Last Updated on 19 februari 2023 by M.G. Sulman
Tijdens de overgang hebben veel vrouwen last van pijnlijke spieren en gewrichten. Dit kan een gevolg zijn van een afname van oestrogeen in het lichaam, wat kan leiden tot een afname van botdichtheid en spiermassa. Bovendien is oestrogeen ook verantwoordelijk voor de aanmaak van collageen. Collageen is een belangrijk eiwit dat helpt bij het ondersteunen en versterken van je gewrichten, spieren en botten. Tijdens de overgang daalt het niveau van oestrogeen in je lichaam, waardoor je collageenproductie vermindert en je gewrichten en spieren minder ondersteuning krijgen. Dit pijnlijke gewrichten en spieren tot gevolg hebben. Vooral je kleine gewrichten, zoals in je handen, hebben last van de dalende. Doch ook in je schouders, pols, tenen, knieën, rug en heupen kun je getroffen worden door gewrichtspijn. Helpen voeding en kruiden tegen pijnlijke spieren en gewrichten tijdens de overgang?
Oorzaken van pijnlijke spieren en gewrichten tijdens de overgang
Tijdens de overgang verandert het hormonale evenwicht in het lichaam van een vrouw, wat kan leiden tot pijnlijke spieren en gewrichten.
Collageen
Van het vrouwelijke hormoon oestrogeen, dat nodig is voor het opbouwen van collageen in bindweefsel, wordt tijdens de overgang minder van aangemaakt. Collageen is een eiwit dat voorkomt in verschillende structuren in het lichaam, zoals in de huid, slijmvliezen, banden, pezen, spieren en kraakbeen.
Slijmvliezen
Het hormoon oestrogeen heeft ook invloed op de vochtigheid en doorbloeding van de slijmvliezen. Door de afname van oestrogeen kunnen slijmvliezen uitdrogen en gewrichten over elkaar schuren, hetgeen gewrichtsklachten kan veroorzaken. Deze klachten nemen vaak af na de overgang, behalve als er al schade is ontstaan in het gewricht.
Kraakbeen
Na de menopauze wordt het kraakbeen blijvend dunner, is de smering minder en veranderen de gewrichtsvlakken van vorm, wat tot pijn en bewegingsbeperking kan leiden.
Welke gewrichten geven in de overgang de meeste last?
Tijdens de overgang kunnen verschillende gewrichten pijnlijk worden, maar over het algemeen komen klachten rond de kleine gewrichten, zoals in de handen, het meest voor. Dit kan je dagelijks functioneren bemoeilijken.
Tevens kunnen klachten optreden in je schouders, knieën, tenen, polsen, rug en heupen. Welke gewrichten het meest last geven, verschilt van vrouw tot vrouw en is afhankelijk van verschillende factoren zoals genetische invloeden, leefstijl, en eventuele eerder opgelopen blessures.
Gewrichtspijn en spierpijn in de menopauze: zelfzorg
Bepaalde zelfzorgmaatregelen kunnen gewrichts- en spierpijn tijdens de menopauze verminderen en voorkomen dat er schade aan de gewrichten optreedt. In beweging blijven is sowieso belangrijk, maar doe het wel verantwoord en luister naar (de grenzen van) je lichaam. Een goede lichaamshouding kan hierbij helpen. Regelmatig bewegen vergroot je kracht en je flexibiliteit en kan de pijn in je gewrichten verlichten. Je versterkt tevens je spieren. Kies voor lage-impact activiteiten zoals zwemmen of wandelen.
Massage kan verlichting geven en het toepassen van warmte of kou kan, afhankelijk van de situatie, ook helpen. Rust is belangrijk voor zowel het lichaam als de geest.
Het eten van voeding met weinig suiker, alcohol en cafeïne kan gewrichtspijn verzachten. Kies voor gezonde en uitgebalanceerde voeding, met voldoende vitaminen en mineralen die bijdragen aan het behoud van gezonde botten en gewrichten.
Overgewicht kan extra belasting veroorzaken op je gewrichten en spieren, waardoor pijnklachten kunnen ontstaan. Probeer derhalve een gezond gewicht te bereiken en te behouden.
Soms kan medicatie uitkomst bieden en pijn verlichten, zoals ontstekingsremmers of pijnstillers. Bespreek dit met je huisarts.
Hormoontherapie kan worden overwogen bij ernstige overgangsklachten. Dit kan de oestrogeenproductie in je lichaam weer op peil brengen en de aanmaak van collageen stimuleren.
Besef wel dat na de menopauze de laag kraakbeen dunner blijft en dat er ook minder smering is, waardoor klachten kunnen blijven optreden.
