Chronische (sluimerende) blindedarmontsteking (appendicitis): symptomen en behandeling

Last Updated on 9 juli 2024 by M.G. Sulman

Wist je dat chronische blindedarmontsteking of appendicitis een langdurige, milde vorm van blindedarmontsteking is? Het staat ook wel bekend als sluimerende blindedarmontsteking. De appendix is dat kleine wormvormige aanhangsel aan de dikke darm. Appendix betekent ‘aanhangsel’ in het Latijn. Er wordt gesproken van chronische appendicitis wanneer de ontsteking langer dan drie weken aanhoudt.

Wat is chronische (sluimerende) blindedarmontsteking (appendicitis)?

Chronische blindedarmontsteking is een langdurige ontsteking van de appendix. Symptomen zijn milde, terugkerende pijn in de rechter onderbuik. De pijn kan weken of maanden duren. Andere symptomen kunnen misselijkheid, verlies van eetlust en een opgeblazen gevoel zijn. Het komt minder vaak voor dan acute blindedarmontsteking. Behandeling varieert van medicatie tot chirurgische verwijdering van de appendix.

Symptomen van blindedarmontsteking of appendicitis

In vogelvlucht

De symptomen van blindedarmontsteking of appendicitis bestaan uit:

• Buikpijn in de onderbuik (rechtsonder in de buik)
• Misselijkheid en braken
• Koorts
• Diarree
• Gewichtsverlies
• Bij een obstructie: geen ontlasting mogelijk en geen winden kunnen laten

Acute appendicitis

Acute appendicitis ontstaat door een blokkade van het lumen (de opening of holte) van de appendix. Dit kan gebeuren door zwelling van lymfoïde weefsels in de wand van de appendix. Ook kan een faecoliet, een verharde massa ontlasting, de appendix blokkeren. Deze blokkades zorgen voor ophoping van slijm en bacteriën. Hierdoor ontstaat druk, verminderde bloedtoevoer en ontsteking. Onbehandeld kan de appendix scheuren, wat ernstige complicaties geeft.

Chronische appendicitis

Andere symptomen van chronische appendicitis kunnen zijn:

• Buikzwelling
• Vermoeidheid of een algemeen gevoel van malaise
• Gastro-intestinale symptomen zoals diarree of misselijkheid
• Koorts

Schema met symptomen

Hier is een schema met de symptomen van zowel acute als chronische blindedarmontsteking (appendicitis):

Symptomen	Acute Appendicitis	Chronische Appendicitis
Buikpijn	Plotselinge, hevige pijn in de rechter onderbuik	Terugkerende, milde tot matige pijn in de rechter onderbuik
Koorts	Ja, vaak licht verhoogde temperatuur	Meestal afwezig of lichte verhoging
Misselijkheid en braken	Vaak aanwezig	Soms aanwezig
Verlies van eetlust	Ja, vaak	Soms aanwezig
Opgeblazen gevoel	Soms aanwezig	Kan voorkomen
Diarree of constipatie	Soms aanwezig	Soms aanwezig
Verhoogde hartslag	Ja, vaak	Meestal afwezig
Gevoeligheid bij aanraking	Ja, vooral in de rechter onderbuik	Soms aanwezig, maar minder uitgesproken
Bewegingspijn	Ja, pijn verergert bij bewegen	Soms aanwezig, maar minder uitgesproken
Algemene malaise	Ja, vaak	Soms aanwezig
Niet kunnen ontlasten	Soms aanwezig	Soms aanwezig
Geen scheten kunnen laten	Soms aanwezig	Soms aanwezig

Toelichting:

• Acute Appendicitis: Dit is een medische noodsituatie waarbij de symptomen snel ontstaan en intens zijn. De pijn begint vaak rond de navel en verplaatst zich naar de rechter onderbuik. Meestals is een spoedoperatie vereist teneinde de ontstoken appendix te verwijderen.
• Chronische Appendicitis: Dit is een zeldzamere vorm van appendicitis waarbij de symptomen mild en intermitterend zijn. De pijn kan weken tot maanden duren en is vaak minder intens dan bij acute appendicitis. Behandeling kan variëren van medicatie tot chirurgische verwijdering van de appendix. Dit is afhankelijk van de ernst en frequentie van de symptomen.

Chronische vs. acute appendicitis

Chronische appendicitis verschilt van acute appendicitis. Acute appendicitis komt plotseling op met ernstige pijn die vaak begint bij de navel en naar de rechter onderbuik beweegt. Andere symptomen zijn koorts, misselijkheid, verlies van eetlust, obstipatie of diarree, en buikzwelling.

Bij chronische of sluimerende appendicitis is de pijn vaak minder specifiek en kan mild tot matig zijn.

Andere symptomen van acute appendicitis kunnen zijn:

• Laaggradige koorts die verergert naarmate de aandoening vordert
• Misselijkheid en braken
• Verlies van eetlust
• Obstipatie of diarree
• Buikzwelling en gasvorming

Bij chronische appendicitis is de pijn vaak minder specifiek en kan deze mild tot matig zijn.

Oorzaken van gedeeltelijke obstructie

De oorzaken van een gedeeltelijke obstructie zijn onder meer:

• Ophoping van fecaal materiaal, vaak door obstipatie
• Verkalkte fecale afzettingen, ook bekend als ‘appendixstenen’
• Trauma aan de buik
• Tumoren
• Vergrote lymfeklieren en klieren in de buurt van de appendix
• Wormen 🪱
• Ophoping van vreemde objecten zoals stenen, knikkers of spelden

Onderzoek en diagnose

1. Eerste beoordeling:

• Lichamelijk onderzoek: De arts zal een grondig lichamelijk onderzoek doen om tekenen van gevoeligheid, zwelling of andere aanwijzingen van appendicitis vast te stellen.
• Vraaggesprek met de arts: De arts zal je symptomen en medische geschiedenis bespreken om de context en aard van je toestand te begrijpen.

