Een nierinfarct is een zeldzame nierziekte. De term ‘infarct’ duidt op het afsterven van weefsel, wat optreedt als gevolg van zuurstofgebrek door een ontoereikende bloedvoorziening. Een nierinfarct treedt meestal op wanneer een bloedstolsel een bloedvat in de nier blokkeert. Als gevolg hiervan wordt de nier niet meer van voldoende bloed voorzien, waardoor nierweefsel afsterft. Een typisch symptoom is acute, niet-koliekachtige flankpijn. Dat is pijn in de zij. Bij tijdige behandeling treden er zelden ernstige gevolgen of complicaties op.
Gedeeltelijk infarct van de linkernier bij computertomografie / Bron: Wikimedia Commons
Een nierinfarct verwijst naar een gebrek aan bloedtoevoer naar het nierweefsel, meestal als gevolg van een verstopt bloedvat. Dit kan leiden tot gedeeltelijke of volledige vernietiging van het orgaan. Meestal is de nierslagader aangetast. De nierslagader of arteria renalis is de slagader die van de aorta naar de nier gaat. Pathologische veranderingen in de nieraders veroorzaken minder vaak een infarct.
Nierinfarct rechts / Bron: Wikimedia Commons
Symptomen van een nierinfarct
De symptomen van een nierinfarct variëren sterk. Deze zijn afhankelijk van de grootte van het getroffen nierweefsel. Het varieert van volledige afwezigheid van symptomen tot ernstige beperkingen.
de belangrijkste symptomen van een acuut infarct zijn milde tot ernstige pijn in de flank, die soms foutief wordt aangezien als nierkoliek. (Een nierkoliek is een acute, pijnlijke toestand die wordt veroorzaakt door een steen die de urineleider blokkeert.) Bij uitgesproken infarcten kunnen ook acute en hevige buikpijn optreden. Ook kun je last krijgen van koorts.
In meer ernstige gevallen kan je ook last krijgen van misselijkheid en braken, evenals (zichtbare) bloed in de urine. Het is ook mogelijk dat de nierfunctie verslechtert bij verminderde uitscheiding via de urine:
weinig plassen ofwel oligurie; of
afwezige urineproductie ofwel anurie.
In zeldzame gevallen kan de ziekte leiden tot nierfalen.
Een nierinfarct kan leiden tot pijn in de flank / Bron: Wikimedia Commons
Oorzaak van een nierinfarct
Er kan onderscheid worden gemaakt tussen een ischemisch nierinfarct en een hemorragisch nierinfarct.
Ischemisch nierinfarct
De term ‘ischemie’ duidt op een verminderde bloedvoorziening naar organen of weefsels met als gevolg een tekort aan zuurstof en voedingsstoffen. De belangrijkste oorzaak van een ischemisch nierinfarct is de afsluiting van één of meer (meestal kleinere) nierslagaders, wat wordt veroorzaakt door een bloedstolsel. Het bloedstolsel (embolie) is vaak afkomstig uit het hart en wordt verder naar de niervaten getransporteerd (nierembolie). Ook buikletsel of arteriosclerose (een voortschrijdende ziekte waarbij je slagaderwanden verharden) kan de oorzaak zijn van een embolie of een lokale verstopping (trombose) in een nierslagader.
Hemorragisch nierinfarct
Een zogeheten ‘hemorragisch infarct’ is een infarct waarbij bloed zich ophoopt in het necrotiserende weefsel door bijvoorbeeld een afgesloten afvoer. Een hemorragisch nierinfarct, waarbij sprake is van een afsluiting van een nierader, is meestal het gevolg van een circulatoire shock (sterk verminderde doorbloeding van het lichaam) en rechterhartfalen (het bloed keert terug naar de organen, weefsels en spieren). Doordat het bloed niet meer goed uit de nieren kan, ontstaat er bloedstuwing en kan vers, zuurstofrijk bloed niet meer stromen.
Risicofactoren
Veel van de getroffen mannen en vrouwen hadden al vóór een nierinfarct last van hart- en vaatziekten, zoals vasculitis en arteriosclerose. Ook kunnen diabetes mellitus (diabetische nefropathie) en hoge bloeddruk een negatief effect hebben op je nieren.
Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De arts zal informeren naar je klachten en lichamelijk onderzoek doen. Ook zal hij je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Het tikken of kloppen op de nieren als onderdeel van het lichamelijk onderzoek, zal meestal als pijnlijk worden ervaren.
Bloedonderzoek
Ook zal er bloedonderzoek plaatsvinden. Er wordt bloed afgenomen om de nierfunctie te controleren en om nierschade op te sporen.
Bloedonderzoek / Bron: Alexander Raths/Shutterstock.com
Beeldvormend onderzoek
Een echografie van de nieren geeft snel een goed zicht van de niervaten. Zodoende kunnen er afwijkingen zichtbaar worden gemaakt. Om de diagnose te bevestigen, kan angiografie worden uitgevoerd. Een angiografie is een röntgenonderzoek waarbij de bloedvaten zichtbaar worden gemaakt. Indien nodig kan verder beeldvormend onderzoek worden uitgevoerd, zoals ene MRI-scan of een nierscintigrafie. Een nierscintigrafie is een onderzoek waarbij de nieren zichtbaar worden gemaakt middels een zeer kleine hoeveelheid radioactieve stof. De werking van de getroffen nier kan beoordeeld worden. Aan de hand hiervan kan bepaald worden of de nier beschadigd is.
Toestel voor scintigrafie / Bron: Wikimedia Commons
Behandeling van een nierinfarct
Een nierinfarct wordt meestal conservatief (zonder operatie) behandeld. Pijnstilling, bloeddrukregulatie en volledige systemische heparinisatie (d.w.z. het kunstmatig vertragen van de bloedstolling met heparine) zijn de eerste therapeutische maatregelen die genomen zullen worden. Afhankelijk van de omvang van het infarct moet trombolytische therapie worden overwogen. Trombolyse is een behandeling waarbij een stolsel in een bloedvat, ontstaan door trombose of embolie, met krachtige middelen wordt opgelost. Soms is een spoedoperatie nodig.
Prognose en verloop
De duur en omvang van het nierinfarct bepalen grotendeels het verloop van de ziekte. Als een groot deel van de niet is getroffen door het infarct, kan acuut nierfalen ontstaan. Bij acuut nierfalen of acute nierinsufficiëntie zijn de nieren plotseling niet meer in staat afvalstoffen te verwijderen uit het lichaam. Er is dus sprake van een plotse achteruitgang van de werking van de nieren. Afvalstoffen blijven daardoor in het bloed. Dit heeft een negatief effect op de elektrolytenbalans en zuur-base evenwicht van het lichaam. Levensbedreigende uremie (bloedvergiftiging door onvoldoende werking van de nieren) kan ontstaan wanneer urine zich ophoopt in de urinewegen. Daarnaast kunnen bij nierfalen andere symptomen optreden, zoals:
(*) Bij een ophoping van ureum in je bloed raken de hersenen vergiftigd. Deze kunnen dan niet meer goed werken. Je wordt dan sloom, lusteloos en slaperig.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een nierinfarct, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
Heb begin dit jaar een nierinfarct (rechts) gehad. Veel pijn gehad en niet lekker geweest. Te lang mee doorgelopen helaas. Nier rechts functioneert niet meer.
Hoe gaat het nu met je? Heb je er veel last van dat je nu verder moet met één nier?
Je zegt dat je er te lang mee hebt gelopen, wat waren precies jouw klachten?
Ik heb zelf wat zeurende pijn in mijn flank, waarbij ook mijn bloeddruk oploopt.
Vorig jaar heb ik een hartinfarct gehad, ben dus bekend met aderverkalking.
Ik leef met een mononier, dus kan deze niet missen.
Heb begin dit jaar een nierinfarct (rechts) gehad. Veel pijn gehad en niet lekker geweest. Te lang mee doorgelopen helaas. Nier rechts functioneert niet meer.
Constantijn,
Hoe gaat het nu met je? Heb je er veel last van dat je nu verder moet met één nier?
Je zegt dat je er te lang mee hebt gelopen, wat waren precies jouw klachten?
Ik heb zelf wat zeurende pijn in mijn flank, waarbij ook mijn bloeddruk oploopt.
Vorig jaar heb ik een hartinfarct gehad, ben dus bekend met aderverkalking.
Ik leef met een mononier, dus kan deze niet missen.