Pijn in de lies bij een vrouw: oorzaken

Last Updated on 5 juni 2025 by M.G. Sulman

Je lies is een huidplooi die de grens vormt tussen een bovenbeen en het onderlijf. Je hebt twee liezen: een rechter lies en een linker lies. Meestal wordt pijn in de lies bij een vrouw veroorzaakt door een blessure van een van de structuren in de been die aan je lies hechten, zoals een gescheurde of overbelaste spier, ligament of pees. Vaak gaat het hierbij om overbelaste adductoren, die zich aan de binnenkant van de dij bevinden. De adductoren zijn de spieren die aan de binnenzijde van het bovenbeen lopen. Dit soort liesblessures is meestal het gevolg van overbelasting en komt veel voor bij lichamelijk actieve mensen. Ook darmproblemen, zwangerschap of een liesbreuk kunnen liesklachten veroorzaken.

Vrouw met pijn in de lies / Bron: Freepik

Inhoud

De lies

De lies is het gebied vanaf het einde van je buik tot het begin van je benen. In dit gebied liggen lymfeklieren. De liesband is een band dwars in de liesplooi. Het lieskanaal loopt hier overheen. Dit is de plek waar verschillende structuren door de voorste buikwand heenlopen. Door het lieskanaal loopt bij de vrouw de ronde baarmoederband. Onder de liesband lopen spieren, bloedvaten, lymfevaten en zenuwen.

Pijn in de lies

Liespijn… dat is nou echt zo’n klacht waarvan je denkt: waar komt dit in vredesnaam vandaan? Het is geen spierpijn zoals na een stevige trap tegen een voetbal. Nee, het is dat venijnige, zeurderige gevoel dat ineens opduikt als je net een boodschap van de grond wilt rapen of de trap op strompelt met je boodschappentas half open. En het rare is: het zit niet ‘daar’ en ook niet echt ‘daar’ — het zit ergens tussen je onderbuik, je bovenbeen en je eigen fantasie in. Het kan trekken, steken, zeuren, branden… Soms zit het er als een stille stoorzender, en dan ineens: BAM! Door je been. Je weet niet waar je moet blijven. Je stopt met lopen en mensen kijken alsof je net een spook zag. En ondertussen denk je: wat als het m’n heup is? Of m’n blaas? Of… help… iets gynaecologisch?!

Liespijn kan variëren in ernst van kan mild tot ernstig. Bij vrouwen zijn er specifieke (anatomische) factoren die kunnen leiden tot liespijn.

FAQ Liespijn bij vrouwen – alles wat je wilde weten maar nooit durfde te vragen

Je zit met vragen. Over die zeurende, stekende, branderige of gewoon ronduit irritante pijn in je lies. En hoe meer je erover nadenkt, hoe vager het voelt. Is het een spier? Een zenuw? Iets gynaecologisch? Of gewoon je leeftijd? En dan google je wat, lees je drie horrorverhalen, en denk je: laat maar. Ho stop. Niet doen. Jij verdient duidelijke, menselijke antwoorden zonder medische abracadabra of paniekzaaierij.

In deze FAQ vind je precies dat: herkenbare vragen, eerlijke antwoorden en een flinke portie geruststelling. Want ja, het is ingewikkeld soms, maar nee, je bent niet de enige. Of je nou net vage klachten begint te voelen of al weken zit te twijfelen of je een afspraak moet maken — deze lijst is voor jou. Met liefde geschreven, zonder gedoe. Gewoon alles wat je écht wil weten over liespijn, in begrijpelijke taal en met een knipoog waar het kan. 💛