2. Diagnostische tests:

• Bloedonderzoek: Om tekenen van infectie of ontsteking te controleren.
• Bekkenonderzoek: Om gynaecologische problemen bij vrouwen uit te sluiten.
• Zwangerschapstest: Om zwangerschap gerelateerde aandoeningen uit te sluiten.
• Urineonderzoek: Om urineweginfecties of nierproblemen uit te sluiten.
• Beeldvormende tests:
  • CT-onderzoek: Geeft gedetailleerde beelden van de buik om ontstekingen of andere afwijkingen te detecteren.
  • Abdominale echografie: Gebruikt geluidsgolven om beelden van de appendix te maken.
  • MRI-scan: Biedt gedetailleerde beelden zonder stralingsblootstelling.
  • Röntgenfoto: Wordt minder vaak gebruikt, maar kan soms helpen bij de diagnose.

3. Differentiële diagnose:

• De arts zal proberen andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uit te sluiten, zoals:
  • Gastro-intestinale aandoeningen: Inclusief infecties en andere GI-problemen.
  • Ziekte van Crohn: Een inflammatoire darmaandoening: een darmontsteking die in het hele spijsverteringskanaal kan voorkomen.
  • Colitis ulcerosa: Een andere vorm van inflammatoire darmaandoening: een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm.
  • Urineweginfectie (UTI): Kan buikpijn veroorzaken.
  • Nierontsteking: Kan ook vergelijkbare symptomen veroorzaken.
  • Prikkelbaredarmsyndroom (PDS): Een chronische verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm.
  • Eierstokcyste of ovariumcyste: Een met vocht gevulde holte die zich in een eierstok ontwikkelt. Dit kan bij vrouwen buikpijn veroorzaken.
  • Pelvic inflammatory disease (PID): Een infectie in het kleine bekken.

Behandeling van chronische appendicitis

1. Medicatie:

• Antibiotica: Worden vaak gebruikt om infecties te behandelen en ontstekingen te verminderen.
• Pus draineren: In gevallen waar pus zich heeft gevormd in de appendix, kan de arts deze moeten afvoeren.

2. Chirurgische opties:

• Appendectomie: Chirurgische verwijdering van de appendix is de meest gebruikelijke behandeling.
  • Laparoscopische chirurgie: Hierbij worden kleine incisies gemaakt en zijn er meestal minder complicaties en een sneller herstel.
  • Laparotomie: Hierbij wordt een grotere incisie gemaakt en is meestal gereserveerd voor complexere gevallen.

3. Nazorg:

• Volg alle postoperatieve instructies op en neem voorgeschreven medicijnen om complicaties te voorkomen en het herstel te bevorderen.

Complicaties van sluimerende appendicitis

• Acute appendicitis: Een plotselinge en ernstige ontsteking die kan ontstaan uit chronische appendicitis.
• Gescheurde appendix: Kan een wijdverspreide infectie in de buik veroorzaken.
• Abces: Een infectiehaard die zich kan vormen in de appendix.
• Sepsis: Een ernstige, systemische reactie op een infectie.
• Peritonitis: Ontsteking van het buikvlies (buikvliesontsteking), hetgeen levensbedreigend kan zijn.

Prognose

• Symptomen: Chronische appendicitis presenteert zich vaak met mildere symptomen, met buikpijn als meest voorkomende.
• Belang van diagnose: Een correcte diagnose is cruciaal om ernstige complicaties te voorkomen. Verkeerde diagnose kan leiden tot levensbedreigende aandoeningen als het onbehandeld blijft.
• Langdurig beheer: Follow-up en naleving van de behandeling zijn essentieel om herhaling en eventuele complicaties te voorkomen.

Casus sluimerende blindedarmontsteking

Patiënt: Julia, 30 jaar, bankmedewerkster.

Presentatie: Julia had terugkerende pijn rechtsonder in de buik. Pijn kwam en ging, soms met misselijkheid en opgeblazen gevoel. Geen koorts of veranderingen in stoelgang.

Onderzoek:

• Anamnese: Klachten begonnen maanden geleden. Geen recent trauma.
• Fysiek onderzoek: Gevoeligheid rechtsonder in de buik. Geen duidelijke rebound-tenderness.
• Laboratoriumonderzoek: Licht verhoogde witte bloedcellen.
• Beeldvorming: CT-scan toonde een verdikte appendix, geen acute ontsteking.

Diagnose: Chronische appendicitis.

Behandeling:

• Antibiotica: Kuur tegen mogelijke infectie.
• Observatie: Regelmatig monitoren van symptomen.
• Chirurgie: Bespreking van electieve appendectomie (verwijdering van de appendix).

Advies:

• Symptoommanagement: Gebruik van pijnstillers indien nodig.
• Voeding: Vezelrijk dieet.
• Medische follow-up: Regelmatige controles.

Prognose: Julia koos voor een appendectomie. Haar klachten verdwenen na de operatie. Ze herstelde binnen enkele weken.

Preventie:

• Vroege interventie: Bij terugkerende pijn direct medische hulp zoeken.
• Gezonde levensstijl: Regelmatig bewegen en gezond eten.
• Bewustzijn: Alert zijn op symptomen van appendicitis.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over chronische (sluimerende) blindedarmontsteking (appendicitis), of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.