Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Groene ontlasting is een sporadisch voorkomende aangelegenheid. Het eenmalig optreden van groene poep is meestal te wijten aan onregelmatigheden in het spijsverteringsproces. Alleen herhaalde of frequente gevallen van groene ontlasting zouden reden tot bezorgdheid en verdere opheldering moeten geven. Er zijn een hele reeks mogelijke oorzaken van groene ontlasting, waarbij organen als lever, galblaas of darmen betrokken kunnen zijn. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor groene ontlasting, variërend van onschadelijk tot gevaarlijk. Voedsel en medicatie, maar ook ziektes kunnen hiervoor verantwoordelijk zijn. In principe hoef je je geen zorgen te maken als de groene kleur maar maximaal twee dagen aanhoudt. Als je gedurende lange tijd groene ontlasting opmerkt en verdere symptomen hebt, is het verstandig je huisarts te raadplegen.
Inhoud
- 1 Oorzaken van groene ontlasting
- 2 Groene poepkleur door voeding
- 3 Medicijnen
- 4 Groene poep door een medische ingreep
- 5 Groene poep door ziekten
- 6 Groene stoelgang bij een baby
- 7 Groene ontlasting bij een kind
- 8 Huisarts raadplegen
- 9 Onderzoek en diagnose
- 10 Vorm en consistentie van de ontlasting
- 11 Prognose
- 12 Preventie
- 13 Reacties en ervaringen
Oorzaken van groene ontlasting
Verschillende soorten voedsel en medicijnen kunnen een groene stoelgang veroorzaken. Als je echter vaker groene ontlasting opmerkt in de toiletpot, dan is het raadzaam je huisarts te raadplegen, aangezien dit op een onderliggende ziekte kan duiden.
Als je veel groen voedsel hebt gegeten, kan er een groene stoelgang optreden. Dit is bijvoorbeeld het geval als je veel spinazie hebt gegeten. Daarom veroorzaken voedingsmiddelen met veel chlorofyl (bladgroen) groene ontlasting. Naast spinazie kunnen ook sperziebonen, brandnetels, kiwi, boerenkool, komkommer, groene smoothies, witte kool en broccoli een groene stoelgang veroorzaken. En vergeet niet de kunstmatig groengekleurde voedingsmiddelen.
Naast voedsel zijn bepaalde medicijnen vaak de oorzaak van groene ontlasting. Chemische middelen uit medicijnen zoals Pentasa (ontstekingsremmer) of Oxycodon (een sterke pijnstiller) zijn bijvoorbeeld de trigger voor de ongebruikelijke poepkleur. Deze worden ook aangetroffen in laxeermiddelen, pijnstillers, geneesmiddelen voor chemotherapie, ijzersupplementen en antibiotica.
Het wordt gevaarlijker wanneer darminfecties of darmparasieten groene ontlasting veroorzaken. Dit komt bijvoorbeeld door salmonella en de gastro-intestinale infectie gastro-enteritis, een acute ontsteking van de maag- en darmwand.
Groene poepkleur door voeding
Wat je eet is van directe invloed op de kleur van je uitwerpselen. Zetmeelrijke voedingsmiddelen veroorzaken bijvoorbeeld gele stoelgang. Sommige groenten kunnen de ontlasting tijdelijk groen kleuren, zeker als je ze rauw eet. De reden hiervoor is het chlorofyl of bladgroen, dat deze voedingsmiddelen hun groene kleur geeft. Zo kan je groene ontlasting opmerken na het eten van één van deze voedingsmiddelen:
Rood vlees en kunstmatige kleurstoffen kunnen ook groene ontlasting veroorzaken. Als je het voedsel korte een tijdje niet eet of als je de groenten alleen in gekookte vorm eet, zal de groene kleur snel weer verdwijnen.
Medicijnen
Groene ontlasting kan ook komen door bepaalde medicijnen of voedingssupplementen.
