Prednison: werking en bijwerkingen

Last Updated on 4 april 2024 by M.G. Sulman

Prednison remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Het geneesmiddel behoort tot de bekendste synthetische bijnierschorshormonen. Deze worden corticosteroïden genoemd. Het wordt gebruikt om ontstekingen te behandelen en het immuunsysteem te onderdrukken. Het kan worden voorgeschreven voor een breed scala aan aandoeningen, waaronder astma, lupus, reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten. Koffie kan invloed hebben op bepaalde bijwerkingen van prednison. Lees snel verder voor meer informatie! 

Prednison

Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?

Prednison is een synthetisch corticosteroïde dat wordt voorgeschreven voor een breed scala aan aandoeningen. Het wordt vaak gebruikt om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Sommige van de aandoeningen waarvoor prednison kan worden voorgeschreven, zijn:

Astma

Bij astma heb je last van benauwdheid, piepend ademen en hoesten. Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen in de luchtwegen en het verminderen van astma-aanvallen. Het is geïndiceerd als de astma-aanval ernstig is en als luchtwegverwijders niet voldoende effect hebben.

COPD

COPD is een chronische longziekte waarbij je longen zijn beschadigd. Je hebt minder zuurstof en je ademt moeilijker. Bij een zogenaamde longaanval bij COPD kan de arts prednison voorschrijven. Bij zo’n longaanval heb je gedurende meer dan 2 dagen plotsklaps veel meer last van je ademhaling. De symptomen die zich dan manifesteren verschillen per persoon. Veel voorkomende klachten zijn hevig hoesten, moeilijk opgeven van slijm en moeite met ademhalen. Als je COPD ernstiger is, zul je naar alle waarschijnlijkheid vaker last hebben van longaanvallen.

Gezonde longen en beschadigde longen (COPD) / Bron: Wikimedia Commons

Artritis

Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en pijn in gewrichten bij mensen met artritis.

Allergieën

Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en klachten die veroorzaakt worden door allergieën, zoals hooikoorts.

Auto-immuunziekten

Prednison kan worden voorgeschreven voor mensen met auto-immuunziekten, zoals lupus of multiple sclerose (MS), om het immuunsysteem te onderdrukken en ontstekingen te verminderen.

Kanker

Prednison kan worden voorgeschreven voor mensen met kanker om ontstekingen te verminderen en om de werking van sommige kankerbehandelingen te versterken.

Vaak in combinatie met andere medicijnen

Prednison wordt vaak voorgeschreven in combinatie met andere medicijnen om de effectiviteit ervan te verhogen. Het is belangrijk om te onthouden dat prednison alleen onder medisch toezicht moet worden gebruikt en dat het belangrijk is om de aanwijzingen van de arts te volgen Als je vragen hebt over de aandoening waarvoor je prednison kreeg voorgeschreven gekregen, of over de manier waarop je het moet gebruiken, neem dan contact op met de behandelend arts.

Werking

Prednison werkt door ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Het wordt meestal via de mond ingenomen in de vorm van een tablet, maar het kan ook als injectie worden gegeven of plaatselijk worden aangebracht.

Bijwerkingen

Zoals alle medicijnen kan prednison bijwerkingen veroorzaken, waarvan sommige ernstig kunnen zijn. Prednison heeft veel bijwerkingen bij langdurig gebruik. om die reden wordt vaak een korte stootkuur gegeven, een hoge dosis gedurende een korte tijd, waardoor de bijwerkingen meevallen.

Vaak voorkomende bijwerkingen

Vaak voorkomende bijwerkingen van prednison zijn:

  • misselijkheid en overgeven
  • buikpijn en een opgeblazen gevoel
  • maagzuur en indigestie
  • verhoogde eetlust en gewichtstoename
  • moeite met slapen
  • stemmingswisselingen, waaronder prikkelbaarheid en angst
  • dunner wordende huid en gemakkelijk blauwe plekken krijgen
  • acne
  • trage wondgenezing
  • verhoogd risico op infectie

Minder vaak voorkomende bijwerkingen

Minder vaak voorkomende maar ernstiger bijwerkingen van prednison kunnen zijn:

  • hoge bloeddruk
  • oedeem, dat zich voornamelijk uit door vochtophoping in de benen
  • diabetes (het blijkt dat 6 tot 25% van de mensen diabetes krijgen als ze langdurig of vaak prednison gebruiken)
  • osteoporose (botontkalking)
  • staar
  • glaucoom
  • verwardheid
  • spierzwakte

Instructies van de arts opvolgen

Het is belangrijk om de instructies van je arts op te volgen en prednison precies in te nemen zoals voorgeschreven. Stop niet plotseling met het innemen of verander de dosis niet zonder je arts te raadplegen, aangezien dit ernstige ontwenningsverschijnselen teweeg kan brengen.

Als je ongebruikelijke symptomen of bijwerkingen ervaart tijdens het gebruik van prednison, neem dan onmiddellijk contact op met je arts.

