Last Updated on 10 juni 2023 by M.G. Sulman
Een loslatende nagel staat ook bekend als nagelloslating. De medische term hiervoor is onychomadesis of onychomadese. Het is een toestand waarbij de nagel loskomt van het nagelbed, waardoor de nagel breek of eraf valt. Het kan mannen en vrouwen van elke leeftijd treffen en het kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals trauma, schimmelinfecties, auto-immuunziekten en sommige medicijnen. Een loslatende nagel gaat vaak gepaard met pijn, gevoeligheid en roodheid in het getroffen gebied. Het is raadzaam om je huisarts te raadplegen voor ene juiste diagnose en behandeling.
Wat is een loslatende nagel?
Onychomadese is het loslaten van een nagel van het nagelbed. Het kan hierbij gaan om één of meerdere nagels. Zowel de teennagels als de vingernagels kunnen getroffen worden.
Bij loslating van de nagelplaat ter hoogte van de nagelrand spreekt men van onycholyse. Loslating van de nagelplaat ter hoogte van de nagelriem noemt men onychomadese.
Oorzaken van nagelloslating
Een aantal mogelijke oorzaken van loslatende nagels, zijn:
Trauma
Een loslatende nagel kan optreden als gevolg van een direct trauma aan de nagel of nagelbed. Denk bijvoorbeeld aan een vinger die tussen een dichtslaande deur komt. Of een val of harde klap op de hand. Of een hamer die op een teennagel valt. Dit kan resulteren in beschadiging van de nagelbed. Dit kan leiden tot bloedingen onder de nagel of nagelbedontsteking en uiteindelijk tot het loslaten van de nagel. Raadpleeg in dergelijke gevallen altijd je huisarts om verdere complicaties te voorkomen.
Infectie
Bacteriële of schimmelinfecties van de nagel of nagelbed kunnen nagelloslating veroorzaken.
Schimmelnagel of onychomycose is een schimmelinfectie van de nagel. Symptomen van een schimmelnagel zijn:
- Een veranderde kleur en textuur van de nagel (bijvoorbeeld gele nagel, broze nagel of dikke nagel)
- Een loskomende nagel
- Een branderig of jeukend gevoel rondom de nagel
- Pijn en ontsteking in het nagelbed
Als de schimmelinfectie ernstig is, kunnen de symptomen zich verspreiden naar de huid rondom de nagel.
Een bacteriële infectie van de nagel is een aandoening waarbij bacteriën onder de nagel doordringen en een infectie veroorzaken. Het wordt veroorzaakt door verschillende soorten bacteriën, waaronder stafylokokken en streptokokken. Het kan ook gaan om een zogeheten pseudomonasnagel, veroorzaakt door de bacterie Pseudomonas. Komt vaak voor bij mensen die hun handen en/of voeten regelmatig vochtig hebben. Het resultaat is een groene verkleuring van de nagel(s).
De behandeling van ene bacteriële nagelinfectie bestaat meestal uit antibiotica in de vorm van crèmes, tabletten of injecties. Het is zaak om de infectie goed te behandelen om verdere complicaties te voorkomen en je nagel te beschermen tegen verdere schade.
Hormonale veranderingen
Veranderingen in hormonale niveaus, zoals bij zwangerschap, kunnen van invloed zijn op de groei van je nagels en in het ergste geval zelfs leiden tot onychomadese.
Tijdens de zwangerschap neemt het niveau van oestrogeen in het vrouwenlichaam toe, wat invloed kan hebben op de groei en ontwikkeling van de nagels. Dit kan resulteren in dunnere en brozere nagels die gemakkelijker kunnen breken of afbreken, maar ook loslatende nagels.
Het is van belang om je nagels goed te verzorgen, vooral tijdens de zwangerschap, teneinde de kans op nagelloslating te verminderen.
Chemische blootstelling
Veelvuldige blootstelling aan chemische stoffen, zoals nagellakremovers, kan de nagel beschadigen en onychomadese veroorzaken.
Bloedarmoede door een tekort aan ijzer
Een ijzertekort kan bloedarmoede veroorzaken. Dit is een aandoening waarbij er niet genoeg rode bloedcellen zijn om zuurstof naar de lichaamsweefsels te transporteren. Bloedarmoede kan leiden tot het afstoten van nagels, evenals vermoeidheid, zwakte en een bleke huid.
Teneinde bloedarmoede als gevolg van een ijzertekort te behandelen, is het zaak om je inname van ijzerrijk voedsel drastisch te verhogen, zoals rood vlees, gevogelte, vis, bonen, linzen en verrijkte granen. De huisarts kan je ook aanraden om ijzersupplementen te nemen. In sommige gevallen moet ook de onderliggende oorzaak van het ijzertekort worden behandeld.