VraagAntwoord
Ik heb pijn in m’n lies als ik loop. Kan dat iets gynaecologisch zijn?Zeker weten. Denk aan een eierstokcyste, endometriose of zelfs een cyste van Nuck (ja, bestaat echt). Maar ook spieren of gewrichten kunnen boos zijn. Even checken dus.
Het zit er soms wel, dan weer niet. Is dat normaal?Jep. Veel vormen van liespijn zijn van die typische ‘kom-en-ga’ types. Dat betekent niet dat je het moet negeren. Je lijf zegt iets. Luister.
Ik ben 60+ en krijg opeens steken in m’n lies. Moet ik me zorgen maken?Steken zijn altijd een teken om op te letten. Kan een slijtageheup zijn, of erger nog: een breukje zonder val. Ja, dat kán. Even laten nakijken is echt verstandig. Beter een keer te veel dan te laat.
Ik voel het vooral bij bukken of mijn schoenen aantrekken. Spier?Grote kans! De iliopsoas of adductoren kunnen overbelast zijn. Soms door jarenlang ‘verkeerd’ bewegen. Fysio helpt vaak wonderen. En goeie schoenen ook trouwens.
M’n lies doet pijn bij hoesten of niezen. Wat is dat nou weer?Dat kán een liesbreuk zijn. Vooral als het erger is bij druk zetten. En nee, het hoeft niet altijd zichtbaar te zijn. Laat het even checken, het is een veelvoorkomende ‘verborgen’ boosdoener.
Is het normaal dat liespijn doortrekt naar m’n bovenbeen of bil?Yep. Zenuwen lopen als snelwegen door dat gebied. Een probleem in je rug of bekken kan z’n uitweg zoeken via de lies. Zenuwachtig gedoe dus, letterlijk.
Ik heb al weken liespijn en voel me moe, prikkelbaar en down. Zit het tussen m’n oren?Nope. Chronische pijn sloopt energie. Het is niet ‘psychisch’, maar je brein raakt wel overprikkeld. Combineer lichamelijke hulp met mentale ondersteuning. Beide mogen bestaan.
Kan m’n blaas of darmen iets te maken hebben met de pijn?Absoluut. Een blaasontsteking, obstipatie, of zelfs een blindedarmontsteking kan zich in die regio laten voelen. De buik en de lies zijn stiekem buren.
Moet ik echt naar de dokter als het af en toe wat zeurt?Als het je dagelijks leven beïnvloedt, dan ja. Liever te vroeg dan pas als je letterlijk niet meer kunt lopen. En het geeft ook gewoon rust als je weet wat er speelt.
Ik fiets zonder problemen, maar lopen is drama. Raar toch?Gek, maar niet ongewoon. Fietsen vraagt andere spiergroepen en belast de lies minder. Het zegt iets over wát er geïrriteerd is — vaak spieren of gewrichten.
Kan stress hier iets mee te maken hebben?Jazeker. Stress spant spieren aan, verstoort je houdingsgedrag, én beïnvloedt pijnverwerking in je brein. Je bent geen zeurpiet — je lijf is gewoon gevoelig als jij overbelast bent.
Wat als ik niks laat doen en er gewoon mee leer leven?Dan mis je misschien de kans om je weer echt goed te voelen. Sommige dingen gaan niet vanzelf over. En waarom zou je blijven rondlopen met iets wat oplosbaar is? Geef jezelf die kans.
Is dit nou typisch iets voor vrouwen, of krijgen mannen het ook?Mannen hebben ook liespijn, maar de oorzaken verschillen vaak. Vrouwen hebben ‘de bonus’ van een bekken, baarmoeder, eierstokken en hormonaal circus. Lucky us. 😉
Kan een hernia in m’n rug liespijn geven?Jazeker. Een hernia in de onderrug drukt soms op zenuwen die richting lies en bovenbeen lopen. Dus ja, het kán vanuit de rug komen. Vals spel dus.
Mijn lies voelt branderig aan. Wat betekent dat?Dat kan duiden op zenuwpijn. Denk aan meralgia paresthetica of een beknelde huidzenuw. Vaak tintelend of alsof je huid in brand staat. Geen verzinsel — wel behandelbaar.
Ik heb liespijn sinds ik ben afgevallen. Is dat toeval?Kan zijn dat je bindweefsel minder steun geeft of dat je lichaam opnieuw balans zoekt. Soms komt er ook meer druk op pezen of zenuwen. Dus ja, het kan verband houden.
Wat kan ik zelf doen voordat ik naar de arts ga?Hou een ‘pijn-dagboekje’ bij: wanneer, waar, wat voor soort pijn. Beweeg binnen je pijngrens, draag comfortabele kleding (dag skinny jeans) en zorg voor warme spieren.
Moet ik me laten opereren bij een liesbreuk?Niet altijd. Kleine breuken zonder klachten kun je soms afwachten. Maar als je pijn hebt of risico loopt op beknelling: dan is opereren vaak the way to go.
Kun je ook pijn krijgen ná een zwangerschap, jaren later pas?Zeker weten. Oud littekenweefsel, verzwakte bekkenbodem, instabiliteit... het kan zich jaren later uiten als zeurende liespijn. Niks raars aan. Je lijf heeft een geheugen.
Is het gênant om hiermee naar de huisarts te gaan?Nee, echt niet. Ze zien het dagelijks. Liezen, billen, blazen — het hoort er allemaal bij. Jij bent niet raar. Je hebt een lijf dat aandacht vraagt. Simpel zat.

Bijkomende symptomen

Uitstralingspijn

Liespijn kan steeds aanwezig zijn of alleen bij opstaan of lopen. De pijn kan ook komen en gaan. Pijn in de lies kan uitstralen naar het been, de heup, de onderbuik of genitaliën.

Verschijnselen

Symptomen kunnen bestaan uit:

  • pijn en/of irritatie in de lies dan wel aan de binnenzijde van het bovenbeen
  • stijfheid in de lies (stijve lies) of aan de binnenzijde van het bovenbeen
  • pijn bij het naar binnen bewegen van het been of buigen van de heup, vooral als dit krachtig gebeurt
  • pijnklachten tijdens het rekken van de aangedane spieren
  • een verhoogde spierspanning in het bovenbeen, wat een strak en hard gevoel kan geven
  • soms heb je last van opstartklachten in de ochtend (bij overbelasting)
  • de pijn treedt vooral op tegen het einde van een zware belasting en verergert dan

Meestal zijn er geen uitwendige symptomen bij liespijn. Je kan echter diepe pijn voelen in de onderbuik, het bekken en de liesstreek. Plotselinge bewegingen veroorzaken vaak extra pijn.

Oorzaken van liespijn bij een vrouw

Insufficiënte bekkenvenen

Liespijn of liesdruk kan duiden op een vasculaire aandoening. Insufficiënte bekkenvenen is een vasculaire aandoening die de aderen van het bekkengebied treft. Hierbij is er geen goede afvoer van bloed uit het gebied. Het komt het meest voor bij vrouwen die meer dan één bevalling hebben gehad.

Risicofactoren van een vasculaire aandoening zijn onder meer:

  • Meerlingzwangerschappen: deze vergroten de kans op het ontwikkelen van insufficiënte bekkenvenen.
  • Leeftijd: een vasculaire aandoening treedt meestal op tijdens de vruchtbare jaren of daarna.
  • Familiegeschiedenis van veneuze insufficiëntie of vaatziekte.
  • Obesitas: fors overgewicht verhoogt de kans op het ontwikkelen van vasculaire aandoeningen, waaronder insufficiënte bekkenvenen.

