Liesschimmel (tinea cruris) : symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 21 februari 2025 by M.G. Sulman

Liessschimmel (tinea cruris) is een schimmelinfectie in de lies. Het wordt gekenmerkt door een rode en jeukende uitslag. Schimmels gedijen goed in warme en vochtige delen van het lichaam, zoals de liesplooi. De uitslag treft daarom vaak de lies en de binnenkant van de dijen. Het begint als een ronde plek die langzaam groter wordt. Vandaar ook wel de term ‘ringworm’. Het komt ook vaak voor bij mensen die veel zweten of overgewicht hebben. Hoewel het vaak ongemakkelijk en hinderlijk is, is schimmel in de lies meestal niet ernstig. De behandeling bestaat ​​uit het schoon en droog houden van de liesstreek en het aanbrengen van  antischimmelmedicijnen op de aangetaste huid.

Wat is liesschimmel?

Tijdens een zomerse vakantie besloot Mark, een fervent hardloper, dagelijks een paar kilometer te joggen langs het strand. Het was warm, zweterig en hij droeg telkens dezelfde favoriete sportshort — je weet wel, die nét iets te strak zat. Na een paar dagen merkte hij dat zijn lies begon te jeuken, maar ach, vast gewoon irritatie door het zand, dacht hij. Toch werd de jeuk erger en veranderde in een branderig gevoel. Pas toen een vriend opmerkte dat hij zich wel erg vaak ‘strategisch’ stond te krabben, besefte Mark dat er meer aan de hand was. De diagnose? Liesschimmel. Sindsdien zweert hij bij luchtige kleding, extra handdoeken en een goede antischimmelcrème — en laat hij die strakke short mooi in de kast hangen.

Liesschimmel is een huidinfectie die wordt veroorzaakt door een schimmel. Het wordt ook wel ringworm genoemd, omdat het begint als een ronde plek die allengs groter wordt. De medische benaming van liesschimmel is tinea cruris.

FAQ liesschimmel: alles wat je écht wilt weten over die hardnekkige jeuk

Liesschimmel. Het klinkt misschien niet als het meest glamoureuze onderwerp voor een gesprek bij de koffieautomaat, maar geloof ons: je bent niet de enige die er ooit mee te maken krijgt. Sterker nog, het is zo’n kwaaltje waar niemand over praat, maar waar stiekem heel veel mensen mee rondlopen. En laten we eerlijk zijn: zodra je die jeuk en rode plekjes opmerkt, wil je eigenlijk maar één ding weten… hoe kom ik er zo snel mogelijk van af?

Wat liesschimmel extra irritant maakt? Het zit precies op zo’n plek waar wrijving en vochtigheid de schimmel een warm welkom geven. Sporters, mensen die veel zweten, of gewoon pechvogels — het kan iedereen overkomen. Maar geen paniek, het is een veelvoorkomend probleem en in de meeste gevallen eenvoudig te behandelen. Mits je weet wat je doet natuurlijk.

In deze FAQ nemen we je bij de hand (zonder schimmels, beloofd) en beantwoorden we alle prangende vragen die je misschien niet direct aan je huisarts durft te stellen. Of je nu worstelt met die vervelende jeuk, je afvraagt of je de sportschool moet vermijden of gewoon benieuwd bent hoe je dit in de toekomst voorkomt — we’ve got you covered.

Dus scroll door de vragen, vink je twijfels af en pak die liesschimmel bij de wortel aan. En hey, mocht je ondertussen gniffelen om wat luchtige opmerkingen hier en daar — dat mag. Want zelfs bij zo’n irritant probleem is een beetje humor het beste medicijn. 😉

