Metoprolol: werking en bijwerkingen

Last Updated on 19 november 2023 by M.G. Sulman

Metoprolol is zo’n beetje als de rustpolitie voor je hart. Het is een medicijn dat valt onder de categorie ‘bètablokker’. Dat betekent in feite dat het een soort rem zet op je centrale zenuwstelsel. Wat doet het dan? Wat is de werking? Welnu, het laat je hart wat kalmer aan doen, zorgt ervoor dat je hartspier minder hard samentrekt en drukt ook nog eens je bloeddruk omlaag. Druk bezig bepaalde problemen aan te pakken, zoals hoge bloeddruk, pijn op de borst (ook wel bekend als angina pectoris), hartproblemen, en het voorkomen van een hartinfarct. En alsof dat niet genoeg is, helpt het ook bij langdurig hartfalen, schildklierproblemen en zelfs bij het afweren van migraine-aanvallen.

Wat is metoprolol?

Het medicijn ‘metoprolol’ doet zijn magie door je hartslag te vertragen en je bloeddruk te laten zakken, waardoor je hart minder zuurstof nodig heeft. Metoprolol wordt voorgeschreven bij hoge bloeddruk, angina pectoris (dat pijn-op-de-borstgevoel waar niemand blij van wordt), hartritmestoornissen, migraine, een schildklier die als een raceauto gaat, hartfalen en na een hartaanval. En bij trillende handen.

Het goede nieuws? Binnen een week laat dit medicijn je bloeddruk kelderen. En die borstpijn? Wel, die maakt binnen 1 tot 2 uur plaats voor verlichting. 

Oh, en vergeet niet om metoprolol op vaste tijden te slikken. Zo vergeet je het minder snel. Je kan soms last krijgen van bijwerkingen. Je zou wat moe kunnen zijn, duizelig door die lage bloeddruk, koude handen en voeten, maagdarmklachten en hoofdpijn. Als dat blijft hangen, doe dan een belletje naar je dokter. En als je je duizelig, moe of suf voelt, laat die autorit dan maar even zitten.

In een notendop: Metoprolol, de held die je hart een chillpil geeft en je bloeddruk wat laat zakken.

Werking van metoprolol 

Metoprolol werkt door bètareceptoren in het hart te blokkeren. Deze receptoren spelen een rol bij het reguleren van de hartslag, alsmede bij de kracht waarmee het hart samentrekt. Als deze receptoren overactief zijn, kan dit leiden tot verhoogde bloeddrukwaarden en vernauwing van de bloedvaten. Op de lange termijn kan dit schadelijke effecten hebben, zoals een verhoogd risico op een herseninfarct of beroerte.

Als een selectieve bètablokker grijpt metoprolol specifiek in op deze receptoren. Hierdoor hoeft je hart minder hard te werken. Dit resulteert in een verlaagde bloeddruk en een verminderde belasting van het hart. Door deze effecten wordt de kans op ernstige complicaties, zoals een herseninfarct, beroerte en angina pectoris-aanvallen, verminderd.

In essentie fungeert Metoprolol als een regulator, die de balans herstelt en het risico op potentieel levensbedreigende gevolgen van een overactief hart minimaliseert.

Gebruik en dosering

Luister altijd naar je dokter of apotheker. Als je even niet meer weet over hoe dit medicijn te gebruiken, bel dan je apotheker of dokterassistente.

Je hebt de keuze uit metoprolol retardtabletten (met langzame afgifte) in doses van 25 mg, 50 mg, 100 mg, en zelfs 200 mg. Maar wacht, er is meer! Normale tabletten zijn er ook in 50 mg en 100 mg. Voor volwassenen varieert de dosis van een bescheiden 50 mg tot een pittige 400 mg per dag, afhankelijk van wat jouw lichaam nodig heeft. Voor kinderen vanaf 6 jaar is 50 mg per dag de max.

Hoe metoprolol in te nemen? Heel of halve tablet, doorslikken met een slok water, zonder dat kauwgom-achtige gedoe. En oh ja, probeer het op een vast tijdstip in te nemen, als je een beetje structuur in je medicijninname wilt.

Onthoud: bij twijfel, bel je dokter.

Bijwerkingen van metoprolol

Mogelijke bijwerkingen van metoprolol zijn:

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Moeheid.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Duizeligheid of dat lichte ‘wiebelhoofd’-gevoel, vooral bij het opstaan.
• Maag-darm-ellende zoals misselijkheid, overgeven, verstopping (obstipatie) of juist een snel ritje naar het kleinste kamertje (diarree).
• Hoofdpijn.
• IJskoude handen en voeten, vooral bij de ziekte van Raynaud.
• Een hartslag die een tandje langzamer gaat of juist wat sneller bonkt.
• Even op adem moeten komen na wat inspanning.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Droge mond.
• Erectieproblemen.
• Slaapstoornissen, inclusief moeite met inslapen, wilde dromen en nachtmerries.
• Depressieve klachten, verwardheid en angst. En soms gaan we geloven in dingen die niet helemaal kloppen (waandenkbeelden) of zien, horen of voelen we dingen die er niet zijn (hallucinaties).
• Droge ogen en een beetje wazig zicht.
• Heb je het Sjögren-syndroom? Dan kun je wat extra klachten krijgen.
• Huidprobleempjes, zweetpartijen en haaruitval.
• Bloedingen, zoals bloedneuzen, kunnen vaker voorkomen.
• In geval van diabetes merk je misschien minder snel dat je bloedsuiker te laag is.
• Benauwdheid? Astma of COPD ? Bel je dokter als je last krijgt van benauwdheid.
• Myasthenia gravis (spierziekte): dit medicijn kan je wat meer last geven. Dokter bellen als je dat voelt.
• Last van psoriasis? Ook hier kan het erger worden. Bel je arts bij rode schilferige plekken, glanzende huid, jeuk, putjes in je nagels en gewrichtsproblemen.
• Bij het Wolff-Parkinson-White-syndroom: Serieus praten met een cardioloog of internist voordat je dit medicijn gaat gebruiken. 

Dikke buik en gewichtstoename door metoprolol?

Het lijkt erop dat het specifieke aspect van een “dikke buik” niet expliciet wordt genoemd als een bijwerking van metoprolol in de bijsluiter. Echter, gewichtstoename wordt soms gemeld als een mogelijke bijwerking van bètablokkers in het algemeen, ofschoon het niet voor iedereen van toepassing is.

Wordt het vergoed?

Ja, goed nieuws! Als je dokter het voorschrijft, wordt metoprolol gedekt door de basisverzekering. En dat geldt bijna altijd, ongeacht de dosering. Dus, geen stress over de kosten als het op je recept staat.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over metoprolol, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.