Systemische ziekten
Een systemische ziekte is een ziekte die een aantal organen en weefsels, of het hele lichaam beïnvloedt. En dus niet alleen een specifiek gebied. Enkele systemische aandoeningen die kunnen leiden tot nagelloslating, zijn:
- Schildklieraandoeningen
- Diabetes
- Fenomeen van Raynaud
- Lichen planus
- Alopecia areata (bij sommige mensen met alopecia areata raken ook de nagels aangetast)
- Systemische lupus erythematodes (SLE)
Het gaat hierbij vaak om auto-immuunaandoeningen.
Huidziekten
Sommige huidziekten gaan gepaard met nagelaantasting, zoals eczeem en psoriasis (nagelpsoriasis).
Bijwerking van medicijnen
Sommige geneesmiddelen kunnen als bijwerking nagelloslating hebben. Enkele voorbeelden zijn:
- Chemotherapie: medicijnen die worden gebruikt om kanker te behandelen.
- Anticonvulsiva: middellen tegen stuipen, toevallen (bij epilepsie).
- Retinoïden: deze worden gebruikt om acne en andere huidaandoeningen te behandelen.
- Bloedverdunners: om bloedstolsels te voorkomen.
Geen bekende oorzaak
In sommige gevallen kan de oorzaak van nagelloslating onbekend zijn. Dit wordt ook wel ‘idiopathische onychomadese’ genoemd. In deze gevallen kan de arts de oorzaak niet bepalen door middel van reguliere tests en onderzoeken, en kan het nodig zijn om verdere tests uit te voeren om de onderliggende aandoening te achterhalen.
Symptomen
De symptomen van nagelloslating kunnen zijn:
- Loszittende nagels
- Nagels breken of vallen eraf
- Pijn, gevoeligheid en roodheid in het getroffen gebied
- Geelverkleuring of verdikking van de nagels
- Stinkende afscheiding uit het getroffen gebied
De onderliggende oorzaak van loslatende nagels kan ook gepaard gaan met andere symptomen, zoals vermoeidheid, zwakte en een bleke huid in het geval van bloedarmoede, of plaques in het geval van een huidaandoening zoals psoriasis.
Huisarts raadplegen
Bij een loslatende nagel is het vaak raadzaam om een bezoekje te brengen aan je huisarts, zodat hij de onderliggende oorzaak kan vaststellen en je de juiste behandeling krijgt. Nagelloslating is soms een symptoom van een ernstiger aandoening. Een vroege diagnose en behandeling is dan cruciaal.
Onderzoek en diagnose
Diagnose van nageluitval omvat meestal een lichamelijk onderzoek van de aangetaste nagel(s) en een beoordeling van je medische geschiedenis. De arts kan ook een bloedtest laten uitvoeren om te controleren op bloedarmoede of een schimmelcultuur om te testen op een schimmelinfectie.
Een enkele keer kan een biopsie van de aangetaste nagel nodig zijn om de diagnose te bevestigen. Tijdens een biopsie wordt een klein stukje van de nagel verwijderd en onder een microscoop onderzocht. Dit kan helpen bepalen of de loslating wordt veroorzaakt door een huidaandoening, zoals psoriasis, of een ernstiger onderliggende aandoening, zoals een subunguaal melanoom
Het is alleszins verstandig om je huisarts te raadplegen als je ziet dat een of meerdere nagels losraken, omdat een vroege diagnose en behandeling kunnen voorkomen dat de aandoening ernstiger wordt of zich verspreidt naar andere delen van het lichaam.
Behandeling van loslatende nagel
De behandeling van nageluitval hangt af van de onderliggende oorzaak. Enkele veel voorkomende behandelingen zijn:
Antischimmelmedicatie
Indien de nagelloslating nagel wordt veroorzaakt door een schimmelinfectie, kan de huisarts een antischimmelmedicijn voorschrijven, zoals terbinafine of itraconazol, om de infectie te verwijderen.
Antibacteriële medicijnen
Antibacteriële medicijnen worden antibiotica genoemd en hebben een groeiremmende of dodende werking op bacteriën. Als er sprake is van een bacteriële infectie, kan de arts antibiotica voorschrijven om de infectie te bestrijden.
Bescherming van de nagels
Als de nagel loslaat door een trauma, zoals herhaaldelijk slaan op de nagels of het dragen van nauwsluitende schoenen, is het belangrijk om de bron van het trauma te vermijden en de aangetaste nagels te beschermen. Soms kan een spalk nodig zijn om de nagels te beschermen terwijl ze genezen.
Bloedarmoede behandelen
Als de losse nagel wordt veroorzaakt door bloedarmoede, kan de arts ijzersupplementen voorschrijven of veranderingen in je dieet aanbevelen teneinde je ijzerinname te verhogen.
