Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Geelachtig, groen slijm of snot is waarschijnlijk gerelateerd aan een infectie. Het type infectie is niet af te leiden aan de kleur van het slijm, snot of sputum. Slijm helpt de lucht die je inademt te verwarmen en te bevochtigen. Dit is belangrijk omdat inademen van lucht die te koud en droog is, je luchtwegen kan irriteren. Slijm is niet alleen bedoeld om je luchtwegen vochtig te houden, maar het houdt ook vreemde indringers vast die je ziek kunnen maken, waaronder virussen, bacteriën en allergenen. Idealiter schuiven kleine haarachtige uitsteeksels, cilia of trilhaartjes genaamd, die indringers vervolgens naar de voorkant van je neus zodat je ze eruit niest, wat betekent dat ze je longen niet kunnen binnendringen en je ziek kunnen maken. Dit vuile slijm kan ook door je keel glijden, maar als indringers in je longen komen, hoest je sputum op om ze op te ruimen. Je hebt misschien gehoord dat geel of groen slijm een duidelijk teken is dat je een infectie hebt, maar het is een misvatting dat de gele of groene tint altijd te wijten is aan bacteriën. Als je verkouden bent, stuurt je immuunsysteem witte bloedcellen, neutrofielen genaamd, naar het gebied. Deze cellen bevatten een groenachtig gekleurd enzym, en in grote aantallen kunnen ze het slijm dezelfde kleur geven.
Oorzaken van geel slijm of snot
Ontstekingsreactie
Wanneer je slijm of snot mogelijke ziekteverwekkers bevat die verkoudheid of griep veroorzaken, dan stuurt je immuunsysteem ontstekingscellen zoals witte bloedcellen naar het gebied om de indringers te helpen vernietigen. Het is deze ontstekingsreactie en niet de infectieveroorzakers zelf, die de kenmerkende verschuiving in de slijmkleur veroorzaakt.
Neutrofielen
Een van de eerste responders op ziekteverwekkers is een type witte bloedcel dat een neutrofiel wordt genoemd. Een neutrofiele granulocyt of kortweg neutrofiel is een granulaire (korrelige) witte bloedcel die een onmisbaar onderdeel vormt van het immuunsysteem. Neutrofielen zitten vol met myloperoxidase, een enzym dat groen gekleurd (heem)ijzer bevat en hypohale zuren produceert om hun antimicrobiële activiteit uit te voeren. Wanneer ze supergeconcentreerd zijn, kunnen deze groene neutrofielen ervoor zorgen dat je slijm er groen uitziet. Maar als het minder geconcentreerd is, ziet het slijm er bleekgroen uit – dat, afhankelijk van hoe je ogen werken, er misschien geel uitziet.
Ophoping van ontstekingscellen
Je zult wellicht ook opmerken dat je slijm een diepere kleur geel heeft, of eruit ziet alsof het van geel naar groen is gegaan, na een aantal dagen ziek te zijn geweest, een tijdje niet je neus te snuiten of wanneer je ’s ochtends wakker wordt. Wanneer slijm langdurig in je neusholtes blijft zitten, kunnen deze ontstekingscellen zich opstapelen en je slijm intenser kleuren.
Dus als je geel slijm hebt, moet je je neus vaak snuiten om vastzittend vuil te verwijderen en de zaak in beweging te houden.
Geel slijm is niet per se een teken dat je naar de huisarts moet
Andere symptomen en beloop
Wat er echt toe doet, zijn de symptomen die gepaard gaan met het gele slijm en hoe lang deze klachten aanwezig blijven en hoe hevig ze zijn. Het is goed om te weten dat enkele van de meest voorkomende ziekten met geel slijm meestal vanzelf verdwijnen zonder medicatie.
Verkoudheid duurt bijvoorbeeld meestal 7 tot 10 dagen. Een virale bijholteontsteking begint meestal na 5 tot 7 dagen te verdwijnen, terwijl een bacteriële bijholteontsteking 7 tot 10 dagen kan duren, langer kan blijven hangen, of zelfs ongeveer een week verergert voordat hij uiteindelijk verdwijnt.
