Last Updated on 21 februari 2025 by M.G. Sulman
Ringworm is een schimmelinfectie van de huid. Het begint als een ronde plek die allengs groter wordt. Vandaar de benaming ‘ringworm’. De medische naam van ringworm is tinea corporis. De infectie is meestal onschuldig, maar wel zeer besmettelijk. Je kan het oplopen door contact met de besmette huid van iemand met ringworm. Of door contact met huidschilfers van iemand die besmet is. Schimmels gedijen het best onder warme en vochtige omstandigheden, zoals in de lies of tussen je tenen. Behandeling gebeurt vaak met een crème of een zalf, waarin een schimmeldodend of groeiremmend middel is verwerkt.
Inhoud
- 1 Wat is ringworm?
- 2 FAQ ringworm: alles wat je écht wilt weten over die irritante schimmelplekjes
- 3 Wie krijgt ringworm?
- 4 Hoe worden ringworminfecties verspreid?
- 5 Symptomen van ringworm
- 6 Incubatietijd
- 7 Oorzaak
- 8 Risicofactoren
- 9 Complicaties
- 10 Maakt infectie met ringworm je immuun?
- 11 Onderzoek en diagnose
- 12 Behandeling van een ringworminfectie
- 13 Prognose
- 14 Preventie
- 15 Reacties en ervaringen
Wat is ringworm?
Toen Lisa haar nieuwe kitten uit het asiel haalde, had ze niet verwacht dat er een ongewenste gast mee naar huis kwam. Na een paar dagen merkte ze een jeukende, ronde, rode plek op haar arm. Eerst dacht ze dat het gewoon een insectenbeet was, maar toen de plek groter werd en begon te schilferen, werd ze toch ongerust. De huisarts stelde snel de diagnose: ringworm, een schimmelinfectie die vaak via dieren wordt overgedragen. Met een antischimmelcrème en een flinke schoonmaakbeurt van haar huis was het probleem snel opgelost, maar Lisa kijkt sindsdien wel twee keer voordat ze haar kitten uitgebreid knuffelt.
Ringworm is een huidinfectie die wordt veroorzaakt door een schimmel die de hoofdhuid, huid, vingers, teennagels of voet kan aantasten. Als je het tussen je tenen krijgt, dan wordt het voetschimmel genoemd. Als het zich naar je lies verspreidt, dan staat het bekend als liesschimmel.
FAQ ringworm: alles wat je écht wilt weten over die irritante schimmelplekjes
Ringworm. Alleen al de naam klinkt een beetje viezig, toch? Alsof er een klein wormpje door je huid kronkelt. Goed nieuws: dat is dus niet zo! Maar ja, een schimmelinfectie blijft het wel, en eentje die vervelend jeukt, rare kringetjes maakt op je huid en zichzelf maar wat graag verspreidt. En het mooiste? Het is super besmettelijk. Dus voor je het weet, deelt de halve familie in de ‘kringloop’. Tijd om de feiten op een rij te zetten!
Misschien heb je ooit wel zo’n rood, schilferig rondje op je arm of been gespot en gedacht: “Ach, vast een muggenbeet of eczeem.” Maar nope, soms is het dus ringworm, en die laat zich niet zomaar wegwrijven. Gelukkig is het geen drama als je er op tijd bij bent. Met de juiste crème en een beetje geduld ben je er vaak zo vanaf. Maar laat je het sudderen? Dan kan het zomaar uitbreiden en nóg meer jeuk veroorzaken. En geloof me, daar word je niet vrolijk van.
En dan zijn er nog die huisdieren… Vooral katten en honden zijn vaak de geheime verspreiders van deze schimmel. Ze zien er soms hartstikke gezond uit, maar kunnen stiekem wel drager zijn. Dus als je poes ineens fanatiek krabt én jij zit een week later met rode kringen op je huid? Ja, dan weet je wie de boosdoener is. Maar geen zorgen, ook voor Fluffy is er een oplossing. Een bezoekje aan de dierenarts en je viervoeter is weer fris en fruitig.
