Welke kruiden zijn goed voor je nieren?

Last Updated on 16 mei 2025 by M.G. Sulman

Nieren zijn belangrijke orgaansystemen in het menselijk lichaam. Ze zijn verantwoordelijk voor het filteren van afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed, en helpen bij het reguleren van de bloeddruk en het behoud van een gezonde balans van elektrolyten en vocht in het lichaam. Er zijn een aantal kruiden die kunnen helpen bij het ondersteunen van de nierfunctie.

Welke kruiden zijn gezond voor je nieren?

Er zijn een aantal kruiden die kunnen helpen bij het ondersteunen van de nierfunctie. Hieronder staan enkele voorbeelden:

1. Gember: Gember kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de bloedcirculatie, wat kan helpen bij het ondersteunen van de nierfunctie.
2. Kurkuma: Kurkuma heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan helpen bij het ontlasten van de nieren.
3. Paardenbloem: Paardenbloem bevat silymarine, een stof die kan helpen bij het verminderen van de belasting op de nieren en het verbeteren van de nierfunctie.
4. Zoethout: Zoethout kan helpen bij het verminderen van hoge bloeddruk en het ondersteunen van de nierfunctie.

Het is echter belangrijk om te onthouden dat deze kruiden alleen als aanvulling op een gezonde levensstijl en voeding kunnen dienen en dat het altijd het beste is om eerst met een arts te overleggen voordat je kruiden gebruikt voor de gezondheid van de nieren of bij nieraandoeningen.

Kruiden die de nierfunctie ondersteunen

Gember

Gember is een knolgewas dat wordt gebruikt als specerij en als natuurlijk geneesmiddel. Het bevat verschillende actieve stoffen die mogelijk ontstekingsremmend en pijnstillend zijn. Sommige onderzoeken suggereren dat gember de bloeddruk kan verlagen en de bloedcirculatie kan verbeteren, wat beide gunstig kan zijn voor de nierfunctie. Echter, er is anno 2025 nog meer onderzoek nodig om de effecten van gember op de nierfunctie beter te begrijpen.

Kurkuma

Kurkuma is een kruid dat wordt gebruikt om currypoeder te maken en heeft een aantal actieve stoffen, waaronder curcumine, dat ontstekingsremmend en een antioxidant is. Sommige onderzoeken suggereren dat kurkuma de bloeddruk kan verlagen en de bloedcirculatie kan verbeteren, wat beide gunstig kan zijn voor de nierfunctie. Er is ook bewijs dat kurkuma kan helpen bij de behandeling van bepaalde nierziekten, zoals nierstenen en nierfilterontsteking (glomerulonefritis). Echter, er is anno 2025 nog meer onderzoek nodig om de effecten van kurkuma op de nierfunctie beter te begrijpen.

Paardenbloem

Paardenbloem (Taraxacum officinale) is een plant die behoort tot de composietenfamilie. De wortel van de paardenbloem wordt vaak gebruikt in de traditionele geneeskunde als middel om de nierfunctie te ondersteunen

Zoethout

Zoethout (Glycyrrhiza glabra) is een plant die behoort tot de familie van de vlinderbloemigen (Papilionaceae). De wortel van zoethout wordt gebruikt in de traditionele geneeskunde als middel om de nierfunctie te ondersteunen.

Wanneer moet je voorzichtig zijn met kruiden bij nierproblemen? 

Kruiden zijn prachtig. Ze ruiken lekker, zitten vol werkzame stofjes en hebben eeuwenlang dienstgedaan als natuurlijke helpers bij allerhande kwalen. Maar – en dit is een flinke maar – als je nieren niet meer op volle kracht werken, dan kunnen sommige kruiden juist méér kwaad dan goed doen. Want je nieren zijn de filters van je lijf. En als dat filtersysteem hapert, dan kan iets onschuldigs als een ‘plasje-opwekkend plantje’ ineens je hele systeem overhoop gooien.

Daarom dit hoofdstuk. Niet om bang van te worden, maar wél om je bewust te maken. Want natuurlijke middelen zijn niet automatisch veilig, zeker niet bij chronische nierklachten, nierinsufficiëntie of dialyse.

