Last Updated on 22 juli 2023 by M.G. Sulman
Rode bessen behoren tot de aalbes (Ribes rubrum). Anno 2023 treft je ze aan in iedere supermarkt. Je kunt de rode bes eten met yoghurt of met havermout. Ze zijn ook lekker in fruitsalades, nagerechten of jam. De bessen zijn rijp van eind juli tot begin augustus en vormen een rijke bron van vitamine C. In rode bessen zitten ook veel andere vitaminen, evenals mineralen en andere fylonutriënten. Rode bessen zijn dan ook zeer gezond en geneeskrachtig. Het is heuse powerbesjes.
Wat is de rode bes?
De rode bes is een plantensoort uit het geslacht van aalbessen (Ribes rubrum), een soort uit de Ribesfamilie, Grossulariaceae. Ook de kruisbes of stekelbes hoort tot deze familie. (Grossulariaceae).
Naast de rode bes heb je de witte bes of witte aalbes. Deze wordt net als de rode bes gerekend tot de aalbes (Ribes rubrum).
Herkomst
Rode bessen zijn al lang bekend uit kloostertuinen. Reeds in de 15e eeuw teelde men er cultivars van de wilde inheemse Ribes rubrum. In de vrije natuur is de plant nog af en toe te vinden in vooral vochtige alluviale bossen (zachthoutooibossen, ook wel wilgenvloedbos genoemd) op zowel open plekken als aan de rand. De tuinvariëteiten die je anno 2023 in tuincentra aantreft, zijn kruisingen van Ribes rubrum met andere soorten van het geslacht van de bes, zoals de steenbes (Ribes petraeum).
Hoe smaakt de rode bes?
De rode bes is zuur tot zoetzuur van smaak. Veel mensen moeten in het begin erg wennen aan de wat zure smaak. Maar als je er eenmaal aan gewend bent, wil je geen dag meer zonder de rode be
Voedingswaarde van rode besjes
Vol voedingswaarde
Rode bessen zijn extreem gezonde lekkernijen. Deze kleine rode balletjes zijn gezegend met een goede hoeveelheid vitamine C, kalium, ijzer, vezels en roodkleurende anthocyaninen. Dit zijn kleurstoffen uit de familie van flavonoïden die bekend staan om hun krachtige werking als antioxidant. Antioxidanten zijn stoffen die je beschermen tegen vrije radicalen, een natuurlijk bijproduct van de processen in je lichaam.
Vitamine C
Rode besjes zitten bomvol vitamine C. De vitamine beschermt onder andere de cellen, bevordert de genezing van wonden en zorgt ervoor dat het lichaam ijzer uit plantaardig voedsel, zogeheten non-heemijzer, beter kan benutten.
Vitamine K
Vitamine K is een in vet oplosbare vitamine die helpt bij het proces van bloedstolling. Rode bessen bevatten een royale hoeveelheid van deze vitamine.
IJzer
Aalbessen bevatten ook een grote hoeveelheid ijzer. IJzer is een mineraal. Je hebt het nodig voor de vorming van hemoglobine. Hemoglobine is onderdeel van je rode bloedcellen, die verantwoordelijk zijn voor het zuurstoftransport door je lichaam.
Vezels
Een andere troef van de rode bes is het hoge vezelgehalte. De onverteerbare plantenvezels zorgen voor een snelle, langdurige verzadiging en helpen zo je gewicht te reguleren. Tevens verlagen vezels het cholesterol- en bloedsuikergehalte en bevordert het een goede spijsvertering.
Anthocyaninen
Een ander pluspunt van rode bessen is het hoge gehalte aan anthocyanines. Deze kleurpigmenten behoren tot de flavonoïden en hebben veel gezonde en geneeskrachtige effecten. Zo weren ze als antioxidanten de zogeheten vrije radicalen af. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen veroorzaken aan je cellen en weefsels. Zo verminderen ze vermoedelijk het risico op bepaalde soorten kanker en hart- en vaatziekten en versterken ze je immuunsysteem.
Rode bessen zijn gezond en geneeskrachtig
Wat zijn de gezondheidsvoordelen van rode bessen?
Geeft je immuunsysteem een boost
Rode bessen zijn een geweldige bron van antioxidanten zoals vitamine C en mangaan. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen de effecten van oxidatieve stress, wat kan helpen het immuunsysteem te versterken en ziekten af te weren.
Mooie huid
Rode besjes zitten boordevol voedingsstoffen die gunstig zijn voor je huid. Deze superbesjes zijn rijk aan vitamine B en vitamine C. Vitamine C is een krachtige antioxidant die schade door vrije radicalen in huidcellen bestrijdt en zelfs ongedaan kan maken. Deze vitamines helpen tevens bij de regeneratie van huidcellen en bevorderen de genezing van schade aan de huid door UV-straling.
Vorming van rode bloedcellen
Rode bessen zijn een goede bron van ijzer. Dit mineraal heb je nodig voor de vorming van hemoglobine. Dit is een eiwit in je bloed dat zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam vervoert. Een tekort aan ijzer of ijzergebrek is een belangrijke oorzaak van bloedarmoede. Dit kan worden vermeden door ijzerrijke voedingsmiddelen te nemen, waaronder fruit zoals rode besjes.
