Warmte-intolerantie: oorzaken dat je het sneller warm hebt

Last Updated on 24 februari 2024 by M.G. Sulman

De meeste mensen houden niet van extreme warmte of hitte. Maar het kan ook zijn dat je je altijd ongemakkelijk voelt bij warm weer indien je warmte-intolerantie hebt. Warmte-intolerantie wordt ook wel overgevoeligheid voor warmte genoemd, hitte-intolerantie of thermosensitiviteit. Als je warmte-intolerantie hebt, komt dat vaak doordat je lichaam de lichaamstemperatuur niet goed regelt. Je lichaam reguleert zijn temperatuur door een delicaat evenwicht te bewaren tussen warm en koud. De hypothalamus is een deel van de hersenen dat de lichaamstemperatuur regelt. Als je het te warm krijgt, stuurt je hypothalamus een signaal via je zenuwen naar je huid, om de zweetproductie te verhogen. Wanneer zweet van je huid verdampt, koelt het je lichaam af. Overgevoeligheid voor warmte is vaak te wijten aan een endocriene stoornis, een neurologisch probleem, bepaalde medicijnen of een andere medische aandoening.

Wat is warmte-intolerantie?

Definitie

Warmte-intolerantie is een symptoom dat wordt gekenmerkt door een oververhit gevoel in warme omgevingen of wanneer de omgevingstemperatuur stijgt. Meestal voel je je onaangenaam warm en zweet je overmatig.

Verschil met een zonnesteek

Vergeleken met ernstige hitteziekten zoals een zonnesteek, is warmte-intolerantie meestal een symptoom van endocriene stoornissen, medicijnen of andere medische aandoeningen, in plaats van het resultaat van te veel lichaamsbeweging of heet, vochtig weer. Een zonnesteek kan ontstaan wanneer je lichaam blootgesteld wordt aan teveel directe warmte en zonnestraling.

Synoniemen

Warmte-intolerantie staat ook bekend als overgevoeligheid voor warmte, hitte-intolerantie en thermosensitiviteit.

Symptomen van intolerantie voor warmte

Een veelvoorkomend teken van warmte-intolerantie is een toename van zweten of transpireren. Bij sommige mensen kan warmte-intolerantie echter meer zijn dan alleen fors zweten. Hoewel het tussen mensen kan verschillen, zijn enkele van de meest voorkomende tekenen van warmte-intolerantie:

• overmatig zweten: hierbij produceren de zweetkliertjes in je huid meer zweet dan nodig is om je lichaam te beschermen tegen oververhitting
• duizeligheid
• overmatige vermoeidheid
• snel ademhalen (te snel of diep ademen bij weinig lichamelijke inspanning betekent dat het zuurstofgehalte in het bloed hoger wordt en het koolzuurgehalte te laag wordt)
• verhoogde hartslag
• misselijkheid
• stemmingswisselingen
• hoofdpijn
• verminderde concentratie

Als je last heeft van warmte-intolerantie, kun je je oververhit voelen, terwijl andere mensen in je direct omgeving nergens of nauwelijks ergens last van hebben. Natuurlijk zijn veel van deze symptomen ook van toepassing op andere aandoeningen. Dus neem contact op met je huisarts als u niet zeker weet of warmte-intolerantie de oorzaak is.

Oorzaken dat je het sneller warm hebt

Een aantal factoren kunnen ervoor zorgen dat je het onaangenaam warm krijgt, zelfs als de omgevingstemperatuur normaal of koud is. Wat zijn de belangrijkste oorzaken van warmte-intolerantie?

Stress en angst

Stress is een niet specifieke respons van je lichaam op een veranderende situatie waarbij een natuurlijk overlevingsmechanisme in werking treedt. Je hartslag gaat omhoog, je spieren spannen zich op en je ademhaling versnelt. De adrenaline in je bloed stijgt en je staat klaar om te reageren. Het brengt je lichaam in een staat van paraatheid, waardoor je alerter en meer geconcentreerd bent dan normaal.¹Heel. Stress. https://www.heel.be/nl/gezondheidshoek/stress.html#69198 (ingezien op 7-8-2022)

Stress veroorzaakt een stijging van de lichaamstemperatuur, want wanneer je lichaam een ​​stressvolle of bedreigende situatie waarneemt, activeert het je sympathische zenuwstelsel, dat je lichaam voorbereidt om met de situatie om te gaan. Een vecht-of-vluchtreactie.

