Pijnlijke gewrichten in de handen: oorzaken van gewrichtspijn

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Pijnlijke gewrichten in de handen kunnen veroorzaakt worden door verschillende aandoeningen, waaronder jicht, reumatoïde artritis, artrose, enzovoort. Jicht is een aandoening waarbij zich urinezuurkristallen ophopen in de gewrichten, hetgeen leidt tot ontsteking en pijn. je kan ook last krijgen van pijnlijke gewrichten door overbelasting. Hoe dan ook, als je last hebt van pijnlijke gewrichten in je handen, is het belangrijk om je huisarts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling. Behandeling kan bestaan uit medicatie, fysiotherapie, leefstijlveranderingen, enzovoort, afhankelijk van de oorzaak van de pijn.

Pijnlijke gewrichten in de handen / Bron: Alice Day/Shutterstock.com

Wat zijn gewrichten?

Gewrichten zijn de verbindingen tussen botten in je lichaam. Ze zorgen ervoor dat we kunnen bewegen en hebben verschillende vormen en functies, afhankelijk van het type gewricht en de locatie in het lichaam. Enkele voorbeelden van gewrichten zijn knieën, ellebogen, schouders, heupen, vingers en enkels.

Oorzaken van pijnlijke gewrichten in de handen

Er zijn verschillende oorzaken van gewrichtspijn, waaronder:

  • Overbelasting: Overmatig of repetitief gebruik van een gewricht kan leiden tot gewrichtspijn. Dit kan het geval zijn bij sporters die hun gewrichten vaak belasten of bij mensen die zware lichamelijke (handen)arbeid verrichten.
  • Verwondingen: Een val, stoot of ander trauma kan een gewricht beschadigen en pijn veroorzaken. Dit kan variëren van een lichte verstuiking tot een ernstige breuk en/of ontwrichting.
  • Slijtage: Met het voortschrijden der jaren kan het kraakbeen dat je gewrichten beschermt, in kwaliteit achteruitgaan. Dit kan leiden tot artritis, een aandoening die gewrichtspijn, stijfheid en zwelling veroorzaakt.
  • Auto-immuunziekten: Sommige aandoeningen, zoals reumatoïde artritis (RA) en lupus, zijn auto-immuunziekten waarbij je immuunsysteem zich tegen het eigen lichaam keert en gewrichtspijn veroorzaakt.
  • Infecties: Infecties in het gewricht kunnen ontstekingen en pijn veroorzaken. Indien een gewrichtsontsteking (artritis) wordt veroorzaakt door een infectie met een bacterie, dan spreekt men van infectieuze of bacteriële artritis.

Overbelasting als oorzaak van de pijn

Wat is het?

Overbelasting is een courante oorzaak van gewrichtsklachten. Wanneer je lichaam langdurig wordt blootgesteld aan een belasting die het niet goed kan verdragen, dan kan dit resulteren in beschadiging van de weefsels in het gewricht. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en zwelling in het gewricht, hetgeen een normale functie van het gewricht belemmert. Functiebeperking is het gevolg.

Oorzaak

Overbelasting van de handgewrichten kan ontstaan door herhaaldelijke handbewegingen en/of het uitvoeren van taken die een hoge mate van kracht of druk op de handgewrichten vereisen. Hieronder vallen onder meer:

Herhaaldelijk gebruik van de handen

Het uitvoeren van dezelfde beweging herhaaldelijk gedurende lange tijd, zoals bijvoorbeeld bij het werken met een computermuis, kan leiden tot overbelasting van de handgewrichten.

Hoge mate van kracht of druk op de handgewrichten

Activiteiten die kracht of druk op de handgewrichten uitoefenen, zoals het tillen van zware voorwerpen, kunnen bijdragen aan overbelasting van de handgewrichten.

Slechte werkhouding

Een slechte houding tijdens het werk kan leiden tot overbelasting van de handgewrichten, vooral als de houding leidt tot een onnatuurlijke positie van de handen.

Letsel of trauma

Letsel of trauma aan de hand of pols, zoals een breuk of verstuiking, kan bijdragen aan overbelasting van de handgewrichten tijdens het herstelproces.

Preventie

Teneinde overbelasting van de handgewrichten te voorkomen, is het raadzaam om de juiste techniek te gebruiken tijdens het uitvoeren van activiteiten die belastend zijn voor de handen, regelmatig pauzes te nemen om de handen te laten rusten en te zorgen voor een ergonomische werkplek.