Andere mogelijke symptomen van insufficiënte bekkenvenen zijn onder meer:

  • Chronische pijn/druk in de lies gedurende meer dan 6 maanden.
  • Een ongewone mate van ongemak bij menstruatiecycli.
  • Bekkenpijn tijdens en/of na geslachtsgemeenschap.
  • Een vol gevoel in het bekkengebied, vaginaal gebied, schaamlippen en/of perineum of damstreek (het geheel van de spieren die de binnenwand van het kleine bekken bedekken tussen de anus en de vulva).
  • Zwelling in de vagina, schaamlippen en/of perineale regio.
  • Spataderen.

Blessure of overbelasting

De meest voorkomende oorzaak van pijn in de lies is een spierscheurtje of overbelaste spier in het been. Meestal raken de adductoren geblesseerd. Dit is een spiergroep die in de lies liggen en die hun oorsprong hebben op het schaambeen van het bekken en aanhechten aan de binnenzijde van het bovenbeen. Je hebt deze spieren nodig om je been naar het lichaam toe te bewegen.

Een verrekte lies is de voornaamste oorzaak van pijn in de lies, vooral actieve mensen of mensen die recentelijk hun activiteitenniveau hebben veranderd of verhoogd. Het gaat hierbij om een overstrekking of scheurblessure aan de spieren van de binnenkant van de dij of de voorkant van de heup.

Cyste van Nuck

Een cyste van Nuck is een met vocht gevulde zwelling in de lies. Soms gaat dit gepaard met pijn in de lies. Een enkele keer is de cyste zichtbaar als een zwelling van de schaamlip of een bult op de schaamlip.

Heupartrose

Een vrij veelvoorkomende oorzaak van liespijn is heupartrose. Artrose komt vaak voor bij oudere mensen, maar het kan ook voorkomen bij mensen van middelbare leeftijd. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Vooral na de menopauze loopt een vrouw meer risico.

Bij artrose heb je last van pijn, stijfheid en moeite met bewegen. Bij heupartrose wordt het kraakbeen in het heupgewricht dunner. Dit leidt tot klachten als pijn en stijfheid in de lies, bil en bovenbeen. Pijn is meestal erger in de ochtend of nadat je een tijdje hebt gezeten of gelegen.

Liesbreuk

Een liesbreuk duidt op een zwakke plek in de buikwand. Hierdoor kan buikvlies, buikvet of een stuk darm uitpuilen. Je herkent een liesbreuk aan een zwelling in de lies. De zwelling is vooral zichtbaar als je staat, hoest of perst. Bij een vrouw kan de zwelling doorlopen tot aan de schaamlip.

Gebroken heup

Vrouwen van middelbare leeftijd en oudere vrouwen hebben een verhoogd risico op botbreuken. Dit is gerelateerd aan osteoporose (botontkalking). Na de overgang worden er nauwelijks nog vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogeen) aangemaakt. Deze hormonen zijn bij vrouwen belangrijk bij het vernieuwen van het bot. De heup is een van de meest kwetsbare gebieden voor een breuk. Een gebroken heup treedt meestal op na een val of een scherpe draai.

De pijn van een heupfractuur is acuut en treedt onmiddellijk op. Het is vaak onmogelijk om je been te belasten. Een heupfractuur moet worden gediagnosticeerd via röntgenfoto’s en vereist onmiddellijke stabilisatie en vaak een operatie.

Een verkort en naar buiten gedraaid rechterbeen, bij een patiënt met een heupfractuur / Bron: Wikimedia Commons

Urineweginfectie

Een urineweginfectie is de verzamelnaam voor alle infecties die betrekking hebben op de urinewegen:

  • nier
  • nierkelk
  • urineleider
  • blaas
  • urinebuis

Het meest bekend is de blaasontsteking. Dit wordt vaak veroorzaakt door een bacterie, die zich meestal via de plasbuis in de blaas nestelt. Het is een van de meest voorkomende bronnen van liespijn bij vrouwen. Andere mogelijke klachten zijn:

  • pijn bij het plassen
  • vaker kleine beetjes plassen
  • pijn in de rug
  • pijn in de onderbuik

Een urineweginfectie treft meer vrouwen dan mannen. Dit komt doordat vrouwen kortere urinewegen hebben.

Urinestelsel
Urinestelsel / Bron: Alila Medical/Shutterstock.com

Appendicitis of blindedarmontsteking

Appendicitis of blindedarmontsteking is een (meestal plotseling ontstane) ontsteking van de blindedarm. De blindedarm (de appendix) is een wormvormig aanhangsel van de darm. Het bevindt zich waar de dunne darm overgaat in de dikke darm. Dat is rechtsonder in de buik.

De oorzaak dat een blindedarm ontstoken raakt, is niet duidelijk. Zo’n 1 op de 15 mensen krijgt ooit een blindedarmontsteking. Het komt vaak bij jonge mensen voor.

De pijn is meestal gelokaliseerd rechtsonder (pijn in de rechteronderbuik). Het treedt meestal plotseling op. de pijn wordt steeds erger. Het kan eerst komen en gaan en dan binnen een paar dagen drastisch toenemen.

Endometriose

Endometriose treedt op wanneer weefsel dat lijkt op baarmoederweefsel, buiten de baarmoeder begint te groeien. Het weefsel werkt op dezelfde manier als het normale baarmoederslijmvlies: het bouwt op en breekt af als onderdeel van de menstruatiecyclus.