Dosering

De dosering van prednison kan variëren afhankelijk van de aandoening en de ernst ervan, en het wordt meestal twee of drie keer per dag ingenomen. Het is belangrijk om de aanwijzingen van je arts te volgen en de medicatie op de voorgeschreven tijden in te nemen.

Het is belangrijk om te onthouden dat je arts de aangewezenpersoon is om te beslissen of prednison voor jou geschikt is en wat de juiste dosering is. Neem altijd contact op met je arts als je vragen hebt over je medicatie of als je je zorgen maakt over mogelijke bijwerkingen.

Zwangerschap en borstvoeding

Tijdens de zwangerschap en borstvoeding moet prednison met voorzichtigheid worden gebruikt. Het kan de ontwikkeling van het ongeboren kind beïnvloeden en het kan ook in de moedermelk terechtkomen. Als je prednison gebruikt tijdens de zwangerschap of borstvoeding, is het belangrijk om in contact te blijven met je arts en om goed te overleggen over de voordelen en risico’s van het gebruik van de medicatie.

Voorzichtigheid geboden

Prednison is een corticosteroïd dat wordt gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals ontstekingen, allergieën en immuunsysteemstoornissen. Er zijn echter bepaalde omstandigheden waarbij het gebruik van prednison niet aanbevolen is of alleen gebruikt mag wordne met de odige voorzichtigheid en in lage doseringen. Hieronder volgen enkele voorbeelden:

Zwangerschap

Prednison passeert de placenta en komt dus in het bloed van het ongeboren kind terech. Het gebruik van prednison tijdens de zwangerschap kan leiden tot bijwerkingen voor de moeder en het ongeboren kind.

Borstvoeding

Prednison kan in de moedermelk terechtkomen en kan daardoor bijwerkingen veroorzaken bij het zuigeling. Lareb meldt heirover het volgende:

“Prednisolon gaat slechts in kleine hoeveelheden over in de moedermelk. De relatieve kinddosis bij doseringen tot 80 mg per dag bedraagt 1 tot 5%. Nadelige effecten op de zuigeling zijn niet gemeld, ook niet na eenmalige of kortdurende toediening van hogere doseringen. Wanneer predniso(lo)n over een langere periode moet worden gebruikt, bijvoorbeeld als behan­deling van een auto-immuunziekte, kan worden overwogen om na inname 3 tot 4 uur te wachten met voeden.”1Lareb. Systemische corticosteroïden tijdens de borstvoedingsperiode. https://www.lareb.nl/mvm-kennis-pagina?id=117 (ingezien op 18-3-2023)

Infecties

Prednison kan het immuunsysteem onderdrukken, wat het risico op infecties kan verhogen. Het is daarom belangrijk om te voorkomen dat je tijdens het gebruik van prednison in contact komt met mogelijke besmettelijke ziekten.

Maag-darmproblemen

Prednison kan maag-darmproblemen veroorzaken, zoals maagzweren en darmperforaties. Als je reeds last hebt van maag-darmproblemen, moet je extra voorzichtig zijn bij het (langdurige) gebruik van prednison.

Leverproblemen

Als je last hebt van leverproblemen, moet je voorzichtig zijn met het gebruik van prednison omdat dit medicijn de lever kan belasten.

Prednison en alcohol

Er is geen bezwaar tegen (matig) alcohol gebruik tijdens het gebruik van prednison.

Autorijden en prednison

Prednison veroorzaakt geen sufheid of slaperigheid. Er is daarom geen bezwaar tegen het autorijden tijdens gebruik van prednison.

Prednison en koffie

Het is in principe veilig om koffie te drinken tijdens het gebruik van prednison. Het is echter belangrijk om te onthouden dat te veel koffie het risico op bepaalde bijwerkingen van prednison kan verhogen, zoals een hoge bloeddruk en hartkloppingen. Het is daarom aan te raden om de hoeveelheid koffie die je drinkt te beperken.

Prednison en koffie (cafeïne) kunnen tevens bijwerkingen veroorzaken die verband houden met het zenuwstelsel, zoals angst, nervositeit en slaapproblemen. Ook om deze reden is het verstandig om de inname van cafeïne te beperken tijdens het gebruik van prednison.

Ofschoon er geen strikte regels zijn voor het drinken van koffie tijdens het gebruik van prednison, wordt over het algemeen aanbevolen om de inname van koffie te beperken tot niet meer dan één of twee kopjes per dag. Dan moet je daarnaast natuurlijk niet nog eens andere cafeïnehoudende dranken drinken, zoals thee, cola en energiedrankjes.

Koffie
Gaan prednison en koffie samen? / Bron: Subbotina Anna/Shutterstock.com

Prednison en paracetamol

Paracetamol kan veilig worden gebruikt tijdens het gebruik van prednison, maar het is belangrijk om te onthouden dat te veel paracetamol het risico op leverschade kan verhogen. Volg altijd de aanwijzingen op het etiket van het medicijn en raadpleeg je arts als je vragen hebt over het gebruik van paracetamol.

Paracetamol kan veilig worden gebruikt tijdens het gebruik van prednison

Erasmus MC – video over prednison

Lees verder

Prednison en koffie: Wat je moet weten

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over prednison, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.