LACNES: chronische pijn in de zij door zenuwbeknelling

Last Updated on 21 april 2025 by M.G. Sulman

LACNES (Lateral Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome) is een pijnbeeld waarbij sprake is van neuropathische pijn, ook wel zenuwpijn of neuralgie genoemd. De pijn lijkt op de pijn bij ACNES, waarbij er sprake is van pijn aan de voorzijde van de buik. Bij LACNES is er evenwel sprake van pijn aan de zijkant van het lichaam. Hiermee wordt het gebied tussen de oksel en het bekken bedoeld. Het pijnpunt van maximale pijn kan de arts met één vinger aanwijzen. Chronische pijn in de zij kan dus worden veroorzaakt door een zenuwbeknelling.

*Vrouw met pijn in de zij a.g.v. LACNES bezoekt een arts / Bron: Freepik*

Inhoud

1 Casus – de stille huidpijn van meneer Brouwer
2 Chronische pijn in de zij door zenuwbeknelling
3 Oorzaak van LACNES
4 Symptomen van LACNES
5 Onderzoek en diagnose
6 Behandeling van LACNES
7 Prognose – geen blijvertje als je er op tijd bij bent
8 Complicaties – als het nét even tegenzit
9 Preventie – wat kun je zelf doen om LACNES te voorkomen?
10 Reacties en ervaringen

Casus – de stille huidpijn van meneer Brouwer

Meneer Brouwer (45), een rustige administrateur met een passie voor wielrennen, kwam na maanden twijfelen eindelijk bij de huisarts. “Ik weet dat het raar klinkt,” begon hij voorzichtig, “maar ik heb al weken last van een brandende pijn laag op m’n rug. Alsof iemand me voortdurend met een lucifer aanraakt.” Geen zichtbare huiduitslag, geen zwelling, geen trauma. De pijn zat aan één kant, scherp en branderig, en verergerde bij aanraking. Fysiotherapie had niets geholpen, pijnstillers nauwelijks. “En het zit echt ín de huid,” zei hij, “niet diep, maar óp me, snap je?”

De huisarts dacht aan LACNES – lateral cutaneous nerve entrapment syndrome – een aandoening waarbij een oppervlakkige huidzenuw bekneld raakt in de buikwand of flank. Geen spierprobleem dus, geen hernia of gekneusde rib, maar een zenuw die klem zit in een klein stukje huid of bindweefsel. Door zachtjes met een vinger te drukken op het pijnlijke punt—de zogeheten “Carnett’s sign”—werd de pijn direct opgewekt. Dat gaf de doorslag. Een klassieke presentatie van LACNES, een diagnose die vaak gemist wordt omdat alles van binnen normaal lijkt.

Meneer Brouwer kreeg een lokale zenuwblokkade met een verdovingsmiddel, en voor het eerst in weken voelde hij verlichting. “Ik dacht echt dat het tussen m’n oren zat,” gaf hij eerlijk toe. Maar met een goede uitleg, wat rust en eventueel herhaalde injecties, kon hij weer verder. Geen wielrenparcours meer met tegenzin, maar weer lekker de weg op—zonder dat onzichtbare vuur in zijn zij.

Chronische pijn in de zij door zenuwbeknelling

Bij LACNES gaat het om pijn aan de zijkant van het lichaam. Het gaat om gelokaliseerde pijn die met een vingertop is aan te wijzen (triggerpoint). De pijn is chronisch van aard, ofschoon het wisselend in prestentatie kan zijn, met soms dagen wel en dan weer geen pijn.¹ Het gaat hierbij om een zenuwbeknelling.

