Prednison: werking en bijwerkingen

Last Updated on 31 maart 2025 by M.G. Sulman

Prednison remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Het geneesmiddel behoort tot de bekendste synthetische bijnierschorshormonen. Deze worden corticosteroïden genoemd. Het wordt gebruikt om ontstekingen te behandelen en het immuunsysteem te onderdrukken. Het kan worden voorgeschreven voor een breed scala aan aandoeningen, waaronder astma, lupus, reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten. Koffie kan invloed hebben op bepaalde bijwerkingen van prednison. Lees snel verder voor meer informatie! 

Wat is prednison?

Prednison. Alleen al het woord klinkt alsof het uit een medische thriller komt. Maar in werkelijkheid is het een medicijn dat heel veel mensen slikken, vaak met gemengde gevoelens. Want ja, het kan wonderen doen – alsof iemand de ontsteking in je lijf gewoon op pauze zet – maar het komt ook met een waslijst aan bijwerkingen waar je niet per se meteen vrolijk van wordt. Denk aan opgeblazen wangen, moodswings waar je partner gek van wordt en een honger waar geen salade tegenop kan.

Wat prednison precies doet? Het is een zogenaamde corticosteroïde, een soort nep-hormoon dat lijkt op het stresshormoon dat je lichaam zelf aanmaakt: cortisol. Handig als je lichaam overactief is – bijvoorbeeld bij auto-immuunziekten, astma, ernstige allergieën of reuma – want prednison remt die overdreven reactie. Maar het is ook een beetje alsof je je lichaam tijdelijk op mute zet. De ontsteking verdwijnt misschien, maar je moet wel goed opletten wat er in de tussentijd allemaal meespeelt.

Sommige mensen slikken het maar een paar dagen en merken amper wat. Anderen zitten er weken of maanden aan vast en voelen hun lichaam veranderen – soms subtiel, soms best heftig. Het is echt niet raar als je je af en toe afvraagt: “Ben ik dit nog?” En dat is oké. Je lichaam is even onder invloed van iets sterkers dan je wilskracht. Je doet wat je moet doen om je beter te voelen, en daar hoort soms ook een portie frustratie bij.

Wat je vooral moet onthouden: prednison is niet ‘slecht’ of ‘goed’. Het is een tool. Een krachtig hulpmiddel dat veel mensen door pittige periodes heen helpt. Maar zoals bij alles met kracht: het vraagt om goede begeleiding, eerlijke informatie en een beetje mildheid voor jezelf. En misschien een flinke voorraad komkommer als je cravings weer toeslaan

FAQ prednison – alles wat je echt wilt weten (en wat je je arts misschien niet durfde te vragen)

Slik je prednison en voel je je een beetje verdwaald in de wereld van bijwerkingen, waarschuwingen en verwarrende adviezen? Je bent niet de enige. Serieus niet. Prednison is zo’n medicijn dat je óf een zucht van verlichting geeft, óf je laat googelen alsof je leven ervan afhangt (soms letterlijk). En hoe langer je het gebruikt, hoe meer vragen er opduiken. Mag ik dit nog eten? Waarom voel ik me zó anders? Ben ik de enige die ineens uit het niets begint te huilen om een reclame van puppy’s?

In deze FAQ zetten we alles voor je op een rij, van de serieuze weetjes tot de kleine dingen die je liever in een besloten Facebookgroepje zou vragen. Geen gortdroge uitleg, maar eerlijke antwoorden met een knipoog. Zodat je snapt wat er gebeurt, je je minder alleen voelt, en – belangrijker nog – je ook een beetje op jezelf leert vertrouwen tijdens dit prednison-avontuur. Scroll rustig door, sla op, print uit of plak op de koelkast. Wat voor jou werkt