Vraag	Antwoord
Wat is liesschimmel eigenlijk?	Liesschimmel is een schimmelinfectie die vaak voorkomt in de liezen. Het is zo'n typische huidkwaal die houdt van warme, vochtige plekjes. De officiële naam? Tinea cruris. Maar goed, in de volksmond zeggen we gewoon 'liesschimmel'.
Hoe herken ik liesschimmel?	Denk aan rode, jeukende vlekken in de liezen, vaak met een duidelijke rand. De huid kan schilferen en er kan soms een soort kringvorm ontstaan. En ja, die jeuk... om gek van te worden.
Is liesschimmel besmettelijk?	Ja, helaas wel. Het kan zich verspreiden door direct huidcontact of via handdoeken, kleding of sportschoolmatjes. Oeps!
Kan ik gewoon blijven sporten met liesschimmel?	Jazeker, maar zorg wel voor goede hygiëne. Draag schone, ademende sportkleding en spring na de training meteen onder de douche. En oh ja, gebruik je eigen handdoek.
Waarom krijg ik juist dáár schimmel?	Schimmels houden van warmte en vocht. En laat de lies nu net zo’n plek zijn waar het snel broeierig wordt. Strakke kleding, veel zweten of niet goed afdrogen na het douchen helpen de schimmel ook nog eens een handje.
Welke mensen lopen meer risico?	Sporters, mensen die veel zweten, mensen met overgewicht en ook als je een verzwakt immuunsysteem hebt. Maar eerlijk? Eigenlijk kan iedereen het krijgen.
Hoe behandel ik liesschimmel?	In de meeste gevallen kom je met een antischimmelcrème al een heel eind. Denk aan crèmes met clotrimazol of terbinafine. Smeer trouw volgens de bijsluiter en zelfs een paar dagen langer dan je denkt nodig te hebben – die schimmel is hardnekkiger dan je denkt.
Helpt huis-tuin-en-keukenmiddel X ook?	Sommige mensen zweren bij tea tree olie of appelazijn, maar pas op: die kunnen de huid irriteren. Beter kies je voor een bewezen antischimmelmiddel. Wil je toch iets natuurlijks proberen? Doe dan eerst een klein testje op de huid.
Hoe snel is liesschimmel weg?	Als je op tijd begint met smeren? Dan zie je meestal binnen een week verbetering. Maar, volhouden is key! Blijf smeren tot minstens een week nadat de plekjes weg zijn. Anders… hallo comeback.
Kan liesschimmel vanzelf overgaan?	Nope, meestal niet. Zonder behandeling kan het zelfs erger worden of uitbreiden naar andere plekken. Dus: pak het aan zodra je het merkt.
Wat als het blijft terugkomen?	Dat is balen! Misschien blijft de omgeving te vochtig (denk: zweten, strakke kleding) of is de schimmel niet helemaal weggegaan. Soms heb je een sterker middel nodig, bijvoorbeeld een pilletje via de huisarts.
Kan ik zwemmen met liesschimmel?	Ja, dat kan. Maar wees eerlijk: je wilt het zwembad niet als schimmelfeestje achterlaten. Douche goed na afloop en draag slippers in de kleedkamer.
Helpt talkpoeder tegen liesschimmel?	Talkpoeder houdt de huid droog en dat helpt om schimmel geen kans te geven. Maar let op: het geneest de infectie niet, het is puur ondersteunend.
Is liesschimmel gevaarlijk?	Niet echt. Het is vooral vervelend en jeukerig, maar het kan zich uitbreiden of geïnfecteerd raken als je het negeert. Dus beter aanpakken voordat het erger wordt.
Kan ik liesschimmel op andere plekken krijgen?	Oh ja! Het kan ook naar de dijen, billen of buik uitbreiden. En als je pech hebt en eraan krabt, kun je het per ongeluk naar je voeten of andere lichaamsdelen verspreiden.
Waarom jeukt het soms meer als ik ga zweten?	Omdat warmte en vocht de schimmel als het ware 'activeren'. En je huid wordt gevoeliger, waardoor je de jeuk nog intenser voelt. Lekker is anders.
Kan ik liesschimmel krijgen van mijn partner?	Zeker weten. Huid-op-huidcontact is een makkelijke manier om het over te dragen. Dus als je partner het heeft, smeer dan samen en vermijd tijdelijk intiem contact.
