Magnesiumtekort: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 16 maart 2025 by M.G. Sulman

Magnesium is een mineraal dat essentieel is voor gezonde spieren, zenuwen, botten en de bloedsuikerspiegel. Vroege tekenen en symptomen van magnesiumtekort zijn misselijkheid en braken, verlies van eetlust, vermoeidheid en zwakte. Een echt magnesiumtekort komt echter niet vaak voor. Vaak komt het door een onderliggende gezondheidstoestand.

Magnesiumtekort: het onderschatte mineraal dat je niet wilt missen

Het begon met iets kleins. Je werd ’s nachts wakker met een kramp in je kuit die je bijna uit bed deed springen. Overdag voelde je je wat vermoeider dan normaal, en je concentratie leek niet helemaal op peil. “Ach, gewoon een drukke week gehad,” dacht je. Totdat het steeds vaker gebeurde. Spiertrillingen uit het niets, hoofdpijn zonder reden en een soort onrust die je maar niet kon plaatsen. Klinkt bekend? Dan is het misschien tijd om magnesium eens onder de loep te nemen.

Magnesium is een van die mineralen waar je niet dagelijks bij stilstaat, maar waarvan je lijf niet zonder kan. Het speelt een hoofdrol in honderden processen, van spierontspanning tot energieproductie en zelfs je gemoedstoestand. En toch? Veel mensen krijgen er ongemerkt te weinig van binnen. Ons moderne dieet helpt niet mee, net als stress, cafeïne en sommige medicijnen die je voorraad sneller laten slinken dan je denkt.

Een tekort sluipt er vaak in. In het begin zijn de signalen subtiel – een beetje moe, af en toe een trillend ooglid, eens een keer een slapeloze nacht. Maar als je lijf echt begint te protesteren, merk je het pas goed: hardnekkige krampen, prikkelbaarheid, constante vermoeidheid en zelfs hartkloppingen kunnen hun intrede doen. Geen paniek, het is op te lossen, maar je moet wel weten waar je op moet letten.

Gelukkig hoef je geen medische encyclopedie uit je hoofd te leren om je magnesiumlevels op peil te houden. Met de juiste voeding, slimme keuzes en soms een extra steuntje in de rug van een supplement, kun je je lichaam weer geven wat het nodig heeft. Maar eerst: hoe weet je of je écht een tekort hebt? En wat kun je eraan doen? Tijd om die vragen één voor één te tackelen in onderstaande FAQ!

FAQ magnesiumtekort – Alles wat je wilt (en moet) weten!

Magnesium, dat kleine maar oh-zo-belangrijke mineraal, wordt vaak over het hoofd gezien. Tot je ineens met spierkrampen, vermoeidheid of een hoofd vol stress zit. Dan pas begint het kwartje te vallen: zou ik een tekort hebben? In deze FAQ duiken we in de meest gestelde vragen over magnesiumtekort – van vage klachten tot keiharde signalen dat je lijf snakt naar meer. En nee, het is niet alleen een kwestie van ‘even een banaantje eten’.

Misschien vraag je je af of je een tekort kunt testen, of welke magnesiumvorm het beste werkt. Of misschien slik je al een supplement en wil je weten of je ook té veel kunt nemen (spoiler: ja, en je darmen gaan het merken). Geen zorgen, we hebben alles voor je op een rijtje gezet in deze uitgebreide, maar lekker vlot geschreven FAQ. Want waarom moeilijk doen als het ook duidelijk kan?