IJzersupplementen
IJzersupplementen kunnen niet alleen donkere tot zwarte ontlasting veroorzaken, maar ze kunnen de ontlasting ook groen maken. Zodra je stopt met het slikken van ijzerpillen, wordt de ontlastingskleur weer normaal.
Laxeermiddelen
Laxeermiddelen kunnen dunne poep of diarree veroorzaken. De ontlasting passeert de darmen veel sneller dan normaal. Dit voorkomt dat de darmen voedingsstoffen en gal goed verwerken, wat groene ontlasting tot gevolg kan hebben.
Antibiotica
Een antibioticum beschadigt de natuurlijke darmflora. Bij een gezonde darmflora zijn de nuttige en schadelijke darmbacteriën met elkaar in evenwicht en dit kan verstoort raken door het gebruik van een antibioticum. Hierdoor kan de ontlasting geel of groen worden. Daarom is darmherstel na een antibioticumkuur vaak nuttig om het verstoorde evenwicht van de bacteriën in de darm te herstellen. Probiotica en een vezelrijk dieet kunnen helpen tegen groene ontlasting: vezels reinigen de darmen en ondersteunen de darmflora en probiotica zijn producten die grote hoeveelheden melkzuurbacteriën bevatten die levend je darmen bereiken.
Groene poep door een medische ingreep
Bariatrische operatie (gastric bypass)
Je kunt ook groene ontlasting krijgen als je een bariatrische operatie hebt ondergaan en je hebt een ‘dumpingsyndroom’ ontwikkeld. Onder bariatrische chirurgie worden alle operaties verstaan die tot doel hebben om het gewicht te verminderen. Het dumpingsyndroom ontstaat doordat de maag de voeding te snel afgeeft aan de dunne darm zodat deze dat niet kan verwerken worden en verwijst naar de klachten die ontstaan na een te snelle maagontlediging.
Grofweg één op de tien mensen die bariatrische chirurgie ondergaan, ontwikkelt het dumpingsyndroom, wat kan leiden tot groene ontlasting. het kan bijvoorbeeld ontstaan na een gastric bypass operatie . Hierbij wordt de maag verkleind en het spijsverteringskanaal gedeeltelijk omgeleid (bypass).
Maagverwijdering
Dumping-syndroom kan ook optreden na een gastrectomie (maagverwijdering). Gastrectomie verwijst naar het geheel of gedeeltelijke chirurgisch verwijderen van de maag. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij maagkanker en perforatie van de maagwand. Na een totale maagresectie komt eten en drinken sneller en in grotere hoeveelheden dan normaal in de dunne darm terecht.
Groene poep door ziekten
Diarree
Bij diarree kan de ontlasting een groenachtige kleur krijgen, omdat deze te snel door de dikke darm gaat. De gal is verantwoordelijk voor deze kleur. Op zijn weg door de darm wordt je ontlasting eerst geel en vervolgens bruin door bacteriën. Als de ontlasting echter te snel door de darm gaat, kan het groene pigment biliverdine, een in de gal voorkomende kleurstof, niet worden verwerkt en is het te zien in de ontlasting. Naast diarree kan een ziekte aan de gal ook groene ontlasting veroorzaken.
Gastro-intestinale infectie
Een mogelijke oorzaak van groene diarree is een gastro-intestinale infectie veroorzaakt door bacteriën of virussen. Gastro-enteritis is een ontsteking van het maagdarmkanaal waarbij de maag, dunne darm en dikke darm betrokken zijn.
Giardiasis
Giardiasis is een andere mogelijke oorzaak van een groene poepkleur. Dit is een besmettelijke infectie in de darm. De oorzaak is de parasiet Giardia lambliais. Dit is een eencellige parasiet die aan de binnenkant van de dunne darm leeft. Deze parasiet hecht zich met een zuignapje vast aan de darmwand. Diarree en slijm in de ontlasting zijn naast een groene kleur mogelijke symptomen van een besmetting. Giardia kan via besmet drinkwater of voedsel het lichaam binnendringen. De overdracht geschiedt door eten of drinken van besmet voedsel of direct van mens of dier op mens. De infectie wordt vastgesteld door de ontlasting te onderzoeken.
