Potloodontlasting: oorzaken van smalle poep

Last Updated on 27 december 2023 by M.G. Sulman

Potloodontlasting of dunne, smalle ontlasting duidt op smalle lintachtige poep. Het kan verschillende oorzaken hebben, zoals je eetgewoonten, het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of infecties. Helaas kan het ook wijzen op darmkanker, maar dat komt gelukkig niet vaak voor. Het is normaal dat de vorm en textuur van je ontlasting af en toe verandert, maar het is wel verstandig om medisch advies in te winnen bij je huisarts als het vaak dun lijkt. Better safe than sorry. Onthoud dat je ontlasting eigenlijk een soort gezondheidsindicator is. Normale ontlasting heeft een diameter van een paar centimeter, maar als het dun en lintachtig is, moet je misschien even opletten.  Dus, houd een oogje op je poep’ en zorg goed voor jezelf!

Bijkomende symptomen

Potloodontlasting kán, afhankelijkvan de oorzaak, gepaard gaan met verschillende andere maagdarmklachten, waaronder:

• Buikpijn, variërend van mild tot ernstig en van doffe tot stekende pijn.
• Buikkrampen, vooral als gevolg van irritatie in het spijsverteringsstelsel.
• Misselijkheid, wat kan variëren in intensiteit.
• Bloed in de ontlasting, hetgeen kan wijzen op verschillende mogelijke oorzaken, waaronder ernstigere aandoeningen zoals darmontsteking,darmzweren of darmkanker
• Veranderingen in eetlust, zoals verminderde eetlust.
• Onbedoeld gewichtsverlies.
• Overmatige gasvorming of winderigheid.
• Diarree en waterige ontlasting.

Oorzaken van smalle poep

Potloodontlasting of smalle poep kan verschillende oorzaken hebben. Check deze veelvoorkomende redenen:

Slechte voeding

Als je vaak kiest voor een ongezond eetpatroon, vergroot je de kans op obstipatie. Dat is verstopping. Te weinig vezels en vloeistoffen in je dieet kunnen leiden tot obstipatie, waardoor de ontlasting minder volumineus wordt.

Hoe te fixen? Verhoog je inname van fruit, groenten, volkoren brood, ontbijtgranen, bonen, en linzen. Denk ook aan vezelrijk voedsel zoals aardappelen met schil, haver, amandelen en erwten.

Het Voedingscentrum adviseert: Volwassen vrouwen moeten ervoor zorgen minimaal 25 gram vezels per dag binnen te krijgen en volwassenen mannen minimaal 30 gram per dag.¹Voedingscentrum.  Hoe krijg ik voldoende vezels binnen? https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoe-krijg-ik-voldoende-vezels-binnen-.aspx (ingezien op 19-11-2023) Maar eerlijk gezegd, de meesten van ons halen dat bij lange na niet. Laten we wat vezels toevoegen aan die maaltijden, mensen! En zorg ervoor dat je daarbij voldoende drinkt. Ander raken je darmen verstopt.

Darminfectie

Sommige gemene bacteriën of parasieten kunnen een feestje vieren in je spijsverteringskanaal, vooral in de darmen. Naast smalle ontlasting, kun je last krijgen van misselijkheid, darmkrampen, vermoeidheid, en gewichtsverlies.

Maar geen paniek! Meestal kan de huisarts zo’n infecties aanpakken met antibiotica, antiparasitaire medicijnen, of pillen die maagzuur neutraliseren. Deze behandelingen ruimen niet alleen de infectie op maar lossen ook dat ontlastingsprobleempje voor je op.

Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)

Bij het prikkelbare darm syndroom (PDS) zijn buikpijn en problemen met de stoelgang veelvoorkomende problemen. De oorzaak van PDS isanno 2024 nog niet helemaal duidelijk. Mogelijk komt het door overgevoeligheid van darmzenuwen, problemen met de darmspieren en/of ontsteking van het darmslijmvlies.

Helaas zijn er nog geen medicijnen die PDS kunnen genezen, maar je kan wel verlichting vinden door triggers te vermijden en door de klachten op andere manieren onder controle te houden.

Darmkanker

Als je ooit bloed in je ontlasting opmerkt, is het van kardinaal belang om dit met je huisarts te bespreken. Potloodontlasting en bloed bij je poep zijn signalen van darmkanker. Let op, darmkanker gaat vaak gepaard met andere waarschuwingssignalen zoals:

• Anale bloeding
• Donkere ontlasting door bloed
• Krampen
• Buikpijn
• Aanhoudende zwakte
• Onverklaarbaar maar merkbaar gewichtsverlies

📞 Als een van deze signalen aanwezig is, neem dan als de bliksem contact op met een arts. Het kan duiden op darmkanker. Vroegtijdige detectie is belangrijk en gefet een betere prognose.

Andere mogelijke oorzaken

Andere veel voorkomende oorzaken van potloodontlasting zijn:

• Een uitgerekte of opgezwollen dikke darm
• Vernauwing of anorectale strictuur: een vernauwing tussen het rectum en de anus, kan dat leiden tot potloodontlasting.
• Gezwellen of poliepen in de dikke darm: Kleine bobbels in de dikke darm, zogeheten darmpoliepen, kunnen de boosdoener zijn achter smalle ontlasting.
• Fecale impactie: Een harde klont ontlasting die vastzit in de dikke darm kan ook potloodontlasting veroorzaken.
• Ontsteking van de dikke darm: Colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn kunnen ontstekingen veroorzaken, wat ook invloed heeft op de stoelgang.

Onderzoek en diagnose

Als je regelmatig smalle of sliertige ontlasting in de toiletpot tegenkomt, kan een bezoek aan de dokter nodig zijn voor wat diepgaand onderzoek. De huisarts zal vragen stellen over je klachten, lichamelijk onderzoek doen en je medische geschiedenis in ogenschouw nemen.

Ander onderzoek kan bestaan uit:

• Ontlastingsmonsteronderzoek: Hiermee kan er gezocht worden naar bacteriële of parasitaire indringers in je darmen.
• Fecale occulte test (fecaaloccultbloedtest): Een simpele test om te zien of er bloed in je ontlasting zit, wat verschillende onderliggende problemen kan onthullen.
• Beeldvormingstests: CT-scans of röntgenfoto’s met contrastoplossing of barium kunnen helpen om het hele spijsverteringskanaal te laten zien en eventuele afwijkingen op te sporen.
• Colonoscopie: Hier wordt de hele dikke darm grondig bekeken om mogelijke problemen in kaart te brengen.
• Flexibele sigmoïdoscopie: Voor een gedetailleerde blik op het onderste deel van de dikke darm.

Blijf niet zitten met vragen als iets niet helemaal lekker voelt. Praat met een arts voor de juiste checks!

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een potloodontlasting, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.