Vraag	Antwoord
Wat is prednison eigenlijk?	Prednison is zo’n medicijn dat je lichaam even overneemt als je eigen afweer even niet lekker meedoet. Denk aan ontstekingen, auto-immuunziektes, of als je lijf een beetje te heftig reageert op van alles.
Waarvoor krijg je het meestal voorgeschreven?	Oeh, van alles! Astma, reuma, Crohn, lupus, allergieën die de pan uit swingen, of zelfs na orgaantransplantatie om afstoting te voorkomen. Echt een alleskunner. Nou ja, bijna dan.
Is het een antibioticum?	Nope, totaal iets anders. Antibiotica pakken bacteriën aan. Prednison temt je afweersysteem. Vergelijk het met een brandblusser versus een security guard.
Mag je ineens stoppen met prednison?	Grote no-no! Niet zomaar cold turkey mee kappen, zeker niet als je het al een tijdje slikt. Je bijnieren moeten weer zelf aan de bak, en die moeten langzaam wennen. Altijd afbouwen dus, samen met je arts.
Krijg je van prednison altijd een opgezwollen gezicht?	Bij langdurig gebruik: ja, dat beruchte ‘vollemaansgezicht’ komt vaker voor. Kortdurend? Dan valt het meestal wel mee. Maar ieder lijf reageert anders. En tja, dat spiegelbeeld kan soms even schrikken zijn.
Is het waar dat je er veel van aankomt?	Ai, ja dat gebeurt best vaak. Door een combinatie van meer eetlust (honger als een paard, letterlijk) én veranderingen in je stofwisseling. Niet bij iedereen, maar wel iets om rekening mee te houden.
Hoe zit het met stemmingswisselingen?	Eerlijk? Die kunnen pittig zijn. Sommige mensen worden hyper, anderen juist down of zelfs angstig. Soms allebei tegelijk. Hormoonbommetje, dus wees niet te streng voor jezelf. En geef aan als je je mentaal niet oké voelt.
Mag je drinken als je prednison slikt?	Eén wijntje hier of daar zal meestal niet gelijk een ramp zijn, maar combi van alcohol + prednison = extra belasting voor je maag en lever. Dus: met mate, en liever niet als je al last hebt van bijwerkingen.
Wat als je een dosis vergeet?	Niet meteen in paniek raken. Neem het alsnog als je er snel genoeg achter komt. Zit je al dicht bij je volgende inname? Sla die gemiste gewoon over. Nooit dubbel nemen!
Helpt het meteen?	Soms voel je je al binnen een paar uur stukken beter. Bij andere klachten kan het een dag of paar dagen duren. Hangt af van waarvoor je het krijgt én hoe hoog de dosis is.
Is het slecht voor je botten?	Helaas wel. Langdurig gebruik kan osteoporose in de hand werken. Vaak krijg je er calcium en vitamine D bij, of zelfs iets extra’s voor je botten. Hou dus goed contact met je arts, zeker als je het maandenlang slikt.
Kan het je bloedsuiker omhoog jagen?	Jep, vooral bij mensen met diabetes of aanleg daarvoor. Hou dat dus goed in de gaten. Sommige mensen moeten tijdelijk insuline spuiten terwijl ze prednison gebruiken.
Wat als je zwanger bent of wil worden?	Altijd bespreken met je arts. In sommige gevallen mag je het gewoon gebruiken, maar dan wel met goede controle. Prednison kan soms zelfs nodig zijn bij zwangerschapscomplicaties.
Hoe lang mag je het eigenlijk gebruiken?	Zo kort mogelijk, zeggen artsen meestal. Maar soms is langdurig gebruik nou eenmaal nodig. Dan krijg je vaak de laagst mogelijke dosis die nog werkt. Balans zoeken dus.
