Hoofdpijn door stress: oorzaken en wat te doen?

Last Updated on 17 maart 2024 by M.G. Sulman

Als je hoofdpijn krijgt door stress, dan ben je niet de enige. Veel mensen hebben last van hoofdpijn die lijkt te worden veroorzaakt of verergerd door stress. Typisch aan stresshoofdpijn is dat de klachten vaak tegen de avond opduiken, bijvoorbeeld na een dag werken. Of in het weekend, als je tot rust komt. Het is anno 2024 echter nog niet wetenschappelijk bewezen of stress een directe oorzaak van hoofdpijn is. Stress kan wel één van de triggers zijn die hoofdpijn in de hand werken. Ook andere factoren kunnen daarbij een rol spelen.

Hoofdpijn door stress
Hoofdpijn door stress / Bron: Pixabay

Oorzaken van hoofdpijn door stress

Stress kan hoofdpijn veroorzaken, vaak op indirecte wijze. Door stress slaap je bijvoorbeeld slecht dat slaaptekort en de bijhorende oververmoeidheid kunnen voor hoofdpijn zorgen. Onder invloed van stress maakt je lichaam stresshormonen aan. Hierdoor stijgen je bloeddrukwaarden, versnelt je ademhaling en spannen je spieren zich aan. Dit kan leiden tot hoofdpijn. Hieronder worden de diverse vormen van hoofdpijn door stress besproken.

Hoofdpijn door uitdroging

Uitdroging als gevolg van stress, bijvoorbeeld doordat je regelmatig vergeet te drinken, kan ook stressgerelateerde hoofdpijn veroorzaken. De kans dat je te weinig drinkt is in drukke tijden hoger, omdat je hart ongemerkt sneller werkt. Waarschijnlijk eet je ook minder als stress hebt. Stress veroorzaakt uitdroging en uitdroging veroorzaakt op zijn beurt weer stress. Voldoende drinken kan stressgerelateerde uitdrogingshoofdpijn voorkomen.

Water drinken
Voldoende water drinken kan hoofdpijn voorkomen / Bron: Pixabay

Migraineaanval getriggerd door stress

Het optreden van mentale stress wordt dikwijls als uitlokkende factor geïdentificeerd door migrainepatiënten.1Tijdschr Neurol Neurochir 2009;110:314-5 Het is anno 2024 echter niet geheel duidelijk of stress een migraineaanval kan uitlokken dan wel een prodromaal* verschijnsel is, waarbij gevoeligheid voor potentiële stressoren optreedt als onderdeel van de naderende migraineaanval. Waarschijnlijk is er sprake van een en/en-situatie.

(*) De prodromale fase of waarschuwingsfase is een fase tot 48 uur voor het begin van de hoofdpijn waarbij de migrainepatiënt aspecifieke klachten ervaart, zoals geeuwen, trek hebben in bepaalde voedingsmiddelen, concentratiestoornissen, obstipatie, diarree, gevoelens van somberheid of depressieve gevoelens, snel geïrriteerd zijn, overgevoeligheid voor geluid, vermoeidheid, maar dus ook gevoelens van stress.

Hoofdpijn door slaapgebrek

Slecht slapen en/of te weinig slapen

Hoofdpijn kan ook het gevolg zijn van slaapgebrek. Vooral in stressvolle fasen vinden velen het moeilijk om in slaap te vallen en de hele nacht door te slapen. Je ligt dan te woelen en te piekeren. het houdt je uit de slaap. Soms heb je zelfs te weinig tijd om te slapen, bijvoorbeeld als je op het punt staat een groot project in te leveren en vele nachten achter elkaar ga je laat naar bed en gaat de wekker vroeg. Hoofdpijn door slaaptekort is dan het gevolg.

Hoofdpijn in de ochtend door slaapapneu

De hersenen missen dan belangrijke regeneratietijd; je hersenen kunnen niet herstellen. Zelfs degenen die ’s nachts snurken of adempauzes hebben (apneus), worden ’s ochtends vaak wakker met hoofdpijn omdat de zuurstoftoevoer naar de hersenen is belemmerd. Slaapapneu is een aandoening waarbij je ademhaling tijdens de slaap hapert of zelfs even stopt. Het meest voorkomende symptoom is snurken. Overdag kunnen de gevolgen bestaan uit: vermoeidheid, slaperigheid, vergeetachtigheid, prikkelbaarheid en gebrek aan concentratie. Maar dus ook hoofdpijn in de ochtend.

Slaapapneu is een aandoening waarbij je ademhaling tijdens de slaap hapert of zelfs even stopt
Slaapapneu is een aandoening waarbij je ademhaling tijdens de slaap hapert of zelfs even stopt / Bron: Wikimedia Commons

Hoofdpijn door spierspanning

Door stress span je onbewust je spieren. Hierdoor ontstaat er overbelasting en verkramping. Dit kan resulteren in hoofdpijn, ook wel spanningshoofdpijn genoemd. Daarnaast worden nek, schouders en rug vaak overbelast door een verkeerde houding, bijvoorbeeld aan een bureau of door verkeerd tillen. Deze vorm van hoofdpijn wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een als drukkend of klemmend pijn rondom de schedel. Het vaak ook wel omschreven als een ‘bandgevoel om het hoofd’.

Wat te doen aan stresshoofdpijn?

Om hoofdpijn en andere lichamelijke klachten door stress te voorkomen, is het belangrijk om te zorgen voor een gezonde balans tussen stress en ontspanning in het dagelijks leven. Je hebt een bepaalde mate van stress nodig om adequaat te kunnen functioneren. maar te veel stress of langdurige stres is ongezond.