In deze FAQ duiken we in álle vragen die je misschien hebt — van “hoe herken ik het?” tot “moet ik nu m’n hele huis ontsmetten?” (spoiler: een beetje wel). Of je nou net de eerste rode kring hebt gespot of gewoon geen zin hebt om het ooit te krijgen: hier vind je de antwoorden die je zoekt. En misschien nog wat onverwachte weetjes ook. Klaar om je ringworm-kennis naar een hoger niveau te tillen? Let’s go!
| Vraag | Antwoord |
|---|---|
| Wat is ringworm eigenlijk? | Oké, het klinkt als iets uit een horrorfilm, maar geen paniek! Ringworm is géén worm. Het is gewoon een schimmelinfectie van je huid die ronde, rode plekken maakt. De naam komt door de vorm: een soort ringetje op je huid. Creepy? Beetje. Gevaarlijk? Niet echt, als je er snel iets aan doet. |
| Hoe herken ik het? | Denk aan een rode, schilferige, jeukende plek die een soort kringetje vormt. Soms wat opgezwollen, soms droog en schraal. Het lijkt een beetje op eczeem, maar dan met een duidelijke rand. Jeuk? Check. Ruw randje? Check. Kringvorm? Grote kans dat je de ringworm-loterij hebt gewonnen. |
| Kan ik het van mijn huisdier krijgen? | Absoluut, fluffy kan de boosdoener zijn. Vooral kittens, puppies en zelfs konijnen kunnen drager zijn. Ze hoeven niet eens zelf last te hebben! Dus als je kat ineens fanatiek krabt en je merkt rare plekjes bij jezelf? Hmm... tijd om de dierenarts te bellen én je eigen huid in de gaten te houden. |
| Is het besmettelijk? | Oh ja, en hoe! Niet om te panikeren, maar het verspreidt zich makkelijk via direct huidcontact of dingen zoals handdoeken, kleding of zelfs de bank. Gezinsleden en huisgenoten kunnen het ook oppikken. Dus... geen ‘sharing is caring’ als het op handdoeken aankomt. |
| Hoe krijg je het? | Super simpel: via mens, dier of dingen. Heb je net een schattige kitten geknuffeld, op blote voeten in de sportschool gelopen of een handdoek gedeeld? Dan kan het al raak zijn. Zweterige plekken (denk: sportschool, zwembad) zijn de ideale hangout voor deze schimmel. |
| Kan het vanzelf weggaan? | In theorie... misschien... na een paar maanden. Maar geloof me, je wil niet zo lang wachten. De jeuk wordt erger en de plek kan uitbreiden. Plus: je blijft anderen besmetten. Dus: hup, smeerseltje halen en aan de slag! |
| Hoe behandel je het? | Gelukkig is het meestal simpel: antischimmelcrème erop en klaar. Gewoon bij de apotheek te halen. Soms, als het hardnekkig is of op je hoofdhuid zit, krijg je pillen van de dokter. Belangrijk: blijf smeren, ook als het al beter lijkt. Die schimmel is een sluiper en wil nog wel eens terugkomen als je te vroeg stopt. |
| Hoe lang duurt het voor het weg is? | Met crème zie je vaak na een week verbetering, maar blijf zeker 2 tot 4 weken smeren. Bij pillen kan het iets sneller gaan. En als het na die tijd nog steeds feest is op je huid? Even de dokter bellen. |
| Moet ik naar de huisarts? | Meestal niet, tenzij het op je hoofdhuid zit (vooral kids kunnen daar last van hebben), de plek erg groot is, of de crème niks lijkt te doen. Ook als je immuunsysteem niet top is (bijvoorbeeld bij diabetes) is het slim om even een arts te checken. |
| Kan ik blijven sporten/zwemmen? | Jep, maar wees wel extra hygiënisch. Gebruik je eigen handdoek, veeg apparaten schoon in de sportschool en als je gaat zwemmen: zorg dat de plek afgedekt is. Niemand zit te wachten op een ‘ringworm party’ in het zwembad, toch? |
| Wat als mijn kind het heeft? | Geen stress. Kinderen krijgen het vaak via huisdieren of op school. Antischimmelcrème werkt meestal prima. Let wel: even geen zandbak of knuffels delen tot het weg is. En check je huisdieren voor de zekerheid. |
| Moet ik mijn huis schoonmaken? | Ja, een beetje wel. Schimmelsporen kunnen in kleren, beddengoed en meubels blijven hangen. Gooi alles wat met de plek in aanraking kwam in de wasmachine op 60°C. Stofzuig je huis en geef vooral de plekken waar je huisdier chillt een goede schoonmaakbeurt. Better safe than sorry! |