Is prednison hetzelfde als cortison?	Familie van elkaar! Beiden zijn corticosteroïden, maar prednison is net een ander stofje. Werken wel vergelijkbaar.
Word je er verslaafd aan?	Niet verslaafd zoals bij drugs of alcohol, maar je lichaam raakt er wel aan gewend. Vandaar dat je het niet zomaar mag stoppen.
Kun je er maagproblemen van krijgen?	Ja, zeker. Daarom krijg je er soms maagbeschermers bij, zoals omeprazol. Vooral als je ook andere maagbelastende middelen gebruikt.
Is het slecht voor je immuunsysteem?	Prednison remt je immuunsysteem bewust. Daardoor ben je tijdelijk wat vatbaarder voor infecties. Dus: handen wassen, grote mensenmassa’s liever skippen, en oppassen met zieke mensen om je heen.
Wat als je er echt niet tegen kunt?	Dan moet je dat zéker melden. Soms is een alternatief mogelijk, soms wordt de dosering aangepast. Elk lijf is anders, dus jouw reactie telt.
Kan ik blijven sporten als ik prednison slik?	In principe wel, en vaak juist goed. Maar luister goed naar je lijf. Bij spierzwakte of pijn even gas terugnemen. En vergeet niet: je conditie kán tijdelijk wat achteruit hobbelen.
Krijg je er een rood hoofd van?	Sommige mensen wel. Of juist blozende wangen, zweetaanvallen, opvliegers. Hormonen spelen gekke spelletjes soms.
Wat moet je echt vermijden tijdens het gebruik?	Grote doses alcohol, grapefruit (ja echt), en zomaar stoppen. En opletten met andere medicatie – overleg altijd met je arts of apotheker.
Werkt het bij iedereen hetzelfde?	Nope. Sommige mensen voelen zich de koning(in) te rijk na een kuur, anderen voelen zich opgejaagd of juist leeg. Alles kan. Check dus goed hoe jij reageert.
Hoe bewaar je het eigenlijk?	Gewoon op kamertemperatuur, in de originele verpakking. Niet in de koelkast, en zeker niet in het zicht van grijpgrage kinderhandjes.
Kun je er acne van krijgen?	Helaas ja. Vooral bij langdurig gebruik. Huidproblemen zoals pukkels of vettere huid komen vaker voor. Niet leuk, wel bekend.
Is prednison gevaarlijk?	Goeie vraag. Het is een krachtig middel dat veel goeds kan doen, maar ook stevige bijwerkingen heeft. Gevaarlijk wordt het vooral bij verkeerd gebruik of zonder begeleiding. Dus: altijd onder doktersvleugels blijven.
Kan ik ermee werken of autorijden?	Meestal wel, maar... als je last hebt van concentratieproblemen, wazigheid of extreme vermoeidheid: even niet. Veiligheid eerst.
Gaat het samen met de pil?	In principe wel, maar bij hoge doses of langdurig gebruik altijd even dubbelchecken met je arts. Beter safe dan... nou ja, je snapt ’m 😉.
Is er een natuurlijk alternatief?	Sommigen proberen kurkuma, visolie, CBD of andere supplementen. Soms helpt het een beetje, maar het vervangt prednison niet echt bij zware ontstekingen. Wel altijd met je arts bespreken als je iets natuurlijks erbij wil gebruiken.
Hoe weet ik of het werkt?	Simpel gezegd: als je klachten afnemen. Minder pijn, minder zwelling, meer lucht. Maar soms duurt dat even. Als je na een paar dagen geen verschil merkt, even contact opnemen met de arts.
Kan ik afvallen terwijl ik prednison gebruik?	Moeilijk, maar niet

Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?

Prednison is een synthetisch corticosteroïde dat wordt voorgeschreven voor een breed scala aan aandoeningen. Het wordt vaak gebruikt om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Sommige van de aandoeningen waarvoor prednison kan worden voorgeschreven, zijn:

Astma

Bij astma heb je last van benauwdheid, piepend ademen en hoesten. Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen in de luchtwegen en het verminderen van astma-aanvallen. Het is geïndiceerd als de astma-aanval ernstig is en als luchtwegverwijders niet voldoende effect hebben.

COPD

COPD is een chronische longziekte waarbij je longen zijn beschadigd. Je hebt minder zuurstof en je ademt moeilijker. Bij een zogenaamde longaanval bij COPD kan de arts prednison voorschrijven. Bij zo’n longaanval heb je gedurende meer dan 2 dagen plotsklaps veel meer last van je ademhaling. De symptomen die zich dan manifesteren verschillen per persoon. Veel voorkomende klachten zijn hevig hoesten, moeilijk opgeven van slijm en moeite met ademhalen. Als je COPD ernstiger is, zul je naar alle waarschijnlijkheid vaker last hebben van longaanvallen.

Artritis

Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en pijn in gewrichten bij mensen met artritis.

Allergieën

Prednison kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en klachten die veroorzaakt worden door allergieën, zoals hooikoorts.

Auto-immuunziekten

Prednison kan worden voorgeschreven voor mensen met auto-immuunziekten, zoals lupus of multiple sclerose (MS), om het immuunsysteem te onderdrukken en ontstekingen te verminderen.

Kanker

Prednison kan worden voorgeschreven voor mensen met kanker om ontstekingen te verminderen en om de werking van sommige kankerbehandelingen te versterken.

Vaak in combinatie met andere medicijnen

Prednison wordt vaak voorgeschreven in combinatie met andere medicijnen om de effectiviteit ervan te verhogen. Het is belangrijk om te onthouden dat prednison alleen onder medisch toezicht moet worden gebruikt en dat het belangrijk is om de aanwijzingen van de arts te volgen Als je vragen hebt over de aandoening waarvoor je prednison kreeg voorgeschreven gekregen, of over de manier waarop je het moet gebruiken, neem dan contact op met de behandelend arts.

Werking

Prednison werkt door ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Het wordt meestal via de mond ingenomen in de vorm van een tablet, maar het kan ook als injectie worden gegeven of plaatselijk worden aangebracht.

Bijwerkingen

Zoals alle medicijnen kan prednison bijwerkingen veroorzaken, waarvan sommige ernstig kunnen zijn. Prednison heeft veel bijwerkingen bij langdurig gebruik. om die reden wordt vaak een korte stootkuur gegeven, een hoge dosis gedurende een korte tijd, waardoor de bijwerkingen meevallen.

Vaak voorkomende bijwerkingen

Vaak voorkomende bijwerkingen van prednison zijn:

• misselijkheid en overgeven
• buikpijn en een opgeblazen gevoel
• maagzuur en indigestie
• verhoogde eetlust en gewichtstoename
• moeite met slapen
• stemmingswisselingen, waaronder prikkelbaarheid en angst
• dunner wordende huid en gemakkelijk blauwe plekken krijgen
• acne
• trage wondgenezing
• verhoogd risico op infectie

Minder vaak voorkomende bijwerkingen

Minder vaak voorkomende maar ernstiger bijwerkingen van prednison kunnen zijn:

• hoge bloeddruk
• oedeem, dat zich voornamelijk uit door vochtophoping in de benen
• diabetes (het blijkt dat 6 tot 25% van de mensen diabetes krijgen als ze langdurig of vaak prednison gebruiken)
• osteoporose (botontkalking)
• staar
• glaucoom
• verwardheid
• spierzwakte

Instructies van de arts opvolgen

Het is belangrijk om de instructies van je arts op te volgen en prednison precies in te nemen zoals voorgeschreven. Stop niet plotseling met het innemen of verander de dosis niet zonder je arts te raadplegen, aangezien dit ernstige ontwenningsverschijnselen teweeg kan brengen.

Als je ongebruikelijke symptomen of bijwerkingen ervaart tijdens het gebruik van prednison, neem dan onmiddellijk contact op met je arts.

Dosering

De dosering van prednison kan variëren afhankelijk van de aandoening en de ernst ervan, en het wordt meestal twee of drie keer per dag ingenomen. Het is belangrijk om de aanwijzingen van je arts te volgen en de medicatie op de voorgeschreven tijden in te nemen.

Het is belangrijk om te onthouden dat je arts de aangewezenpersoon is om te beslissen of prednison voor jou geschikt is en wat de juiste dosering is. Neem altijd contact op met je arts als je vragen hebt over je medicatie of als je je zorgen maakt over mogelijke bijwerkingen.

Zwangerschap en borstvoeding

Tijdens de zwangerschap en borstvoeding moet prednison met voorzichtigheid worden gebruikt. Het kan de ontwikkeling van het ongeboren kind beïnvloeden en het kan ook in de moedermelk terechtkomen. Als je prednison gebruikt tijdens de zwangerschap of borstvoeding, is het belangrijk om in contact te blijven met je arts en om goed te overleggen over de voordelen en risico’s van het gebruik van de medicatie.

