Last Updated on 24 maart 2024 by M.G. Sulman
Een ruggenmerginfarct is een stoornis in de bloedsomloop in de wervelkolom. Door een verstopt bloedvat wordt het ruggenmerg niet meer van voldoende bloed en zuurstof voorzien. Doordat een deel van het ruggenmerg geen bloed meer krijgt, krijg je last van verschillende klachten in delen van het lichaam die door dat deel van het ruggenmerg worden verzorgd. Je krijgt bijvoorbeeld last van verlammingsverschijnselen. De gemiddelde leeftijd van mensen met een ruggenmerginfarct ligt tussen de 50 en 60 jaar. Naast ouderen, lopen mensen met diabetes een verhoogd risico. Slechts in zeldzame gevallen worden kinderen en adolescenten getroffen door een infarct in het ruggenmerg.
Wat is een ruggenmerginfarct?
Een hartinfarct, een herseninfarct of een longinfarct zijn bij de meeste mensen wel bekend. Maar er zijn andere vormen van infarct die net zo gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld een ruggenmerginfarct. Een ruggenmerginfarct wordt gedefinieerd als ischemische schade aan het ruggenmerg, wat wordt veroorzaakt door een afsluiting van een slagader. Ischemie duidt op een verminderde bloedvoorziening naar organen of weefsels met als gevolg een tekort aan zuurstof en voedingsstoffen. Een ruggenmerginfarct is meestal een complicatie van bestaande vaatziekten zoals arteriosclerose.
Dwarsdoorsnede van het ruggenmerg. De structuur met cijfer 6 is de anterieure spinale slagader en de twee achterste spinale slagaders zijn genummerd als 5.
Synoniemen
De medische benaming van een ruggenmerginfarct is ischemische myelopathie of myeluminfarct.
Vóórkomen
Een ruggenmerginfarct is verantwoordelijk voor slechts 1 procent van alle infarcten. Het komt dus niet zo vaak voor. In Nederland wordt het jaarlijks bij ongeveer 1000- tot 1500 mensen vastgesteld.
Oorzaken van een ruggenmerginfarct
Bloedstolsel
Er zijn verschillende oorzaken van een ruggenmerginfarct. Ten eerste kan het worden veroorzaakt door een bloedstolsel. Het risico is relatief hoog, vooral bij mensen die vatbaar zijn voor stollingsstoornissen.
Bloedvatmisvorming
Meestal wordt het ruggenmerginfarct veroorzaakt door vasculaire malformaties of misvormingen van een bloedvat, vooral in het gebied van de abdominale aorta. Dit is een groot bloedvat dat door de buik loopt, van het hart richting de benen. Van daaruit lopen bloedvaten richting het ruggenmerg. De afwijkingen kunnen bloedingen veroorzaken, die uiteindelijk ook de bloedstroom in het ruggenmerg belemmeren.
Risicogroepen
Vooral mensen tussen de 50 en 60 jaar worden getroffen, evenals diabetici. Een ruggenmerginfarct kan echter ook voorkomen bij jongere mensen die verder gezond zijn.
Symptomen van een ruggenmerginfarct
De symptomen van een ruggenmerginfarct treden meestal plotseling op en zijn vaak heftig. Doordat de bloedsomloop is verstoord, kunnen signalen niet meer via het ruggenmerg vanuit de hersenen naar de lichaamsdelen worden doorgegeven. Dan veroorzaakt allerlei klachten. De volgende symptomen kunnen optreden:
- Pijn in de rug en soms een branderig gevoel.
- Soms pijn in de nek of nekpijn.
- Krachtverlies of zelfs verlamming van armen en benen, afhankelijk van waar in de wervelkolom het infarct optreedt. Hoe verder naar boven, hoe meer uitgesproken de verlamming.
- Verminderd gevoel in de benen en/of de armen.
- Kortademigheid als het infarct in de bovenrug optreedt.
- Plas niet op kunnen houden (urine-incontinentie).
- Poep niet op kunnen houden (ontlastingsincontinentie).
- Geen verschil tussen koud en warm voelen aan armen en/of benen.
- Moeite met het krijgen van een erectie.
- Geen of verminderd gevoel in de schaamstreek.
Een ruggenmerginfarct is een absolute noodsituatie. Als één of meer van bovenstaande symptomen optreden, moet je 112 bellen. Want hoe langer de acute circulatiestoornis onbehandeld blijft, hoe groter de kans op blijvende schade. In het ergste geval kan een ruggenmerginfarct zelfs dodelijk zijn.