Kruiden die je beter kunt vermijden bij nierziekten

Er zijn kruiden die bij een gezond persoon prima werken, maar die bij iemand met een verminderde nierfunctie flink kunnen uitpakken. Neem aloë vera of senna – vaak gebruikt als laxeermiddel, maar ze kunnen bij langdurig gebruik leiden tot verlies van kalium, wat bij nierpatiënten ronduit gevaarlijk kan zijn.

Ook bepaalde Chinese of Ayurvedische kruiden bevatten soms zware metalen of stoffen die de nieren kunnen beschadigen. Denk aan aristolochia – een plant die ooit werd gebruikt in afslankpreparaten en inmiddels bekend staat als een echte nierkiller. En dan is er nog berenklauw (uva ursi), een kruid dat soms wordt gebruikt bij blaasontsteking. Bij overmatig gebruik? Schade aan het nierweefsel. Ai.

En zelfs onschuldige planten zoals peterselie of brandnetel, die bekendstaan om hun vochtafdrijvende werking, kunnen bij mensen met nierschade problemen geven als ze zonder overleg en in hoge doses worden gebruikt. Want het is simpel: als de afvoer hapert, wil je niet ineens een stortvloed aan afvalstoffen mobiliseren.

Interactie met niermedicatie

Wat veel mensen niet weten, is dat kruiden ook een interactie kunnen aangaan met medicijnen – net als sommige voedingsmiddelen dat doen. Als je bijvoorbeeld plastabletten, ACE-remmers, of medicatie voor een hoge bloeddruk gebruikt (wat vaak het geval is bij nierpatiënten), dan kunnen kruiden die kalium beïnvloeden of de bloeddruk verlagen, daar bovenop gaan stapelen.

Zoethout is een goed voorbeeld. In lage doses heilzaam, maar in grotere hoeveelheden kan het de bloeddruk verhogen en het kaliumgehalte verlagen – precies wat je níet wilt als je nieren al op scherp staan. Ook kruiden met een bloedverdunnend effect (zoals gember of ginkgo) kunnen problemen geven als je al bloedverdunners gebruikt.

Het komt hier dus niet aan op ‘natuurlijk of niet’, maar op het samenwerkingsspel tussen plant en pil. En dat spel wil je niet op de gok spelen.

Altijd overleggen met een arts of fytotherapeut

Als je nierproblemen hebt – hoe mild ook – is het belangrijk om niet zelf te experimenteren met kruiden, zeker niet als je meerdere medicijnen gebruikt. Overleg altijd met een deskundige: een arts die openstaat voor natuurlijke middelen, een apotheker met kennis van kruid-geneesmiddelinteracties, of een gediplomeerde fytotherapeut.

En wees eerlijk over wat je gebruikt. Zelfs een simpele kruidenthee kan effect hebben, zeker als je dagelijks een paar mokken wegdrinkt. Breng alles in kaart. Wat komt er je lichaam in, en wat zou er mogelijk vast blijven zitten als je nieren het niet goed kunnen verwerken?

Hoe pas je nierondersteunende kruiden praktisch toe?

Kruiden klinken mooi, maar wat moet je er nou eigenlijk mee? Een potje kopen bij de drogist? Zelf plukken in het wild? In de blender gooien met wat havermelk en hopen dat je nieren dankjewel zeggen? Nee hoor – het hoeft allemaal niet zo ingewikkeld, maar het vraagt wél om wat liefde, kennis en een beetje ritme. Want kruiden zijn geen quick fix. Ze werken vaak traag, subtiel, maar ook diep – als je ze goed gebruikt.

In dit hoofdstuk krijg je praktische tips voor hoe je kruiden die de nieren ondersteunen veilig, doordacht én effectief kunt gebruiken. Geen abracadabra, wel eerlijk en helder advies.

Thee, capsules of tinctuur? – wat past bij jou?

Er zijn grofweg drie manieren om kruiden in te nemen: kruidenthee (infusie of decoct), tincturen (alcoholische extracten), en capsules of tabletten. Wat je kiest, hangt af van je lijf, je voorkeur én wat je wilt bereiken.