Kruiden tegen spier- en gewrichtspijn tijdens de overgang
Kruidengeneeskunde kan ook soelaas bieden bij spier- en gewrichtspijn tijdens de overgang. Kruiden worden al eeuwenlang gebruikt als natuurlijke remedie voor verschillende aandoeningen en klachten, waaronder spier- en gewrichtspijn en andere overgangsklachten. Hieronder vind je een aantal kruiden die je kunt gebruiken bij gewrichts- en spierpijn tijdens de overgang:
Duivelsklauw
Duivelsklauw is een plant afkomstig uit de Kalahari-woestijn en het wordt van oudsher toegepast bij gewrichtspijn en ontstekingen. Het kruid heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan daardoor effectief pijn en stijfheid verminderen.
Kurkuma
Kurkuma of geelwortel bevat het actieve bestanddeel curcumine, dat ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Het gaat pijn en stijfheid tegen en kan ook een positief effect hebben op je stemming. Dat laatste komt doordat kurkuma de afgifte van de zogenoemde ‘gelukshormonen’ serotonine en dopamine stimuleert.
Gember
Dit kruid bevat gingerolen en shogaolen, die ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Gember kan helpen tegen de gewrichtsklachten, zoals pijn en zwelling. Het is vooral bekend als middel tegen misselijkheid.
Boswellia
Dit kruid bevat boswelliazuren, welke ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Boswellia kan pijn en stijfheid bestrijden en heeft bovendien een stemmingsverbeterend effect.
Voeding om pijnlijke spieren en gewrichten tegen te gaan
Voeding kan een belangrijke rol spelen bij het verminderen van gewrichtspijn en spierpijn tijdens de menopauze. Hier zijn enkele tips:
Eet voeding met ontstekingsremmende eigenschappen
Voedingsmiddelen zoals vette vis (bijvoorbeeld zalm, sardines, haring en tonijn), olijfolie, noten, bessen en groene bladgroenten hebben ontstekingsremmende eigenschappen. Het eten van deze voedingsmiddelen kan helpen bij het verminderen van ontstekingen die gewrichtspijn en spierpijn veroorzaken.
Vermijd voedingsmiddelen die ontstekingen kunnen verergeren
Er zijn bepaalde voedingsmiddelen die ontstekingen juist verergeren, zoals geraffineerde suikers (zoals kristalsuiker, rietsuiker, basterdsuiker en druivensuiker), bewerkte voedingsmiddelen, rood vlees en zuivelproducten. Probeer deze voedingsmiddelen te vermijden of beperken.
Zorg voor voldoende vitamine D
Vitamine D heb je nodig voor de gezondheid van botten en gewrichten. Vitamine D werkt ontstekingsremmend en een lage vitamine D-status speelt een rol bij de ontwikkeling van osteoporose, spierpijn, spierzwakte en botpijn. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine D zijn bijvoorbeeld vette vis, eieren en paddenstoelen. Daarnaast kun je ook vitamine D-supplementen overwegen.
Zorg voor voldoende vitamine C
Vitamine C is nodig ten behoeve van het kraakbeen en bindweefsel in de gewrichten. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C zijn onder meer citrusvruchten, bessen en paprika.
Eet voeding met magnesium
Magnesium is een mineraal dat onder andere helpt bij het handhaven van de normale spier- en zenuwfunctie. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan magnesium zijn bijvoorbeeld noten, zaden, peulvruchten en groene bladgroenten.
Drink voldoende water
Uitdroging kan gewrichtspijn en spierpijn verergeren. Zorg derhalve voor voldoende vochtinname door water en hydraterende dranken tot je te nemen.
Prognose: wat kun je verwachten?
De prognose voor gewrichtspijn en spierpijn tijdens de overgang is over het algemeen gunstig. Dikwijls verdwijnen de klachten vanzelf na de menopauze, wanneer het hormonale evenwicht zich in het vrouwenlichaam herstelt. Tref tijdig de juiste maatregelen teneinde verdere schade aan de gewrichten te voorkomen en de klachten te verminderen. Door regelmatig te bewegen, een goede lichaamshouding aan te nemen, te zorgen voor voldoende rust en gezonde voeding te eten, kun je de klachten vaak al aanzienlijk verminderen. kruiden kunnen ook uitkomst bieden. Als de klachten desondanks blijven aanhouden, is het verstandig om je huisarts te raadplegen voor verdere behandeling en advies.
Tot slot
Kruiden en voeding zijn natuurlijk geen wondermiddel ten aanzien van het verminderen van gewrichtspijn en spierpijn tijdens de overgang, maar het kan weldegelijk helpen bij het tegengaan van ontstekingen en het verbeteren van je algehele gezondheid.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pijnlijke spieren en gewrichten tijdens de overgang, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
