Last Updated on 29 december 2022 by M.G. Sulman
Laryngitis is een ontsteking van de strottenhoofd (larynx). Het staat ook bekend als ‘strottenhoofdontsteking’. Dit orgaan ligt aan de voorkant van de hals, onder de keelholte. Het kan worden veroorzaakt door een infectie, zoals verkoudheid, griep of bronchitis. Of het probleem kan iets simpels zijn als langdurige overbelasting van de stem. Laryngitis is meestal geen ernstig probleem. Met de juiste behandeling zou acute (kortstondige) laryngitis binnen niet meer dan 3 weken moeten verdwijnen. Maar soms duurt laryngitis langer en wordt het chronisch.
Wat is laryngitis?
Laryngitis treedt op wanneer het strottenhoofd (larynx) ontstoken raakt en de stembanden opgezwollen raken en niet goed kunnen trillen. Het staat ook bekend als ‘strottenhoofdontsteking’. Hierdoor klink je hees of verliest je je stem. Normaal gesproken herstel je van laryngitis zonder medische behandeling. Bij aanhoudende klachten kan de huisarts medicijnen voorschrijven.
Symptomen van laryngitis
Verschijnselen
De symptomen van laryngitis zijn:
- lage, hese stem
- moeite met spreken
- pijnlijke, droge of kriebelende keel
- lichte koorts
- een blaffende/droge hoest
Bijkomende klachten
Laryngitis maakt vaak deel uit van een andere ziekte zoals verkoudheid, dus er kunnen ook andere symptomen optreden zoals:
- hoofdpijn
- loopneus
- gezwollen klieren
- pijn bij het slikken
Heesheid en stemverlies kunnen in het begin verergeren en tot een week aanhouden nadat andere symptomen zijn verdwenen.
Oorzaken van strottenhoofdontsteking
Een aantal aandoeningen kan strottenhoofdontsteking veroorzaken. Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute en chronische laryngitis.
Acute laryngitis
De meest voorkomende oorzaak van laryngitis is een virale infectie, bijvoorbeeld een verkoudheid of griep. Overmatig gebruik van de stem kan ook leiden tot ontsteking van het strottenhoofd. Voorbeelden van overmatig gebruik zijn luid zingen of overmatig schreeuwen.
In zeer zeldzame gevallen kan acute laryngitis worden veroorzaakt door difterie, een bacteriële infectie. In Nederland krijgt als het goed is niemand meer difterie, doordat de meeste kinderen prikken tegen difterie krijgen.
Chronische laryngitis
Chronische laryngitis wordt meestal veroorzaakt door het volgende:
- zure reflux, een aandoening waarbij maagzuur en inhoud terug in de keel worden gebracht
- bacteriële -, schimmel- of parasitaire infectie
- chronische sinusitis (bijholteontsteking)
- overmatig hoesten
- blootstelling aan ingeademde irriterende stoffen, zoals allergenen of giftige dampen
- hoge alcoholinname
- overmatig gebruik van je stem
- roken, inclusief meeroken
- gebruik van inhalatiesteroïden, zoals astma-inhalatoren
Huisarts raadplegen
Sommige symptomen kunnen ernstig zijn of wijzen op onderliggende problemen. Deze symptomen zijn onder meer:
Raadpleeg je huisarts als symptomen na een week niet verdwijnen of als ze verergeren.
Onderzoek en diagnose
Laryngitis wordt gediagnosticeerd door de typische symptomen zoals stemverlies of stemverandering die doorgaans tussen zeven en tien dagen aanhouden. de arts kan de volgende onderzoeken uitvoeren:
- Onderzoek van de keel waarbij een keelkweek wordt gemaakt om de boosdoener te identificeren.
- Laryngoscopie kan worden uitgevoerd. Hierbij wordt de larynx of het strottenhoofd (met o.a. de stembanden) in beeld gebracht.