Naast het gevoel dat je het warm hebt, merk je misschien dat je hart versnelt en dat je een beetje begint te zweten, op momenten van angst/paniek. In de meeste gevallen verdwijnen deze symptomen vanzelf, naarmate de situatie die de stress veroorzaakt, verdwijnt.

Chronische stress, dus stress over een langere periode, leidt echter tot een meer langdurige stijging van de lichaamstemperatuur. Dit wordt ‘psychogene koorts’ genoemd. Dit komt het meest voor bij jonge vrouwen en mensen met aandoeningen die vaak verergeren door stress, zoals chronisch vermoeidheidssyndroom en fibromyalgie.

Schildklierstoornis

De schildklier is een van de centrale spelers in het hormonale (= endocriene) stelsel van het lichaam. Het endocriene systeem is, samen met het zenuwstelsel, verantwoordelijk voor het synchroniseren en reguleren van de lichaamsfuncties en reacties op de omgeving. Het hormoonstelsel (endocriene systeem) bestaat uit klieren en organen die hormonen maken. De schildklier is verantwoordelijk voor het reguleren van de stofwisseling van het lichaam en is actief verantwoordelijk voor het regelen van een hele reeks processen die direct en indirect verband houden met de manier waarop het lichaam energie produceert en verbruikt.

De vlindervormige klier produceert schildklierhormoon (bekend als T3 of T4), dat verantwoordelijk is voor een brede waaier aan lichaamsfuncties. Hyperthyreoïdie verwijst naar een groep aandoeningen waarbij de schildklier te veel schildklierhormonen produceert. Bij hyperthyreoïdie is sprake van een hyperactieve schildklier, die teveel schildklierhormoon produceert. Deze hormonen versnellen het metabolisme van het lichaam en dus veroorzaakt een overvloed aan deze hormonen een reeks symptomen, waaronder warmte-intolerantie. Een van de symptomen van hyperthyreoïdie is een gevoel van extreme warmte en zweten. Andere symptomen van hyperthyreoïdie zijn gewichtsverlies, rusteloosheid, slecht slapen, hartkloppingen en overmatige eetlust. De meest voorkomende oorzaak van hyperthyreoïdie is de ziekte van Graves. De ziekte van Graves is een zogenoemde auto-immuunziekte, waarbij hyperthyreoïdie optreedt. Een auto-immuunziekte wil zeggen dat het lichaam antistoffen (afweerstoffen) maakt tegen lichaamseigen cellen. In dit geval de tegen de TSH-receptor op de schildkliercellen.

Diabetes

Zowel diabetes type 1 als diabetes type 2 zorgen ervoor dat je niet goed kan omgaan met warmte en hoge temperaturen. Vooral bij patiënten met diabetische complicaties zoals microangiopathie (beschadiging van de kleine bloedvaten) en neuropathie (zenuwschade), kan een duidelijke gevoeligheid voor warm weer worden waargenomen. Deze complicaties kunnen namelijk schade aan de zweetklieren veroorzaken. Hierdoor is het moeilijker om af te koelen bij warm weer. Bovendien kunnen mensen met diabetes gemakkelijk uitgedroogd raken, waardoor ze nog gevoeliger worden voor warmte.