Complicaties
In extreme gevallen kan spinale shock optreden. Deze schade aan het ruggenmerg kan ernstige gevolgen hebben en zelfs leiden tot blijvende dwarslaesie. Dit s een onderbreking van het ruggenmerg, waardoor de zenuwbanen die door het ruggenmerg lopen afgekneld zijn.
Onderzoek en diagnose
De diagnose wordt gesteld op grond van de gepresenteerde klachten, de bevindingen van de arts bij lichamelijk onderzoek, en beeldvormend onderzoek (een MRI-scan).
Behandeling van een ruggenmerginfarct
Snelle behandeling is absoluut noodzakelijk om geen risico te lopen op blijvende verlamming of zelfs dwarslaesie.
Ondersteunende behandeling
Soms kan de oorzaak van een infarct – bijvoorbeeld aortadissectie (een scheur in de binnenwand van de aorta) of polyarteritis nodosa (hierbij zijn de middelgrote vaten ontstoken) – worden behandeld, maar vaak is alleen symptomatische behandeling mogelijk. Indien de oorzaak van het infarct niet kan worden behandeld, dan is de behandeling ondersteunen. Dat wil zeggen dat het zich richt op het verlichten van de symptomen. Meestal schrijft de arts bloedverdunnende medicijnen voor om de bloedsomloopstoornis te verhelpen.
Operatie
Als de oorzaak een beschadigde slagader of een geblokkeerd bloedvat is, is soms een operatie nodig om het bloeden te stoppen en de bloedstroom te herstellen.
Revalidatie
Na de eerste zorg volgt meestal een revalidatieperiode van enkele weken om eventuele gevolgschade en verlammingsverschijnselen door middel van fysiotherapie te behandelen. De spieren worden gedurende enkele weken en maanden getraind totdat je je armen en benen weer zelfstandig kan bewegen en zonder hulpmiddelen zoals rollator of rolstoel kan.
Lichaamsbeweging bevordert de genezing
Fysiotherapie mobiliseert de verlamde delen van het lichaam. Regelmatige uitvoering van bepaalde oefeningen onder leiding van een fysiotherapeut kan het ruggenmerg geleidelijk regenereren. Mits er geen onherstelbare schade is, kunnen de zenuwbanen na verloop van tijd weer informatie van de hersenen naar de verschillende delen van het lichaam geleiden.
Prognose
Het herstel hangt af van hoe snel de behandeling wordt ingezet en hoe ernstig het lichaam is getroffen door het infarct. Verlamming kan vele weken aanhouden of permanent zijn. De meeste mensen hebben een goede kans op herstel. Je kan er ook (soms forse) restklachten aan overhouden.
Preventie
Gerichte preventie van een ruggenmerginfarct is niet mogelijk. Dee kans op vaatziekten kun je echter drastisch verminderen door een gezonde levensstijl. Neem de volgende maatregelen in acht:
- Pak overgewicht aan.
- Ga meer bewegen.
- Ga gezonder eten.
- Verminder alcoholgebruik of drink bij voorkeur helemaal niet.
- Stop met roken.
- Ga adequaat om met stress.
- Zorg dat je voldoende slaapt.
Daarnaast is het stabiliseren van de rugspieren zinvol, bijvoorbeeld door krachtoefeningen voor de rug of sporten zoals zwemmen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een ruggenmerginfarct, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
Ik heb in 2013 een ruggenmerg infarct gehad. Half jaar revalidatie gehad. Rest klachten blijvend. Geheel afgekeurd.
Ik heb op 19 september jl een ruggenmerginfarct gehad. Helaas wilde de ambulance mij niet meenemen omdat zij ervan overtuigd waren dat ik aan het hyperventileren was. Ik verging echter van de pijn. Ik moet revalideren in Rijndam. Hoop zo dat ik van de pijn af kom… Kun jij er goed mee leven Peter?
Hallo,
Ik heb op 15 maart 2023 totaal onverwacht een ruggenmerginfarct gehad en wacht op revalidatie in Rijndam.
Hoop daar 6 juni poliklinisch te starten.
