Buikabces: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 16 april 2023 by M.G. Sulman

Een abces is een met pus gevulde holte. Het kan overal in het lichaam voorkomen, zowel uitwendig als inwendig. Een abces bestaat uit dood weefsel, bacteriën en witte bloedcellen. Ze worden meestal gevonden op het oppervlak van de huid. Abcessen zijn vrijwel altijd het gevolg van een bacteriële infectie. Een buikabces is een met pus gevulde holte in de buik. Deze kunnen zich vormen nabij de binnenkant van de buikwand, aan de achterkant van de buik of rond organen in de buik, waaronder de lever, alvleesklier en nieren. Buikabcessen kunnen zich zonder duidelijke reden ontwikkelen, maar ze zijn meestal gerelateerd aan een andere gebeurtenis, zoals een intra-abdominale operatie, een chronische darmontsteking of een verwonding aan de buik.

Bij een buikabces moet vaak het pus worden verwijderd via een operatie / Bron: Rido/Shutterstock.com

Wat is een buikabces?

Een abces is een met pus (etter) gevulde holte die overal in het lichaam kan voorkomen. De pus bestaat uit een mengsel van dood weefsel, witte bloedcellen en bacteriën.

Een buikabces is een verzameling van pus dat zich ophoopt in weefsels in de buikholte. Het kan elk buikorgaan treffen, of het kan zich nestelen in de plooien van de darm.

Buikabcessen worden vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie. Een intra-abdominaal abces moet vaak worden gedraineerd om te genezen. Vaak krijg je ook antibiotica voorgeschreven.

Synoniemen

Een buikabces staat ook bekend als intra-abdominaal abces.

Oorzaak van een buikabces

Mogelijke oorzaken

Buikabcessen treden soms op vanwege een andere aandoening, zoals blindedarmontsteking of diverticulitis. Vaak ontstaat een buikabces door buikvliesontsteking (peritonitis). Veel gevallen gebeuren echter na een buikoperatie. Andere oorzaken zijn kanker en buiktrauma met een stomp voorwerp. Ook kan een chronische darmontsteking tot abcesvorming leiden.

Bacteriën

Abcessen zijn vrijwel altijd het gevolg van een bacteriële infectie. De meest voorkomende bacteriën die ze veroorzaken, zijn te vinden in de maag en darmen. Eén daarvan is Escherichia coli of kortweg E. coli. Dit is een bacterie die van nature voorkomt in de darmen van dieren en mensen. Indien onbehandeld, zullen de bacteriën zich vermenigvuldigen en ontstekingen veroorzaken en gezond weefsel doden.

Wie loopt er risico?

Iedereen kan in principe een buikabces ontwikkelen. Bepaalde factoren vergroten echter de kans daarop. Buikchirurgie of letsel aan de buik en aandoeningen, zoals diabetes of inflammatoire darmaandoeningen (zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa), kunnen het risico op een intra-abdominaal abces vergroten.

Symptomen van een buikabces

Mogelijke symptomen van een buikabces zijn onder meer:

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De arts zal vragen stellen over de klachten die je ervaart: welke klachten heb je, sinds wanneer, in welke mate, etc. Daarbij zal de arts je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Daarna volgt lichamelijk onderzoek met daarbij speciale aandacht voor het huikgebied.

Vervolgonderzoek

Vervolgonderzoek kan bestaan uit:

Bloedonderzoek

Er kan bloed worden afgenomen om te zoeken naar tekenen van infectie of een intra-abdominaal abces. Bijzonder nuttig zijn tests die kijken naar het aantal witte bloedcellen en andere indicatoren van ontsteking (ontstekingswaarden). De twee belangrijkste bloedonderzoeken om vast te stellen of er ontstekingen zijn en hoe hevig de ontstekingen zijn, zijn:

Beeldvormend onderzoek

De beste beeldvormingstest om te controleren op een abces is meestal een computertomografie of CT-scan om in de buik te kijken. Een CT-scan van de buik maakt een overzicht van de organen, weefsels en vaten in de buik. Andere technieken, zoals echografie of magnetische resonantie beeldvorming of MRI, kunnen ook worden gebruikt.

CT-scan
CT-scan / Bron: Pixabay

Behandeling van een buikabces

Antibiotica kunnen helpen bij de behandeling van een infectie die heeft geleid tot het abces.

Een intra-abdominaal abces moet vaak worden ontlast via een buisje (drain) dat via de huid wordt ingebracht. Een andere manier om het abces te draineren is met een operatie. Het abces wordt dan verwijderd, waarna de buikholte grondig wordt gespoeld en drooggedept. Soms is meer dan één operatie nodig. Vaak wordt een drainagekatheter in de abcesholte achtergelaten nadat deze is gedraineerd.

Video: laparoscopische drainage van een buikabces

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een buikabces of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.