Medicijnen, supplementen en drugs

Bepaalde supplementen, medicijnen alsook drugs zijn in verband gebracht met bijwerkingen zoals overmatige warmte en zweten. Het gaat hierbij onder meer om de volgende medicijnen en supplementen:

• zinksupplementen
• hormoonpillen
• antidepressiva zoals Norpramin en Nortriptyline
• pseudo-efedrine en andere sympathicomimetica
• antihypertensiva zoals hydrochloorthiazide, een plastablet die je bloeddruk lager maakt en zorgt dat je hart het bloed beter rondpompt
• drugs zoals amfetamine en MDMA (XTC)

Zwangerschap

Het is algemeen bekend dat vrouwen tijdens de overgang opvliegers ervaren als gevolg van hormonale schommelingen. Zwangere vrouwen kunnen echter een soortgelijk type warmtegevoeligheid ervaren. Ongeveer 1 op de 3 zwangere vrouwen geeft aan zich op enig moment tijdens hun zwangerschap extreem warm te hebben gevoeld.

Hypohidrose/anhidrose

Zweten is een van de belangrijkste mechanismen van het lichaam tegen opwarming. Het helpt het lichaam warmte af te geven aan de omgeving en zichzelf af te koelen.

De medische term voor ‘weinig zweten’ is ‘hypohidrose’. Wanneer iemand helemaal niet zweet wordt gesproken van ‘anhidrose’. In geval van anhidrose zweet je niet en kan je lichaamswarmte dus onvoldoende afgevoerd worden. Je lichaam wordt dus te warm en je voelt je daardoor beroerd.

Fibromyalgie

Fibromyalgie duidt op een aandoening waarbij je last hebt van langdurige (chronische) pijn in je spieren en bindweefsel. Mensen met fibromyalgie zijn over het algemeen behoorlijk gevoelig voor extreme weersomstandigheden, zoals warmte en koude. Sommige mensen met deze aandoening voelen zich slechter in de warmere maanden en sommige in de koudere maanden.

Fibromyalgie kenmerkt zich door allerlei klachten. Onder meer het vermogen van het lichaam om zich aan te passen aan verschillende temperaturen (thermoregulatie), is aangetast. Bij warm weer hebben mensen met fibromyalgie het extreem warm en zijn ze bijzonder vatbaar voor hitteziekten, zoals hitteberoerte en hitte-uitslag (heat-rash). Dit komt omdat mensen met fibromyalgie een verminderde bloedtoevoer naar de huid hebben en daarom niet gemakkelijk transpireren. Mensen met deze aandoening raken ook sneller uitgedroogd te raken, wat ook bijdraagt ​​aan warmte-intolerantie.

Multiple sclerose

Multiple sclerose (MS) is een zeer ernstige ziekte van het centrale zenuwstelsel. In het afweersysteem is iets mis, als gevolg waarvan zenuwen beschadigen. Warmte-intolerantie is een van de vele symptomen van MS. Waarom verdragen veel mensen met MS slecht warmte? Bij MS is de prikkelgeleiding verstoord. Dit komt door de aantasting van het omhulsel van myeline rond die aangetaste zenuwcellen. Als de temperatuur in het lichaam stijgt kan dat nog eens worden versterkt.

Ouder worden

Het vermogen van het menselijk lichaam om temperatuurveranderingen te reguleren neemt af naarmate je ouder wordt. Over het algemeen hebben ouderen meer moeite om warme vast te houden. Maar het kan ook zijn dat je het snel te warm krijgt.

Te vroege overgang

Andere benamingen voor te vroege overgang zijn climacterium praecox, prematuur ovarium falen (POF) of primaire ovariële insufficiëntie (POI). Het verwijst naar een aandoening waarbij de eierstokken niet meer voldoende functioneren vóór de menopauze.

Een van de belangrijkste functies van de eierstokken is het produceren van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Zonder voldoende hoeveelheden oestrogeen ervaart het lichaam menopauzale symptomen zoals ‘opvliegers’. Vrouwen met POF kunnen overmatig gevoelig zijn voor warm weer.

Ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een neurologische aandoening waarbij er een afbraakproces plaatsvindt in specifieke delen van de hersenen. In deze gebieden bevinden zich zenuwcellen die cruciaal zijn voor het coördineren van soepele bewegingen. De degeneratie van deze zenuwcellen leidt tot de kenmerkende symptomen van de ziekte, zoals trillen, stijfheid en vertraagde bewegingen.

