Benauwdheid in keel: oorzaken van een benauwd gevoel

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Benauwdheid in de keel of een beklemmend gevoel in de keel komt vaak voor in combinatie met slikklachten. Dit kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Eén daarvan is een verandering in de schildklier. In ieder geval dienen de klachten door de KNO-arts te worden opgehelderd. De arts kan onderzoeken of de schildklier is veranderd door bijvoorbeeld een functiestoornis. Zelfs als de symptomen slechts mild zijn, of als je je gewoon niet prettig voelt bij het dragen van strakke kleding rond de hals, is een bezoek aan de huisarts raadzaam . Mensen met een schildklierontsteking of -disfunctie schrapen ook vaker hun keel. Daarnaast kunnen er klachten optreden als hoesten en heesheid. Ook lusteloosheid en constante vermoeidheid kunnen voorkomen. Uiteraard zijn er ook andere mogelijke oorzaken van een strak of benauwd gevoel in de keel.

Hoe voelt benauwdheid in de keel?

Een benauwd gevoel in de keel kan als volgt aanvoelen:

• een dichtgeknepen gevoel of knijpend gevoel in de keel
• de keel is opgezwollen (gezwollen keel)
• de keelspieren zijn a.h.w. ‘vergrendeld’
• je hebt een brokgevoel (globusgevoel) in de keel, meestal ter hoogte van het strottenhoofd
• het gevoel alsof er een een strakke band om de hals is geklemd
• gevoeligheid, druk of pijn in de keel (keelpijn)
• het gevoel vaak te moeten slikken
• slikklachten , problemen met slikken

Mogelijke oorzaken van een benauwd gevoel in de keel

Reflux of GORZ

Een brokgevoel in de keel of ene benauwd keelgevoel kan ook door reflux van maagzuur veroorzaakt worden.

Het terugstromen van maaginhoud naar de slokdarm

Gastro-oesofageale reflux (GORZ) is een aandoening waarbij de zure maaginhoud terugvloeit in je slokdarm. Als het terugkomen van maaginhoud leidt tot allerlei klachten, zoals pijn, een branderig gevoel en misselijkheid, is er sprake van GORZ. Wanneer maagzuur de slokdarm irriteert, veroorzaakt het een branderig gevoel dat brandend maagzuur wordt genoemd. GORZ kan aanvoelen alsof je keel bekneld is, of alsof je een brok of voedsel in je keel hebt zitten. Je kan dan moeite hebben met slikken.  Andere symptomen zijn:

• een zure smaak in je mond
• oprispingen van zure vloeistof
• een schorre stem
• pijn op de borst die kan aanvoelen als een hartaanval
• een droge hoest
• slechte adem

Benauwd gevoel in keel na eten

Reflux ontstaat vaak na het eten, als je bukt of gaat liggen of als de druk op je buik toeneemt.

Ontstekingen

Ontstekingen zoals tonsillitis (oftewel keelamandelontsteking) en keelontsteking kunnen een gevoel van beklemming of pijn in de keel veroorzaken. Andere symptomen van een keelontsteking zijn:

• opgezwollen klieren in de hals
• pijnlijk slikken
• koorts en koude rillingen
• oorpijn
• slechte adem
• hoofdpijn
• stemverlies (laryngitis)
• misselijkheid of braken (bij kinderen)
• rode amandelen of gezwollen amandelen

Allergische reactie

‘Gewone’ allergische reactie

Een allergische reactie treedt op wanneer je immuunsysteem iets onschadelijks, zoals pinda’s of pollen, per abuis identificeert als een gevaarlijke indringer. Het lanceert een allergische reactie, waarbij stoffen vrijkomen die symptomen veroorzaken zoals een verstopte neus en tranende ogen.

Anafylaxie

Het meest ernstige type allergische reactie wordt anafylaxie genoemd. Dit is een ernstige allergische reactie op lichaamsvreemde stoffen (allergenen),  die snel kan evolueren naar een levensbedreigende situatie. Het kan optreden in reactie op:

• voedsel dat je hebt gegeten
• een medicijn dat je hebt ingenomen
• een insectenbeet of -steek

Symptomen van deze reactie beginnen meestal binnen enkele minuten tot uren na de blootstelling.

