Robertskruid (Geranium robertianum) is een plant uit de ooievaarsbekfamilie. Het is een geneeskrachtige plant die in de middeleeuwen veel werd gebruikt en in alle klassieke kruidenboeken werd beschreven. Het werd gezien als een geneeskrachtig kruid met toepassingen ten aanzien van hematurie (bloed in de urine), lithiasis (vorming van stenen, bijvoorbeeld nierstenen of galstenen), chronische bronchitis en voor de behandeling van wonden en zweren. De geslachtsnaam Geranium (Grieks geranos = kraanvogel) werd al gebruikt door de Griekse arts, farmacoloog en botanicus Dioscurides en verwijst naar de vorm van de vrucht. De vijftallige bloem geeft na de bloei een opvallende vrucht met een lange snavel, die wel wat gelijkenis vertoont met de kop van een kraanvogel. Robertskruid werd vroeger ook wel ‘stinkende ooievaarsbek’ genoemd.
Robertskruid bloeit van april tot november en heeft vrolijke roze (zeer zelden witte) bloemen ihebben ene doorsnee van 2 cm. De stengels zijn groen, tot schakeringen van kastanjebruin-rood; ze zijn broos en harig. De plant groeit het liefst aan de rand van het struikgewas, in houtwallen, bermen en braakliggend terrein in vochtige schaduw, maar ze kunnen ook in de volle zon groeien. Planten kunnen 50 cm hoog worden en de zaadknop heeft een lange snavel van 2 cm die lijkt op de snavel van een vogel die opensplijt en de vijf zaden in vijf richtingen uitwerpt. Dit mechanisme werkt zeer goed en daarom verspreidt deze plant zich zo gemakkelijk.
Geur
Robertkruid heeft een vrij sterke kenmerkende en onaangename geur. Daarom stond de plant vroeger ook wel bekend als ‘stinkende ooievaarsbek’. Deze geur werkt als een afschrikmiddel voor insecten, waardoor het een goede metgezel in de tuin is voor groenten en bloemen. Planten lijken er goed naast te groeien. Probeer de verse bladeren op je huid te wrijven om muggen af te schrikken of leg ze in de mand van je huisdier om vlooien af te schrikken.
Robertskruid bloeit van april tot november / Bron: Wikimedia Commons
Geneeskracht en medicinale toepassingen
Robertskruid is een geneeskruid. Het kent de volgende medische toepassingen:
om de vorming van stenen in de nier, blaas of galblaas te voorkomen (respectievelijk nierstenen, blaasstenen en galstenen)
otitis externa (een diffuse ontsteking van de huid van de gehoorgang)
slecht genezende wonden
Het wordt ook gebruikt bij griep, hoofdpijn, diabetes, bijholteklachten, artritis, ischias, hoog cholesterol, hoge bloeddruk en kanker. Sommige mensen gebruiken robertskruid als mondspoeling. De verse bladeren worden gekauwd om zere mond en zere keel te verlichten. Het wordt ook op de huid aangebracht bij muggenbeten, parasieten, herpes, artritis en ischias.
Robertskruid (stengel) / Bron: Wikimedia Commons
Geneeskrachtige werking
Robertskruid heeft de volgende werkingen:
antimicrobieel
antioxidant
antiviraal
hemostatisch, lokaal (bloedstollend)
ontstekingsremmend (antiflogistisch)
enzymremmend (urease en α-chymotrypsine)
immunomodulerend
stimuleren van de lymfestroom
het binden van zware metalen
stofwisselingsverhogend
samentrekkend (adstringerend)
Inhoudsstoffen van robertskruid
Robertskruid bevat de volgende (werkzame) stoffen:
flavonoïden, vooral rutoside, hyperoside, isiquecitrine, quercetine
tannines (5 – 14%), inclusief ellagitannines
citroenzuur
appelzuur
maltol
vitamine C
bitterstoffen (geraniine)
vluchtige oliën
Robertskruid (vruchten) / Bron: Wikimedia Commons
Bijwerkingen
Er is onvoldoende betrouwbare medische informatie beschikbaar om te weten of Robertkruid veilig is of wat de bijwerkingen kunnen zijn, zwel bij orale inname, bij het toepassen op de huid en bij gebruik in het oor.
Robertskruid is eetbaar
Thee van robertskruid
De bladeren van robertskruid zijn eetbaar en worden door sommige mensen gebruikt om thee van te zetten. Gebruik per 100 ml grofweg 10 gram vers blad. De stammetjes mag je gerust meekoken. Je kunt de bloemetjes laten drogen en ze te verwerken in een theemix.
Om thee van robertskruid te maken, kun je de volgende stappen volgen:
Verzamel verse robertskruidbladeren en was ze grondig.
Kook een pot water en haal van het vuur als het water kookt.
Voeg de robertskruidbladeren toe aan het hete water en laat het 5-10 minuten trekken.
Giet de thee door een zeef in een kopje en geniet ervan.
Let op: sommige mensen kunnen een allergische reactie hebben op robertskruid. Dus als je het voor het eerst gebruikt, is het aan te raden om een kleine hoeveelheid te proberen voordat je een grotere hoeveelheid gebruikt. Raadpleeg eerst een arts als je zwanger bent of een medische aandoening hebt.
Van Robertskruid kun je thee zetten / Bron: Wikimedia Commons
Salade met robertskruid
Bladeren
Het is mogelijk om robertskruid door een salade te mengen als je dat wilt. De bladeren van robertskruid zijn eetbaar en hebben een frisse, kruidige smaak. Ze kunnen worden gebruikt als vervanging voor andere kruiden zoals basilicum of munt.
Om robertskruid toe te voegen aan een salade, kun je de volgende stappen volgen:
Verzamel verse robertskruidbladeren en was ze grondig.
Snijd de bladeren fijn of laat ze groot.
Meng de robertskruidbladeren door de salade, samen met andere groenten naar keuze.
Voeg eventueel een dressing naar keuze toe en meng alles goed.
Houd er wel rekening mee dat robertskruid een sterk kruid is. Gebruik daarom niet te veel en pas op voor eventuele allergische reacties.
Bloemetjes
De bloemetjes van robertskruid kunnen gegeten worden. Ze hebben een licht zoete smaak en worden vaak gebruikt als garnering voor salades, desserts of gebak. Hier is een eenvoudig recept om de bloemetjes te eten:
Was de robertskruid bloemen zorgvuldig en droog ze af.
Meng de sla, walnoten, amandelen en robertskruidbloemen in een grote kom.
Meng de olijfolie, azijn, honing, zout en peper in een kleine kom tot een vinaigrette.
Giet de vinaigrette over de salade en meng alles goed door elkaar.
Serveer en geniet ervan!
Het is aan te raden om de bloemen te verkrijgen van een gecontroleerde bron of om er zeker van te zijn dat het niet bespoten is met chemicaliën.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het eten of bereiden van Robertskruid, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