Andere oorzaken uitsluiten

Om andere oorzaken uit te sluiten, wordt een medisch onderzoek aanbevolen. Als je hoofdpijn wordt veroorzaakt door stress, zijn er maatregelen die je kunt nemen om er vanaf te komen en deze vorm van hoofdpijn in de toekomst te voorkomen.

Stressmanagement

Spanningshoofdpijn is de meest voorkomende soort hoofdpijn. Deze hoofdpijn kan geheel of ten minste gedeeltelijk worden veroorzaakt door stress. Daarom kun je deze vorm van hoofdpijn vermijden of op zijn minst minimaliseren door stressmanagement. Neem daarbij de volgende maatregelen:

  • gezond eten en drinken
  • dagelijks bewegen
  • stop met roken
  • doe tussendoor ontspanningstechnieken
  • stel realistische doelen en verwachtingen
  • zorg voor voldoende slaap
  • beperk je tijd op sociale media
  • maak contact met anderen
  • bid en mediteer op een Bijbelgedeelte

Voldoende slapen

Een goede nachtrust is essentieel voor gezonde hersenen en goed slapen helpt tegen stress.

Slapen
Een goede nachtrust ie belangrijk / Bron: Pixabay

Voldoende drinken

Door voldoende te drinken verminder je stress. Uitdroging en stress staan met elkaar in verband.

Goede balans tussen werk en privé

Naast je dagelijkse verplichtingen, moet je ook zorgen voor een goede balans tussen werk en privé. Gebruik je vrije tijd actief voor sport, het onderhouden van je sociale contacten (vrienden en familie), alsook voor ontspanning.

Beperk slechte gewoontes

Verminder schadelijke gewoontes zoals een overmaat aan cafeïne, nicotine (roken) of het gebruik van je smartphone in bed. Ook kun je beter geen alcohol drinken. Alcohol remt de afbraak van cortisol. Alcohol kan dus meespelen bij het steeds verder opbouwen van stress.

Veel rokers denken dat roken helpt tegen stress, maar schijn bedriegt. Nicotine vernauwt  de bloedvaten. Dit zorgt voor een verhoging van hartslag en bloeddruk. Dit komt ook voor bij stress. Deze symptomen kunnen je om die reden een onrustig en gestrest gevoel geven. Als je een poosje niet rookt, krijg je last van ontwenningsverschijnselen. Roken helpt vooral tegen de stress die je voelt wanneer je lichaam geen nicotine meer krijgt.

Voorkom een slechte (werk)houding

Een slechte houding, bijvoorbeeld door op bed of de bank te werken op je laptop, kan ook verantwoordelijk zijn voor (spier)spanning en dus hoofdpijn. Neem lichamelijke waarschuwingssignalen zoals hoofdpijn serieus en zorg goed voor jezelf.

Dagelijks bewegen

Beweging en sport is een manier om op de lange termijn je stressweerbaarheid en veerkracht te verbeteren.

Gezonde voeding

Je lichaam kan (extra) stress krijgen door voeding. Je kunt echter ook stress ook verminderen met voeding. Sowieso geldt dat gezonde voeding zorgt voor een gezond lijf en een gezond lijf kan beter omgaan met stressvolle situaties.

Gezond eten bereiden
Gezond eten bereiden / Bron: gpointstudio/Shutterstock.com

Kruiden voor hoofdpijn door stress

Er zijn een aantal kruiden die je kunt gebruiken om hoofdpijn veroorzaakt door stress te behandelen. Hieronder staan enkele voorbeelden:

Gember

Gember bevat anti-inflammatoire eigenschappen die kunnen helpen bij het verminderen van hoofdpijn. Je kunt gemberthee drinken of gemberpoeder toevoegen aan je maaltijden.

Gemberthee
Gemberthee / Bron: Wikimedia Commons

Pepermunt

De essentiële olie van pepermunt bevat menthol, dat hoofdpijn verlicht terwijl het de zenuwen ontspant. Je kunt pepermuntolie op je slapen aanbrengen of pepermuntthee drinken.

Wilgenbast

Wilgenbast is een natuurlijke pijnstiller. Salicine, een stof die in de schors van de wilg zit, is de natuurlijke voorloper van aspirine en kan helpen bij het verminderen van hoofdpijn.

Valeriaan

Valeriaan is een kruid met een kalmerende werking en daraom geliefd in tijden van stress, spanning en nervositeit.

Preventie

Er zijn verschillende manieren om hoofdpijn door stress te voorkomen:

  • Stressmanagementtechnieken: Ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning, bidden en Bijbellezen, kunnen helpen stress te verminderen en hoofdpijn te voorkomen.
  • Regelmatige lichaamsbeweging: Regelmatig bewegen kan helpen stress te verminderen en de bloedcirculatie verbeteren, waardoor hoofdpijn kan worden voorkomen.
  • Slaap: Voldoende slaap is belangrijk om stress te verminderen en hoofdpijn te voorkomen. Probeer elke nacht ongeveer 7-9 uur te slapen.
  • Gezonde voeding: Een gezonde voeding kan helpen stress te verminderen en hoofdpijn te voorkomen. Probeer volop groenten en fruit te eten, beperk cafeïne- en alcoholgebruik en eet regelmatig.
  • Vermijd triggers: Probeer te achterhalen welke factoren hoofdpijn veroorzaken en probeer deze te vermijden.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over hoofdpijn door stress. Of tips geven hoe om te gaan met stresshoofdpijn. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.