Omdat dit weefsel het lichaam niet kan verlaten, komt het vast te zitten. Dit leidt tot irritatie en littekens van de omliggende organen. De aandoening kan erg pijnlijk zijn, maar is meestal het ernstigst tijdens de menstruatie.

Bij een pijnlijke zwelling in de lies bij een vrouw in de vruchtbare levensperiode dient endometriose van het ligamentum teres uteri (een restant van het gubernaculum) overwogen worden.1Ned Tijdschr Geneeskd. 1997;141:2073-5 Gedurende de embryonale ontwikkeling speelt het gubernaculum een rol speelt bij het indalen van de eierstokken.

Zwangerschap

Als je zwanger bent, dan kun je om verschillende redenen last krijgen van liespijn. Ten eerste zet de baarmoeder uit naar mate je ongeboren kindje groter wordt. Dit veroorzaakt pijn op veel plaatsen in de buik. Ten tweede kan in een later stadium het hoofd van de baby in het bekkengebied drukken. Dit kan intermitterende of continue liespijn veroorzaken.

Ten slotte kan varicositas van het ligamentum teres uteri (voorheen ook: ligamentum rotundum) de oorzaak zijn van de liespijn tijdens de zwangerschap.2Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A169 Dit ligament verbindt je lies met je baarmoeder en kan opzwellen.

Nierstenen

Een niersteen is een klein steentje dat wordt gevormd door de samenklontering van onoplosbare kristallen in je urine. Nierstenen kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder niet genoeg water drinken of te veel suiker of zout eten.

Een niersteen veroorzaakt geen pijn totdat hij beweegt en vast komt te zitten. Normaal gesproken passeert een ​​niersteen de urinewegen op natuurlijke wijze. Het proces is pijnlijk maar niet gevaarlijk. In sommige gevallen is de steen te groot om te passeren, in welk geval een uroloog de steen zal verwijderen.

Illustratie van een niersteen
Illustratie van een niersteen

Eierstokcyste

Een eierstokcyste is een met vocht gevulde holte op de eierstok van een vrouw. Ze komen vrij vaak voor en komen vaak voor tijdens de eisprong.

De meeste eierstokcysten veroorzaken geen symptomen. Naast pijn in de lies, kun je last hebben van een opgeblazen gevoel, obstipatie, abnormale menstruatie, misselijkheid en braken. Gewoonlijk verdwijnt een eierstokcyste vanzelf binnen één tot drie maanden.

Een vrouw die lijdt aan een eierstokcyste / Bron: Wikimedia Commons

Hernia femoralis

Nu wordt het pas echt interessant. Deze klassieker in de wereld van de ‘vrouwenkwaaltjes die niemand ziet aankomen’ komt vooral bij vrouwen voor — vooral wat oudere dames met wat losser bindweefsel. Hernia femoralis, ofwel: een dijbreuk. Klinkt alsof je met gewichten hebt lopen smijten in de sportschool, maar nee. Dit is er eentje die zich in alle stilte ontwikkelt. Je ziet ‘m vaak niet zitten, maar je voelt ‘m wél. Pijn net onder de liesplooi, aan de binnenkant van je bovenbeen. Vaak eenzijdig. En als je hoest, niest of iets tilt, dan BAM — alsof iemand er een punaise in heeft gedrukt. Geen bultje te zien? Dat zegt niks. Femorale hernia’s zijn de ninja’s onder de breuken: klein, geniepig en moeilijk te traceren. En ja, ze kunnen knellen. Darmen zelfs. Dan moet je à la minute naar de spoed. Dus als jij denkt: hmm, dit voelt niet pluis… niet negeren. Sérieusement.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s)

Oké, even een ander onderwerp — maar zeker niet minder belangrijk. Liespijn bij vrouwen kán (ik zeg: kán) te maken hebben met een soa. En nee, dat betekent niet dat je meteen een wild seksleven moet hebben of een bepaalde leeftijd moet hebben bereikt. Dit soort dingen kunnen ook gebeuren na één keer. Wat je dan merkt? Vergrote, pijnlijke lymfeklieren in je lies — van die harde bobbels, die bij aanraken zeer doen of zelfs bij het lopen zeuren. Het komt voor bij chlamydia, gonorroe, maar ook bij herpes. En ja, ook bij vrouwen boven de vijftig. Of zestig. Of ouder. Want newsflash: liefde (en seks) stopt niet op je vijftigste. Dus voel je iets raars? Schaam je niet. Het is jouw lijf, jouw gezondheid. En als jij liever eerst anoniem googelt en dan een zelftest doet voor je naar de dokter gaat — ook goed. Maar laat het niet sudderen. Liespijn met klieren die op oorlogspad lijken te zijn? Dat verdient aandacht. Geen taboe, maar een tête-à-tête met jezelf.