Vraag	Antwoord
Hoe weet ik of ik een magnesiumtekort heb?	Dat is niet altijd meteen duidelijk! Vermoeidheid, spierkrampen, prikkelbaarheid… het kan veel kanten op. Soms voel je het direct, soms merk je pas later dat je lijf niet helemaal happy is.
Wat zijn de eerste signalen die kunnen wijzen op een tekort?	Meestal begint het subtiel: je voelt je sneller moe, hebt last van spiertrillingen, slaapt onrustiger of hebt vaker last van hoofdpijn. Maar niet iedereen merkt het meteen.
Kan ik een tekort hebben zonder het door te hebben?	Jazeker, en dat is het verraderlijke! Sommige mensen lopen maanden of zelfs jaren rond met een tekort zonder dat ze doorhebben dat hun klachten daaraan te wijten zijn.
Welke symptomen zijn echt typisch voor een magnesiumtekort?	Krampen in je spieren (vooral ’s nachts), een soort zenuwachtige rusteloosheid, vermoeidheid die niet echt weggaat, en soms zelfs tintelingen. Dat soort dingen zijn een rode vlag.
Waarom zou mijn lichaam eigenlijk te weinig magnesium hebben?	Verschillende redenen! Slechte voeding, veel stress, bepaalde medicijnen, veel zweten (denk aan sporters), en zelfs ouderdom kan een rol spelen. En tja, ons moderne dieet helpt ook niet echt mee.
Wat voel ik als mijn lichaam echt schreeuwt om magnesium?	Als het écht serieus is? Denk aan heftige spierkrampen, duizeligheid, extreme vermoeidheid, en zelfs hartritmestoornissen. Je lijf geeft signalen, maar je moet ze wel herkennen.
Kun je een tekort laten testen bij de dokter?	Ja, maar niet altijd even betrouwbaar. Bloedtesten meten alleen wat er in je bloed zit, terwijl het meeste magnesium in je cellen en botten zit. Dus een ‘goede’ bloedwaarde betekent niet per se dat je geen tekort hebt.
Welke voedingsmiddelen zitten vol magnesium?	Gelukkig genoeg! Noten (vooral amandelen en cashews), zaden, pure chocolade, bananen, spinazie, avocado’s… als je gevarieerd eet, kom je al een heel eind.
Is een magnesiumsupplement een must of kan ik het uit voeding halen?	Ligt eraan. Als je veel stress hebt, veel sport of bepaalde medicijnen slikt, kan een supplement geen kwaad. Maar puur uit voeding halen is natuurlijk altijd top.
Welke soort magnesiumsupplement werkt het best?	Dat hangt af van wat je nodig hebt! Magnesiumcitraat wordt goed opgenomen, magnesiumoxide is minder effectief (maar wel goedkoop), en er zijn ook varianten zoals bisglycinaat voor extra ontspanning.
Kun je te veel magnesium binnenkrijgen?	Ja! Vooral als je supplementen slikt en veel inneemt. Te veel magnesium kan laxerend werken en in extreme gevallen zelfs je nieren belasten. Dus doseren blijft key.
Wat gebeurt er als ik gewoon negeer dat ik misschien een tekort heb?	Nou, je lichaam gaat het op een gegeven moment echt laten merken. Spierkrampen, vermoeidheid, slecht slapen, zelfs hartkloppingen… beter voorkomen dan genezen.
Zijn er groepen die extra moeten opletten op hun magnesiuminname?	Zeker! Zwangere vrouwen, ouderen, sporters, mensen met veel stress en mensen met bepaalde ziektes (zoals diabetes) lopen een groter risico op een tekort.
Kan stress een rol spelen bij een magnesiumtekort?	Honderd procent! Stress verbruikt veel magnesium, en een tekort kan je stressniveau juist weer verhogen. Het is echt een vicieuze cirkel als je er niet op let.
Helpt magnesium bij krampen en spierpijn?	Voor veel mensen wel! Magnesium helpt spieren ontspannen, dus als je vaak last hebt van krampen, spierpijn of restless legs, kan extra magnesium echt het verschil maken.
Kan een tekort je slaap beïnvloeden?	Ja, absoluut. Magnesium helpt je zenuwstelsel ontspannen en kan daardoor bijdragen aan een diepere en betere slaap. Zeker als je moeite hebt met inslapen of vaak wakker wordt.
Wat is beter: magnesiumtabletten of magnesiumolie?	Tabletten werken prima als je ze goed opneemt, maar magnesiumolie kan direct via de huid worden opgenomen en is ideaal voor mensen met een gevoelige maag.
Zijn er medicijnen die magnesium uitputten?	Jep! Medicijnen zoals plaspillen, bepaalde antibiotica en maagzuurremmers kunnen je magnesiumvoorraad flink uitputten. Altijd goed om in de gaten te houden.
Kun je het tekort snel aanvullen of duurt dat even?	Dat hangt af van hoe ernstig je tekort is. Kleine tekorten kun je vaak binnen een paar weken rechttrekken, maar als je langdurig te weinig hebt gehad, kan het echt even duren voordat je je weer top voelt.
Wat gebeurt er als ik ineens veel meer magnesium neem?	Je darmen kunnen even in protest gaan (hallo, diarree!), en als je echt overdreven veel neemt, kan je lichaam er niet goed mee omgaan. Rustig opbouwen is altijd slimmer!