Oorzaak van LACNES

Wat de precieze oorzaak is voor het ontstaan van het LACNES-pijnsyndroom is anno 2025 nog onduidelijk. Máxima MC doet daar thans onderzoek naar.² LACNES is een subtype van ACNES (Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome). Bij het buikwandpijnsyndroom ACNES ontstaat er gelokaliseerde pijn als gevolg van een beknelde zenuw in de buikwand. Maatman et al. gaven aan dat LACNES een ondergediagnosticeerde vorm van neuropathische flankpijn is die wordt veroorzaakt door verstoringen in de gevoelszenuwtakjes van de intercostale zenuwen die voortkomen uit de Th7-12-wervels.³

Symptomen van LACNES

LACNES kan plotseling of geleidelijk aan ontstaan. Het gaat om chronische of aanhoudende milde tot onhoudbare pijn in de zij. Deze pijn is gelokaliseerd en is met één vinger aan te wijzen. De pijn bij LACNES is houdingsafhankelijk, wat betekent dat de pijn verergert bij het aannemen van bepaalde houdingen. Het gaat om een doffe, zeurende en soms stekende pijn.

Máxima MC meldt dat afknelling van de gevoelszenuwtakjes kan leiden tot overgevoeligheid van het stukje huid dat bij deze zenuw hoort. ⁴ Het betreffende stukje huid voelt dof en minder gevoelig aan. Als je licht knijpt in de huid kan dat wel als zeer gevoelig worden ervaren.

Soms kan je kleding irriteren op de huid, bijvoorbeeld als het tegen de pijnlijke plek schuurt of wrijft.

De pijn is aanhoudend of intermitterend (met tussenpozen verschijnend).

Onderzoek en diagnose

Na een vraaggesprek met de arts volgt een lichamelijk. onderzoek. Indien de arts bekend is met het syndroom, dan is het verhaal van de patiënt samen met lichamelijk onderzoek meestal genoeg om de diagnose te stellen.

De arts begint met het testen van het gevoel van de huid. De drukgevoeligheid (sensibiliteit) van de huid kan getest worden door met een dunner of dikker draadje of een wattenstaafje op de huid te drukken. Bij een meerderheid van de mensen met LACNES kan een specifiek gebied worden aangeduid waar de huid minder gevoelig of juist overgevoelig is. Ook valt op dat wanneer de huid getest wordt met koud voorwerp, deze anders koud aanvoelt op de aangedane zijde dan aan de ‘gezonde’ zijde.

Met slechts één vinger kan het maximale pijnpunt worden vastgesteld. Meestal is dat op de rand van een rib. Daaromheen wordt de pijn als minder heftig ervaren. Bij een kneep in de huid ter hoogte van het triggerpoint (de zogeheten ‘pinch test’), blijkt dat de plek vaak zeer gevoelig is vergeleken met dezelfde test bij overige huid.

Behandeling van LACNES

De behandeling van LACNES kan op grofweg manieren plaatsvinden:

met medicatie (injectietherapie)
met Pulsed Radio Frequente Stroom (PRF), meestal in combinatie met
medicatie

injectietherapie – snelle verlichting op de juiste plek

De eerste stap in de behandeling van LACNES is vaak injectietherapie. Hierbij krijgt de patiënt een injectie direct op de plek waar de beknelde huidzenuw (meestal een zijtak van de intercostale zenuw) voor de pijnklachten zorgt. De injectie bevat een lokaal verdovingsmiddel, zoals lidocaïne, dat de pijn tijdelijk onderbreekt. Vaak wordt dit gecombineerd met een corticosteroïde, zoals triamcinolon, om de lokale ontstekingsreactie te dempen.

Deze behandeling kan al binnen enkele minuten tot uren verlichting geven. In veel gevallen is één injectie voldoende om het zenuwpijnpatroon te doorbreken, vooral als het om een beginnende of milde vorm van LACNES gaat. Bij langdurige of terugkerende klachten zijn soms meerdere injecties nodig. Als de pijn telkens terugkomt, kan injectietherapie dienen als diagnostisch én therapeutisch hulpmiddel: het bevestigt de LACNES-diagnose en biedt tegelijkertijd verlichting.