Neurologische oorzaken – de zenuw die niet wil meewerken

Soms is het niet je spier, je bot of een ontsteking die je lastigvalt… maar een zenuw. Zo’n fragiel draadje dat normaal gesproken keurig zijn werk doet, maar ineens besluit om het drama van de dag te zijn. Neem de nervus femoralis. Een mond vol, maar het is gewoon de zenuw die van je onderrug, via je bekken, naar je bovenbeen loopt. Als die klem zit, bijvoorbeeld door artrose in je rug of door een iets te fanatieke stoelhouding (denk: diep ingezakt met een dekentje op de bank), dan krijg je pijn die je haast niet thuis kunt brengen. Soms voel je een scherpe steek in de lies, dan weer een doof gevoel aan de binnenkant van je bovenbeen. Alsof er een fluitketel aan je huid hangt — loeiheet en prikkelend. En dan hebben we nog zo’n klepper: meralgia paresthetica. Klinkt als een exotisch drankje, maar geloof me, het is allesbehalve verfrissend. Het is een beknelling van een huidzenuw aan de buitenkant van je bovenbeen. Die wordt vaak geplaagd door strakke broeken, overgewicht of… jawel: een heup die net wat schever is gaan staan met de jaren. Het gevolg? Een brandend, tintelend gevoel dat je gek kan maken. En als je ook nog neuropathie of diabetes hebt, dan is het plaatje compleet: zenuwen die als op hol geslagen rookmelders reageren op alles wat beweegt. Vreselijk, maar niet zeldzaam.

Spiergerelateerde oorzaken – een verrekte psoas is geen grap

En dan de spieren. Die onzichtbare werkpaarden van je lijf, die jarenlang alles zonder morren optilden, draaiden en bogen. Tot er ineens eentje zegt: moi? Vandaag even niet, bedankt. De iliopsoas, bijvoorbeeld. Een diepe spiergroep die vanuit je onderrug, door je bekken, naar je bovenbeen loopt. Die gebruik je dus als je bukt, hurkt, je broek aantrekt of uit een stoel probeert op te staan met een beetje gratie. Als die spier overbelast raakt (door te lang krom zitten, een onverwachte beweging, of omdat je toch weer nét even die zware boodschappentas zelf hebt getild), dan kan hij gaan protesteren. Het voelt dan alsof je lies vastzit. Een soort ‘klem in de heup’ waar je niet van weet of je moet wrijven, rekken of gewoon opgeven en plat gaan liggen.

En dan heb je nog de adductoren — dat zijn je ‘bij elkaar knijp’-spieren aan de binnenkant van je bovenbeen. Die doen hun ding als je je benen naar elkaar toe beweegt of stabiliteit zoekt bij het lopen. Eén verkeerde stap op een scheef stoepje en BOEM: een verrekking. Niet zoals vroeger, toen je met een paar dagen rust er weer bovenop was. Nee, dit soort spierscheurtjes of verrekkingen kunnen weken zeuren. Vooral bij draaien, draaien in bed, of als je denkt: ik buk wel even snel om die sok op te rapen. Ai.

Grote lendenspier (Musculus psoas major) / Bron: Wikimedia Commons

Liespijn bij ouderen – het sluipende ongemak dat je niet zag aankomen

Wat veel mensen vergeten, is dat je niet per se hoeft te vallen om iets te breken. Ja echt. Heupfracturen zonder val klinken als een medische fabel, maar het gebeurt. Bij ouderen is het bot soms zó broos, door osteoporose of ouderdom op zich, dat een verkeerde stap of een klein verdraaimomentje al genoeg is. De persoon zelf denkt dan: ik ben alleen een beetje door m’n heup gezakt, maar intussen zit er een haarlijnbreukje in de heuphals. Het soort pijn dat vaag begint — in de lies bijvoorbeeld — en steeds vaker opspeelt bij lopen, draaien, of zelfs gewoon staan. Geen blauwe plek, geen grote zwelling, wél een zeurende pijn en een onbestemd gevoel van: er klopt iets niet. Soms ook met een licht slepend been. Het lijkt klein, maar het kan groot zijn.

En dan heb je nog die beruchte combinatie van artrose en instabiliteit. Klassiek plaatje: iemand van 75 met een beetje heupartrose (misschien nooit officieel gediagnosticeerd), die al een tijdje zegt: “Ik loop wat moeilijk, maar ja, hoort erbij hè.” En dan ineens begint die lies pijn te doen. Niet altijd, soms alleen bij de eerste stappen na het zitten, soms na een dagje boodschappen. De heup is dan niet meer stabiel, de spieren eromheen moeten compenseren en gaan overwerken. De gewrichten knarsen, de pezen mopperen, en de zenuwen doen daar nog een schepje bovenop. Het resultaat? Een pijnlijk soort stijfheid die zich nestelt in de lies — als een ongenode gast die niet weg wil.

Het moeilijke is: ouderen praten het vaak weg. “Ach, het is de leeftijd.” Maar dat is dus precies het punt. Juist bij ouderen moet je bij liespijn goed opletten. Het kan een simpele spier zijn, ja, maar ook een signaal van iets ernstigers dat onder de oppervlakte zit. En weet je wat het verraderlijke is? De echte pijn zit soms helemaal niet in de lies, maar straalt erheen. Dus je gaat naar de fysio met je lies, terwijl je heup eigenlijk aan het afbrokkelen is. Pas bij een foto of scan valt het kwartje.

Dus, als je moeder, tante of buurvrouw zegt: “Ik heb de laatste tijd zo’n gek gevoel in m’n lies…”, lach dan niet, wuif het niet weg, maar stel gewoon voor om het even te laten checken. Want bij ouderen is ‘een beetje pijn’ soms een stille schreeuw van iets groters. En je weet wat ze zeggen: beter een keer te veel laten kijken dan te laat.

✅ Liespijn bij ouderen – Checklist voor jezelf of je dierbare

🔍 algemene signalen om serieus te nemen

  • De pijn zit in of rond de lies en komt steeds vaker terug.
  • Het been voelt zwakker of instabiel tijdens het lopen.
  • Er is een nieuw soort pijn ontstaan zonder duidelijke oorzaak (geen val, geen blessure).
  • De pijn straalt uit naar bovenbeen, bil of onderrug.
  • Er is moeite met opstaan uit bed of van een stoel.
  • Het lopen wordt moeizamer of je hoort vaker: “Ik voel me wiebelig.”