Schildklieraandoening behandelen
Bij een schildklieraandoening kan de huisarts of behandelend arts medicijnen voorschrijven die de schildklierhormoonspiegels reguleren.
Psoriasis, eczeem en andere huidaandoeningen
Als de nageluitval wordt veroorzaakt door een huidaandoening, zoals psoriasis of eczeem, zal de arts lokale of orale medicatie voorschrijven, zoals corticosteroïden of retinoïden, om de aandoening te behandelen.
Losse nagel zelf verwijderen?
Zelf een losse nagel verwijderen wordt ten zeerste afgeraden. Dit kan het risico op verdere schade aan de nagel en het onderliggende nagelbed vergroten en kan bovendien het risico op een infectie vergroten. Als je een losse nagel hebt, is het verstandig om medische hulp in te schakelen, zodat een arts de omvang van de schade kan beoordelen en een passende behandeling kan aanbevelen.
Zelfzorg en voeding
Zelfzorg en voeding kunnen soms een rol spelen bij het optreden van ene loslatende nagel. Enkele maatregelen die je kunt treffen om de gezondheid van je nagels te ondersteunen, zijn:
Gezonde voeding
Gezonde voeding en een gebalanceerd dieet is een voedingspatroon dat je voorziet van alle essentiële macro- en micronutriënten. Een dieet dat rijk is aan ijzer, biotine (vitamine B8) en andere voedingsstoffen, bevordert een gezonde nagelgroei. Goede bronnen van deze voedingsstoffen zijn rood vlees, gevogelte, vis, groene bladgroenten en eieren.
Je nagels gehydrateerd houden
Het gebruik van een vochtinbrengende crème, zoals vaseline, op je nagels kan helpen om ze gehydrateerd te houden, waardoor je kunt voorkomen dat ze broos worden en breken.
Vermijd agressieve chemicaliën
Agressieve chemicaliën, zoals wasmiddelen, oplosmiddelen en nagellakremovers, kunnen je nagels uitdrogen en ervoor zorgen dat ze sneller breken.
Bescherm je nagels
Het dragen van handschoenen tijdens het schoonmaken of andere taken waarbij je nagels worden blootgesteld aan agressieve chemicaliën, beschermen je nagels en houden ze gezond.
Vermijd te strakke schoenen
Het dragen van te strakke schoenen kan je nagels beschadigen en het risico op loszittende nagels vergroten.
Prognose
De prognose van een loslatende nagel hangt uiteraard af van de onderliggende oorzaak. Als de nagelloslating wordt veroorzaakt door een behandelbare aandoening, zoals een schimmelinfectie of bloedarmoede, is de prognose over het algemeen gunstig met de juiste behandeling. Wel is het moeilijk om schimmelnagels goed te behandelen. Het aanbrengen van een zalf of vloeistof op de nagel heeft lang niet altijd het gewenste resultaat. de arts kan dan pillen voorschrijven.
Als de loslatende nagel wordt veroorzaakt door een chronische aandoening, zoals psoriasis of diabetes, dan kun je er last van blijven houden, zelfs met behandeling. Nagelpsoriasis is stukken lastiger te behandelen dan psoriasisplekken op de huid.
Preventie
Bepaalde maatregelen kunnen het risico op het ontwikkelen van nagelloslating verminderen:
Zorg voor een goede algehele gezondheid
Een gebalanceerd dieet volgen, regelmatig bewegen en chronische aandoeningen onder controle houden, bevordert een gezonde nagelgroei.
Neem goede nagelhygiëne in acht
Door je nagels schoon en droog te houden, agressieve chemicaliën te vermijden en je nagels te beschermen tegen traumata, kun je nagelloslating mogelijk voorkomen.
Vermijd nagelbijten
Nagelbijten kan trauma aan je nagels veroorzaken en het risico op nagelloslating vergroten.
Draag beschermende handschoenen
Draag beschermende handschoenen bij het uitvoeren van taken waarbij je nagels worden blootgesteld aan agressieve chemicaliën. Ook waspoeder en afwasmiddel bevatten bijtende chemicaliën waar je nagels van kunnen uitdrogen en broos kunnen worden.
Beheers je stress
Chronische stress verzwakt je immuunsysteem verzwakken en dit vergroot het risico op nageluitval door infecties of andere aandoeningen. Tracht stress te verminderen, bijvoorbeeld door middel van lichaamsbeweging, mindfulness of ontspanningstechnieken.
Schakel zo nodig medische hulp in
Het is van kardinaal belang om onmiddellijk medische hulp in te roepen als je veranderingen in je nagels opmerkt, zoals nagelloslating, verkleuring of verdikking, aangezien dit kan wijzen op een onderliggende medische aandoening waarbij behandeling vereist is.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over ene loslatende nagel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.