Gescheurde lever of leverruptuur: symptomen en behandeling

Last Updated on 3 september 2024 by M.G. Sulman

Een gescheurde lever, ofwel leverruptuur, ontstaat wanneer het leverweefsel scheurt, meestal door een hard trauma zoals een ongeluk of val. Dit kan leiden tot interne bloedingen, wat levensbedreigend kan zijn. Symptomen zijn onder andere buikpijn, zwakte en soms bewustzijnsverlies. Diagnose gebeurt vaak via een CT-scan. Behandeling varieert: van bedrust tot spoedoperaties, afhankelijk van de ernst.

Wat is een gescheurde lever of leverruptuur?

Een leverruptuur, dat klinkt misschien als iets uit een ziekenhuisserie, maar het is een serieuze blessure die je liever niet wilt meemaken. Een gescheurde lever ontstaat meestal na een flinke klap, bijvoorbeeld door een auto-ongeluk of een harde val. Je lever, dat trouwe orgaan dat je helpt bij het afbreken van alcohol en andere stoffen, kan scheuren als het teveel te verduren krijgt.

Wat merk je dan? Denk aan heftige buikpijn, duizeligheid, of zelfs flauwvallen. Niet echt dingen die je wilt negeren. Een bezoekje aan het ziekenhuis is dan ook geen overbodige luxe. Daar zullen ze waarschijnlijk een CT-scan maken om te zien wat er precies met je aan de hand is.

De behandeling hangt af van hoe ernstig de scheur is. Soms is bedrust voldoende en word je goed in de gaten gehouden, maar bij zwaardere gevallen is een operatie nodig om de boel te repareren.

Kortom, een gescheurde lever is geen kattenpis. Bij twijfel, altijd naar de dokter!

Wie krijgt een gescheurde lever?

Een gescheurde lever, of leverruptuur, overkomt je niet zomaar. Meestal gebeurt het na een heftige gebeurtenis, zoals een auto-ongeluk, een harde val, of een flinke klap tijdens het sporten. Je lever zit normaal gesproken goed beschermd achter je ribben, dus er is echt een harde impact nodig om het te laten scheuren.

Als je veel aan contactsporten doet, motorrijdt of betrokken raakt bij een ernstig ongeluk, loop je meer risico. Ook kan het gebeuren als je lever vergroot is door een ziekte, waardoor het kwetsbaarder wordt. Dit wordt een ‘vergrote lever’ genoemd.

Auto-ongeval — *Een gescheurde lever door een auto-ongeval / Bron: Pixabay*

Wat zijn de symptomen van een gescheurde lever?

Een gescheurde lever kan best tricky zijn om te herkennen. Dit komt doordat de symptomen nogal variëren, afhankelijk van hoe ernstig de scheur is. De belangrijkste signalen waar je op moet letten zijn:

Hevige buikpijn: Meestal voel je pijn aan de rechterkant van je buik, onder je ribben. Deze leverpijn kan ook uitstralen naar je schouder of rug.
Duizeligheid of flauwvallen: Door het bloedverlies daalt de bloeddruk, hetgeen duizeligheid of zelfs bewustzijnsverlies kan veroorzaken.
Zwakte en vermoeidheid: Als gevolg van inwendige bloedingen voel je je extreem zwak en moe.
Bleke of klamme huid: Door het bloedverlies wordt je huid bleek en kun je gaan zweten.
Misselijkheid en braken: Dit komt vaak voor door de pijn en het trauma dat je lichaam doormaakt.
Opgezette buik: Bij ernstige bloedingen zwelt je buik op doordat er bloed in je buikholte terechtkomt.

Als je één of meerdere van deze symptomen ervaart na een ongeluk of een harde klap, is het belangrijk om direct medische hulp te zoeken. Een gescheurde lever is namelijk een medische noodsituatie die snel behandeld moet worden.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek

Heb je een harde klap gehad en vermoedt de arts een leverruptuur? Dan start het onderzoek met een lichamelijk onderzoek. De arts voelt aan je buik om te bepalen waar de pijn precies zit en hoe ernstig het is. Dit kan al wat aanwijzingen geven, maar het is meestal niet genoeg om de diagnose te bevestigen.

