Last Updated on 9 maart 2024 by M.G. Sulman
Grog is een alcoholisch warm mengdrankje, gemaakt van water en rum. Het wordt vaak gedronken te ter behandeling van verkoudheid, griep met klachten als hoesten, keelpijn en koorts. Grog kent een lange geschiedenis. Oorspronkelijk werd het ontwikkeld als een middel om de bemanning van schepen te beschermen tegen scheurbuik, een ziekte ten gevolge van een langdurig vitamine-C-tekort. In de 18e eeuw werd het voor het eerst gebruikt door de Britse marine, die rum aan water toevoegde om het drinkbaar te maken en vervolgens citroensap toevoegde om de vitamine C-inname van de bemanning op te krikken. Later werd suiker aan het mengsel toegevoegd ter verbetering van de smaak. Na verloop van tijd werd grog een populair drankje bij zeilers en andere reizigers. Tegenwoordig wordt grog vaak gedronken als een opkikker als je verkouden bent of griep hebt.
Zelf grog maken tegen verkoudheid of griep
Een grog wordt veel gebruikt bij een opkomende verkoudheid en griep. Je kan het op verschillende manier klaarmaken, ook zonder alcohol. Een klassieke grog wordt gemaakt met rum, suiker, citroensap en heet water. Andere variaties bevatten bijvoorbeeld kaneel, kruidnagel, gember, honing of thee.
Er zijn ook alcoholvrije versies van grog beschikbaar. Deze worden bijvoorbeeld gemaakt met vruchtensap of thee in plaats van rum. Of met rumextract, waardoor het dezelfde smaak heeft als de alcoholische versie, maar zonder de daadwerkelijke alcohol.
Betekenis van ‘grog’
De oorsprong van de term ‘grog’ als een mengsel van water en rum komt van de Britse admiraal Edward Vernon, die bekend stond als ‘Old Grog’. Hij gaf het mengsel deze naam omdat hij een jas droeg van een grove wollen stof die bekend stond als ‘grogram’, en zijn bemanning noemden het drankje ‘grog’ ter ere van hem.
Werking van grog bij verkoudheid of griep
Grog wordt vaak genomen als een huismiddeltje tegen verkoudheid en griep. Het drankje heeft verschillende voordelen:
Hydratatie
Voldoende drinken is belangrijk als je verkouden of grieperig bent om gehydrateerd te blijven en de klachten te verminderen. Grog bevat veel water, wat kan helpen om gehydrateerd. Maar ook warm water helpt tegen keelpijn. De warme drank heeft een kalmerend effect op je keel.
Citroensap
Citroensap bevat vitamine C, een antioxidant die je immuunsysteem versterkt en infecties bestrijdt. Uit studies blijkt dat vitamine C-inname vooral helpt bij een opkomende verkoudheid of griepje.
Honing
Honing heeft antimicrobiële eigenschappen en kan helpen bij het bestrijden van de virussen die verkoudheid of griep veroorzaken. Bij een zere keel, vervelende hoest of een verstopte neus, werkt honing prima.
Rum
Donkere rum bevat antioxidanten en is daarmee immuunversterkend. Het kan ook helpen om te ontspannen en te kalmeren.
Maar alcohol werkt toch vochtafdrijvend?
Alcohol heeft een vochtafdrijvende werking. Dat komt doordat alcohol de aanmaak van het vochtafdrijvende Anti Diuretisch Hormoon (ADH) remt. Daarom is het belangrijk om grog met mate te drinken en om daarnaast veel water en (slappe) thee te drinken om gehydrateerd te blijven.
Wanneer je verkouden of grieperig bent, kan je lichaam meer vocht verliezen dan normaal. Dit komt door koorts, zweten en een versnelde ademhaling. Door grog te drinken, kan je lichaam extra vocht binnenkrijgen. Als je te veel alcohol drinkt, kan je het vochtverlies juist verergeren. Dit kan leiden tot uitdroging met klachten als hoofdpijn, malaise en duizeligheid.