- Als je een verdachte knobbel of knobbeltje in je keel of strottenhoofd hebt, kan de arts aanraden een weefselmonster te nemen voor onderzoek (biopsie).
- De arts kan ook een huidallergietest of een röntgenfoto doen om andere problemen uit te sluiten.
Behandeling van laryngitis
Behandeling van laryngitis kan bestaan uit:
- Medicatie om een mogelijk infectie te bestrijden en op te ruimen. Omdat de oorzaak vaak viraal is, heb je geen antibiotica nodig, omdat antibiotica geen virussen doden.
- Bij klachten als hoofdpijn, koorts en keelpijn kunt u paracetamol, ibuprofen of aspirine gebruiken.
- Stemtherapie met een logopedist om de zorg voor en het gebruik van je stem te verbeteren.
Zelfzorg
Neem de volgende maatregelen in acht:
- Veel water drinken en alcohol vermijden.
- Niet roken of meeroken.
- Gorgelen met lauw, zout water of zuigen op een zuigtablet.
- Je stem laten rusten door zo min mogelijk te praten en schreeuwen te vermijden.
- Vermijd fluisteren, omdat dit je stem meer belast dan normale spraak.
- Inhaleer stoom om een verstopte neus te helpen.
- Vermijd nasale decongestiva (deze maken je keel droger).
Prognose
Naar schatting ontwikkel zo’n 21 procent van de bevolking tijdens zijn leven chronische laryngitis. Acute laryngitis komt veel vaker voor en is verantwoordelijk voor 15-20% van de luchtwegaandoening. Laryngitis is over het algemeen niet ernstig en verdwijnt in de meeste gevallen zonder behandeling in ongeveer 7 dagen.
Preventie
Mensen kunnen een aantal maatregelen nemen om uitdroging en irritatie van de stembanden te beperken. De volgende maatregelen kunnen het risico op laryngitis verminderen:
- Vermijd het schrapen van de keel.
- Neem maatregelen om infecties van de bovenste luchtwegen te voorkomen, zoals goede hygiëne en het vermijden van contact met mensen met besmettelijke infecties (verkoudheid, griep, etc.).
- Stop met roken en vermijd passief roken.
- Beperk of elimineer de inname van alcohol en cafeïne, omdat deze het risico op uitdroging kunnen vergroten.
Video over laryngitis
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over laryngitis, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
Geachte Redactie
Al geruime tijd heb ik last van mijn keel.
Onderzoek KNO-arts leverde niets op alsmede slokdarm onderzoek.
Mijn stem blijft kraken en weet het niet meer.
Van alles geprobeerd, zuigtabletten, honing met gember, stoombaden maar niets helpt.
Contact met de KNO-arts helaas geen vervolg.
Ik zing in een band maar sta al 8 maanden stil helaas. Het gaat niet over en ben radeloos geworden.
Mijn leeftijd 61 jaar en zingen was mijn lust en leven.
Hallo Jaap,
Wat naar voor je! Misschien is het een idee dat je huisarts of KNO-arts je verwijst naar de polikliniek KNO in Bernhoven vanwege klachten met je stem. Dan kun je daar een onderzoek van de stembanden krijgen. Op hun website tref je een folder aan over stembandonderzoek, stroboscopie en kymografie. Voor meer informatie kun je ze desgewenst bellen op telefoonnummer 0413 – 40 19 47.
Er is bij mij een CRP gemeten van 102, een Gamma GT van 203 en een ALAT van 173. Ik schommel al 2 weken tussen een verhoging (37,3/37,5) en normale temperatuur. Vooral in de middag en soms in de avond heb ik verhoging. Ik heb 1 keer 38,1 gemeten. Door de huisarts antibiotica voorgeschreven en verwezen naar de internist (waar er een 2 maanden wachtlijst is).
Ik zelf ben een jongeman van 30-35 jaar. Wat kan het zijn? Ik ben bang dat het een vorm van kanker is, hoe reëel is dat?