| Komt het vaak voor? | Best wel. Ringworm is een van de meest voorkomende schimmelinfecties wereldwijd. Vooral bij kinderen, huisdierbezitters, sporters en mensen met een zwakker immuunsysteem. En tja, zweterige ruimtes zoals sportscholen zijn schimmelparadijsjes. |
| Kan ik het meerdere keren krijgen? | Helaas wel. Immuniteit bouw je er niet echt tegen op. Als je weer in contact komt met de schimmel (hallo sportschoolvloer of kat met schimmel), kan het gewoon weer toeslaan. Goede hygiëne is je beste wapen. |
| Wat als ik het negeer? | Niet slim. Het kan uitbreiden, dieper in je huid trekken of andere mensen besmetten. Soms wordt de plek dik, ontstoken of krijg je last van littekens. Dus: niet laten sudderen. |
| Helpt natuurlijke olie of huis-tuin-en-keukenmiddelen? | The tree oil, appelciderazijn, knoflook… ze staan allemaal op de DIY-lijstjes. Maar eerlijk? Resultaten zijn wisselend en soms kan het je huid irriteren. Antischimmelcrème is gewoon de snelste en veiligste optie. Wil je het toch proberen? Check dan eerst even met een arts. |
| Kan ik werken als ik ringworm heb? | Jazeker, gewoon wel even oppassen met direct huidcontact. Bedek de plek als dat kan en deel geen persoonlijke spullen (handdoeken, kleding). Niemand hoeft te weten dat je een schimmelplek verstopt onder je trui. 😉 |
| Hoe voorkom ik ringworm? | Easy peasy: was je handen regelmatig, gebruik je eigen handdoeken, draag slippers in de sportschool en in openbare douches, en geef je huisdieren regelmatig een check-up. Oh, en vermijd het dragen van vochtige kleding voor te lang. Schimmel houdt van zweetplekken. |
| Is ringworm gevaarlijk? | Nope, het is meer vervelend dan gevaarlijk. Maar als je immuunsysteem zwak is, kan het wel makkelijker uitbreiden of lastiger weggaan. In die gevallen: snel aan de bel trekken. |
| Kan ik ringworm op mijn hoofdhuid krijgen? | Helaas wel, vooral kids zijn de klos. Hier krijg je vaak kale plekken en schilfers. Crème werkt hier niet, dus je hebt pillen nodig van de huisarts. En vaak moet de kam, borstel en hoedjes ook een wasbeurt krijgen. |
| Wat als mijn huisdier ringworm heeft? | Dan moet hij ook aan de behandeling! Een dierenarts kan speciale shampoos of medicatie voorschrijven. En ja, je moet z’n mand, dekentjes en speeltjes goed schoonmaken. Dieren verspreiden het sneller dan je denkt. |
| Kan ik ringworm krijgen van iemand anders zonder dat hij plekjes heeft? | Jazeker. Sommige mensen (of dieren) kunnen drager zijn zonder zelf klachten te hebben. Vooral katten en honden zijn hier ‘meesters’ in. Daarom: bij gekke plekjes of jeuk snel even checken! |
| Helpt zonlicht tegen ringworm? | Lichtjes, ja. De schimmel houdt niet van UV-licht, maar vertrouw er niet te veel op. Zonlicht kan wel de groei afremmen, maar doodt de schimmel niet volledig. Dus: crème blijft de beste optie. Maar hey, beetje zon op z’n tijd is altijd fijn, toch? |
| Moet ik m’n kleding apart wassen? | Yep. Gooi gedragen kleding, handdoeken en beddengoed in een hete was (minimaal 60°C). De schimmelsporen overleven een lauwwarm wasje makkelijk. En beter een extra was dan opnieuw beginnen met die vervelende plekjes. |
| Kan ringworm littekens achterlaten? | Soms wel, vooral als je eraan hebt gekrabd of als de plek flink ontstoken was. In de meeste gevallen verdwijnt het zonder sporen, maar krabben is echt een no-go als je gladde huid wilt houden. |
| Kan ringworm zich verspreiden naar andere delen van m’n lichaam? | Absoluut. Vooral als je krabt of na aanraking niet je handen wast. Wat begint als een klein kringetje kan zo uitgroeien tot een hele ‘schimmelkolonie’. Dus: handen wassen en niet krabben! |
Wie krijgt ringworm?