Een ergonomische werkhouding is een houding die is ontworpen om de belasting op het lichaam te beperken, terwijl het werk op een efficiënte en comfortabele manier wordt uitgevoerd. Dit kan helpen om vermoeidheid, pijn, en letsel te voorkomen, maar het kan tevens de productiviteit verbeteren.

Een goede ergonomische werkhouding omvat vaak het aanpassen van de hoogte van de stoel, bureau en computerscherm, het gebruik van ondersteunende apparaten, zoals ergonomische muizen en toetsenborden, en het vermijden van langdurig zitten of staan. Het is aanbevolen om regelmatig te pauzeren en van houding te veranderen om spieren en gewrichten te ontspannen en te voorkomen dat ze overbelast raken.

Wat is een juiste ergonomische werkhouding (beeldschermwerk) / Bron: Freepik

Vele soorten handreuma

Verzamelnaam

Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen die kunnen leiden tot ontstekingen in de gewrichten, spieren en/of botten. Veel van deze aandoeningen, waaronder artrose en reumatoïde artritis, kunnen je handen treffen.

De oorzaken en risicofactoren variëren tussen deze vormen. Een algemene oorzaak van reuma is een overreactie van het immuunsysteem, waarbij het lichaamseigen weefsel wordt aangevallen, wat ontstekingen veroorzaakt.

Daarenboven kan erfelijkheid een rol spelen bij sommige vormen van reuma, zoals reumatoïde artritis. Daarnaast kunnen omgevingsfactoren, zoals infecties, hormonale veranderingen en blootstelling aan bepaalde chemische stoffen, bijdragen aan het ontstaan van bepaalde vormen van reuma.

Artrose

Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in een gewricht langzaam afbreekt, waardoor het gladde oppervlak van het kraakbeen minder glad en veerkrachtig wordt. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en verminderde bewegingsvrijheid van het gewricht. In sommige gevallen kan het kraakbeen zelfs helemaal verdwijnen, waardoor er direct bot-op-bot contact ontstaat tussen de botten in het gewricht. Dit heeft (ernstige) pijn en ontsteking in het gewricht tot gevolg. Artrose kan voorkomen in elk gewricht, maar komt het meest voor in de knieën, heupen en handen.

Reumatoïde artritis

Bij reumatoïde artritis wordt het immuunsysteem van het lichaam aangevallen, wat leidt tot ontstekingen in de gewrichten en andere delen van het lichaam. De handen zijn vaak een van de eerste plaatsen waar RA zich manifesteert.

Fibromyalgie

Fibromyalgie, ook wel weke delen reuma genoemd, kan leiden tot chronische pijn in de spieren, pezen en slijmbeurzen rond de gewrichten. Het kan ook je handen treffen en leiden tot functiebeperkingen.

Jicht

Jicht is een andere reumatische aandoening die kan leiden tot gewrichtsontsteking. Het komt vaak voor in de voeten en tenen. Maar het kan ook de handen aantasten en pijn en zwelling veroorzaken in de vingers en pols.

Pijnlijke gewrichten in de handen door artrose

Wat is het?

Pijnlijke gewrichten in je handen kunnen komen door artrose. Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in de gewrichten langzaam in kwaliteit achteruitgaat. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en zwelling in de handen en vingers. Artrose komt vaak voor bij ouderen, maar het kan ook jongeren treffen.

Wie krijgt het?

Artrose kan iedereen treffen, maar het komt vaker voor bij ouderen, vrouwen en mensen die overgewicht hebben of die langdurige repetitieve belasting op de gewrichten hebben gehad door werk of sport. Er is ook een genetische component aanwezig, wat betekent dat artrose in bepaalde families vaker voorkomt.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk voor artrose, waaronder:

  • Medicatie: pijnstillers, ontstekingsremmers en andere medicijnen kunnen helpen om de pijn te verzachten en ontstekingen tegen te gaan.
  • Fysiotherapie: oefeningen kunnen helpen om de kracht en flexibiliteit van de handen te verbeteren, waardoor de klachten verminderen.
  • Gewichtsbeheersing: Bij overgewicht kan afvallen de druk op je gewrichten verminderen. Dit geldt vooral bij knieartrose.
  • Aanpassingen aan uw levensstijl: bijvoorbeeld het gebruik van hulpmiddelen om uw handen te ontlasten of het aanpassen van uw dagelijkse activiteiten om te voorkomen dat u uw handen overbelast.
  • Chirurgie: soms kan een operatie nodig zijn om beschadigd kraakbeen te repareren of te vervangen.