Mag ik blijven scheren in de lies tijdens behandeling?	Kan wel, maar voorzichtig. Scheren kan de huid irriteren, waardoor de schimmel zich makkelijker verspreidt. Als je toch wilt scheren, gebruik dan een schone scheermes en ontsmet daarna de huid.
Hoe voorkom ik dat ik het opnieuw krijg?	Houd de huid droog en schoon. Draag loszittende kleding, wissel dagelijks van ondergoed en droog je goed af na het douchen – ook tussen de plooien. En gebruik slippers in de sportschool of het zwembad.
Wanneer moet ik naar de dokter?	Als de crème niet werkt na twee weken, als het steeds terugkomt of als het zich uitbreidt ondanks je inspanningen. Soms is er iets sterkers nodig of is het iets anders dan je dacht.
Is liesschimmel hetzelfde als voetschimmel?	Familie van elkaar! Beide worden veroorzaakt door vergelijkbare schimmels. En fun fact: voetschimmel is vaak de ‘bron’ van liesschimmel, vooral als je na het afdrogen van je voeten met dezelfde handdoek je liezen droogt.
Kan stress liesschimmel veroorzaken?	Stress zelf niet, maar het kan je weerstand verlagen, waardoor je vatbaarder bent voor infecties. En jawel, daar profiteert die schimmel mooi van.
Kan het gevaarlijk zijn voor diabetici?	Ja, een beetje. Mensen met diabetes zijn gevoeliger voor infecties en schimmels kunnen bij hen hardnekkiger zijn. Dus heb je diabetes? Dan liever iets sneller naar de huisarts.
Is het slim om strakke spijkerbroeken te vermijden?	Absoluut! Strakke kleding zorgt voor wrijving, warmte en vocht – precies wat die schimmel lekker vindt. Kies voor luchtige stoffen en losser zittende kleding.
Wat als mijn kind liesschimmel heeft?	Geen paniek, ook bij kinderen kan het voorkomen. Gebruik een milde antischimmelcrème (vraag even advies bij de apotheek) en let extra op hygiëne. Ze vinden het misschien lastig om niet te krabben, dus houd het goed in de gaten.
Kan liesschimmel vanzelf weggaan als ik afval?	Nou, afvallen vermindert wrijving en vochtigheid in de huidplooien, waardoor schimmels minder kans krijgen. Maar de bestaande schimmel? Die moet je nog steeds behandelen.
Helpt zonlicht tegen liesschimmel?	Een beetje. Schimmels houden niet van UV-licht, dus zonlicht kan helpen de groei af te remmen. Maar pas op: verbranden is ook niet de bedoeling.
Moet ik ook mijn ondergoed vervangen?	Niet per se, maar was je ondergoed wel op minimaal 60°C om alle schimmelsporen te doden. Heb je vaak last? Dan kan het soms helpen om oude, strakke slipjes te vervangen door ademende varianten.
Kan ik liesschimmel hebben zonder jeuk?	Ja, dat kan! Soms merk je het pas als je rode plekken ziet of als de huid wat gaat schilferen. Niet elke infectie jeukt evenveel.
Kan ik een antischimmelmiddel preventief gebruiken?	In principe niet nodig, maar als je bijvoorbeeld topsporter bent of veel in vochtige omstandigheden werkt, kan een poeder of speciale spray helpen om de huid droog te houden.
Kan liesschimmel ook in de winter optreden?	Zeker! Al denken veel mensen dat het vooral een zomerding is. In de winter dragen we vaak strakkere kleding en zweten we onder dikke lagen – en dat is precies wat schimmels lekker vinden.
Wordt liesschimmel erger als ik het negeer?	Yep. Het kan zich uitbreiden naar andere huiddelen of dieper in de huid trekken, waardoor het hardnekkiger wordt. Dus... beter niet negeren.
Zijn er complicaties mogelijk?	In zeldzame gevallen kan er een bacteriële infectie overheen komen als je veel krabt of als de huid open gaat. Ook kan de huid flink gaan irriteren of verkleuren als het te lang onbehandeld blijft.