Daarom wordt aanbevolen om ook andere vloeistoffen te drinken, zoals water, thee en sap. Voorts is het verstandig zijn om alcohol volledig te vermijden als je medicijnen gebruikt of als je een aandoening hebt die uitdroging kan veroorzaken.
Recepten van grog
Klassieke grog
We geven een klassiek recept voor grog die kan helpen bij verkoudheid of griep:
Wat heb je nodig?
- Een flinke scheut donkere rum
- 1 eetlepel honing
- 1 eetlepel vers geperste citroensap (of meer)
- Heet water
Hoe te bereiden?
- Doe de rum, honing en citroensap in een mok.
- Giet er heet water bij en daarna goed doorroeren.
- Voeg indien nodig meer honing of citroensap toe.
Je kunt ook kaneel, kruidnagel of gember toevoegen aan het drankje voor extra smaak en de gezondheidsvoordelen die deze kruiden bieden.
Grog maken met whisky
Traditionele grog wordt gemaakt met rum, maar je kunt ook een variant maken met whisky. Hierbij een recept voor een whisky-grog:
Ingrediënten:
- Een flinke scheut whisky
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
- Naar keuze: kaneelstokje en steranijs voor de smaak
Bereidingswijze:
- Doe de whisky, honing en citroensap in een mok. Goed mengen.
- Voeg heet water toe en roer opnieuw totdat de honing is opgelost.
- Voeg (indien gewenst) een kaneelstokje en steranijs.
- Roer opnieuw. Warm serveren.
Grog maken zonder alcohol
Als je geen alcohol wilt drinken, kun je grog maken zonder rum of whisky. Een recept voor non-alcoholische grog:
Ingrediënten:
- 1 kopje heet water
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 1/4 theelepel gemberpoeder
- Desgewenst een kaneelstokje en steranijs voor de smaak
Bereidingswijze:
- Doe de honing en citroensap in een mok. Alles goed doorroeren.
- Voeg het hete water toe en opnieuw even roeren.
- Voeg gemberpoeder toe en weer even roeren.
- Voeg een kaneelstokje en steranijs toe.
- Roer opnieuw en serveer warm.
Grog maken met ei
Dit is een eenvoudig recept voor een klassieke grog met ei:
Ingrediënten:
- Een flinke scheut (een borrelglas) donkere rum
- 1 ei
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
- Eventueel kaneelstokje en nootmuskaat voor de smaak
Bereiding:
- Doe de rum, ei, honing en citroensap in een mok. Dan roeren.
- Voeg heet water toe en roer opnieuw.
- Voeg een kaneelstokje en nootmuskaat toe.
- Roer opnieuw en serveer warm.
Wees echter voorzichtig met het gebruik van rauwe eieren vanwege het risico op voedselvergiftiging. Salmonella kan voorkomen in rauwe dierlijke producten, zoals vlees, vis en eieren. De consumptie van rauwe eieren houdt dus een zeker risico in.
Grog maken met Berenburg
Berenburg is een Nederlands kruidenbitter op basis van jenever. Het komt oorspronkelijk uit Friesland en het wordt gemaakt met kruiden zoals engelwortel, gentiaanwortel, duizendblad en jeneverbes. Hier is een recept voor een grog met Berenburg:
Ingrediënten:
- Een scheut Berenburg
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
- Desgewenst kaneelstokje en kruidnagel voor de smaak
Bereiding:
- Doe de Berenburg, honing en citroensap in een mok. Vervolgens goed mengen.
- Voeg heet water toe. Weer roeren.
- Voeg een kaneelstokje en kruidnagel.
- Roer opnieuw en warm opdienen.
Grog maken met melk
Dit is een gemakkelijk recept voor een grog met melk:
Ingrediënten:
- Flinke scheut donkere rum
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml melk (of een plantaardig alternatief)
- Eventueel een kaneelstokje en nootmuskaat voor de smaak
Hoe te bereiden?