Functies van magnesium

De functies van magnesium in het menselijk lichaam zijn onder meer:

• Spiercontractie: Magnesium is essentieel voor het samentrekken en ontspannen van spieren.
• Zenuwfunctie: Het mineraal is betrokken bij zenuwimpulsen en helpt bij het handhaven van een gezond zenuwstelsel.
• Energiemetabolisme: Magnesium speelt een rol bij de omzetting van voedsel in energie.
• Botgezondheid: Het mineraal ondersteunt de gezondheid van botten en tanden.
• Hartfunctie: Ten behoeve van een gezond hartritme en bloeddrukregulatie.
• Eiwitsynthese: Magnesium is betrokken bij eiwitsynthese en DNA-replicatie.
• Bloedsuikerregulatie: Het helpt bij de regulatie van bloedsuikerspiegels.
• Immuunfunctie: Magnesium iheb je nodig voor een goed werkend immuunsysteem.
• Stressbeheersing: Ter vermindering van stress en angst.
• Bloedstolling: Het speelt een rol bij de bloedstolling en wondgenezing.

Synoniemen van magnesiumtekort

Er zijn verschillende andere termen die kunnen worden gebruikt om een magnesiumtekort aan te duiden, waaronder:

• Hypomagnesiëmie: Een medische term voor een tekort aan magnesium in het bloed.
• Magnesiumdeficiëntie: Dit verwijst naar een algemeen tekort aan magnesium in je lichaam met functionele gevolgen.¹Ned Tijdschr Geneeskd. 1993;137:287-90
• Magnesiuminsufficiëntie: Dit betekent dat er onvoldoende magnesium aanwezig is om aan je lichaamsbehoeften te voldoen.
• Magnesiumgebrek: Dit is een informele term die wordt gebruikt om te beschrijven dat er niet genoeg magnesium in het lichaam is.
• Magnesiumdepletie: Dit duidt op een verminderde voorraad in het lichaam zonder functionele gevolgen, terwijl deze bij magnesiumdeficiëntie wel aanwezig zijn.

Symptomen van een magnesiumtekort

Elk orgaan in het lichaam, vooral het hart, de spieren en de nieren, heeft het mineraal magnesium nodig. Het draagt ook bij aan de samenstelling van tanden en botten. Magnesium is nodig voor veel functies in het lichaam. Dit omvat de fysische en chemische processen in het lichaam die energie omzetten of gebruiken (metabolisme).

Wanneer het magnesiumgehalte in het lichaam onder normaal daalt, kunnen er symptomen optreden als gevolg van een laag magnesiumgehalte.