Liesschimmel bij man en vrouw

Een schimmelinfectie in de lies komt vooral voor bij mannen. Dat komt omdat er meer huidplooien aanwezig zijn tussen het scrotum en de liezen.

Symptomen van schimmel in de lies

Verschijnselen

Liesschimmel veroorzaakt meestal roodheid, schilfering of barsten van de huid in de lies, dijen en billen. Vooral de rand van de plek is rood en schilferend. De rand is vaak wat verdikt. Het begint met een rode ronde plek op het lichaam, die steeds groter wordt. Het kan zich ook verspreiden naar het gebied rond de anus, je poepgaatje. Het kan jeuken, steken of branden, of gewoonweg ongemakkelijk aanvoelen. Er kunnen ook bultjes of blaasjes ontstaan.

Stinkende liezen

Ook kan liesschimmel een muffe, stinkende (vooral in ernstige gevallen) geur veroorzaken. De geur kan schimmelachtig van aard zijn, wat je misschien eerder hebt geroken bij brood dat beschimmeld is. Soms kan de geur ook een zuur aspect hebben.

Oorzaak van tinea cruris

Schimmels zijn micro-organismen, levende wezentjes zonder weefsels of organen. ze zijn alleen onder een microscoop zichtbaar en ze gedijen in vochtige, warme omgevingen. Schimmels zijn meestal niet gevaarlijk. Maar wanneer ze de huid infecteren, veroorzaken ze milde maar vervelende huiduitslag.

Liesschimmel wordt veroorzaakt door schimmels die normaal op de huid, het haar en de nagels leven. Ze worden dermatofyten genoemd. Ze zijn in staat om keratine af te breken en gebruiken dit als voedingsbodem. Keratine is een eiwit. Het vormt een belangrijke bouwstof voor je haar, nagels en de oppervlaktelaag van de huid.  Pas op het moment dat de schimmel de huid binnendringt en zich uitbreidt, ontstaat een schimmelinfectie. Wanneer de lies, bovenbenen en billen warm en vochtig worden en vooral wanneer ze verweekt zijn door vocht en warmte, kunnen schimmels de huid binnendringen en ene infectie veroorzaken. Een andere risicofactor is een huid die geïrriteerd of beschadigd is. Ook als de huid veel wordt gewassen met zeep, maak je deze vatbaar voor eens schimmelinfectie. Dat komt doordat door de zeep de beschermende vetzuren op de huid worden verwijderd.

Risicofactoren

Risicogroepen en omstandigheden voor het krijgen van liesschimmel:

• Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals mensen met hiv/aids, kankerpatiënten en transplantatiepatiënten.
• Personen die langdurig verblijven in vochtige omgevingen, zoals zwemmers en atleten.
• Mensen die veel zweten.
• Mensen die nauw contact hebben met geïnfecteerde personen, zoals gezinsleden of sportteamleden.
• Mensen met diabetes of andere onderliggende gezondheidsproblemen die van invloed zijn op de bloedsomloop.
• Personen die strakke kleding dragen die de luchtstroom belemmert en vocht vasthoudt.
• Mensen die gemeenschappelijke ruimtes gebruiken, zoals douches, sportscholen, zwembaden en kleedkamers.
• Individuen die hun persoonlijke hygiëne verwaarlozen, zoals het niet regelmatig wassen en goed drogen van het liesgebied.

Deze opsomming is niet uitputtend. Ook andere factoren kunnen een rol kunnen spelen bij het risico op het ontwikkelen van liesschimmel.

Is het besmettelijk?

Liesschimmel kan zich van de ene persoon op de andere verspreiden door huid-op-huidcontact, vooral in warme, vochtige omgevingen. Het kan zich ook verspreiden naar andere delen van het lichaam als je het getroffen gebied aanraakt en vervolgens andere lichaamsdelen aanraakt. Liesschimmel verspreidt zich vaak van een schimmelinfectie op de voeten, bekend als voetschimmel.

Wie krijgt het?