- Doe de rum, honing en citroensap in een steelpan. Verwarmen op middelhoog voor totdat het warm is. Niet laten koken!
- Voeg de melk toe. Blijven verwarmen totdat het mengsel warm is en goed is gemengd.
- Voeg als je dat wilt een kaneelstokje en nootmuskaat toe.
- Roer opnieuw. warm opdienen.
Grog maken met wodka
Hoewel traditionele grog vaak wordt gemaakt met rum, kun je ook experimenteren met andere sterke dranken, zoals wodka. Dit is een eenvoudig recept voor een grog met wodka:
Ingrediënten:
- Scheut wodka
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
Naar smaak: kaneelstokje en kruidnagel
Bereiding:
- Doe de wodka, honing en citroensap in een mok. Goed mengen.
- Voeg heet water toe en roer opnieuw totdat de honing is opgelost.
- Voeg een kaneelstokje en kruidnagel toe .
- Goed roeren en warm serveren.
Grog maken met vieux
Vieux is een andere sterke drank die je kunt gebruiken om een grog te maken. Hier is een eenvoudig recept voor een grog met vieux:
Ingrediënten:
- Een flinke borrelglas vieux
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
Als je wilt kun je een kaneelstokje en kruidnagel voor de smaak toevoegen
Instructies:
- Doe de vieux, honing en citroensap in een mok. Goed mengen.
- Voeg heet water toe en roer opnieuw totdat de honing is opgelost.
- Voeg een kaneelstokje en kruidnagel toe.
- Weer roeren en warm opdienen.
Grog maken met Jägermeister
Jägermeister is een sterke drank met een unieke kruidige smaak, vervaardigd met 56 verschillende kruiden en specerijen, waaronder zoethout, anijs, gember, ginseng en de schil van citrusfruit. Dit is een recept voor een grog met Jägermeister:
Ingrediënten:
- Een flinke scheut Jägermeister
- 1 eetlepel honing
- 1/2 citroen, uitgeperst
- 120 ml heet water
Naar keuze: kaneelstokje en kruidnagel
Werkwijze:
- Doe de Jägermeister, honing en citroensap in een mok. Alles goed mengen.
- Voeg heet water toe en roer. Daarna opnieuw roeren totdat de honing is opgelost.
- Voeg een kaneelstokje en kruidnagel toe als je dat wil.
- Roer opnieuw en serveer warm.
Grog zonder citroen
Als je geen citroen wilt gebruiken in je grog, kun je het volgende recept eens proberen:
Ingrediënten:
- Een scheut rum
- 1 eetlepel honing
- 120 ml heet water
- Een kaneelstokje en kruidnagel voor de smaak toevoegen
Instructies:
- Doe de rum en honing in een mok. Goed mengen.
- Voeg heet water toe en roer opnieuw totdat de honing is opgelost.
- Voeg een kaneelstokje en kruidnagel toe.
- Opnieuw roeren en warm opdienen.
Je kunt dit recept naar smaak aanpassen door er bijvoorbeeld meer honing aan toe te voegen, of door andere kruiden of specerijen te gebruiken. Je kunt ook experimenteren met andere sterke dranken, zoals whisky of brandewijn in plaats van rum.
Grog en paracetamol: gaat dat samen?
Normaal gebruik van alcohol is bij paracetamolgebruik geen probleem. Indien je overmatig alcohol gebruikt, dan heb je door paracetamol meer kans op leverschade.
Als je medicijnen gebruikt, is het altijd verstandig om de bijsluiter te lezen of contact op te nemen met een arts of apotheker voordat je alcohol drinkt.
Uit de oude doos
Advertentie uit de Opregte Steenwijker courant d.d. 1 januari 1900:
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de geneeskracht of het bereiden van grog, of tips geven. Wat is jouw unieke grog-recept? Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
