Last Updated on 28 november 2023 by M.G. Sulman
Lijnzaad is het zaad van de vlasplant. Het staat daarom ook wel bekend als vlaszaad. Het zijn kleine bruine of gele zaadjes. Ze kunnen worden geperst om olie te produceren. Dit wordt lijnzaadolie genoemd en wordt vaak gebruikt als voedingssupplement en in cosmetica. Lijnzaad zelf is vaak bruin van kleur en heeft een glanzende, olieachtige textuur. Het is ongeveer 3-5 mm lang en heeft een rechthoekige vorm. Soms wordt lijnzaad gebruikt als voedsel voor vogels en andere dieren. Het kan ook worden gemalen en toegevoegd aan voedingsmiddelen, zoals brood en granen, om de voedingswaarde te verhogen. Je kunt het beste kiezen voor gebroken lijnzaad. Het voordeel van gebroken lijnzaad is dat de voedingsstoffen beter worden opgenomen. Neen niet te veel lijnzaad, aangezien dit leidt tot vervelende bijwerkingen. En zorg dat je voldoende drinkt, anders kun je verstopt raken van lijnzaad.
Wat is lijnzaad?
Lijnzaad wordt gewonnen uit de vlasplant door de zaden te oogsten wanneer ze rijp zijn. Dit gebeurt meestal wanneer de vlasplanten geel of bruin worden en hun bloemen beginnen te verwelken. Om de zaden te oogsten, worden de stengels van de vlasplanten meestal gekapt en daarna gedroogd. Zodra ze voldoende zijn gedroogd, kunnen de zaden worden geplukt of met behulp van een zaaimachine worden geplukt.
Een vlasplant is een plant met lange, dunne bladeren die voornamelijk groeit in koele, vochtige klimaten. Vlasplanten zijn een belangrijke bron van lijnzaad, dat wordt gebruikt voor voedsel, voedingssupplementen en industriële doeleinden. Vlasplanten worden ook gebruikt voor het maken van linnen, een stof die gemaakt wordt van de vezels van de vlasplant. Vlasplanten zijn ook een belangrijke honingplant voor bijen en worden vaak gebruikt in tuinen als sierplanten.
Voedingsstoffen in lijnzaad
Lijnzaad is een goede bron van voedingsstoffen, met name vezels, plantaardige eiwitten, omega-3-vetzuren en lignanen. Het is ook rijk aan mineralen, zoals magnesium, kalium, fosfor en ijzer. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste voedingsstoffen die in lijnzaad zitten:
Vezels
Lijnzaad bevat ongeveer 35 gram vezels per 100 gram, wat ongeveer 70% van de aanbevolen hoeveelheid voor volwassenen is. Vezels zijn belangrijk voor een goede spijsvertering en kunnen helpen bij het behoud van een gezonde bloedsuikerspiegel en cholesterolgehalte.
Plantaardige eiwitten
Lijnzaad bevat ongeveer 25 gram eiwit per 100 gram, wat ongeveer 50% van de aanbevolen hoeveelheid voor volwassenen is. Eiwitten zijn belangrijk voor het opbouwen en herstellen van weefsels in het lichaam, en zijn ook nodig om hormonen en enzymen te produceren.
Omega-3-vetzuren
Lijnzaad bevat ongeveer 55 gram omega-3-vetzuren per 100 gram, wat ongeveer 110% van de aanbevolen hoeveelheid voor volwassenen is. Omega-3-vetzuren zijn belangrijk voor het behoud van een gezonde hart- en bloedvaten, en kunnen ook helpen bij het verminderen van ontstekingen in het lichaam.
Lignanen
Lijnzaad is een van de rijkste bronnen van lignanen, wat plantaardige stoffen zijn die worden gevonden in zaden en granen. Lignanen hebben potentieel voordelen voor de gezondheid, zoals het verminderen van het risico op hormonale kankers, zoals borstkanker.
Mineralen
Lijnzaad bevat ook verschillende mineralen, waaronder magnesium, kalium, fosfor en ijzer. Magnesium is bijvoorbeeld belangrijk voor het behoud van gezonde botten en tanden, en voor het normaal functioneren van de spieren en zenuwen. Kalium helpt bij het reguleren van de bloeddruk en het behoud van een gezonde bloedsuikerspiegel. Fosfor is nodig voor het behoud van gezonde botten en tanden, en voor het normaal functioneren van de nieren. IJzer is nodig voor het transporteren van zuurstof in het bloed.