Galblaasklachten
Als de galblaas door een ziekte niet goed kan werken, kan dit groene ontlasting veroorzaken. Een teken van galontsteking, galstenen of een obstructie van de galwegen kan het donker worden van de urine zijn. Raadpleeg een arts als je deze klachten opmerkt.
Groene stoelgang bij een baby
Meconium of kinderpek
De eerste ontlasting die een boreling uitwerpt wordt kinderpek of darmpek genoemd. De medische term hiervoor is meconium. De groene kleur van de ontlasting is in dit geval normaal, je hoeft je nergens zorgen over te maken. Pas als de groene ontlasting enkele dagen aanhoudt, moet je een arts raadplegen teneinde een infectie uit te sluiten.
Na één tot twee dagen zal de pasgeboren baby geen kinderpek meer poepen. Het meconium bestaat tot op zekere hoogte uit groenige gal. Aangezien de foetus echter nog niet de gelegenheid heeft gehad om vet voedsel in te nemen, maar alleen vruchtwater in de baarmoeder heeft ‘gedronken’, wordt een groot deel van de aangevoerde gal gewoon uitgescheiden en wordt de eerste zeer waterige ontlasting van de baby groen. Als de daaropvolgende stoelgang van de pasgeborene ondanks moedermelk groen blijft, moet een arts worden geraadpleegd.
Te veel voormelk
De ontlasting wordt ook groen als je kind te veel voormelk drinkt; het is meer waterig en heeft een lager vetgehalte dan achtermelk. Omdat het vetgehalte tijdens het geven van borstvoeding toeneemt, is een tip om later over te schakelen naar de andere kant van de borst. Des te leger de borst, des te vetter en calorierijker de melk.
Groene ontlasting bij een kind
In de overgrote meerderheid van de gevallen is groene ontlasting bij kinderen het resultaat van voeding. Afhankelijk van de hoeveelheid ingenomen voedsel kan de kleur van de ontlasting meer of minder opvallen. Snoepjes met veel groene kleurstof kunnen bijvoorbeeld een groene poepkleur veroorzaken. Maar de verhoogde consumptie van groene groenten zoals erwten, broccoli of groen fruit zoals groene druiven kan ook de verkleuring veroorzaken. Afhankelijk van hoeveel het kind heeft gegeten, kan er ook buikpijn optreden. Raadpleeg een arts als de groene kleur langer aanhoudt en je niet weet wat de oorzaak is van de groen ontlastingskleur.
Huisarts raadplegen
Raadpleeg je huisarts als je één van deze symptomen hebt in combinatie met de groene kleur van je ontlasting:
- buikpijn
- winderigheid
- diarree
- slijm in de ontlasting
- zwarte stoelgang
- obstipatie
Een ontlastingsmonster geeft informatie over mogelijke oorzaken van de ziekte.
Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
Een juiste diagnose begint meestal met een uitgebreid vraaggesprek over je klachten. De arts zal informeren naar je klachten, hoe lang je er al last van hebt en hoe vaak de groene ontlasting voorkomt. Daarnaast zal de arts je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Daarna volgt er een lichamelijk onderzoek.
Ontlastingsonderzoek
Bij een ontlastingsonderzoek bekijkt de arts de kleur, structuur en samenstelling van ontlasting onder een microscoop.
Beeldvormend onderzoek
Als er geen duidelijke verklaring is voor de klachten, wordt meestal een echografie gemaakt, dat wil zeggen een echografisch onderzoek van de buik. Het geeft een eerste indicatie van de toestand en grootte van de galblaas of lever.
Als dit geen duidelijke beoordeling mogelijk maakt, kan endoscopische retrograde cholangiopancreatografie (afgekort ERCP) worden gebruikt. Dit is een echoapparaat dat onder narcose van de mond naar de dunne darm wordt voortbewogen om een directer zicht op de galblaas te krijgen. Als ook dit onderzoek geen duidelijke aanwijzingen oplevert, wordt er een CT-onderzoek uitgevoerd.