Een opsomming van klachten

Mogelijke symptomen van een magnesiumtekort zijn:

• Spierkrampen of spierspasmen
• Vermoeidheid
• Zwakte
• Hartritmestoornissen
• Misselijkheid
• Braken
• Gebrek aan eetlust
• Verwardheid
• Slapeloosheid
• Hoofdpijn
• Gevoelloosheid of tintelingen
• Abnormale hartritmes
• Spiertrillingen of -tremoren
• Verhoogde prikkelbaarheid
• Onrust
• Lage calcium- en kaliumspiegels in het bloed
• Onregelmatige menstruatiecyclus (bij vrouwen)
• Verlies van eetlust
• Spijsverteringsproblemen
• Verhoogde gevoeligheid voor stress
• Verminderde weerstand tegen infecties
• Oorsuizen (tinnitus)
• roblemen met geheugen en concentratie
• Spierzwakte
• Abnormale oogbewegingen
• Verminderde botdichtheid (osteoporose)
• Hoge bloeddruk
• Verminderde bloedsuikerregulatie
• Verhoogd risico op migraineaanvallen
• Angst en depressie
• Abnormale zenuwreflexen
• Slechte coördinatie en evenwichtsproblemen
• Ademhalingsproblemen
• Verzwakte immuunfunctie
• Spieratrofie (afname van spiermassa)
• Gevoel van onwelzijn
• Verminderde groei bij kinderen
• Verhoogde prikkelbaarheid van de zenuwen
• Verminderde productie van parathyroïdhormoon (PTH)
• Verhoogde gevoeligheid voor geluid
• Verhoogd risico op cardiovasculaire aandoeningen
• Spierkrampen in de keel (slikproblemen)
• Abnormale hartslag (aritmieën)

Magnesiumtekort en de ogen

Zenuwachtige oogtrekkingen als gevolg van magnesiumtekort kunnen worden verklaard door te kijken naar de rol van magnesium in de werking van zenuwcellen. Magnesium speelt een belangrijke rol bij het stabiliseren van de celmembranen van zenuw- en spiercellen. Wanneer deze membranen normaal functioneren, zullen ze alleen impulsen doorgeven aan andere cellen als deze impulsen een bepaalde kracht of intensiteit bereiken.

Als het magnesiumgehalte in de celmembranen te laag is, kunnen zwakkere impulsen worden doorgegeven. Dit betekent dat cellen en hun verbindingen, zoals synapsen, sneller en gemakkelijker worden geactiveerd. Dit kan leiden tot ongecontroleerde spiertrekkingen in de ooglidspieren. Doordat de huid rondom de ogen erg dun is, kunnen deze trekkingen of trillingen in het ooglid meer opvallen en worden gevoeld dan in andere spieren.

Magnesiumtekort en hartkloppingen

Magnesium is belangrijk voor het behoud van de elektrische stabiliteit van het hart en een goed hartritme. Als je een laag magnesiumgehalte in het bloed hebt of te weinig magnesium via je dieet binnenkrijgt, kan het risico op ‘hartkloppingen’ of premature ventriculaire complexen (PVC’s) toenemen, een type abnormaal hartritme dat vrij vaak voorkomt en doorgaans niet levensbedreigend is. [Opmerking: Hoewel PVC’s vaak als goedaardig worden beschouwd, kunnen ze in sommige gevallen gevaarlijk zijn, vooral bij mensen met een bestaande hartaandoening. Raadpleeg altijd je arts als je voor de eerste keer hartkloppingen krijgt of als je een hartaandoening hebt.

Het is echter niet duidelijk of het nemen van magnesiumsupplementen het optreden van hartkloppingen kan verminderen. Bovendien kan de inname van grote hoeveelheden magnesium zelfs een onregelmatige hartslag veroorzaken.

Het hebben van lage intracellulaire magnesiumspiegels is in verband gebracht met andere soorten hartritmestoornissen, zoals postoperatieve atriale fibrillatie en ‘torsades de pointes’, een type hartritme dat kan leiden tot plotselinge hartdood. Er is anno 2025 echter meer onderzoek nodig om te bepalen of het corrigeren van de magnesiumspiegels de resultaten verbetert bij mensen met dit soort abnormale hartritmes.