Liesschimmel kan iedereen treffen, vooral als je veel zweet in de liesplooi. Het treft meestal jongens, maar meisjes kunnen het ook krijgen. Risicofactoren zijn onder meer:

• veel zweten tijdens het sporten
• warm en vochtig weer
• een verweekte huid door vocht en warmte;
• wrijving door het dragen van strakke en schurende kleding gedurende lange periodes
• je huis veelvuldig wassen met zeep
• kleding of handdoeken delen met anderen
• de huid niet goed uitdrogen na zweten, baden of zwemmen
• sommige gezondheidsproblemen (zoals diabetes, obesitas of problemen met het immuunsysteem)

Mensen met overgewicht of obesitas ontwikkelen sneller een schimmelinfectie in de lies. Dat komt omdat bij hen de huidplooien wat dieper zijn. Ook transpireren zwaarlijvige mensen over het algemeen wat meer.

Onderzoek en diagnose

Klinisch beeld

Een arts kan liesschimmel vaak diagnosticeren door ernaar te kijken en te vragen naar de symptomen die je ervaart en je levensstijl: draag je strakke kleding, was je je lies vaak met zeep, etc. Soms zal de arts een klein stukje van de schilferige geïnfecteerde huid afschrapen om onder een microscoop te bekijken of om in een laboratorium te laten onderzoeken.

Differentiële diagnose

De symptomen van tinea cruris kunnen vergelijkbaar zijn met andere oorzaken van jeuk in de lies. Het uiterlijk kan lijken op sommige andere huiduitslag die optreedt in huidplooien, waaronder:

• intertrigo (smetten, smetplekken): een huiduitslag die vooral voorkomt in huidplooien, dus waar de huid tegen elkaar aanwrijft en het warm en broeierig is
• erythrasma, een oppervlakkige infectie van de huid met de bacterie Corynebacterium minutissimum, waarbij je roodbruine, schilferende plekken ziet
• psoriasis inversa, een veel voorkomende vorm van psoriasis, waarbij de plekken in de lichaamsplooien zitten
• seborroïsch eczeem, een veel voorkomende schilferende en licht jeukende huidaandoening

Behandeling van liesschimmel

Liesschimmel behandel je met antischimmelcrème. Bij schimmelinfecties die diep in de huid doordringen kunnen antischimmelpillen nodig zijn.

Om de huid te helpen genezen, is het belangrijk om het getroffen gebied schoon en droog te houden. Neem de volgende maatregelen en adviezen in acht:

• was je huid, bij voorkeur zonder zeep
• als je toch zeep gebruikt, spoel dan de huid goed af zodat er geen zeepresten achterblijven
  droog de huid goed af door je huid droog te deppen (niet schuren of wrijven)
• gebruik een aparte schone handdoek voor de rest van je lichaam
• verander elke dag van kleding, vooral ondergoed
• draag katoenen ondergoed
• draag kleren die de huid niet irriteren, dus niet knellen of schuren
• breng de antischimmelcrème, het poeder of de spray aan zoals aangegeven op de bijsluiter
• behandel andere schimmelinfecties, zoals voetschimmel
• draag goed ventilerende schoenen, aangezien liesschimmel vaak bij de tenen aanvangt
• draag in gemeenschappelijke doucheruimtes badslippers om geen voetschimmel op te lopen

Prognose

De prognose van liesschimmel is zeer goed. Over het algemeen is het een gemakkelijk te behandelen en te genezen huidaandoening.

Preventie

De volgende maatregelen kunnen liesschimmel helpen voorkomen:

• Douchen na het sporten of (intensieve) lichamelijke inspanning.
• Dep je liesstreek droog met een schone handdoek.
• Niet je handdoeken of andere persoonlijke spullen met anderen delen.
• Draag schone kleding.
• Was sportkleding of werkkleding na elk gebruik.
• Verschoon je ondergoed elke dag, of vaker als je veel zweet.
• Draag geen strakke, schurende kleding en ondergoed.
• Andere schimmelinfecties, zoals voetschimmel (tinea pedis), kunnen zich ook naar je lies verspreiden en liesschimmel veroorzaken.
• Behandel eventuele voetschimmel met een antischimmelmiddel voor voetschimmel.
• Gebruik een aparte handdoek om je voeten af ​​te drogen, of droog je lies voordat je je voeten afdroogt.
• Trek sokken aan voordat je ondergoed aantrekt, zodat het je blote voeten niet raakt.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over liesschimmel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.