Voedingswaarde van lijnzaad
Voedingswaarde van lijnzaad per 100 gram:
- Energie 534 kcal
- Koolhydraten 28,88 g
- waarvan suikers 1,55 g
- Vetten 42,16 g
- waarvan verzadigde vetten 3,663 g
- waarvan enkelvoudig onverzadigde vetten 7,527 g
- waarvan meervoudig onverzadigde vetten 27,308 g
- Vezels 27,3 g
- Eiwitten 18,29 g
- Water 5,95 g
- Vitamine B1 (Thiamine) 1,644 mg
- Vitamine B2 (Riboflavine) 0,161 mg
- Vitamine B3 (Niacine) 3,08 mg
- Vitamine B5 (Pantotheenzuur) 0,985 mg
- Vitamine B6 0,473 mg
- Foliumzuur (B9) 87 µg
- Vitamine C 0,6 mg
- Vitamine E 19,95 mg
- Calcium 255 mg
- IJzer 5,73 mg
- Magnesium 392 mg
- Fosfor 642 mg
- Kalium 813 mg
- Natrium 30 mg
- Zink 4,34 mg
- Koper 1,2 mg
- Mangaan 2,48 mg
- Selenium 25,4 µg
Houd er rekening mee dat deze waarden kunnen variëren op basis van verschillende factoren, waaronder de specifieke variëteit van lijnzaad en de omstandigheden waaronder het wordt geteeld.
Lijnzaad is gezond en geneeskrachtig
Lijnzaad is een goede bron van vezels, eiwitten, omega-3-vetzuren en verschillende voedingsstoffen, waaronder lignanen, calcium, ijzer, magnesium, fosfor, kalium en zink. Dit maakt het tot een voedingsmiddel dat kan bijdragen aan een aantal gezondheidsvoordelen.
Het kan de darmgezondheid bevorderen
Lijnzaad bevat vezels die de darmgezondheid kunnen verbeteren door de stoelgang te vergemakkelijken en constipatie te verminderen.
Het kan het cholesterolgehalte verlagen
Sommige studies hebben aangetoond dat het eten van lijnzaad het cholesterolgehalte kan verlagen, wat het risico op hart- en vaatziekten kan verkleinen.
Het kan de bloedsuikerspiegel helpen reguleren
Lijnzaad bevat vezels die kunnen helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel, wat kan helpen om diabetes te voorkomen of te beheersen.
Het is ontstekingsremmend
Lijnzaad bevat omega-3-vetzuren, die bekend staan om hun ontstekingsremmende eigenschappen. Dit kan helpen om ontstekingen in het lichaam te verminderen en het risico op bepaalde chronische aandoeningen te verkleinen.
Het kan de huidgezondheid verbeteren
Lijnzaad bevat lignanen, wat stoffen zijn die de huidgezondheid kunnen verbeteren en de huid kunnen beschermen tegen schade door de zon.
Bijwerkingen van lijnzaad
Kan het eten van lijnzaad leiden tot bijwerkingen? In principe is het niet aan te raden om onbeperkt lijnzaad te eten. Lijnzaad bevat namelijk stoffen, genaamd “cyanogene glycosiden”, die het lichaam kan omzetten in cyanide, een giftige stof. Een overmatige inname van cyanogene glycosiden kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals ademhalingsproblemen, hartstilstand en vergroting van de schildklier (vergrote schildklier). In dat geval is er sprake van een cyanidevergiftiging.
Het is volgens het Voedingscentrum veilig gebleken om dagelijks 28 gram lijnzaad te consumeren, wat overeenkomt met ongeveer 2 tot 3 eetlepels.1Voedingscentrum. Kan ik onbeperkt gebroken lijnzaad gebruiken? https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/veilig-eten-en-e-nummers/kan-ik-onbeperkt-gebroken-lijnzaad-gebruiken.aspx (ingezien op 28-11-2023) Voor kinderen tot 20 kilogram geldt een maximum van 8 gram lijnzaad per dag.
Als je na het eten van lijnzaad klachten ervaart, zoals een versnelde ademhaling, hoofdpijn, of duizeligheid, is het raadzaam om direct contact op te nemen met een arts. Verder kan het eten van een veilige hoeveelheid lijnzaad bijwerkingen veroorzaken, zoals obstipatie, tenzij je voldoende water drinkt. Als je genoeg vocht binnenkrijgt, kan lijnzaad juist helpen bij een soepele stoelgang.
Gezonde leefstijl
Hoewel lijnzaad tal van gezondheidsvoordelen kan bieden, is het belangrijk om te onthouden dat het geen wondermiddel is en dat een gezonde levensstijl, waaronder een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet en regelmatige beweging, de belangrijkste manier is om je gezondheid te behouden en te verbeteren.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over lijnzaad, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