Groet, Elisabeth
Ik ben 48 en heb nov 22 een ruggenmerg infarct gehad. Slik 2x 75 mg pregabaline per dag en daardoor is het pijnlijke gevoel in mijn rechterzijde iets minder. Verder heb ik een beschadiging in mijn nek op nivo c3. In beide handen geen gevoel. Slecht en wazig zicht, veel hoofdpijn en duizeligheid. Vroeg me af of u ook last heeft van veel spierspanning in het lichaam. En voor de infarct al klachten had?
Heftig verhaal hoor.
Ik gebruik geen pregabaline meer maar heb nog wel wat pijn.
Ik heb idd wel last van spierspanning in m’n benen.
Voor het infarct had ik geen klachten,het was totaal onverwacht op m’n werk, plotseling een raar tintelend been en dezelfde dag ook het tweede been
Gelukkig zit het op navelhoogte dus alles daarboven is niet aangetast.
Met vriendelijke groeten.
Ik ben 62 en heb in december 2021 een ruggenmerginfarct gehad. Na ziekenhuisopname en revalidatie wel weer mobiel maar geen gevoel in mijn benen. Het infarct zat ter hoogte van mijn zij, net onder mijn ribben. Daar heb ik vaak nog veel pijn, vooral in de zij. Is dit herkenbaar voor anderen?
Hallo Siemke Rijpma,
Even een reactie op je vraag.
Ik ben 67 en kreeg in maart 2023 een ruggenmerg infarct.
Na een maand ziekenhuis en bijna 4 maanden revalidatie ben ik weer redelijk mobiel.
Het infarct zit bij mij op navelhoogte
Thoracale wervel 10
En idd nog wel pijn op die plek
Soms goed te doen maar ook dagen dat het heftiger is.
Ik zoek lotgenoten contact,vind het dus fijn om wat te horen.
Misschien via deze weg?
Groet en sterkte, Elisabeth
Hallo allemaal, ik ben Bianca 50 jaar,en heb 11 jaar geleden een ruggenmerg infarct gehad. Het begon bij mij met heftige pijn in mijn buik. Naar de huisarts, naar de 1ste hulp, weer naar huis gestuurd, savonds weer naar de huisartsen post en uiteindelijk toch maar opgenomen in het ziekenhuis. Ondertussen had ik gigantische pijn waar eigenlijk weinig aan werdt gedaan. De volgende dag lag ik ondersteboven, achterstevoren in bed, wist niet waar ik het zoeken moest van de pijn. En nog amper pijnstillers. Dezelfde dag voelde ik dat mijn opperhuid gevoeloos werdt, van onder mijn borst tot mijn tenen. Met de ambulance naar het amc in Amsterdam. Daar kon ik niet meer plassen en raakten mijn benen verlamd tot onder mijn borst. En ondertussen ontzettend veel pijn. Wat achteraf dus kwam doordat mijn zenuwen geen bloed meer kregen. Na 2 dagen loste de bloedprop op en voelde ik letterlijk het bloed weer stromen in mijn onderlijf. Nog meer pijn. Ik heb anderhalve week 24 uur per dag verschrikkelijk pijn gehad. En er werd amper wat aan gedaan. Na anderhalve week kreeg ik weer kracht in mijn onderlijf en ben met een paar paracetamol naar huis gestuurd. Moest zelf revalidatie zoeken in mijn buurt. Nu 11 jaar verder, heb er een zwak onder en zenuwpijn aan overgehouden. Slik 26 pillen om de dag door te komen. Mijn leven is toen 180 graden veranderd. Ik had toen 3 zoon’s onder de 10 jaar, nu ondertussen grote kerels. Werken ging niet meer, was net zelfstandig thuiskapster en niet verzekerd. Dus krijg niks. Je sociale leven valt in duigen. Ik probeer positief te blijven maar is niet altijd makkelijk met veel pijn. En ik sta er voor mijn gevoel ook alleen in. Mensen vinden het moeilijk te begrijpen. Mocht je willen appen met me, ervaringen uitwisselen dan mag dat altijd. Mijn naam is Bianca Schutte. Zoek me eerst even op op Facebook, stuur even een pb, dan geef ik je mijn nummer. Lijkt me fijn om mensen te spreken die weten wat ik al 11 jaar voel. Lieve groet Bianca
Hoi Bianca,
ook ik heb 3,5 jaar geleden een ruggenmerginfarct gehad.
Alleen weet ik dit pas een half jaar.
Graag zou ik in contact komen met je maar als ik op je naam zoek op FB dan zijn er best veel Bianca Schutte te vinden.
Welke ben jij dan?
Groetjes Tamara van Meggelen