De chemische stoffen die vrijkomen (zoals histamine) tijdens anafylaxie veroorzaken ontstekingen, waardoor je keel en luchtwegen opzwellen en strakker worden. Andere symptomen van anafylaxie zijn onder meer:

• piepende ademhaling of een fluitend geluid bij het ademen
• hoest
• heesheid
• beklemming of pijn op de borst
• zwelling van het gezicht (gezwollen gezicht), inclusief je lippen, tong en mond
• jeukende mond en/of jeukende keel
• duizeligheid of flauwvallen
• netelroos, uitslag of jeukende huid
• misselijkheid, braken of diarree
• buikkrampen
• snelle pols

Anafylaxie is altijd een medisch noodgeval, waarvoor levensreddend ingrijpen nodig kan zijn, zoals:

• het openhouden van de luchtwegen
• toedienen van extra zuurstof
• toedienen van grote hoeveelheden intraveneus vocht
• nauwgezette bewaking

Angst en stress

Angst en stress gaat gepaard met lichamelijke verschijnselen, vooral hevige angst en aanhoudende stress. Tijdens een paniekaanval kun je het gevoel hebben dat je keel wordt afgeknepen en je hart (in je je keel) bonst. Deze symptomen treden snel op en kunnen lijken op symptomen van een hartaanval.

Andere symptomen van een paniekaanval zijn onder meer:

• zweten
• beven
• kortademigheid
• buikkrampen of misselijkheid
• hoofdpijn
• duizeligheid
• rillingen
• gevoelloosheid of tintelingen
• gevoelens van naderdend onheil

Vergrote schildklier (struma)

Beklemmend gevoel in de keel en moet met slikken of ademen

De schildklier is een kleine, vlindervormige klier, die laag in de hals ligt, onder het strottenhoofd en vóór de luchtpijp. De vlindervormige schildklier produceert hormonen die helpen bij het reguleren van het metabolisme van je lichaam. Een vergrote schildklier kan een beklemmend gevoel in de keel veroorzaken en het ademen of slikken bemoeilijken.

Benauwd gevoel in de keel en hartkloppingen

Andere symptomen van een vergrote schildklier zijn onder meer:

• zwelling in de keel
• een schorre stem of stemverandering
• hoesten
• de verdikking in de hals kan er storend uitzien

Bij een versnelde schildklierwerking zullen er ook klachten ontstaan zoals vermoeidheid, gejaagdheid en hartkloppingen.

Wanneer een arts raadplegen?

Benauwdheid of beklemming in de keel kan een zeer vervelend en ongemakkelijk gevoel zijn, maar ook zeer vermoeiend. Neem contact op met je huisarts als het gevoel langer dan een paar dagen aanhoudt.

Anafylaxie is een medisch noodgeval dat onmiddellijk moet worden behandeld. Als je symptomen hebt van een ernstige allergische reactie, zoals moeite met ademhalen of slikken, schakel dan onverwijld medische hulp in.

Maak een afspraak met je  als u symptomen als deze heeft:

• pijn op de borst
• koorts
• een zere keel die langer dan 48 uur aanhoudt
• een zere keel en gezwollen lymfeklieren
• een stijve nek

Behandeling van een beklemmend gevoel

Veel van de aandoeningen die ten grondslag liggen aan een beklemmend gevoel in de keel, zijn gemakkelijk te behandelen, zoals GORZ of een keelontsteking, met zelfzorgmaatregelen en voorgeschreven medicijnen. Sommige aandoeningen, waaronder schildklieraandoeningen, kunnen worden behandeld door medische interventies en mogelijk leefstijlveranderingen.

Mensen met ernstige acute allergieën moeten een epinefrine-pen bij zich hebben en indien mogelijk contact met allergenen vermijden. Een epinefrine auto-injector is een voorgevulde injectiespuit, waarmee je jezelf of je kind kunt behandelen in het geval van een ernstige allergische reactie.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een benauwd gevoel in de keel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.