Last Updated on 25 mei 2023 by M.G. Sulman
Een nierabces is een holte met pus die zich in het nierweefsel ontwikkelt. Het is het gevolg van de migratie van bacteriën van een andere infectieplaats in het lichaam naar de nieren. Meestal is een nierabces een complicatie van een urineweginfectie, vaak gecompliceerd door het bestaan van een blokkade van de urinestroom.
Wat is een nierabces?
Een nierabces is een geïnfecteerde pusophoping in de nier. het is het gevolg van migratie van bacteriën van een andere infectieplaats in het lichaam naar de nieren. Het kan komen door een niet goed behandelde urineweginfectie of een infectie die zich verspreidt vanuit andere delen van het lichaam naar de nier.
Oorzaak van een nierabces
Een nierabces ontstaat vaak als gevolg van een opstijgende urineweginfectie, zoals een blaasontsteking of een nierbekkenontsteking. Opstijgende infecties komen vaker voor indien er sprake is van verstoppingen in de urinewegen. Aangeboren afwijkingen kunnen hiervan de oorzaak zijn.
Stijgende urineweginfecties worden meestal veroorzaakt door darmbacteriën zoals Escherichia coli. Deze ziekteverwekker dringt via de opening van de urethra of plasbuis de urinewegen binnen en stijgen dan op. Ze kunnen vervolgens een blaasontsteking veroorzaken. Als ze verder in de urineleider opstijgen, kan dit leiden tot een urineleiderontsteking. Als de boosdoeners in de nieren komen, kunnen ze een nierontsteking (nefritis) of een nierbekkenontsteking (pyelonefritis) veroorzaken. Dit kan resulteren in een purulent nierabces.
De ontwikkeling van een nierabces wordt ook bevorderd door bestaande nierstenen en urineleiderstenen, wat kan leiden tot urinewegblokkade. Andere risicofactoren die de urinestroom belemmeren, zijn misvormingen in de lagere urinewegen, urethrale vernauwingen, een vergrote prostaat, evenals littekens en tumoren.
Bacteriën uit verre infectiehaarden, zoals een huidinfectie, die via de bloedbaan worden verspreid, kunnen ook een nierabces veroorzaken. Vooral bacteriën zoals stafylokokken en streptokokken zijn dan de boosdoeners.
Risicofactoren
Risicofactoren voor een nierabces zijn onder meer het hebben van diabetes, een anatomische afwijking van de urinewegen of het oplopen van een fysiek trauma of verwonding in de nierregio.
Symptomen van een nierabces
Symptomen van een nierabces variëren, maar kunnen bestaan uit :
- pijn tijdens het plassen
- bloed in de urine
- koorts en koude rillingen
- flankpijn, soms uitstralend naar de zijkant van de buik of naar de lies en het bovenbeen
- pijn in de onderrug
- buikpijn
- nachtzweten
- onbedoeld gewichtsverlies
Onderzoek en diagnose
Nadat de arts een vraaggesprek met je heeft gevoerd aangaande je klachten en een lichamelijk onderzoek heeft uitgevoerd, kunnen andere tests worden gedaan, zoals:
- bloedonderzoek
- urineonderzoek
- echografie
- CT-scan
- MRI-scan
Behandeling van een abces in een nier
Antibiotica
Een nierabces wordt meestal behandeld met antibiotica.
Abcesdrainage
Bij grotere nierabcessen is medicamenteuze behandeling alleen niet voldoende. Daarom worden abcessen met een diameter van meer dan drie centimeter gedraineerd. De priknaalden en drainagebuizen worden van buitenaf door de huid in het weefsel ingebracht onder plaatselijke verdoving onder echografische of CT-controle.
Operatie
Als deze interventies onvoldoende soelaas bieden, dan moet het abces mogelijk operatief worden verwijderd. In gevallen waarin het niet mogelijk is om grote abcessen te genezen en de ontstoken nier ernstig beschadigd is, kan het zelfs nodig zijn om deze te verwijderen (nefrectomie).
Duur van de behandeling
De behandeling van een nierabces duurt meestal twee tot drie weken en vereist vaak een opname in het ziekenhuis. Het kan echter met weken worden verlengd als de complicatie sepsis (bloedvergiftiging) optreedt.
Opvolging
Na de behandeling van een nierabces is het belangrijk dat de arts nog regelmatig de nierfunctie controleert. Ook is het van belang dat je eventuele terugkerende infecties voorkomt door goede hygiëne en het adequaat behandelen van urineweginfecties.
Complicaties
Hoewel een nierabces bijna altijd effectief kan worden behandeld met antibiotica, is er altijd een klein risico dat de infectie systemisch wordt en je sepsis (bloedvergiftiging) ontwikkelt. Dit is een levensbedreigende aandoening.
Preventie
Gerichte preventie tegen het terugkeren van een nierabces is niet mogelijk. De ontwikkeling van veel nierabcessen wordt echter bevorderd door urineweginfecties zoals blaas- en nierontsteking. Een dergelijke infectie kun je voorkomen door de volgende maatregelen in acht te nemen:
- drink voldoende, d.w.z. zo’n anderhalve tot twee liter per dag
- leeg regelmatig je blaas (houd je plas niet op)
- neem de tijd voor het plassen (goed leegplassen)
- eet gezond en gevarieerd
- aandacht voor hygiëne:
- veeg je billen af van voren naar achteren, want zo voorkom je dat darmbacteriën in de plasbuis terechtkomen
- was daarna na het poepen en plassen goed je handen
- reinig jezelf vóór en na het vrijen
- probeer als vrouw direct na de seks goed te plassen
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een nierabces, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