Vorm en consistentie van de ontlasting
De vorm en consistentie van je ontlasting kan de arts ook helpen om een juiste diagnose te stellen.
Let op je poep
Het is de moeite waard om even een blik te werpen op je ontlasting voordat je deze wegspoelt en in het riool verdwijnt. Je poep is een zeer goede indicator om te zien of het spijsverteringssysteem naar behoren werkt. je ontlasting kan aanwijzingen geven over mogelijke ziektes of stoornissen.
Bristol-stoelgangschaal
De Bristol-stoelgangschaal onderscheid helpt je om de vorm van menselijke ontlasting te categoriseren. Er zijn volgens deze indeling zeven categorieën. Elk geeft iets aan over je dieet of lichaam:
- Type 1: Afzonderlijke, harde brokken, zoals noten (die vaak moeilijk te passeren zijn)
- Type 2: Worstvormig maar klonterig
- Type 3: Worstvormig maar met scheuren aan de oppervlakte
- Type 4: Worst- of slangachtig, glad en zacht
- Type 5: zachte klodders met duidelijke randen (gemakkelijk te passeren)
- Type 6: Luchtige stukken met rafelige randen, papperig
- Type 7: Waterig, geen vaste stukjes (geheel vloeibaar)
Door de bank genomen is type 3 of 4 de ideale ontlasting, omdat deze gemakkelijk te passeren is zonder te waterig te zijn. Type 1 of 2 betekent dat je waarschijnlijk verstopt bent, dat er sprake is van obstipatie. Type 5 duidt op een gebrek aan vezels, die zorgen voor soepele ontlasting en volume aan de ontlasting geven. Type 6 en 7 geven aan dat je diarree hebt.
Hieronder een leerzame en duidelijke video over de Bristol-stoelgangschaal:
https://youtu.be/dlWA2AbxBJk
Prognose
Groene ontlasting is in de regel een eenmalige gebeurtenis die zijn oorsprong vindt in de voeding. In dergelijke gevallen is het vaak volkomen onschuldig. Zodra de situatie weer normaal is, krijgt ook de ontlasting zijn normale kleur terug. Als de groene kleur van de ontlasting echter langer aanhoudt, is het essentieel om de oorzaak te onderzoeken. In de regel zijn dit ook onschadelijke oorzaken die gemakkelijk kunnen worden verholpen. De groene poepkleur duidt in slechts zeer zeldzame gevallen op een meer ernstige onderliggende oorzaak.
Preventie
Bij groene diarree of dunne poep zijn vaak schadelijke darmbacteriën de schuld. Maar er zijn enkele gezonde voedingsmiddelen die kunnen helpen, zoals fruit dat rijk is aan pectine en vezelrijke groenten. Geadviseerd worden onder meer:
- aardpeer
- schorseneren
- asperges
- artisjokken
- bessen
- appels
- volkorenproducten
Groene ontlasting is niet altijd een indicatie van een ziekte, het kan een volkomen normale en onschadelijke verkleuring zijn. Het is een feit dat voedseluitscheiding net zo belangrijk is als voedselinname en de twee zijn direct aan elkaar gerelateerd. Een evenwichtig stofwisseling is van groot belang voor een goed functionerend lichaam en een vitaal leven. Dit bereik je door regelmatig te sporten, gezond te eten en op tijd je rust te nemen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over groene ontlasting, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
Groene ontlasting en een gele verkleuring van het oogwit gaven een dodelijke auto-immuunziekte aan van mijn hondje. Prednison en antibiotica en bloedtransfusies werkten niet en euthanasie werd gepland. 1 uur ervoor de Chinese kruiden combi subdue liver fire gegeven van Kan Essentials en hondje binnen 1 uur genezen met toename rode bloedcellen. Gehele casus bekend bij linda Boggy, dierenarts Deventer.