afscheiding kan anders zijn tijdens de zwangerschap of als je persoonlijke hygiëne wat minder is geweest.
Wanneer huisarts raadplegen?
Geen van deze veranderingen is reden voor alarm. Indien de kleur, geur of consistentie sterk afwijken van wat gebruikelijk is, vooral als het gepaard gaat met vaginale jeuk of branderigheid, kan er een infectie of andere aandoening in het spel zijn. In dat geval is het verstandig de huisarts te raadplegen.
Oorzaken van abnormale vaginale afscheiding
De vagina bevat van nature een uitgebalanceerde mix van gisten en bacteriën. Elke verstoring van de gezonde balans kan van invloed zijn op de geur, kleur, textuur of hoeveelheid afscheiding. Een aantal zaken die dat evenwicht kunnen verstoren zijn:
- Het gebruik van antibiotica.
- Bacteriële vaginose, een bacteriële infectie die vaker voorkomt bij zwangere vrouwen of vrouwen die (in korte tijd) meerdere seksuele partners hebben.
- Het gebruik van medicijnen als de anticonceptiepil of antihistaminica (bij allergie).
- Baarmoederhalskanker.
- Chlamydia en gonorroe en andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s).
- Diabetes.
- Vaginale douches, het gebruik van geparfumeerde zeep en lotions, bubbelbad.
- Pelvic inflammatory disease (PID): ontsteking in het kleine bekken ten gevolge van verspreiding van micro-organismen.
- Trichomoniasis, een parasitaire infectie die meestal wordt veroorzaakt door het hebben van onbeschermde seks.
- Vaginale atrofie, het dunner worden en uitdrogen van het vaginale slijmvlies tijdens de menopauze of overgang.
- Vaginitis, irritatie in of rond de vagina. Vaginale schimmel- en gistinfecties.
Afwijkende vaginale afscheiding
Hieronder een schematische weergave over de mogelijke oorzaken van afwijkende vaginale afscheiding:
| Soort afscheiding | Mogelijke oorzaak | Bijkomende symptomen |
|---|---|---|
| Bloederige of bruine afscheiding | Onregelmatige menstruatiecyclus, of (veel) minder vaak, baarmoederhalskanker of baarmoederkanker | Abnormale vaginaal bloedverlies, bekkenpijn |
| Troebele of gele afscheiding | Gonorroe of druiper | Tussentijds bloedverlies, urine-incontinentie, pijn in het bekken |
| Schuimig, geel of groen met een onwelriekende geur | Trichomoniasis (een soa die veroorzaakt wordt door een parasiet) | Pijn en jeuk tijdens het urineren |
| Roze afscheiding | Het afstoten van het baarmoederslijmvlies na de bevalling (kraamvloed, ook wel kraamzuivering of lochia genoemd) | Dag 3-5: Lochia rubra of rode uitvloei: bevat veel bloed; Tot dag 10: Lochia serosa of waterige uitvloei: bruin-roze met slijm Tot 6 weken: Lochia alba of witte uitvloei, bevat ook slijm |
| Dik, wit en kaasachtig | Gist- of schimmelinfectie | Zwelling en pijn rond de vulva, jeuk, pijnlijke geslachtsgemeenschap |
| Wit, grijs of geel met visgeur | Bacteriële vaginose | Jeuk of branderig gevoel, roodheid en zwelling van de vagina of vulva |
Symptomen van abnormale vaginale afscheiding
De volgende symptomen kunnen betekenen dat er een probleem is met de afscheiding van een meisje of vrouw:
- een verandering in geur, vooral een onaangename geur
- een verandering in kleur, zoals geel maar vooral groenachtig, grijsachtig of iets dat op pus lijkt
- een verandering in textuur, zoals schuimende afscheiding of afscheiding dat er kaasachtig uitziet
- vaginale jeuk, branderig gevoel, zwelling of roodheid
- vaginale bloeding of spotting die geen menstruatie is
Behandeling van abnormale vaginale afscheiding
De behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak. Zo wordt een vaginale schimmelinfecties meestal behandeld met schimmeldodende medicijnen die in de vagina worden ingebracht middels een crème of gelvorm. Bacteriële vaginose wordt behandeld met antibioticapillen of crèmes. Trichomoniasis wordt meestal behandeld met het geneesmiddel metronidazol (Flagyl) of tinidazol (Tindamax).
Preventie
Hier zijn enkele tips voor het voorkomen van vaginale infecties die kunnen leiden tot abnormale afscheiding:
- Gebruik geen zeep, douchegel, shampoo of spoelingen om je vagina te wassen. Dit kan vaginale schimmel of bacteriële vaginose veroorzaken. Gebruik gewoon lauw water bij het wassen van je vagina.
- Gebruik nooit geparfumeerde zeep.
- Nadat je hebt gepoept, moet je je billen altijd van voor naar achter afvegen om te voorkomen dat bacteriën in de vagina terechtkomen en een infectie veroorzaken.
- Na geslachtsgemeenschap altijd even plassen.
- Draag 100% katoenen onderbroek, en draag geen (te) strakke kleding.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over vaginale afscheiding, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