Je lichaamstemperatuur wordt geregeld door twee delen van je zenuwstelsel: de hypothalamus en het autonome zenuwstelsel. Bij de ziekte van Parkinson kunnen beide systemen worden aangetast. De hypothalamus, diep in je hersenen, regelt verschillende lichaamsfuncties, waaronder temperatuur. Als je het koud hebt, laat de hypothalamus je rillen en vernauwt het de bloedvaten om warmte vast te houden. Bij hitte zorgt het voor zweten om warmte kwijt te raken.

Het autonome zenuwstelsel regelt ook je lichaamstemperatuur door de bloedstroom naar je huid te beïnvloeden. Schade aan deze systemen bij Parkinson kan leiden tot symptomen zoals obstipatie, problemen met plassen, seksuele problemen en bloeddrukproblemen. Beide systemen kunnen worden aangetast door ophopingen van alfa-synucleïne in de hersenen. Dit kan het moeilijker maken om je lichaamstemperatuur te reguleren als je de ziekte van Parkinson hebt.

Andere mogelijke factoren

Enkele aanvullende factoren die ten grondslag kunnen liggen aan warmte-intolerantie:

• Hormonale veranderingen: Veranderingen in hormoonniveaus, zoals die kunnen optreden tijdens de menstruatiecyclus bij vrouwen, kunnen leiden tot temperatuurfluctuaties en het gevoel hebben dat het warmer is.
• Infecties: Sommige infecties, vooral koortsachtige aandoeningen, kunnen ervoor zorgen dat het lichaamstemperatuur stijgt, wat kan leiden tot een gevoel van warmte.
• Overmatig cafeïnegebruik: Overmatige consumptie van cafeïnehoudende dranken kan je hartslag verhogen en de bloedvaten verwijden. Dit kan leiden tot een gevoel van warmte.
• Overgewicht: Overgewicht kan de isolatie van het lichaam verbeteren en de warmteopbouw bevorderen, waardoor mensen met overgewicht het sneller warm hebben.
• Alcoholgebruik: Alcohol verwijdt de bloedvaten en laat je lichaam denken dat het warmer is dan het eigenlijk is.

Wie loopt het meeste risico op warmte-intolerantie?

Er zijn een paar verschillende oorzaken waarom je gevoeliger kan zijn voor warmte. Een gevoeligheid voor warmte is vaak te wijten aan een endocriene stoornis, een neurologisch probleem, medicatie of een andere onderliggende aandoening. Er zijn ook een paar andere risicofactoren die je vatbaarder kunnen maken voor hitte-intolerantie, zoals:

• een jonger kind of een ouder persoon zijn
• een meer zittende levensstijl hebben
• ruggenmergletsel hebben doorgemaakt waardoor je gevoeliger bent voor warmte
• bepaalde medische aandoeningen, zoals multiple sclerose en diabetes, kunnen ook leiden tot ontregeling van je interne temperatuurregeling, waardoor je een groter risico loopt op warmte-intolerantie.

Behandeling en preventie

De arts behandelt – indien mogelijk – de onderliggende oorzaak van de warmte-intolerantie.

Er zijn verder enkele maatregelen die je kan nemen om jezelf te beschermen tegen warmte-intolerantie:

• Verblijf in een koele omgeving.
• Houd overdag de warmte zoveel mogelijk buiten: doe de zonwering omlaag en sluit de ramen, buitendeuren en gordijnen.
• Later op de avond en vroeg in de ochtend is het buiten juist koeler: doe dan de ramen open.
• Drink veel water om jezelf gehydrateerd te houden. Te veel zweten kan leiden tot uitdroging.
• Draag lichtgewicht katoenen of linnen stoffen. Deze stoffen ademen en koelen je af.
• Als je sport, draag dan alleen extra beschermende kleding zoals handschoenen, armbanden en mutsen als dat nodig is.
• Draag een zogeheten ‘koelvest’. Klachten als vermoeidheid en bijvoorbeeld gevoelloze ledematen, beide bekend bij patiënten met MS, worden sterk verminderd bij het dragen van een koelvest.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over warmte-intolerantie, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.