Bloedonderzoek

Bij een bloedonderzoek kan de arts controleren of je bloedverlies hebt door te kijken naar bepaalde waarden in je bloed, met name het hemoglobinegehalte en het aantal rode bloedcellen (hematocriet):

Hemoglobine (Hb): Hemoglobine is een eiwit in je rode bloedcellen dat zuurstof door je lichaam transporteert. Als je bloed verliest, daalt het hemoglobinegehalte. Een lage Hb-waarde kan dus wijzen op bloedverlies.
Hematocriet (Ht): Hematocriet is het percentage van je bloed dat uit rode bloedcellen bestaat. Als je veel bloed verliest, neemt dit percentage af, wat een indicatie is dat er sprake is van bloedverlies.
Klinisch beeld: Samen met je klachten en het lichamelijk onderzoek vormen deze bloedwaarden een belangrijk deel van de diagnose. Een daling in deze waarden, vooral na een trauma, kan een sterk signaal zijn dat er intern bloedverlies is, zoals bij een gescheurde lever.
Aanvullende testen: In sommige gevallen kunnen ook andere bloedwaarden bekeken worden, zoals je stollingsfactoren, om te beoordelen hoe ernstig het bloedverlies is en hoe goed je bloed in staat is om te stollen en het bloeden te stoppen.

Ook kijken ze naar de leverfunctiewaarden om te zien of je lever goed werkt of dat er sprake is van leverschade.

Beeldvorming: echo en CT-scan

De meeste duidelijkheid krijg je via beeldvorming. Eerst kan een echo worden gemaakt, vooral als de situatie acuut is. Maar vaak is een CT-scan de beste manier om te zien waar de scheur precies zit en hoe groot hij is. Een CT-scan geeft gedetailleerde beelden van je lever en buikholte, zodat de arts goed kan beoordelen wat er aan de hand is.

MRI-scan voor meer details

Soms is er meer informatie nodig, vooral als de situatie ingewikkelder is. Dan kan een MRI-scan worden ingezet. Dit geeft nog duidelijkere beelden en kan helpen om de ernst van de beschadiging beter in kaart te brengen.

Mogelijke noodoperatie

Als er veel bloed in je buikholte zit, kan het zijn dat je direct geopereerd moet worden. Dit is om de bloeding te stoppen en de schade aan je lever te herstellen. In zo’n geval wordt snel gehandeld, vaak nadat de CT-scan de situatie heeft bevestigd.

Snelle actie is noodzakelijk

Bij een gescheurde lever is snel en nauwkeurig onderzoek van kardinaal belang. Des te sneller de diagnose, des te sneller de juiste behandeling kan worden gestart, hetgeen je kansen op een goed herstel aanzienlijk vergroot.

Behandeling van een levrruptuur

Een leverruptuur vraagt om snelle actie. Afhankelijk van de ernst van de scheur kan de behandeling bestaan uit rust of een spoedoperatie.

Rust en monitoring

Bij een lichte scheur krijg je soms alleen bedrust voorgeschreven. In het ziekenhuis houden de artsen je goed in de gaten. Ze controleren regelmatig je bloedwaarden en maken eventueel nieuwe scans om te checken of de scheur vanzelf geneest. Rust is essentieel, zodat je lever de kans krijgt om te herstellen.

Embolisatie

Stopt de bloeding niet vanzelf, maar is een operatie nog niet nodig? Dan kan embolisatie een oplossing zijn. Via een katheter sluit de arts de bloedvaten af die naar de gescheurde plek leiden, waardoor de bloeding stopt. Dit gebeurt onder röntgencontrole en kan soms een operatie voorkomen.

Operatie

Bij een grote scheur of als de bloeding doorgaat, is een operatie onvermijdelijk. De chirurg repareert de scheur en stopt de bloeding. Soms moet een deel van de lever verwijderd worden als de schade te groot is. Gelukkig kan de lever zichzelf goed herstellen, dus zelfs na zo’n ingreep kun je volledig genezen.

Herstel en nazorg

Na de behandeling moet je het rustig aan doen. Je lever heeft tijd nodig om te genezen. De arts zal je waarschijnlijk aanraden om fysieke activiteiten te vermijden totdat je volledig hersteld bent. Regelmatige controles volgen om zeker te zijn dat alles goed geneest.

Prognose

Heb je een leverruptuur gehad? De vooruitzichten hangen sterk af van hoe ernstig de schade is en hoe snel je bent behandeld. Gelukkig is je lever een veerkrachtig orgaan dat vaak goed herstelt, mits je de juiste zorg krijgt.

Bij een milde scheur en snelle behandeling kun je rekenen op een volledig herstel. Je lever is een meester in zelfherstel, vooral als je het de rust gunt die het nodig heeft. Na een paar weken bedrust en monitoring, ben je vaak weer op de been.