Voorzichtigheid geboden

Prednison is een corticosteroïd dat wordt gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals ontstekingen, allergieën en immuunsysteemstoornissen. Er zijn echter bepaalde omstandigheden waarbij het gebruik van prednison niet aanbevolen is of alleen gebruikt mag wordne met de odige voorzichtigheid en in lage doseringen. Hieronder volgen enkele voorbeelden:

Zwangerschap

Prednison passeert de placenta en komt dus in het bloed van het ongeboren kind terech. Het gebruik van prednison tijdens de zwangerschap kan leiden tot bijwerkingen voor de moeder en het ongeboren kind.

Borstvoeding

Prednison kan in de moedermelk terechtkomen en kan daardoor bijwerkingen veroorzaken bij het zuigeling. Lareb meldt heirover het volgende:

“Prednisolon gaat slechts in kleine hoeveelheden over in de moedermelk. De relatieve kinddosis bij doseringen tot 80 mg per dag bedraagt 1 tot 5%. Nadelige effecten op de zuigeling zijn niet gemeld, ook niet na eenmalige of kortdurende toediening van hogere doseringen. Wanneer predniso(lo)n over een langere periode moet worden gebruikt, bijvoorbeeld als behan­deling van een auto-immuunziekte, kan worden overwogen om na inname 3 tot 4 uur te wachten met voeden.”¹Lareb. Systemische corticosteroïden tijdens de borstvoedingsperiode. https://www.lareb.nl/mvm-kennis-pagina?id=117 (ingezien op 18-3-2023)

Infecties

Prednison kan het immuunsysteem onderdrukken, wat het risico op infecties kan verhogen. Het is daarom belangrijk om te voorkomen dat je tijdens het gebruik van prednison in contact komt met mogelijke besmettelijke ziekten.

Maag-darmproblemen

Prednison kan maag-darmproblemen veroorzaken, zoals maagzweren en darmperforaties. Als je reeds last hebt van maag-darmproblemen, moet je extra voorzichtig zijn bij het (langdurige) gebruik van prednison.

Leverproblemen

Als je last hebt van leverproblemen, moet je voorzichtig zijn met het gebruik van prednison omdat dit medicijn de lever kan belasten.

Prednison en alcohol

Er is geen bezwaar tegen (matig) alcohol gebruik tijdens het gebruik van prednison.

Autorijden en prednison

Prednison veroorzaakt geen sufheid of slaperigheid. Er is daarom geen bezwaar tegen het autorijden tijdens gebruik van prednison.

Prednison en koffie

Het is in principe veilig om koffie te drinken tijdens het gebruik van prednison. Het is echter belangrijk om te onthouden dat te veel koffie het risico op bepaalde bijwerkingen van prednison kan verhogen, zoals een hoge bloeddruk en hartkloppingen. Het is daarom aan te raden om de hoeveelheid koffie die je drinkt te beperken.

Prednison en koffie (cafeïne) kunnen tevens bijwerkingen veroorzaken die verband houden met het zenuwstelsel, zoals angst, nervositeit en slaapproblemen. Ook om deze reden is het verstandig om de inname van cafeïne te beperken tijdens het gebruik van prednison.

Ofschoon er geen strikte regels zijn voor het drinken van koffie tijdens het gebruik van prednison, wordt over het algemeen aanbevolen om de inname van koffie te beperken tot niet meer dan één of twee kopjes per dag. Dan moet je daarnaast natuurlijk niet nog eens andere cafeïnehoudende dranken drinken, zoals thee, cola en energiedrankjes.

Prednison en paracetamol

Paracetamol kan veilig worden gebruikt tijdens het gebruik van prednison, maar het is belangrijk om te onthouden dat te veel paracetamol het risico op leverschade kan verhogen. Volg altijd de aanwijzingen op het etiket van het medicijn en raadpleeg je arts als je vragen hebt over het gebruik van paracetamol.

Erasmus MC – video over prednison

Lees verder

Prednison en koffie: Wat je moet weten

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over prednison, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.