Last Updated on 17 december 2023 by M.G. Sulman
De navel is een diepe, smalle holte in de buik. Het is het litteken dat achterblijft na het verdrogen van de navelstreng. Pijn aan de navel kan dof en zeurend of scherp en stekend zijn. Navelpijn kan constant aanwezig zijn of komen en gaan. Je kunt de pijn voelen aan de navel, rond de navel of achter de navel. Navelpijn is geen aandoening, maar een symptoom. Het kan gepaard gaan met andere klachten, zoals roodheid, jeuk aan de navel en navelafscheiding. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van pijn aan de navel, van relatief onschuldig tot meer ernstig. Als je pijn ervaart aan je navel of in de navelstreek, moet je je huisarts raadplegen om erachter te komen wat de oorzaak is en hoe je het kunt behandelen.
Bijna iedereen kent buikpijn en heeft wel eens geklaagd over pijntjes in, achter of rond de navelstreek. Pijn aan de navel kan door veel dingen worden veroorzaakt. De meest voorkomende oorzaken zijn de volgende.
Commensale micro-organismen zijn van nature in of op de gastheer aanwezig. Meerdere commensale micro-organismen leven van nature in de navel, waar ze zich senang voelen aangezien ze warme en vochtige omstandigheden nodig hebben om te gedijen. Bovendien voeden ze zich met het talg dat de talgklieren produceren. Als je je navel niet goed schoonhoudt kan een opeenstapeling van bacteriën, vuil, zweet, lotion en pluis een onwelriekende geur ontwikkelen in je navel. Ook kan het op een gegeven ogenblik leiden tot infecties, wat vaak gepaard gaat met een rode, jeukerige huid en pusvorming.
Een navelontsteking komt vaak voor bij mensen van alle leeftijden, onder wie pasgeborenen. Een infectie kan zelfs tot sepsis leiden als de micro-organismen in de bloedbaan terechtkomen.
Een navelbreuk is een uitstulping van buikvlies door een zwakke plek in de buikwand, dichtbij de navel. Bij druk op de buik, door bijvoorbeeld hoesten en persen tijdens het poepen, puilt de zwelling naar buiten. Bij het indrukken van de navel kan de buikhernia weer op zijn plaats komen, maar wel met lichte pijn. De intensiteit van pijn kan variëren. Een navelbreuk gaat niet vanzelf over. Er is een operatie nodig om te breuk te behandelen.
Blessure of spierpijn
Als er een blessure is of als je iets zwaars optilt of op de verkeerde manier traint, kan dit leiden tot navelpijn. Spierpijn of blessurepijn rond de navel heeft tijd nodig om te genezen.
ACNES (buikwandpijnsyndroom)
Bij het buikwandpijnsyndroom of ACNES (een afkorting van Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome) ontstaat er pijn als gevolg van een beknelde (gevoels)zenuw in de buikwand. De pijn bevindt zich altijd op dezelfde plaats. Veel mensen met ACNES kunnen met één vinger aanwijzen waar de pijn is gelokaliseerd. Vaak is dit in het midden van de buikspier, onder de navel. Deze pijn wordt vaak vergeleken met het gevoel van een messteek en kan aanzienlijke hinder veroorzaken in het dagelijks leven van mensen die aan deze aandoening lijden.
Indigestie
Te veel eten kan leiden tot indigestie met klachten als een opgeblazen of vol gevoel, oprispingen, misselijkheid, brandend maagzuur en een ongemakkelijk of branderig gevoel in je bovenbuik, soms boven of rond je navel.
Urineweginfectie
Een urineweginfectie kan een zeurende pijn in onderbuik (vlak onder de navel) en onderrug geven. Een urineweginfectie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De symptomen van een urineweginfectie zijn pijn bij het plassen, onderbuikpijn die zich uitstrekt naar de rug en de navel.
Postoperatieve pijn
Navelpijn na een buikoperatie is normaal en het herstel kost tijd. De arts zal pijnstillers voorschrijven. Neem contact op met de arts in geval van koorts, zwelling of een ander ongewoon symptoom.