🦴 mogelijk tekenen van een (sluimerende) heupfractuur

  • Plotselinge pijn in de lies of heupregio na een kleine misstap of draai.
  • Pijn bij staan of belasten, maar geen zichtbare kneuzing of zwelling.
  • Het been wordt iets naar buiten gedraaid gehouden (soms zichtbaar bij liggen).
  • De pijn wordt erger bij traplopen of langere afstanden lopen.
  • De persoon vermijdt lopen of beweegt ineens veel minder.

🧓 artrose & instabiliteit – de stille boosdoener

  • Bekende artrose in de heup, knie of onderrug.
  • De pijn zit er al langer, maar wordt intenser of frequenter.
  • Er is sprake van stijfheid in de ochtend of na zitten.
  • Wiebelen, struikelen of onhandig bewegen komt vaker voor.
  • Je merkt dat iemand niet meer soepel uit bed of van de wc komt.

💬 wat kun je zelf vragen of doen?

  • “Wanneer voel je de pijn precies? Bij opstaan, lopen, bukken?”
  • “Heb je dit eerder gehad of is dit nieuw?”
  • “Zal ik met je meegaan naar de huisarts of fysiotherapeut?”
  • “Wil je dat ik bel voor een afspraak of iets regel?”
  • “Laten we het gewoon even laten checken, voor de zekerheid.”

📌 Let op: Een heupfractuur zonder val is écht mogelijk bij broze botten, en artrose gaat vaak gepaard met instabiliteit. Wacht niet tot iemand valt. Als het gevoel zegt: er klopt iets niet — volg dat instinct.

Onderzoek en diagnose van liespijn bij vrouwen – geen geheimen meer

Het begint met een vaag gevoel

Je loopt al even rond met een zeurderig gevoel in je lies. Het komt en gaat, trekt misschien door naar je bovenbeen of richting je onderbuik, en elke keer denk je: Wat ís dit? Een spiertje? Iets met m’n blaas? Of verzin ik het allemaal? Antwoord: nee, je verzint niks. Je lijf fluistert — of schreeuwt — en dat mag serieus genomen worden.

In de spreekkamer: geen toneel, gewoon jij

De huisarts stelt vragen. Wanneer begon het? Waar zit het precies? Is het een scherpe steek of eerder een vaag zeurend gevoel? Daarna volgt meestal een lichamelijk onderzoek. Geen paniek: je hoeft geen turnact te doen. Wel even liggen, bukken, draaien of op één been staan. De arts voelt, drukt, en kijkt hoe je lichaam reageert. Niet sexy, wel effectief.

Echo, röntgen of MRI? het grote kijkfeest

Als het lichamelijk onderzoek niet genoeg duidelijkheid geeft, komt er beeldvorming bij kijken.

  • Echo – handig voor vrouwenzaken zoals cystes, spataders of een gekke eierstok.
  • Röntgenfoto – checkt je botten: slijtage, breukjes, of iets wat niet hoort te bewegen.
  • MRI – het ultieme inkijkje in je spieren, zenuwen en pezen. Als je daar naartoe mag? Dat betekent dat ze écht willen weten wat er speelt.
MRI-scan
MRI-scan / Bron: Pixabay

Soms zegt je bloed of plas meer dan jijzelf

Als er een vermoeden is van een ontsteking, infectie of iets hormonaals, komt er een bloedonderzoek of urinecontrole aan te pas. Niet glamorous, wel superefficiënt. Zeker bij klachten als koorts, vaginale afscheiding of een branderig gevoel bij het plassen.

Schaamte = passé

Serieus, stop met denken dat je overdrijft. Liespijn is een echte klacht, geen zeurderige bijzaak. Ook als het niet elke dag op exact dezelfde plek zit. Vrouwen zijn meesters in het wegcijferen van hun eigen pijn, maar dat helpt niemand. Dus: voel je iets wat er niet hoort te zijn? Ga. Laat. Kijken.

Wat neem je mee naar je afspraak?

Een paar praktische dingen die echt helpen:

  • 📝 Een lijstje van wanneer en waar je de pijn voelt.
  • 🕒 Noteer hoelang het duurt en of het verandert bij bewegen, liggen of bukken.
  • 💊 Neem medicatie of supplementen mee die je gebruikt.
  • 👖 Draag iets makkelijks (je gaat misschien bukken, bewegen of even liggen).
  • 👯‍♀️ Vraag iemand mee als je het spannend vindt — of gewoon voor de gezelligheid.

Behandelingen van liespijn bij vrouwen

In vogelvlucht

Milde pijn in de lies bij een vrouw kan worden behandeld door vrij verkrijgbare pijnstillers (paracetamol). Of door zachte massage van het getroffen gebied, rug en heupen. Soms helpen dagelijkse oefeningen en rekoefeningen die zijn voorgeschreven door de huisarts of fysiotherapeut. De huisarts kan desgewenst (sterkere) ontstekingsremmende medicijnen voorschrijven. Hormonale medicatie kan endometriose afremmen of tot stilstand brengen.

Matige tot ernstige pijn in de lies kan verdere behandeling nodig hebben. Een gebroken bot of een liesbreuk kan een operatie vereisen. Bij endometriose kan de gynaecoloog cysten en/of verklevingen tijdens een kijkoperatie of een buikoperatie verwijderen om pijn te verminderen. Bij een blindedarmontsteking is snel een behandeling nodig. Vaak betreft dit een operatie.