Zelfzorg
Met zelfzorgmaatregelen en vrij verkrijgbare medicijnen kun je de symptomen vaak goed onder controle houden. Paracetamol (een pijnstillend en koortsverlagend middel), neusirrigatie (het gebruik van zoutoplossing neusspray of vernevelaars om de slijmvliezen te bevochtigen) en decongestiva (middelen die zwellingen verminderen) kunnen soelaas bieden bij verkoudheidsklachten en een verstopte neus.
Afspraak maken met de huisarts
Als je na ongeveer een week ziek zijn de klachten niet verminderen of zelfs erger worden, dan kan het zinvol zijn om contact op te nemen met je huisarts. Het is mogelijk dat je zoets als antibiotica nodig hebt om een bacteriële bijholteontsteking op te ruimen. Wat er ook aan de hand is, je huisarts kan de oorzaak van het gele slijm vaststellen en ene behandeling voorschrijven.
Andere kleuren slijm of sputum
Roze, rood of bloederig slijm
Als je rood, roze of bloederig slijm ophoest, is het belangrijk om een afspraak te maken met je huisarts. Het kan duiden op een ontsteking. Als je bloed ophoest, komt dat meestal door een ontsteking in je longen, zoals bronchitis of een longontsteking. Bij een flinke hoestbui kan er wel eens een klein beetje bloed in het slijm zitten wat afkomstig is uit je luchtpijp of longen. Een klein roze of rood stipje of streepje in het slijm, is dan het resultaat. Het kan ook komen door COPD, longkanker, chronische ontstekingen, auto-immuunziekten en hart- en vaatziekten, zoals een longembolie. Als je rookt en bloed ophoest, is dat zorgelijk. De arts zal je medische geschiedenis in ogenschouw nemen en een röntgenfoto van de borst laten maken voordat hij een diagnose stelt.
Wit slijm
Allergieën, astma en virale infecties veroorzaken vaak wit slijm of slijm zonder veel kleur. Het hangt er echt van af. Als het verband houdt met onderliggende ontstekingsaandoeningen zoals astma of COPD, kan dit erop wijzen dat de aandoening niet goed onder controle is en dat er mogelijk meer of andere medicijnen nodig zijn. Als het verband houdt met een virale infectie van de bovenste luchtwegen, dan kun je vaak het beloop ervan afwachten. Als het een allergie betreft, dan kan een antihistaminicum soelaas bieden.
Roetachtig of grijs slijm
Roetachtig of zwart slijm zie je vaak bij mensen die in kolenmijnen en fabrieken werken of echt zware rokers zijn.
Als je in een fabriek werkt waar veel rook is en geen masker draagt, inhaleer je dat allemaal en het veroorzaakt een ontstekingsreactie in je luchtwegen die slijm produceert. De irriterende stoffen worden vermengd met het slijm en als je hoest, komt het naar buiten.
Hetzelfde geldt voor het roken van sigaretten, vooral bij hen die twee tot drie pakjes per dag roken en een productieve hoest hebben. Vaak hebben ze door het roken een grijs tintje aan hun slijm. Stoppen met roken is de beste oplossing.
Bruin slijm
Bruin slijm heeft spoortjes van bloed. Meestal komt dit door beschadiging van de luchtwegen. Soms kunnen mensen met een zeer ernstige chronische longziekte een bruinachtig slijm ophoesten. Echt donkerbruin, hardnekkig slijm wordt gezien bij patiënten met cystische fibrose of bronchiëctasieën, wat duidt op een chronische, abnormale verwijdingen van de wand van de luchtwegen, de bronchiën. Het slijm is bruin vanwege bloed en de intense chronische ontsteking. Bij bronchiëctasieën kan de hoeveelheid opgehoest sputum kan erg variëren, evenals de kleur (wat wit, geel, groen, donkergroen of bruin kan zijn). Een longontsteking kan ook gepaard gaan met ophoesten van geel, groen of bruin slijm. Ook roken kan slijm een bruine kleur geven.
Tot slot
Het ophoesten van geel slijm kan wijzen op een infectie van de luchtwegen, maar het kan ook een teken zijn van een allergische reactie of astma. De prognose hangt af van de onderliggende oorzaak van de gele slijm. Een bacteriële infectie kan zo nodig worden behandeld met antibiotica, terwijl chronische aandoeningen vaak worden behandeld met medicijnen en andere behandelingen.
Video: Waarom hoest ik groen of geel slijm op?
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het ophoesten van geel slijm. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