Zelfzorg

Er zijn maatregelen die je kunt nemen om de klachten te verminderen en de progressie van de aandoening te vertragen, zoals:

  • Lichaamsbeweging: regelmatig bewegen versterkt de spieren rond de gewrichten, verbetert de flexibiliteit en vermindert de druk op de gewrichten.
  • Gezond eten: gezond en gevarieerd eten kan bijdragen aan een gezond gewicht en ontstekingsremmende effecten hebben.
  • Bescherm je gewrichten: let op de manier waarop u uw handen en andere gewrichten gebruikt, en pas indien nodig aanpassingen aan.
  • Gebruik hulpmiddelen: er zijn hulpmiddelen beschikbaar die kunnen helpen bij dagelijkse activiteiten en die je handen en andere gewrichten ontlasten.
Gezond eten bereiden
Gezond eten bereiden / Bron: gpointstudio/Shutterstock.com

Gewrichtspijn in de handen door reumatoïde artritis

Gewrichtspijn in de handen kan ook worden door reumatoïde artritis (RA). Dit een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de eigen gewrichten aanvalt, wat resulteert in pijn, stijfheid, zwelling en verminderde handfunctie.

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk voor reumatoïde artritis, zoals:

  • Medicatie: pijnstillers, ontstekingsremmers, immunosuppressiva en andere medicijnen.
  • Fysiotherapie: oefeningen kunnen helpen als je last hebt van vermoeidheid, verminderde spierkracht, of als je een slechtere conditie hebt.
  • Leefstijlaanpassingen: bijvoorbeeld het gebruik van hulpmiddelen om je handen te ontlasten of het aanpassen van je dagelijkse activiteiten om te voorkomen dat je je handen overbelast.
  • Chirurgie: indien de gewrichten zijn aangedaan kan een operatie door een orthopedisch chirurg en/of een plastisch chirurg kan nodig zijn. Hierbij kunnen gewrichten worden:
    • schoongemaakt (artroscopie)
    • vastgezet (artrodese)
    • vervangen door een kunstgewricht (artroplastiek)
Vergroeiingen t.g.v. reumatoïde artritis
Vergroeiingen t.g.v. reumatoïde artritis / Bron: Wikimedia Commons

Jicht in de hand

Wat is jicht?

Jicht is reumatische aandoening die wordt veroorzaakt door de ophoping van urinezuurkristallen in de gewrichten. Het komt het vaakst voor in de grote teen, maar het kan ook optreden in andere delen van het lichaam, waaronder de handen.

Symptomen

De symptomen van jicht in de handen kunnen zijn:

  • Pijn: Jicht veroorzaakt meestal een plotselinge en intense pijn in het aangetaste gewricht. De pijn wordt omschreven als brandend of stekend.
  • Zwelling: Het gewricht is rood en gezwollen en voelt warm aan.
  • Stijfheid: Het gewricht is stijf en moeilijk beweegbaar.
  • Verminderde grijpkracht: Als jicht zich in de vingers voordoet, kan het de grijpkracht verminderen.
  • Tophi: Dit zijn harde knobbels die zich onder de huid vormen als gevolg van de ophoping van urinezuurkristallen. Tophi kunnen zich vormen in de handen en andere delen van het lichaam.
Verminderde grijpkracht in de hand / Bron: Martin Sulman

Ontstaan van jicht

Jicht ontstaat doordat het lichaam te veel urinezuur produceert of onvoldoende urinezuur uitscheidt. Urinezuur is een normaal afvalproduct dat ontstaat bij de afbraak van purines, die voorkomen in veel voedingsmiddelen. Wanneer er te veel urinezuur in het lichaam aanwezig is, kan het neerslaan als kristallen in de gewrichten.

Voorkeursplekken

Jicht komt vaak voor in de grote teen, maar het kan ook andere gewrichten, zoals de enkels, knieën, ellebogen, polsen en handen, aantasten.

Artritis psoriatica

Artritis psoriatica is een vorm van artritis die vaak voorkomt bij mensen met de huidaandoening psoriasis. Bij deze aandoening kunnen je handen en gewrichten pijnlijk en ontstoken raken.

Symptomen van artritis psoriatica in de handen kunnen zijn:

  • Pijn en stijfheid in de gewrichten van de vingers, duim, pols en/of handen
  • Zwelling en roodheid in de gewrichten
  • Verminderde beweeglijkheid van de gewrichten
  • Gevoeligheid bij druk op de gewrichten

Deze symptomen kunnen ook gepaard gaan met symptomen van psoriasis, zoals huiduitslag, plaques en schilferende huid.

Artritis psoriatica
Artritis psoriatica in de voeten / Bron: Wikimedia Commons

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over gewrichtspijn in de handen, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.