Kruidenthee is vaak de vriendelijkste vorm. Warm, rustgevend en makkelijk aan te passen aan je ritme. Voor nieren zijn theeën op basis van paardenbloemblad, brandnetel of guldenroede populair – mild vochtafdrijvend, zonder te forceren. Let wel op de dosering: één kopje per dag is wat anders dan drie liter per week.

Tincturen zijn geconcentreerder en worden vaak gebruikt als je snel effect wilt, of als je geen liters thee naar binnen wilt werken. Ze zijn makkelijk mee te nemen, maar bevatten wel alcohol – dus niet voor iedereen geschikt.

Capsules en supplementen kunnen handig zijn bij standaarddoseringen, maar let op: hier schuilt ook het grootste risico op overdosering of ondoordacht combineren. Zeker bij nierproblemen altijd overleggen met je arts of fytotherapeut.

Hoe lang en hoe vaak gebruiken? – ritme is alles

Bij kruiden geldt: langzaam opbouwen, regelmatig gebruiken, en af en toe pauzeren. Verwacht geen wonderen na drie dagen. Sommige planten moeten wekenlang de kans krijgen om hun werk te doen. Denk in maanden, niet in minuten.

Een algemene richtlijn?

• Thee: 1–2 kopjes per dag, maximaal 3–4 weken achter elkaar
• Tinctuur: volgens het etiket of advies van de fytotherapeut, vaak 2–3 keer per dag 10–20 druppels
• Capsules: neem nooit meer dan de aanbevolen dosis

Belangrijk is ook de pauzefase. Geef je lichaam af en toe rust van de kruiden. Bijvoorbeeld: drie weken gebruiken, één week rust. Zo voorkom je gewenning én overbelasting.

Combineren met voeding of andere kruiden – de zachte kracht van samen

Kruiden werken niet op zichzelf. Ze vormen een orkest met de rest van je leefstijl. Combineer nierondersteunende kruiden met een voeding die je nieren spaart: minder zout, meer groenten, voldoende vocht (maar niet te veel als je nieren minder goed werken). En denk ook aan ondersteunende kruiden die indirect helpen – zoals kurkuma bij ontstekingen of gember tegen misselijkheid bij medicijngebruik.

Let wel op: sommige kruiden versterken elkaars werking, terwijl andere elkaar juist tegenwerken. Daarom is het slim om niet zomaar vijf verschillende theesoorten tegelijk te gebruiken, maar te kiezen voor een gebalanceerde combinatie – bij voorkeur samengesteld door iemand met verstand van zaken.

Ondersteuning van de nieren

Wat kun je verder doen om de nieren goed te laten functioneren en zo gezond mogelijk te houden? Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om je nieren te helpen goed te functioneren en gezond te houden:

1. Drink voldoende water: Het is belangrijk om voldoende water te drinken om je nieren te helpen afvalstoffen uit je bloed te filteren. Probeer elke dag minstens acht glazen water te drinken.
2. Eet gezond: Een gezonde en gebalanceerde voeding kan helpen om je nieren te beschermen. Probeer voldoende groenten, fruit, volkorenproducten en eiwitrijke voedingsmiddelen te eten.
3. Beperk je zoutinname: Te veel zout kan leiden tot hoge bloeddruk, wat schadelijk kan zijn voor je nieren. Probeer zoutarm te eten en beperk het gebruik van keukenzout.
4. Beperk het gebruik van alcohol: Overmatig alcoholgebruik kan schadelijk zijn voor je nieren. Probeer het gebruik van alcohol te beperken of te vermijden.
5. Blijf actief: Regelmatig bewegen kan helpen om je bloeddruk onder controle te houden en je nieren te beschermen. Probeer elke dag minstens 30 minuten matig intensief te bewegen.
6. Ga regelmatig naar de dokter: Het is belangrijk om regelmatig naar de dokter te gaan voor check-ups om eventuele problemen met je nieren op te sporen voordat ze ernstiger worden.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over kruiden om de nierfunctie te verbeteren of te ondersteunen. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.