Eerst: weet wat je behandelt

Voor je iets kunt aanpakken, moet je natuurlijk wéten waar het vandaan komt. Liespijn is namelijk geen ‘one size fits all’-ding. Het kan een spiertje zijn dat overwerkt is, een zenuw die op tilt slaat, een cyste die precies op de verkeerde plek zit, of een slijtageheup die stilletjes protesteert. Daarom begint elke behandeling met een goede diagnose. Geen wilde gokjes, maar doelgericht aanpakken. Want anders ga je weken liggen rekken, terwijl je eigenlijk geopereerd moet worden — of andersom.

Rust roest niet… of toch wel?

Bij overbelasting, een verrekte spier of een kleine blessure is rust vaak het eerste advies. Maar let op: rust betekent niet drie weken lang op de bank liggen met Netflix en een kruik op je buik. Nee, functionele rust is het toverwoord. Je blijft in beweging, maar binnen de pijngrens. Dus misschien geen trap op en af, maar wel korte wandelingen op vlakke ondergrond. En ja, soms betekent het: even níet die tuin omspitten of zware boodschappentassen sjouwen. Je mag best ‘nee’ zeggen tegen je eigen to-do lijstje.

Fysio: je nieuwe beste vriend(in)

Echt, onderschat nooit wat een goede fysiotherapeut voor je kan doen. Zeker bij spier- of houdingsgerelateerde liespijn. Denk aan rek- en strekoefeningen, houdingstips, spierversterking en zelfs dry needling of massage. Bij bekkeninstabiliteit of een beknelde zenuw kunnen ze je leren hoe je anders beweegt, zodat je lijf niet constant overcompenserend tegen zichzelf werkt. En bonus: je leert je eigen lijf weer beter kennen.

Casus? Een vrouw van 68 die telkens pijn kreeg bij het sokken aantrekken. Blijkt haar iliopsoas (diepgelegen heupbuiger) compleet overbelast door jaren verkeerd bukken. Twee maanden fysiotherapie later — en een paar hilarische sessies op een grote rode oefenbal — en ze kon weer vlot haar schoenen strikken. Zonder au-au.

Medicatie: niet meteen slikken, wel overleggen

Soms heb je gewoon even iets nodig om de scherpe randjes eraf te halen. Pijnstillers dus. Paracetamol is vaak stap één, eventueel in combinatie met een ontstekingsremmer zoals ibuprofen of naproxen. Maar: niet alles mag zomaar, zeker niet als je ook al bloeddruk-, maag- of hartmedicatie gebruikt. Dus: overleg. En voel je niet schuldig als je af en toe een pilletje nodig hebt. Pijn lijden is geen prestatie.

Bij zenuwpijn wordt soms iets anders ingezet, zoals medicatie tegen zenuwprikkels (denk aan pregabaline of amitriptyline). Dat klinkt eng, maar kan in lage dosering een wereld van verschil maken. Je hoeft er niet high of versuft van te raken — je moet alleen de juiste dosering vinden, in overleg met je arts.

Medicijnen
Medicijnen / Bron: Pixabay

Gynaecologische oorzaken? soms is een specialist nodig

Heb je een cyste, endometriose of iets anders dat uit het gebied van de gynaecologie komt, dan kom je misschien bij een gynaecoloog terecht. Die kan je begeleiden met hormonale therapie, een kijkoperatie (laparoscopie) of in sommige gevallen zelfs een verwijdering van een cyste of verkleving. Dat klinkt spannend, maar veel vrouwen knappen daarna enorm op. En het geeft rust: eindelijk weten waar de pijn vandaan komt.

Bij artrose of slijtage: opbouwen, niet afbouwen

Liespijn door artrose of slijtage in de heup vraagt om een slimme aanpak. Niet forceren, wél blijven bewegen. Oefeningen gericht op spierkracht rond de heup, goede schoenen met demping, en zo nodig een prik of een hulpmiddel (denk aan een wandelstok of rollator zonder gêne — tegenwoordig zijn die dingen gewoon hip). En in sommige gevallen? Dan is een nieuwe heup echt geen horrorverhaal meer. Je hoort mensen vaak zeggen: had ik het maar eerder gedaan.

Operatie: alleen als het écht moet

Als de pijn komt door een liesbreuk, femorale hernia of ernstige zenuwbeknelling, dan is een operatie soms onvermijdelijk. Maar geen paniek: tegenwoordig gebeurt veel via dagbehandeling of minimaal invasieve technieken. De herstelperiode is korter dan je denkt. En als je daardoor weer zonder angst kunt lopen, bukken en lachen zonder dat je lies protesteert? Dan is dat het waard.

Alternatieven en aanvullende steun

Osteopathie, warmtetherapie, bekkenbodemtherapie… voor sommige vrouwen is dit een uitkomst. Zeker als de reguliere zorg niet meteen een pasklaar antwoord geeft. Let wel: ga naar een erkende behandelaar en bespreek het met je huisarts. Want als je een cyste hebt, dan helpt geen enkele cupping-sessie. Maar als je spieren vastzitten door stress of een oude blessure, dan kan het nét die extra ontspanning geven.

Mentale kant: je bent niet gek, je bent moe van pijn

Pijn die lang duurt, kruipt onder je huid. Je gaat anders bewegen, je wordt prikkelbaarder, moe, onzeker. Dat is geen zwakte, dat is menselijk. Praat erover. Met je partner, een vriendin, je huisarts. Of met een psycholoog die snapt wat chronische pijn met je doet. Jij bent méér dan je klachten. Echt.