Zwangerschap brengt veel veranderingen met zich mee in het vrouwelijk lichaam. Je gewicht neemt maand na maand toe, je buik begint allengs uit te steken. Je buik groeit hard en wordt meestal ronder van vorm. Als je een navelkuiltje had, zal deze waarschijnlijk rond week 26 naar buiten ploppen. Het doet vaak pijn als erop wordt gedrukt. Er zijn echter ook zwangere vrouwen bij wie de navel niet uit gaat puilen, maar juist dieper of platter lijkt te worden.
In zeldzame gevallen is een navelbreuk een reden voor buikpijn bij zwangere vrouwen. Een zwangerschap vergroot namelijk je risico op een navelbreuk door de verhoogde druk in de buikwand. Je ziet dan bijvoorbeeld vlak boven je navel iets opbollen. Met een navelbreuk tijdens de zwangerschap kun je twee dingen doen; kiezen voor een hersteloperatie, of gebruik maken van een navelbreukband.
Blindedarmontsteking (appendicitis) is een (meestal acuut ontstane) ontsteking van de blindedarm. De pijn begint meestal rond of boven de navel. Daarna zakt de pijn naar rechtsonder in de buik. Andere symptomen zijn misselijkheid, braken, koorts, een opgeblazen gevoel en obstipatie of diarree. Bij een blindedarmontsteking heb je snel een behandeling nodig. In ieder geval binnen één dag.
Inflammatoire darmziekte
Een inflammatoire darmziekte, zoals de ziekte van Crohn, kan pijn achter de navel veroorzaken. Meestal treedt deze pijn een half uur na de maaltijd op. Bij Crohn zitten er ontstekingen (zweren) in de darmen. De meest voorkomende symptomen zijn diarree (vaak met bijmenging van slijmen en/of bloed), buikpijn en gewichtsverlies.
Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
Het prikkelbaredarmsyndroom is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Pijn in de buik staat op de voorgrond bij PDS. De pijn is vaak gelokaliseerd onder in de buik of rond de navel.
Voedselinfectie
Een plotseling aanval van buikpijn in combinatie met misselijkheid en diarree kan wijzen op een voedselinfectie door bacteriën, bijvoorbeeld Salmonella of Campylobacter. De pijn bevindt zich vooral rond de navel.
Endometriose
Endometriose is de aanwezigheid van weefsel dat lijkt op het slijmvlies van de baarmoeder (het endometrium) buiten de baarmoeder. Het baarmoederslijmvlies komt dan op andere plaatsen in de buik voor. Bijvoorbeeld in de baarmoederwand, op het buikvlies, in de eierstokken of diep onder in de buik vlakbij de endeldarm of de blaas. Het kan ook aanwezig zijn in de navel of in het litteken van een keizersnede.
Alarmsymptomen
Bepaalde symptomen samen met navelpijn kunnen wijzen op een medisch noodgeval, waaronder:
- braken met bloed
- constante pijn gedurende meer dan vier uur
- pijn op de borst bij inspanning
- kortademigheid, samen met pijn op de borst die uitstraalt naar de kaak, arm of nek
- bloed bij de ontlasting
Raadpleeg in deze gevallen direct een arts.
Uit Tubantia d.d. 21 maart 1967 over navelpijn bij popgitaristen:
Navelpijn
LONDEN – Een Britse arts heeft een beroepsziekte van popgitaristen ontdekt. In World Medicine beschrijft dr. Arnand Dalal een infectie, veroorzaakt door te nauwe broeken plus een te innig tegen het lichaam gedrukte gitaar.
De jonge patiënt krijgt daardoor een gevoelige plek rondom de navel.
Het leed is te verhelpen met antibiotica, maar dr. Dalal acht het beter, dat de musici wat wijdere broeken dragen en hun gitaar wat losser vasthouden.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pijn aan de navel of tips geven over navelpijn. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