Versterking van je immuunsysteem
Rode besjes zijn rijk aan vitamine C. Deze vitamine versterkt het immuunsysteem zodat het lichaam bestand is tegen virale en bacteriële aanvallen. Het voorkomt niet alleen verkoudheid, maar geeft het lichaam ook de mogelijkheid om te vechten tegen de vorming van bepaalde soorten kanker. Vitamine C speelt een antioxiderende rol in de luchtwegen. Mensen met astma doen er dus verstandig aan om rode bessen te eten. verlichting voor astmapatiënten. Vitamine C in rode aalbessen bevat ook antihistaminische eigenschappen, wat verlichting kan bieden bij allergie.
Goede voor de stoelgang en voorkomen van obstipatie
Deze kleine rode bessen bevatten veel vezels. Voedingsvezels vormen een diverse groep koolhydraten die niet door je darmen worden verteerd of opgenomen. Per dag heb je grofweg tussen de 30 en 40 gram voedingsvezels nodig. Het bevordert een regelmatige stoelgang. Vezels zwellen namelijk op doordat ze vocht opnemen. Daardoor zorgen ze voor een vaste, maar toch soepele ontlasting. Kortom, je kunt er goed van poepen.
Vezels helpen om obstipatie te voorkomen. Verstopping komt immers vaak door (een combinatie van) weinig drinken, te weinig vezels eten en te weinig bewegen.
Hoge bloeddruk tegengaan
Een kopje aalbessen bevat iets meer dan 300 milligram (mg) kalium. Volwassenen hebben volgens het Voedingscentrum dagelijks 3.500 mg aan kalium nodig. Samen met chloride en natrium is kalium betrokken bij het regelen van de vochtbalans en de bloeddruk in het lichaam. Een hoge bloeddruk en hoge bloeddrukwaarden kan voorkomen worden door een kaliumrijk dieet.
Gewicht verliezen
Rode bessen bevatten weinig calorieën. Ze bevatten ook weinig vet en veel voedingsvezels, waardoor ze een ideaal tussendoortje vormen voor mensen die willen afvallen. Vezels zorgen ervoor dat je sneller een vol gevoel hebt, waardoor je minder eet.
Kopen en bewaren van de rode bes
Kopen
De aalbessen die je plukt of koopt, moeten een glanzende felrode kleur hebben en dus niet een doffe kleur. Gebruik de rode bessen zo snel mogelijk na aankoop.
Bewaren in koelkast of vriezer
Besjes hebben helaas een korte levensduur. Ze zijn niet zo lang vers en bederven relatief snel. Bewaar rode bessen bij voorkeur uitgespreid op een bord in de koelkast. Dan zijn ze een paar dagen houdbaar. J ekunt ze ook in het bakje houden waarin je ze kocht. Zorg er in ieder geval voor dat ze niet vochtig worden.
Als je weet dat je je besjes lange tijd niet zult gebruiken, kun je ze invriezen. Leg de rode bessen naast elkaar op een plat bord en laat ze bevriezen. Ze blijven maximaal zes maanden bewaard.
Meenemen naar school of werk
Als je de besjes meeneemt naar school of werk, is het aan te raden om ze losjes in te wikkelen of ze te bedekken met bijvoorbeeld keukenpapier en ze (indien mogelijk) in de koelkast te bewaren.
Afspoelen van de besjes
Spoel de besjes af voordat je ze gebruikt. Doe dit pas als je ze gaat eten. Je wilt ze niet van tevoren afspoelen, omdat het extra vocht hun verouderingsproces kan versnellen en ze sneller kunnen bederven. Dep de besjes droog met een schone handdoek voordat je ze gebruikt.
Aalbessen verwerken in gerechten
Aangezien rode bessen een sterke zure smaak hebben met een hoge zuurgraad, worden ze meestal gebruikt om ze te verwerken in een gerecht in plaats van ze rauw te eten.
Rode bessenjam en gelei
Vanwege hun zurige doch frisse smaak zijn rode bessen zeer geschikt voor jam en gelei. Om je eigen rode bessengelei te maken, pureer je 5 kopjes van deze besjes met ongeveer een half kopje water en 1 kopje suiker (naar smaak). Laat het mengsel ongeveer 8 minuten sudderen. Afkoelen voordat je het gebruikt of bewaart. Je kunt het enkele weken in de koelkast bewaren.
Rode bessentaart
Rode bessen kunnen ook goed gebruikt worden als taartvulling. De zure en pittige smaak van het fruit past zeer goed bij een hartige boterachtige taartbodem. Gebruik rode bessen zoals je zou doen in andere recepten voor bessentaart en zorg ervoor dat je er een bolletje vanille-ijs bovenop schept.
Je kunt de rode bes ook als decoratie op taarten gebruiken.
Rode bes als topping
Rode bessen kun je ook als topping gebruiken. Voeg de friszure besjes toe aan (Griekse) yoghurt, samen met muesli, banaan en onbewerkte, rauwe honing. Da’s pas een gezond ontbijt!
Je kunt de besjes ook aan je havermout toevoegen, samen met wat honing en kaneel.
Rode besjes kunnen ook je dessert net iets gezonder maken. Garneer je vanille-ijs met een handvol rode bessen. Lekker en gezond!
Smoothie met rode besjes
Rode bessen kunnen ook uitstekend worden verwerkt in een smoothie. Meng de rode bessen met aardbeien, bananen, honing en melk voor een heerlijke en verfrissende smoothie.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het bereiden van rode bessen, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.