Pulsed radiofrequente stroom (PRF) – zenuwen kalmeren zonder schade

Wanneer injectietherapie onvoldoende of slechts tijdelijk werkt, komt Pulsed Radiofrequente Stroom (PRF) in beeld. PRF is een geavanceerde pijnbehandeling waarbij met een naald en elektrische pulsen de overprikkelde zenuw wordt beïnvloed. De behandeling is gericht op het tijdelijk “herprogrammeren” van de zenuwactiviteit zonder deze te beschadigen. In tegenstelling tot gewone radiofrequentebehandeling (waarbij de zenuw wordt verhit en uitgeschakeld), blijft de zenuw bij PRF intact.

De naald wordt met behulp van echografie of röntgendoorlichting precies op de beknelde zenuw geplaatst. Vervolgens worden er korte, milde elektrische stroompjes afgegeven. Deze beïnvloeden het zenuwweefsel, waardoor de prikkelgeleiding wordt verminderd. De behandeling duurt meestal 10–15 minuten en wordt vaak poliklinisch uitgevoerd. De pijnverlichting treedt meestal na enkele dagen tot weken op en kan maanden aanhouden.

Aanvullende medicatie – ondersteuning bij zenuwpijn

Naast injectietherapie of PRF kunnen artsen medicatie voorschrijven die gericht is op zenuwpijn. Denk aan neuropathische pijnstillers zoals pregabaline (Lyrica), gabapentine of amitriptyline. Deze medicijnen beïnvloeden de prikkelgeleiding van zenuwen en kunnen de scherpe, branderige pijn van LACNES verzachten. Vaak worden ze tijdelijk ingezet om de pijn onder controle te houden, zeker bij patiënten die nog wachten op verdere behandeling of bij wie PRF nog niet direct effect heeft gehad.

Multidisciplinaire aanpak – aandacht voor beweging en psyche

Bij aanhoudende klachten kan het zinvol zijn om meerdere disciplines te betrekken. Een fysiotherapeut kan helpen bij een gezonde houding en het ontlasten van de buikwand. Soms is er sprake van angst of onzekerheid door langdurige pijnklachten—dan kan een psycholoog of pijncoach ondersteuning bieden. Belangrijk om te weten: LACNES is géén ingebeelde pijn. Het is een fysiek aantoonbare zenuwbeknelling, maar de impact op iemands dagelijks leven kan breder zijn dan alleen lichamelijk.

Samenvatting

De behandeling van LACNES draait om het gericht aanpakken van de beknelde zenuw. Vaak begint dat met een injectie, en bij aanhoudende klachten volgt eventueel een PRF-behandeling. Met de juiste aanpak kunnen de meeste mensen met LACNES hun leven weer grotendeels pijnvrij oppakken—zonder dat het voelt alsof er constant een brandende naald in je zij steekt.

Prognose – geen blijvertje als je er op tijd bij bent

Goed nieuws: LACNES klinkt misschien spannend, maar het hoeft absoluut geen levenslange lastpost te zijn. Als je weet wat het is en je bent er op tijd bij, is de kans groot dat je snel weer zonder die nare, branderige pijn door het leven kunt. Veel mensen knappen al flink op van één simpele injectie. De pijn zakt, de druk verdwijnt, en het lijf krijgt als het ware een adempauze. Soms is een tweede prik nodig, en heel af en toe nog eentje daarna—maar het kan écht veel verlichting geven.

Voor wie het iets hardnekkiger zit, is er gelukkig PRF: die slimme behandeling met pulsen die de zenuw tot rust brengt, zonder hem kapot te maken. Een soort resetknop voor een overprikkelde huidzenuw. Veel mensen merken na een paar dagen tot weken al verbetering. En in sommige gevallen blijft de pijn maanden of zelfs jaren weg. Het is geen toverstaf, maar wel een goed wapen in de strijd tegen die irritante prikpijn in je zij of buik.