Iedereen kan ringworm krijgen. Man, vrouw, jong en oud. Kinderen kunnen vatbaarder zijn voor bepaalde soorten ringworm dan volwassenen.
Hoe worden ringworminfecties verspreid?
Overdracht van deze schimmelverwekkers kan plaatsvinden door direct huid-op-huidcontact met geïnfecteerde mensen of huisdieren, of indirect door contact met items zoals trimmers, haren van geïnfecteerde mensen, of via een badkamervloer.
Symptomen van ringworm
Verschijnselen
Symptomen van ringworm variëren, afhankelijk van waar de infectie optreedt. Bij een huidinfectie kun je de volgende klachten ervaren:
- ringwormplekken zijn rood en rond en worden steeds groter
- de ringen zijn scherp begrensd, met een regelmatige uitbreiding aan de randen
- de randen zijn iets verheven, vertonen roodheid, kunnen gaan schilferen en er zijn soms kleine pukkeltjes zichtbaar
- in het midden van de ring lijkt de huid na verloop van tijd weer beter te worden, er treedt genezing op
- de plekken kunnen jeuken, soms geven ze een branderig gevoel
Ringworm kan er anders uitzien, afhankelijk van welk deel van het lichaam is aangetast. Ringworm staat bekend onder verschillende namen, afhankelijk van waar het op het lichaam verschijnt.
Lichaam
De term ‘ringworm’ wordt meestal gebruikt om te verwijzen naar tinea corporis of ringworm van het lichaam. Deze vorm verschijnt vaak als plekken met de karakteristieke ringvorm op je romp of ledematen.
Hoofdhuid
Ringworm van de hoofdhuid of tinea capitis is een schimmelinfectie die op het hoofd voorkomt, met name bij kinderen. Het haar rond het getroffen gebied kan afbreken of uitvallen en er kunnen zich kale plekken ontwikkelen.
Baard
Ringworm van de baard, ook wel tinea barbae genoemd, treft je wangen, kin en hals aan en kan kale plekken veroorzaken. Dit kan lijken op acne, folliculitis of een andere huidaandoening. Sommige mensen hebben daarnaast last van vermoeidheid of gezwollen lymfeklieren.
Handen
Ringworm van de hand, of tinea manuum, is zeldzamer dan voetschimmel en wordt meestal veroorzaakt door Trichophyton soorten. Een infectie van de hand kan lijken op een zeer droge huid met diepe scheuren in de handpalm. Als de infectie zich verspreidt, ziet u mogelijk ringvormige vlekken op de rug van je hand.
Lies
Liesschimmel, bekend als tinea cruris, verwijst naar ringworminfectie van de huid rond de lies, binnenkant van de dijen en billen. Het komt het meest voor bij mannen en puberjongens. Dit begint meestal als een jeukende rode, bruine of grijze uitslag in de lies. De jeuk kan intenser worden na inspanning. De meest kenmerkende symptomen van liesschimmel zijn jeuk, irritatie en roodheid in het gebied.
Voeten
Voetschimmel, of tinea pedis, is de algemene naam voor ringworminfectie van de voet. Het wordt vaak gezien bij mensen die blootsvoets lopen op openbare plaatsen waar de infectie zich kan verspreiden, zoals kleedkamers, openbare douches en zwembaden. Dit begint als een droge, schilferige huid tussen je tenen die zich kan uitbreiden naar je zool en hiel. Symptomen kunnen zijn:
- een jeukend, prikkend of branderig gevoel (jeuk tussen de tenen)
- blaarvorming
- schlfering
- een vieze geur
Nagels
Nagelschimmel, ook bekend als onychomycose of tinea unguium, is een ringworminfectie van de nagels. Het tast vaker teennagels aan dan vingernagels, omdat schoeisel vaak een vochtige, warme omgeving biedt waar schimmels van houden. Schimmelnagels kunnen dikker zijn of verkleuren. Ze kunnen zelfs beginnen te barsten of los te komen van je nagelbed (loslatende nagel). De nagels kunnen ook stinken (stinkende nagels).
Incubatietijd
Ringworm van het lichaam wordt 4 tot 10 dagen na besmetting waargenomen.