Oorzaken van een tekort aan magnesium

Veelvoorkomende oorzaken van een laag magnesiumgehalte zijn:

• Overmatig alcoholgebruik
• Brandwonden die een groot deel van het lichaam beslaan
• Chronische diarree
• Overmatig plassen (polyurie), zoals bij ongecontroleerde diabetes en tijdens herstel van acuut nierletsel
• Hyperaldosteronisme (aandoening waarbij de bijnier te veel van het hormoon aldosteron in het bloed afgeeft)
• Niertubulusaandoeningen (de niertubulus is een dun buisje dat de gefilterde voorurine opvangt)
• Malabsorptiesyndromen, zoals coeliakie en inflammatoire darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
• Ondervoeding
• Geneesmiddelen, waaronder:
  • amfotericine
  • antilichamen die zich richten op de epidermale groeifactor (EGF)-receptor
  • cisplatine
  • cyclosporine
  • diuretica (plaspillen)
  • protonpompremmers
  • tacrolimus
  • aminoglycoside-antibiotica
• Alvleesklierontsteking
• Overmatig zweten

Onderzoek en diagnose

Een tekort aan magnesium kan worden vastgesteld met een bloedonderzoek en/of urineonderzoek. Als je symptomen van magnesiumtekort of abnormale calcium- of kaliumspiegels hebt, kan de arts je doorverwijzen voor een bloed- of urinetest.

Behandeling van een magnesiumtekort

Magnesiumtekort wordt meestal behandeld met magnesiumsupplementen. Je kan hierdoor diarree krijgen. In dat geval kan de arts de dosis aanpassen. Als je magnesiumspiegels erg laag zijn, heb je mogelijk magnesium nodig via een intraveneus infuus in het ziekenhuis.

Preventie

Om een magnesiumtekort te voorkomen, kun je verschillende maatregelen nemen:

Eet magnesiumrijke voedingsmiddelen

Zorg ervoor dat je een dieet hebt dat rijk is aan voedingsmiddelen die natuurlijk magnesium bevatten, zoals bladgroenten (spinazie, boerenkool), noten (amandelen, cashewnoten), zaden (pompoenpitten, zonnebloempitten), volle granen, bonen, peulvruchten, en sommige vissoorten (zoals zalm en makreel).

Beperk de inname van alcohol en cafeïne

Overmatig gebruik van alcohol en cafeïne kan de uitscheiding van magnesium via urine bevorderen, dus matigheid is belangrijk.

Vermijd sterk bewerkte voedingsmiddelen

Veel sterk bewerkte voedingsmiddelen, zoals fastfood, chips, hamburgers, ontbijtgranen, soep, kant- en klare maaltijden, frisdrank en toetjes, bevatten weinig magnesium. Probeer deze voedingsmiddelen te vermijden en kies in plaats daarvan voor verse, onbewerkte producten.

Neem eventueel magnesiumsupplementen

Als je moeite hebt om voldoende magnesium uit je dieet te halen, kan een magnesiumsupplement worden overwogen.

Let op je gezondheid

Sommige medische aandoeningen, zoals darmziekten, diabetes en nierproblemen, kunnen leiden tot een verminderde opname of verhoogde uitscheiding van magnesium. Als je een van deze aandoeningen hebt, bespreek dan met je huisarts hoe je magnesiumtekort kunt voorkomen.

Wees bewust van medicatie
Sommige medicijnen, zoals diuretica, kunnen de uitscheiding van magnesium verhogen. Als je dergelijke medicijnen gebruikt, bespreek dan met je arts of je magnesiumsupplementen moet nemen.

Stressmanagement

Chronische stress kan leiden tot een verhoogde behoefte aan magnesium. Probeer stress te verminderen door middel van ontspanningstechnieken en ademhalingsoefeningen. Of door te bidden en Bijbel te lezen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een magnesiumtekort, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.