Samengevat: er is altijd iets mogelijk

Behandeling van liespijn is maatwerk. Van spier tot zenuw, van gynaecologie tot orthopedie — het gaat erom dat jóuw puzzelstukjes kloppen. En als iets niet werkt? Geef niet op. Er zijn altijd andere opties. Soms is het een combinatie van dingen: een beetje fysio, een beetje rust, een beetje praten, een klein beetje pillen. En dan ineens, op een dag, denk je: hé… ik liep net zonder pijn.

Prognose – komt het goed? ja, vaker dan je denkt

Liespijn voelt soms eindeloos. Alsof je lijf een eigen wil heeft gekregen en daar niet mee ophoudt. Maar goed nieuws: in de meeste gevallen herstelt het gewoon, zeker als je weet waar het vandaan komt en je de juiste behandeling krijgt.

Neem spier- of overbelasting-gerelateerde liespijn: dat kan met rust, gerichte oefeningen en wat geduld binnen een paar weken tot maanden verdwijnen. Natuurlijk, hoe ouder je bent of hoe langer je ermee rondloopt, hoe langer het duurt. Maar herstel ís mogelijk. Zelfs bij artrose of chronische bekkeninstabiliteit geldt: met de juiste zorg kun je vaak weer normaal functioneren. Misschien niet áls vanouds, maar wel met veel minder klachten.

Bij vrouwen die behandeld worden voor gynaecologische oorzaken zoals endometriose of een cyste van Nuck (ja, dat bestaat echt), zie je vaak dat de pijn afneemt zodra het probleem aangepakt is — soms zelfs direct na een kijkoperatie. En zenuwpijn? Dat vraagt om meer tijd en precisie, maar met fysio, pijnstilling of zo nodig een gerichte zenuwbehandeling kan het echt beter worden.

En dat ene verhaal dat je hoorde over iemand die “al 10 jaar met liespijn rondloopt”? Weet: dat is niet de norm. Jij bent niet haar. Jouw lijf heeft z’n eigen routekaart.

Complicaties – wat als je het negeert?

Laten we eerlijk zijn: vrouwen zijn kampioen in ‘even doorbijten’. Maar dat kan ook tegen je werken. Want niet behandelen of te lang negeren van liespijn kán leiden tot grotere problemen.

Een beknelde zenuw? Als die lang geïrriteerd blijft, kan het gebied doof worden of juist overgevoelig. Dat wil je niet. Een spier die constant overbelast is? Die gaat compenseren met andere spieren, waardoor je uiteindelijk last krijgt van je rug, je heup, of zelfs je knie. En gynaecologische aandoeningen zoals endometriose? Als je dat niet aanpakt, kan het uitbreiden en uiteindelijk invloed hebben op je vruchtbaarheid, je darmwerking, of gewoon op je hele humeur.

En dan zijn er nog de sluipmoordenaars: heupslijtage of een verborgen fractuurtje. Als je daar te lang mee blijft lopen, kan je gewricht zó verslechteren dat een operatie complexer wordt dan nodig was geweest. Of denk aan een liesbreuk die knelt — dat kan in zeldzame gevallen levensbedreigend worden. Ja, écht.

Kortom: pijn die blijft terugkomen is een uitnodiging. Geen vloek. Hoe eerder je luistert, hoe makkelijker je voorkomt dat het erger wordt. Je verdient zorg vóór het escaleert, niet pas daarna.

Preventie – hoe hou je het liezenleven soepel?

Oké, de pijn is (hopelijk) weg, of je wil zorgen dat ‘ie nooit komt. Wat dan? Voorkomen is geen garantie, maar je kunt je lijf een hoop ellende besparen met een paar slimme gewoontes.

🧘‍♀️ Blijf soepel
Liespijn ontstaat vaak door stugge spieren of beperkte mobiliteit in de heupen. Doe regelmatig rekoefeningen voor je heupbuigers (iliopsoas), je bilspieren en je binnenbenen. Pilates, of zelfs gewoon een goede ochtendstretch doet wonderen.

🚶‍♀️ Blijf bewegen, maar met beleid
Zitten is het nieuwe roken, ook voor je lies. Zorg voor regelmatige, matige beweging. Wandelen is top. Fietsen? Prima. Maar pas op met sporten waarbij je veel draait of springt als je gevoelig bent. Luister naar je lijf.

🪑 Let op je houding (ook in je luie stoel)
Kruip niet altijd op één bil in de bank met je voeten onder je. Dat trekt aan je bekken, je rug én je lies. Een stabiele zithouding is saai, maar oh zo goed. Wissel af. Sta regelmatig op. En als je veel moet bukken (bijvoorbeeld bij de verzorging van je partner of kleinkinderen), leer hoe je dat doet — met je knieën gebogen en je rug recht.

🥗 Voed je botten en spieren
Calcium, vitamine D, eiwitten… allemaal nodig om je lijf sterk te houden. Vooral als je richting de overgang of ouder bent. Want broze botten = sneller kleine breukjes, en zwakke spieren = sneller overbelasting.

👩‍⚕️ Check je bekkenbodem en je hormonen
Vooral bij vrouwen die zwanger zijn geweest, in de overgang zitten of gynaecologische klachten hebben. Een bekkenfysiotherapeut of gynaecoloog kan helpen je lijf weer in balans te brengen. En nee, dat is niet raar of gênant. Dat is gewoon goed voor jezelf zorgen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over liespijn, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.