LACNES kan terugkomen, vooral als je lang hebt doorgelopen met klachten. Maar als je weet wat het is, herken je het sneller en kun je sneller schakelen. Met een beetje zorg, een goede arts en wat zelfkennis hoeft LACNES je leven niet te beheersen. Zie het als een zenuw die even teveel stress had—en die, met een duwtje in de goede richting, vaak gewoon weer rustig wordt.

Complicaties – als het nét even tegenzit

In de meeste gevallen blijft LACNES gewoon een vervelende, maar behandelbare kwaal. Toch zijn er situaties waarin het wat lastiger wordt. Bijvoorbeeld als de klachten lang genegeerd zijn, of als de pijn zich als een hardnekkige huisgenoot vastzet in je lijf. De zenuw kan zó geprikkeld raken dat je steeds gevoeliger wordt voor aanraking, kleding, beweging of zelfs een windvlaagje. Dan kan er sprake zijn van chronische zenuwpijn, en die laat zich niet altijd makkelijk de deur wijzen.

Een andere mogelijke complicatie is dat de pijn zich uitbreidt of overslaat naar andere zenuwbanen—dan spreek je soms van een nerve entrapment syndrome op meerdere plekken tegelijk. Het lijf raakt als het ware gewend aan het pijnsignaal, waardoor het steeds sneller en heftiger reageert. Ook kan er door langdurige pijn een soort vicieuze cirkel ontstaan van slecht slapen, minder bewegen en somberder voelen. Niet omdat je je aanstelt, maar omdat chronische pijn écht invloed heeft op je hele systeem.

Het goede nieuws? Ook bij deze zwaardere vormen zijn er behandelmogelijkheden. Van PRF tot pijnrevalidatie, en soms met hulp van een multidisciplinair team. Belangrijk is dat je serieus genomen wordt. LACNES is geen fantasie, en de pijn is echt—ook als hij van buitenaf onzichtbaar is. Dus: laat het niet doorsluimeren, blijf er niet mee lopen, en durf hulp te vragen. Je hoeft dit niet alleen op te lossen.

Preventie – wat kun je zelf doen om LACNES te voorkomen?

Hoewel LACNES soms ‘zomaar’ lijkt op te duiken, zijn er wel degelijk manieren om de kans op deze nare zenuwpijn te verkleinen. Het draait vooral om het voorkomen van druk, wrijving en herhaalde overbelasting van de buikwand of flank. Hieronder een aantal praktische tips:

Let op je houding – Langdurig voorovergebogen zitten of scheef hangen (bijvoorbeeld achter een laptop of in de auto) kan extra druk zetten op je buikwand. Wissel regelmatig van houding en zorg voor een goede zithouding.
Draag loszittende kleding – Strakke broeken, riemen of elastiekbanden kunnen irritatie of beknelling van de huidzenuwen veroorzaken. Zeker als je al gevoelig bent in je flank of buik.
Voorkom overbelasting van de buikspieren – Til niet te zwaar, forceer je buikspieren niet tijdens sporten of werk. Bouw belasting geleidelijk op en luister naar je lichaam.
Wissel beweging en rust af – Langdurig zitten of staan zonder afwisseling kan de buikwand vermoeien. Kleine wandelingen of rekbewegingen tussendoor houden de boel soepel.
Let op na een operatie of buiktrauma – Na buikoperaties of verwondingen kunnen littekens of verklevingen zenuwen extra gevoelig maken. Geef jezelf voldoende hersteltijd en meld het bij je arts als je pijn ervaart rond littekens.
Blijf in beweging – Een actieve leefstijl helpt je spieren en bindweefsel soepel te houden, wat de kans op beknelde zenuwen kleiner maakt.

LACNES volledig voorkomen is niet altijd mogelijk, maar met deze praktische aanpassingen geef je jezelf de beste kans op een pijnvrije buikzone. En als het tóch opspeelt: hoe eerder je erbij bent, hoe sneller je het weer onder controle hebt.

Twee senioren zijn aan het wandelen — *Blijf in beweging! / Bron: Pixabay*

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over LACNES, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.