Is de scheur groter en moest er zelfs geopereerd worden? Dan duurt het herstel langer, soms weken tot maanden. Maar ook dan is de kans groot dat je weer helemaal de oude wordt. Je lever heeft misschien een klap gehad, maar met de juiste zorg en geduld staat niets je in de weg om volledig te genezen.

Natuurlijk zijn er risico’s, zoals infecties of complicaties met de leverfunctie. Maar met goede medische begeleiding worden deze meestal goed onder controle gehouden. De sleutel tot een succesvolle prognose? Snel handelen, de behandeling serieus nemen en je lichaam de tijd geven om te helen.

Uiteindelijk kun je na een leverruptuur weer volop van het leven genieten. Het vergt wat geduld en zorg, maar je lever kan zich op indrukwekkende wijze herstellen. Dus geef jezelf die kans en laat je lichaam zijn werk doen. Je komt er weer bovenop!

Complicaties bij een gescheurde lever: Hoe gevaarlijk is het?

Een gescheurde lever klinkt al behoorlijk eng, en dat is het ook. Gelukkig kun je er met de juiste zorg helemaal bovenop komen, maar er zijn wel wat complicaties waar je rekening mee moet houden.

Interne bloedingen

Het grootste risico bij een gescheurde lever is interne bloedingen. Je lever is namelijk rijk aan bloedvaten, dus een scheur kan leiden tot flinke bloedingen in je buikholte. Als deze bloeding niet snel onder controle wordt gebracht, kan het leiden tot een levensbedreigende situatie. Daarom is snel handelen essentieel.

Infecties

Een andere complicatie die kan optreden, is een infectie. Als er bloed of gal in je buikholte lekt, kan dit leiden tot een ontsteking of zelfs een abces. Dit vraagt om snelle medische behandeling, vaak met antibiotica of soms zelfs een ingreep om het geïnfecteerde gebied schoon te maken.

Leverfalen

In zeldzamere gevallen kan een gescheurde lever leiden tot leverfalen, vooral als een groot deel van dit kloeke orgaan beschadigd is. Dit betekent dat je lever zijn werk niet meer goed kan uitvoeren. Dit hefet ernstige gevolgen voor je hele lichaam. Gelukkig komt dit zeldzaam voor. Als het gebeurt, is intensieve medische zorg noodzakelijk.

Is het dodelijk?

Een gescheurde lever kán dodelijk zijn, vooral als het gaat om een ernstige scheur die niet op tijd behandeld wordt. Maar, laten we eerlijk zijn: met snelle medische hulp en de juiste behandeling is de kans groot dat je het overleeft en weer volledig herstelt. De sleutel is om geen tijd te verliezen en meteen medische hulp te zoeken bij de eerste tekenen van een leverruptuur.

Dus ja, het is serieus, maar niet per se een doodvonnis. Snel ingrijpen en goede zorg maken een wereld van verschil. Met de juiste aanpak kun je deze heftige ervaring achter je laten en weer verder gaan met je leven.

Preventie van een gescheurde lever: 12 tips

Draag een gordel in de auto. Dit verkleint de kans op ernstige buiktrauma’s bij een ongeluk.
Vermijd risicovol rijgedrag. Rijd defensief en voorkom onnodige ongelukken.
Gebruik beschermende kleding bij motorrijden. Een goede jas en protectoren kunnen veel ellende voorkomen.
Draag een helm bij contactsporten. Dit beschermt je hoofd én indirect je lever bij zware impact.
Doe voorzichtig bij zware lichamelijke arbeid. Til op de juiste manier en voorkom valpartijen.
Vermijd overmatig alcoholgebruik. Dit houdt je lever gezond en weerbaar tegen trauma’s.
Oefen goede valpreventie thuis. Gebruik antislipmatten en zorg voor goede verlichting.
Gebruik beschermende uitrusting bij extreme sporten. Denk aan body protectors bij bijvoorbeeld paardrijden.
Vermijd geweldsconflicten. Blijf uit situaties waar je fysiek gewond kunt raken.
Versterk je core spieren. Een sterke core* beschermt je organen, inclusief je lever.
Regelmatige medische check-ups. Zorg dat je lever gezond is en functioneert zoals het hoort.
Wees voorzichtig met medicijnen. Sommige medicijnen kunnen je lever verzwakken, dus gebruik ze zoals voorgeschreven.

(*) De core bestaat uit de spieren rondom je romp, inclusief je buikspieren, onderrug, heupen en bilspieren.

*Vermijd overmatig alcoholgebruik / Bron: Freepik*

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een gescheurde lever, of tips wilt geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.