Oorzaak
Ringworm is een besmettelijke schimmelinfectie. Het wordt door schimmels veroorzaakt die op de cellen in de buitenste laag van je huid leven. Het kan op de volgende manieren worden verspreid:
Mens tot mens
Ringworm verspreidt zich vaak door direct huid-op-huidcontact met een geïnfecteerde persoon.
Dier tot mens
Je kunt ringworm oplopen door een dier met ringworm aan te raken. Ringworm kan zich verspreiden tijdens het aaien of verzorgen van honden of katten. Het komt ook vrij vaak voor bij koeien.
Voorwerp tot mens
Het is mogelijk dat ringworm zich verspreidt door contact met voorwerpen of oppervlakken die een besmette persoon of dier onlangs heeft aangeraakt of waartegenaan is gewreven, zoals kleding, handdoeken, beddengoed, kammen en borstels.
Bodem naar mens
In zeldzame gevallen kan ringworm op mensen worden overgedragen door contact met besmette grond. Infectie zou hoogstwaarschijnlijk alleen optreden bij langdurig contact met sterk geïnfecteerde grond.
Risicofactoren
Je loopt een groter risico op ringworm als je:
- leef in een warm klimaat
- nauw contact hebt met een besmet persoon of dier
- kleding, beddengoed of handdoeken deelt met iemand die een schimmelinfectie heeft
- deelneemt aan sporten met huid-op-huidcontact, zoals worstelen
- strakke of afsluitende kleding draagt
- een zwak immuunsysteem hebt
Complicaties
Een schimmelinfectie verspreidt zich zelden onder het huidoppervlak: een diepe schimmelinfectie van de huid. Soms kunnen schimmelinfecties echter leiden tot rode, pijnlijke bulten en ontstekingen van de huid.
Mensen met een zwak immuunsysteem, zoals mensen met hiv/aids, kunnen soms moeilijk van de schimmelinfectie afkomen.
Maakt infectie met ringworm je immuun?
Omdat zoveel soorten schimmel ringworm kunnen veroorzaken, zal infectie met één soort je niet immuun maken voor toekomstige infecties.
Onderzoek en diagnose
Vaak kan een arts ringworm diagnosticeren nadat hij het getroffen gebied heeft onderzocht en heeft geïnformeerd naar je klachten. De arts kan een klein schraapsel van de huid nemen en naar het lab sturen voor onderzoek. De arts zal beoordelen of het huidprobleem wordt veroorzaakt door een andere aandoening, zoals psoriasis.
Behandeling van een ringworminfectie
Uitwendige middelen
Ringworm wordt vaak behandeld met een crème of een zalf, waarin een schimmeldodend of groeiremmend middel is verwerkt. Meestal moet je dit middel één of tweemaal per dag dun aanbrengen.
Inwendige middelen
Bij een uitgebreide of hardnekkige schimmelinfectie zal de arts een tablettenkuur voorschrijven met schimmeldodende middelen. Een behandelkuur duurt vele maanden. In hardnekkig gevallen kan een behandeling tot zelfs 6 maanden duren.
Zelfzorg
De arts kan daarnaast de volgende maatregelen adviseren:
- was beddengoed en kleding dagelijks op 60 graden Celsius om je omgeving te desinfecteren
- droog je huid goed na het baden of douchen
- draag losse en luchtige kleding in de getroffen gebieden, bij voorkeur van katoen of linnen
Prognose
Ringworm kan worden genezen met de juiste behandeling. Vaak verdwijnt het na twee tot drie weken behandeling, maar gevallen van ringworm van de hoofdhuid of nagels kunnen een behandeling van vele maanden vereisen.
Er bestaat geen levenslange immuniteit na een schimmelinfectie.
Preventie
De schimmels die ringworm veroorzaken zijn overal. Toch zijn er enkele maatregelen die je kunt nemen om de kans op het krijgen van ringworm te verkleinen of om te voorkomen dat het zich verspreidt:
- Houd je huid schoon en droog.
- Draag slippers in kleedkamers en openbare douches.
- Verander je sokken en ondergoed minstens één keer per dag.
- Deel geen kleding of handdoeken, zeker niet met iemand die ringworm heeft.
- Als je aan sport doet, houd dan je sportkleding en sportuitrusting schoon en deel ze niet met andere spelers.
- Was je handen met water en zeep na het aaien van huisdieren.
- Raadpleeg je dierenarts als je huisdier ringworm heeft.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over ringworm. Of tips geven hoe ermee om te gaan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.